Sygn. akt VIII U 180/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Grzegorz Tyrka

Protokolant:

Dominika Smyrak

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2018 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy P. P. (1) (P.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania P. P. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 4 stycznia 2018r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje P. P. (1) prawo do emerytury, poczynając od dnia 1 grudnia 2017r.

(-) SSO Grzegorz Tyrka

Sygn. akt VIII U 180/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 stycznia 2018r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił ubezpieczonemu P. P. (1) ( P. ) prawa
do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ponieważ ubezpieczony do dnia 1 stycznia 1999r. nie udowodnił 15 – letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a jedynie 6 lat, 3 miesiące i 4 dni.

Organ rentowy wskazał, że do pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnił okresu zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 1 września 1973r. do dnia 30 września 1992r., ponieważ dowody w postaci zeznań świadków mogą być tylko rozpoznane przez organ odwoławczy.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji wskazał, że się z nią nie zgadza, bowiem
w latach nieuwzględnionych przez organ rentowy do pracy w warunkach szczególnych, faktycznie zajmował się w hutach remontami na walcowniach oraz remontami wielkich pieców.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy dodał, że do pracy w warunkach szczególnych uwzględnił okres zatrudnienia ubezpieczonego w (...) S.A. Zakładzie (...) w G. od dnia 1 października 1992r. do dnia 31 grudnia 1998r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

ubezpieczony P. P. (1) w dniu (...) ukończył 60 lat życia, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, na dzień 1 stycznia 1999r. udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W dniu 15 grudnia 2017r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa
do emerytury.

W rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy wydał decyzję zaskarżoną omówioną
na wstępie.

W okresie od dnia 1 września 1973r. do dnia 30 września 1992r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w R. jako uczeń w latach 1973 – 1976, następnie na stanowisku ślusarza remontowego sprzętu budowlano – montażowego i maszyn, mechanika maszyn i urządzeń przemysłowych, ślusarza remontowego.

Z dokumentacji akt osobowych wynika, że po ukończeniu szkoły zawodowej ubezpieczony podjął pracę w Przedsiębiorstwie jako ślusarz remontowy od dnia 19 sierpnia 1976r. W okresie od dnia 15 lutego 1979r. do dnia 15 grudnia 1980r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, po zakończeniu której, powrócił do pracy od dnia 13 stycznia 1981r.

Przedsiębiorstwo zajmowało się remontami na wydziałach hutniczych. Stąd jego pracownicy wykonywali pracę w terenie, to jest w różnych hutach położonych generalnie
na terenie (...). Pracowali m.in. w Hucie (...), Hucie (...), Hucie
(...).

Ubezpieczony pracował w brygadzie ślusarskiej i zajmował się przede wszystkim remontami wielkich pieców hutniczych oraz walcarek na wydziałach walcowni w hutach. Piec hutniczy miał wysokość około 60 - 70 metrów i dla jego wyremontowania trzeba było rozebrać od posadzki cegłę szamotową. Podczas remontu danego urządzenia pozostałe urządzenia były w ruchu. I tak, gdy ubezpieczony remontował wielki piec hutniczy, inne piece, które położone były w odległości około 30 metrów od pieca remontowanego, pracowały. Podobnie przy remoncie walcarki na wydziale walcowni, pozostałe walcarki były w ruchu. Stąd warunki w jakich wykonywał pracę ubezpieczony były analogiczne
do warunków pracy pracowników zatrudnionych w hucie na danym wydziale. Było tam duże zapylenie, wysoka temperatura, a zarazem przeciągi.

Ubezpieczony pracę taką świadczył faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Czasami pracował w nadgodzinach. Z tytułu jej wykonywania przysługiwał
mu dodatkowy urlop. Otrzymywał także mleko i posiłki regeneracyjne.

Razem z ubezpieczonym pracowali I. M., który zatrudniony był
w Przedsiębiorstwie w latach 1974 – 1992 na stanowiskach pomocnika maszynisty ciężkiego sprzętu, maszynisty ciężkiego sprzętu budowlanego i maszynisty koparki jednonaczyniowej oraz M. P., który pracował w latach 1976 – 1985 na stanowisku ślusarza remontowego.

/dowód z: akt ZUS, akt osobowych ubezpieczonego, zeznań świadków I. M.
i M. P. oraz z zeznań ubezpieczonego/.

Sąd zważył, co następuje:

odwołanie ubezpieczonego P. P. (1) zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2017r., poz. 1383 ze zm.) – zwanej dalej ustawą emerytalną – ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Zgodnie z 184 ust. 1 ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy – tj. 1 stycznia 1999r. – osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zgodnie z art. 184 ust. 2 ustawy emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.) – zwanego dalej rozporządzeniem – pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z § 3 rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia”, uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia.

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z cytowanych norm prawnych wynika, iż odwołujący nabędzie prawo do wcześniejszej emerytury w przypadku łącznego spełnienia przesłanek:

- ukończenia wieku 60 lat,

- legitymowania się okresem ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 25 lat, przypadającym na dzień 1 stycznia 1999r.,

- legitymowania się 15 letnim okresem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, przypadających na dzień 1 stycznia 1999r.,

- nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego.

W świetle utrwalonego orzecznictwa sądowego dla oceny, czy pracownik pracował
w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska tylko rodzaj rzeczywiście powierzonej pracy ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z 26 czerwca 2015r. sygn. akt III AUa 168/15 LEX nr 1761793 ).

Ubezpieczony P. P. (1) wiek emerytalny 60 lat ukończył w dniu (...), na dzień 1 stycznia 1999r. legitymuje się 25 - letnim okresem składkowym
i nieskładkowym, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Kwestią sporną pozostawało, czy odwołujący na dzień 1 stycznia 1999r. posiada
15 - letni okres pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w sytuacji, gdy organ rentowy zaliczył mu tylko 6 lat, 3 miesiące i 4 dni takiej pracy.

Wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego pozwoliły na przyjęcie,
że ubezpieczony podczas zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)
(...) w R. co najmniej od dnia 19 sierpnia 1976r. do dnia 30 września 1992r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych wymienioną w stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. wykazie A dziale XIV poz.25, to jest „ bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano – montażowe i budowlano – remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie ” w związku z wykazem A działem III ( „ W hutnictwie i przemyśle metalowym ” ) m.in. poz.4,11: „ obsługa urządzeń wielkiego pieca ”„ obsługa walcarek i ciągarek oraz urządzeń pomocniczych w walcowni i ciągarni ”.

Przedsiębiorstwo zajmowało się wykonywaniem remontów na terenie hut. Ubezpieczony w powyższym okresie spornym zajmował się remontami wielkich pieców hutniczych oraz remontami na walcowni. Prace takie świadczył w różnych hutach położonych na terenie (...). Był narażony na takie same czynniki środowiskowe jak pracownicy huty, bo gdy zajmował się remontem jednego urządzenia pozostałe urządzenia były w ruchu.

Ustalając powyższe Sąd oparł się na zeznaniach świadków byłych współpracowników ubezpieczonego I. M. i M. P., korespondujących z nimi zeznaniach ubezpieczonego, a także powołanej w sprawie dokumentacji.

Po zaliczeniu w/w okresu spornego ( nawet po ewentualnym odliczeniu od niego okresu służby wojskowej, w szczególności przypadającego po dniu 5 sierpnia 1979r. )
do pracy w warunkach szczególnych uznanej przez organ rentowy, ubezpieczony na dzień
1 stycznia 1999r. posiada wymagany co najmniej 15 – letni okres takiej pracy. Zatem spełnia wszystkie niezbędne przesłanki do przyznania dochodzonego świadczenia.

Bez znaczenia dla rozpoznania sprawy pozostaje fakt, że ubezpieczony nie przedłożył w organie rentowym za okres sporny świadectwa pracy w szczególnych warunkach. Fakt wykonywania takiej pracy został wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

W konsekwencji powyższego, na podstawie powołanych norm prawnych oraz art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 1 grudnia 2017r., to jest od miesiąca zgłoszenia wniosku, zgodnie z art.129 ust.1 ustawy emerytalnej.

(-) SSO Grzegorz Tyrka