Sygn. akt I C 1183/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia SO Ewa Tomczyk

Protokolant sekr. sąd. Dorota Książczyk

po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2018 roku w Piotrkowie Tryb.

na rozprawie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko Gminie W.

o ochronę dóbr osobistych i zapłatę

1.  oddala powództwo o zadośćuczynienie;

2.  umarza postępowanie w pozostałej części;

3.  przyznaje radcy prawnemu M. Ż. prowadzącemu Kancelarię Radcy Prawnego w P. z rachunku Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. kwotę 3.394,80 (trzy tysiące trzysta dziewięćdziesiąt cztery i 80/100) złotych brutto tytułem pomocy prawnej z urzędu udzielonej powódce A. B..

Sędzia SO Ewa Tomczyk

Sygn. akt I C 1183/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 1 września 2017 r. powódka A. B. wniosła o zasądzenie od pozwanej Gminy W. kwoty 20.000 zł z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz nakazanie stronie pozwanej usunięcia z sieci internetowej materiałów video (audiowizualnych) zawierających fragmenty sesji Rady Gminy W. z dnia 2 września 2014 r. na temat wniesionej przez powódkę skargi. Nadto pozew zawierał żądanie zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

Na uzasadnienie żądania powódka wskazała, że Gmina W. wbrew ustawie o ochronie danych osobowych po dniu 2 października 2014 r. opublikowała w sieci internetowej na stronie (...) Urzędu Gminy W.:

- uchwałę Rady Gminy W. nr XLVIII/403/14 z dnia 2 października 2014 r. wraz z danymi osobowymi powódki i miejscem jej zamieszkania,

-materiał audiowizualny z posiedzenia Rady Gminy W. z dnia 2 października 2014 r., kiedy to zostały odczytane różne dokumenty zawierające dane osobowe i adres powódki wraz z danymi wrażliwymi i poniżającymi ją w opinii publicznej, to jest że zwracała się do pomocy społecznej o zasiłki z przeznaczaniem na zakup żywności, komputera, leki, opłaty śmieciowe, energię elektryczną oraz ujawniono wyniki postępowań administracyjnych dotyczących przyznania powódce wnioskowanych zasiłków,

- materiał audiowizualny z posiedzenia Rady Gminy W. z dnia 2 września 2014 r., w którym powódka została pomówiona przez radnego J. K., jak również ujawniono w nim wyniki postępowań związanych z ubieganiem się przez powódkę o zasiłki z pomocy społecznej.

W powyższych działaniach strony pozwanej powódka upatrywała naruszenia jej dóbr osobistych, w tym czci, godności i dobrego imienia (pismo pełnomocnika powódki z dnia 17.11.2017 r. – k. 107-110), jej prawa do prywatności, co spowodowało zdaniem powódki szereg ujemnych skutków, w tym została ona narażona w opinii publicznej na utratę zaufania, ośmieszona, przez co otoczenie traktuje powódkę i jej rodzinę z dystansem, są zaczepiani, a nadto naruszające prawo działania pozwanej spowodowały ujemne skutki dla zdrowia powódki.

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik strony pozwanej wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

Wskazał, że żądanie powódki w zakresie nakazania usunięcia z sieci internetowej materiałów audiowizualnych zawierających fragmenty sesji Rady Gminy W. z dnia 2.09.2014 r. dotyczących wniesionej skargi na kierownika (...) jest niezasadne, ponieważ nagranie z sesji z tego dnia nie zawiera danych osobowych powódki, zaś w zakresie nagrania z dnia 2.10.2014 r. – wskazał, że na żądanie powódki zostało ono usunięte. Za niezasadne uznał również żądanie zadośćuczynienia wskazując, że powódka swych twierdzeń co do faktu zaczepiania przez innych ludzi czy znieważania nie udowodniła, oraz że to postawa powódki, jej stosunek do sąsiadów spowodował, że nie jest dobrze postrzegana we własnym środowisku. Konflikt między powódką a sąsiadami trwa już wiele lat, a jego przyczyną nie jest ujawnienia danych osobowych powódki w uchwale i nagraniu z sesji z dnia 2.10.2014 r.

Pismem procesowym z dnia 23 marca 2018 r. pełnomocnik powódki cofnął powództwo o nakazanie stronie pozwanej usunięcia z sieci internetowej materiałów video (audiowizualnych) zawierających fragmenty sesji Rady Gminy W. z dnia 2 września 2014 r. (k. 161).

Pełnomocnik strony pozwanej wyraził na powyższe zgodę.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka wniosła 6 skarg na kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w W.. Skargi te były przedmiotem XLVII Rady Gminy w W. na sesji w dniu 2.09.2014 r. Na posiedzeniu tym w przedmiocie tej skargi wypowiadał się ówczesny sekretarz Gminy M. O., który wskazał, że skarga winna być skierowana do komisji rewizyjnej, a następnie poddana głosowaniu przez Radę Gminy. Nadto zabrał głos radny J. K., który powiedział, że skargi stanowią „powtórkę z rozrywki sprzed 15 lat, kiedy do miejscowości L. przyjeżdżała telewizja, a osoba, która była niby pokrzywdzona stała za przystankiem i rozmawiała przez telefon komórkowy, śmiała się z tych co udzielają wywiadu w telewizji”. Podał, że miejscowość L. była ciągana do sądu łącznie z sołtysem, „jest to zwykła zawiść i podłość, ówczesny wójt wkroczył w to wszystko (…) na pierwszej stronie Tygodnika (...) siedzi sołtys oskarżony, wiele osób było oskarżonych, mamy powtórkę z rozrywki”. Na pytanie ze strony radnej czy to jest ta sama rodzina J. K. odpowiedział – tak prawdopodobnie z tego samego domu. Następnie radni przegłosowali skierowanie skarg powódki do komisji rewizyjnej. W trakcie posiedzenia nie podano danych osobowych powódki.

(dowód: nagranie posiedzenia z dnia 2.09.2014 r. – płyta CD koperta k. 66)

W dniu 2.10.2014 r. odbyła się XLVIII sesja Rady Gminy W., na której była rozpatrywana skarga złożoną przez powódkę na kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w W.. Rozpoznanie skargi poprzedziła wypowiedź radnej B. T., która przedstawiła opinię Komisji Rewizyjnej. W swej wypowiedzi radna podała, że A. B. zamieszkała w L. złożyła skargi na kierownika (...) zarzucając niewłaściwe gospodarowanie środkami finansowymi, przyznawanie zasiłków osobom, których sytuacja finansowa tego nie wymaga, niewłaściwe (lekceważące i poniżające) zachowanie w trakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego. B. T. wskazała, że zarzuty zawarte w skardze nie wykazały niewłaściwej pracy kierownika (...), wskazane były również zarzuty dotyczące przyznawania zasiłków celowych z przeznaczeniem na zakup żywności, komputera, leki, opłaty śmieciowe, energię elektryczną. Decyzje (...) były zaskarżane do SKO w P. i były utrzymywane w mocy. Następnie radna odczytywała projekt uchwały nr XLVIII/403/14 oddalającej skargę, podając imię i nazwisko powódki i jej miejsce zamieszkania, Następnie odbyło się głosowanie nad uchwałą i uchwała została przyjęta.

(dowód: nagranie posiedzenia z dnia 2.09.2014 r. – płyta CD koperta k. 66, uchwała nr XLVIII/403/14 – k. 34)

Uchwała nr XLVIII/403/14 została w dniu 8.12.2014 r. zamieszczona na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Gminy W. wraz z imieniem, nazwiskiem i podaniem miejsca zamieszkania powódki.

Przebieg sesji nr XLVII z dnia 2.09.2014 r. oraz sesji Nr XLVIII z dnia 2.10.2014 r. Rady Gminy został nagrany na nośniku informatycznym i udostępniony od dnia 8 grudnia 2014 r. w sieci.

(okoliczność bezsporna)

Powódka dowiedziała o publikacji powyższych materiałów w internecie.

W piśmie z dnia 15 grudnia 2014 r. skierowanym do Urzędu Gminy W. powódka i jej mąż P. B. wnieśli o usunięcia ze stron internetowych danych osobowych powódki, które zostały ujawnione w uchwale nr XLVIII/403/14, w nagraniu z sesji z dnia 2.10.2014 r. oraz wypowiedzi radnego J. K. na temat powódki i jej rodziny. W piśmie wskazali, że radny wypowiedział się o ich rodzinie w sposób poniżający, zaś ujawnienie przez radną B. T. danych osobowych powódki oraz rodzaju zasiłków o jakie się zwracała spowodowało, że każdy okoliczny mieszkaniec kojarzy teraz ich rodzinę oraz że zostali narażeni na ośmieszenie i wyszydzenie.

(dowód: pismo – k. 96)

Pismem z dnia 30 grudnia 2014 r. strona pozwana poinformowała powódkę i jej męża, że nagrania z sesji Rady Gminy zostały pozbawione fragmentów audio lub dźwiękowych zawierających dane powódki, a w uchwale nr XLVIII/403/14 umieszczonej w (...) dane osobowe powódki zostały zanonimizowane. Wskazano również, że uchwały w sprawach osobowych nie są objęte ochroną danych osobowych, jedynie publikacja uchwały musi się odbywać z zastosowaniem anonimizacji danych osobowych skarżącego.

(dowód: pismo – k. 97)

Dane osobowe powódki wraz z materiałami audiowizualnymi z dnia 2.10.2014 r. nie były dostępne w internecie od dnia 6 stycznia 2015 r.

(okoliczność przyznana przez powódkę)

Powódka złożyła do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych skargę na przetwarzanie jej danych osobowych przez pozwaną Gminę.

(dowód: skarga – k. 92)

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych zobowiązał Wójta Gminy W. do złożenia wyjaśnień.

(dowód: dowód: pismo (...) k. 39)

Wójt Gminy W. pismem z dnia 10 marca 2017 r., udzielił wyjaśnień w sprawie, a wyjaśnienia te zostały uznane przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych za wystarczające, nie została wydana żadna decyzja nakazująca określone działania w celu przetwarzania danych osobowych ani żadne zalecenia.

(dowód: pismo Wójta z dnia 10.03.2017 r. – k. 36-38)

Powódka pisała również skargi w przedmiocie ujawnienia jej danych osobowych do Rzecznika Praw Obywatelskich oraz (...) Urzędu Wojewódzkiego.

(dowód: pisma – k. 88,89, 98-99)

Powódka jest zaliczona od dnia 18 lipca 2001 r. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności a ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od dzieciństwa i ma charakter trwały.

(dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 138)

W dniu 3 marca 2015 r. powódka otrzymała skierowanie do szpitala na Oddział Neurologiczny z powodu bólów głowy i zaburzeń mowy – jąkania się.

(dowód: skierowanie –k. 139, historia zdrowia i choroby – k. 140)

Powódka ma 35 lat, z zawodu jest krawcem, utrzymuje się od 2001 r. z renty socjalnej w kwocie 724 zł i zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 153 zł. Jej mąż P. B. jest uprawniony do renty w kwocie 651 zł oraz zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 153 zł, podobnie jak powódka cierpi na padaczkę, mają dwoje dzieci, pobierają na nich zasiłki: rodzinny, rehabilitacyjny, pielęgnacyjny w łącznej kwocie 482 zł oraz świadczenie wychowawcze w łącznej kwocie 1000 zł, otrzymują nadto zasiłki celowe po 120 zł miesięcznie, mieszkają z matką P. B.. Powódka mieszka w L. od 2006 r. poprzednio mieszkała w Ł.. Obecnie powódka spodziewa się trzeciego dziecka.

(dowód: przesłuchanie powódki – k. 146 odwrót – 147 w zw. z k. 181-181 odwrót)

Mąż powódki od kilku lat jest w konflikcie z rodziną K. z L., z którą wielokrotnie się procesował.

(dowód: zeznania świadków P. B. – k. 147 odwrót – 148, J. K. – k. 148 – 148 odwrót, M. O. – k. 179 odwrót – 180, G. K. – k. 180 odwrót)

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się na dowodach z dokumentów, zeznaniach świadków zgłoszonych przez obie strony oraz przesłuchaniu powódki. W zasadzie w najważniejszej części stan faktyczny sprawy nie budził wątpliwości i nie był przedmiotem sporu, pozwana przyznała, że doszło do publikacji na stronie internetowej uchwały z dnia 2.10.2014 r. oraz przebiegu sesji nr XLVII z dnia 2.09.2014 r. oraz sesji Nr XLVIII z dnia 2.10.2014 r., w treści uchwały oraz nagrania z sesji z dnia 2.10.2014 r. zawarto dane osobowe powódki. Sąd ustalając stan faktyczny sprawy pominął orzeczenia sądowe złożone przez powódkę po zamknięciu rozprawy, albowiem zgodnie z art. 217 § 1 k.p.c. strona może zgłaszać dowody aż do zamknięcia rozprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka dochodziła ochrony swoich dóbr osobistych.

Podstawowymi przepisami dotyczącym ochrony dóbr osobistych są art. 30 i 47 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Według nich przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło praw i wolności człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona są obowiązkiem władz publicznych. Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym.

Realizacja postanowień art. 30 i 47 Konstytucji RP, gdy chodzi o cywilnoprawną ochronę czci, zawarta jest w art. 24 i 448 k.c.

Spór w przedmiotowej sprawie koncentruje się na kwestii, czy zachodzą wszystkie przesłanki powstania roszczeń powódki o ochronę dóbr osobistych zawartych w art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c.

Dla powstania roszczeń określonych w art. 24 § 1 k.c. niezbędne jest ustalenie dobra osobistego podlegającego ochronie, o którym mowa w art. 23 k.c., jego naruszenia i bezprawności działania sprawcy. Obowiązujące prawo nie chroni bowiem przed każdym jakimkolwiek naruszenie dóbr osobistych, dlatego też każde zdarzenie, co do którego podnoszony jest zarzut naruszenia dóbr osobistych należy badać w kontekście sytuacyjnym.

Zasadnicze przesłanki rozstrzygnięcia o roszczeniu opartym na art. 448 k.c. to rodzaj naruszonego dobra, intensywność naruszenia oraz jego skutków dla poszkodowanego, a także zachowanie się naruszyciela.

Powódka podniosła, że pozwana naruszyła jej cześć, godność i dobre imię. Część została wymieniona w ustawowym katalogu dóbr osobistych wskazanym w art. 23 k.c., godność wprawdzie nie został wymiona w k.c., ale jego ochrona jest bezdyskusyjna. Dobro to stanowi konkretyzację i uszczegółowienie jednego z podstawowych dóbr osobistych jakim jest część.

Przez godność osobistą (cześć wewnętrzną) rozumie się wyobrażenie jednostki o własnej wartości, a przez cześć zewnętrzną - opinię (dobre imię, „dobrą sławę”, reputację), jaką inni ludzie mają o wartości danego człowieka, a więc jego obraz w oczach osób trzecich. O naruszeniu tzw. czci zewnętrznej (reputacji), która jest oceną jednostki w oczach innych, można mówić dopiero wówczas, gdy dyskredytująca jednostkę wypowiedź dotrze do osób trzecich, zostanie upubliczniona (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2005 r. w sprawie, IV CK 213/05).

Rozpoznając sprawę w przedmiocie ochrony dóbr osobistych sąd powinien w pierwszej kolejności ustalić, czy doszło do naruszenia dobra osobistego. Dopiero w razie pozytywnego przesądzenie tej kwestii sąd orzekający dokona oceny bezprawności działania bądź zaniechanie prowadzącego do naruszenia dóbr, a także oceny w zakresie wystąpienia szkody i związku przyczynowego między intryminowanym zachowaniem pozwanego a ową szkodą. Dowód, że dobro osobiste zostało zagrożone lub naruszone ciąży na osobie poszukującej ochrony prawnej na podstawie art. 24 k.c. Natomiast na tym, kto podjął działanie zagrażające dobru osobistemu innej osoby lub naruszające to dobro, spoczywa ciężar dowodu, że nie było ono bezprawne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17.06.2004 r. w sprawie V CK 609/03).

Ocena, czy działanie naruszyło dobro osobiste dokonywana jest na podstawie obiektywnego kryterium, a sąd powinien rozważyć, czy typowa, przeciętna osoba na miejscu pokrzywdzonego uznałaby określone działanie za naruszenie dobra osobistego oraz czy w odczuciu społecznym określone zachowanie zakwalifikowane może być jako naruszające dobra osobiste (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2002 r., sygn. akt IV CKN 1402/00). Odwołanie się do kryteriów obiektywnych oznacza uwzględnienie opinii społecznej znajdującej wyraz w poglądach ludzi rozsądnie i uczciwie myślących. Należy zatem badać każdorazowo, czy określona wypowiedź mogła nie tylko u adresata ale u przeciętnego, rozsądnie zachowującego się człowieka wywołać negatywne oceny i odczucia (wyrok Sadu Najwyższego z dnia 8 marca 2012 r., sygn. akt V CSK 109/11, OSNC 2012 r. Nr 10, poz. 119).

Tym samym w przedmiotowej sprawie na powódce spoczywał obowiązek wskazania działania pozwanej, które stanowi naruszenie jej dobra osobistego.

Działanie pozwanej polegające na nieprawidłowym zabezpieczeniu danych osobowych powódki w publikowanej uchwale oraz materiale audiowizualnym z sesji z dnia 2.10.2014 r. było działaniem bezprawnym. Strona pozwana naruszyła przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity - Dz.U. z 2016 r., poz. 922 ze zm.). Art. 1 tej ustawy stanowi, że każdy ma prawo do ochrony dotyczących do danych osobowych, a przetwarzanie danych osobowych może mieć miejsce ze względu na dobro publiczne, dobro osoby, której dane dotyczą lub dobro osób trzecich w zakresie i trybie określonym ustawą. Z kolei art. 23 ust. 1 pkt 2 tej ustawy stanowi, że przetwarzanie danych osobowych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy to jest niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. Regulacja ta stanowi wyjątek od zasady niedopuszczalności przetwarzania danych osobowych i jako taka podlega ścisłej wykładni. Ujawnienie danych osobowych powódki, która zainicjowała poprzez złożenie skargi wydanie uchwały przez radę gminy, nie jest niezbędne dla zrozumienia uchwały, ujawnienie danych osobowych powódki w zakresie jej imienia i nazwiska oraz miejsca zamieszkania nie było uzasadnione i wkraczało w jej prywatność i godziło w jej dobra osobiste, które chce chronić w tym procesie. Strona pozwana na żądanie powódki zgłoszone wkrótce po ujawnieniu jej danych osobowych uczyniła zadość jej oczekiwaniu, dopełniając czynności potrzebnych do usunięcia skutków tego naruszenia poprzez dokonanie anonimizacji danych. Powódka mimo, że zgłosiła takie żądanie w pozwie następnie je cofnęła, co uzasadniało na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. 203 § 4 k.p.c. umorzenie postępowania w tym zakresie.

Natomiast okoliczność, że w materialne audiowizualnym z sesji Rady Gminy z dnia 2.10.2014 r. znalazły się informacje odnośnie zwracania się przez powódkę o udzielenie świadczeń z pomocy społecznej oraz skarżeniu przez nią decyzji podejmowanych przez kierownika (...) nie mogą być uznane za bezprawne. Wskazać należy, że złożenie skargi przez powódkę zainicjowało stosowne postępowanie w tym przedmiocie. Na sesji Rady Gminy z dnia 2.09.2014 r. została podjęta decyzja o przedstawieniu skargi komisji rewizyjnej, zaś na posiedzeniu Rady z dnia 2.10.2014 r. radna B. T. przedstawiała opinię Komisji Rewizyjnej, w której były zawarte ustalenia Komisji, w tym między innymi fakt zwracania się przez powódkę o przyznanie zasiłków celowych oraz składanie przez nią skarg do SKO na decyzje kierownika (...). Przedstawienie tej opinii było elementem procedury związanej z rozpoznaniem skargi złożonej wszak przez powódkę. Powódka nie twierdziła przy tym, że przedstawione w opinii Komisji Rewizyjnej informacje były nieprawdziwe czy nierzetelne, przyznała, że występowała o wypłatę świadczeń z pomocy społecznej.

Powódka upatrywała również naruszenia jej dóbr osobistych w publikacji materiału audiowizualnego z posiedzenia Rady Gminy z dnia 2 września 2014 r. w części zawierającej wypowiedź radnego J. K., którą traktowała jako wypowiedź poniżającą i lekceważącą jej osobę. W kontekście tego zarzutu wskazać należy, że zarówno ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. - Dz.U. z 2018 r., poz. 994.) w art. 11 lit. b ust. 2 oraz ustawa z dnia 6.09.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. - Dz.U. z 2016 r., poz. 1764 ze zm.) w art. 19 statuują zasadę pełnej jawności zarówno sesji Rady Gminy jak również materiałów dokumentujących jej przebieg, które są udostępniane po zakończeniu sesji. Zatem publikacja tej sesji rady Gminy zawierająca inkryminowaną przez powódkę wypowiedź radnego nie może być uznana za działanie bezprawne strony pozwanej i rodzić jej odpowiedzialności. Niezależnie od tego wskazać należy, że wypowiedź radnego nie dotyczyła osoby powódki, można domyślać się w kontekście materiału dowodowego zgromadzonego w tej sprawie, że chodziło o męża powódki i o procesy, jakie toczyły się z jego udziałem w przeszłości, a zatem nie stanowi naruszenia dóbr osobistych powódki. Tak też traktował sprawę mąż powódki, który podpisał się pod pismem z dnia 15 grudnia 2014 r.

Powódka żądała na podstawie art. 24 § 1 k.c. w zw. z art. 448 k.c. zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zasadnicze przesłanki rozstrzygnięcia o roszczeniu opartym na art. 448 k.c. to rodzaj naruszonego dobra, intensywność naruszenia i jego skutków dla poszkodowanego, rozmiar doznanej krzywdy – ocenianej obiektywnie, a także zachowanie naruszyciela, stopień jego winy, sytuacja majątkowa i osobista zobowiązanego (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 13.06.2002 r., V CKN 1421/00, 16.04.2002 r., V CKN 1010/00, 19.04.2006 r., II PK 245/2005).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym sąd nie ma obowiązku zasądzania zadośćuczynienia w każdym przypadku naruszenia dób osobistych (por. wyrok Sadu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2006 roku, II PK 245/05 , OSNP z 2007 r. z. 7-8 poz. 101). Przyznanie tego rodzaju świadczenia zależy od wielu różnych okoliczności, w tym między innymi od długotrwałości naruszenia dobra osobistego, uciążliwości z tym związanych, poczucia krzywdy i jego stopnia. Podstawowym kryterium decydującym o możliwości zasądzenia zadośćuczynienia winien być stopień winy naruszyciela, rodzaj naruszonego dobra oraz wymiar cierpień wynikających z faktu naruszenia dobra osobistego. Z kolei w uzasadnieniu wyroku z dnia 12 grudnia 2002 roku (V CKN 1581/00, OSNC z 2004 r. z. 4 poz. 53). Sąd Najwyższy wskazał, iż decyzja o zasądzeniu zadośćuczynienia winna być poprzedzona także zbadaniem nasilenia złej woli naruszyciela i celowości zastosowania tego środka oraz poczucie pokrzywdzenia poszkodowanego.

Jedynie w określonych sytuacjach sąd może odstąpić od zasądzenia zadośćuczynienia. Jest to uprawnione między innymi w sytuacji całkowitego usunięcia skutków naruszenia przy pomocy innych orzeczonych środków, zachowanie się poszkodowanego albo naruszyciela, intensywność naruszenia, rodzaj chronionego dobra.

Roszczenia z art. 448 k.c. nie mają charakteru penalnego, lecz kompensacyjny, chodzi bowiem o złagodzenie skutków negatywnych doznań wynikających z naruszenia dobra osobistego.

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy Sąd uznał żądanie zasądzenia zadośćuczynienia za nieusprawiedliwione. Powódka nie zdołała udowodnić, mimo, że spoczywał na niej taki obowiązek (art. 6 k.c.), by wskutek przedmiotowych publikacji jej danych osobowych powstały dla niej negatywne konsekwencje i by wiązało się z istotnymi cierpieniami. Brak dowodów, że powódka doznała szykan ze strony (...) czy pobliskich miejscowości, że zmieniło się nastawienie sąsiadów do jej osoby czy też że powstały jakieś negatywne reperkusje dla jej zdrowia. Dowodem tym nie mogą być zeznania świadka P. B., który z racji tego, że jest mężem powódki jest zainteresowany zeznawaniem na korzyść powódki. Zarówno powódka jak i świadek P. B. nie podali przy tym nazwisk żadnych z osób, które miały znieważać w powódkę. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że mąż powódki jest zantagonizowany z miejscową społecznością w związku z konfliktami które miały miejsce w przeszłości.

Nie można również uznać, że doszło do reperkusji w stanie zdrowia powódki, w szczególności nie wynika to ze złożonych przez powódkę: skierowania do poradni neurologicznej czy historii choroby – wskazać należy, że powódka od wielu lat leczy się neurologicznie z powodu padaczki.

Podkreślić należy, że strona pozwana niezwłocznie po zgłoszeniu żądania przez powódkę dokonała anonimizacji danych powódki a dane osobowe powódki były dostępne w sieci przez okres około miesiąca. Niezwłoczna anonimizacja danych wpłynęła na zmniejszenie rozmiaru krzywdy po stronie powódki wywołanej omawianym naruszeniem i kompensowała krzywdę powódki. Nadto podkreślić, że od przedmiotowej daty minęło już 2,5 roku, a upływ tego czasu z pewnością złagodził skutki naruszenia dóbr osobistych i związanej z tym krzywdy.

Z powyższych względów powództwo o zadośćuczynienie zostało oddalone.

Podstawę rozstrzygnięcia o przyznaniu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu stanowiły przepisy § 8 pkt 5 i § 14 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. poz. 1715), przy czym stawka wynagrodzenia w myśl § 4 ust. 3 tego rozporządzenia została podwyższona o stawkę podatku od towarów i usług wynoszącą 22 %.

Sędzia SO Ewa Tomczyk

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi z urzędu powódki.

13.06.2018 r. Sędzia SO Ewa Tomczyk