UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 kwietnia 2014r. powódka A. O. wniosła o zasądzenie od pozwanej H. K. kwoty 50.650 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podała, iż w dniu 22 października 2013 r, poddała się w klinice pozwanej zabiegowi medycyny estetycznej polegającemu na powiększeniu ust przy zastosowaniu kwasu hialuronowego. Dodała, iż zabieg miał być całkowicie bezpieczny. Przed zabiegiem W. K. (1) nie poinformował jej jaki rodzaj kwasu hialuronowego będzie wystrzykiwany. Bezpośrednio po zabiegu wystąpiła u niej opuchlizna ust i widoczne były grudki, które miały się wchłonąć po około 1 tygodniu. Powódka podała, iż pomimo upływu czas usta nadal były opuchnięte i widoczne były grudki. Pomiędzy dolną a górną warga widoczna była asymetria. Przeprowadzony zabieg pomimo zapewnień nie przyniósł oczekiwanego efektu. Podkreśliła, iż stan ten wywołał dyskomfort psychiczny jak i fizyczny, Z uwagi na swój nienaturalny wygląd zrezygnowała z pracy jako konsultant sieci P.. Następstwa zabiegu utrudniły jej również funkcjonowanie podczas studiów. Dodała, iż informowała pozwaną o swoich dolegliwościach. W dniu 23 listopada 2013 r. wykonany został kolejny zabieg, który również nie przyniósł oczekiwanych skutków, nadal widoczne były zgrubienia i asymetria ust. W związku z utrzymującymi się konsekwencjami zabiegów udała się do Centrum Chirurgicznego Chirurgia Plastyczna w B.. Z uwagi jednak na brak dokumentacji medycznej nie mogła poddać się zabiegowi niwelującemu defekty. Powódka podniosła, iż zabiegi korekcji ust nie są zabiegami kosmetycznymi ale medycznymi. Zabieg przeprowadzony została przez W. K. (1), który pomimo próśb powódki nie wylegitymowała się swoim wykształceniem w tym zakresie. Zaznaczyła, iż została również wprowadzona w błąd co do użytego preparatu. Zakwestionowała, iż użyty został specyfik (...). Wskazała, iż preparat ten kosztuje 450 zł za 1 ml zaś za zabieg , w którym zużyto 2 ml środka zapłaciła 500 zł. Okoliczność ta wyklucza aby zastosowano u niej ten rodzaj kwasu. Nadto w trakcie prywatnej konsultacji dr B. wskazał, iż nie został użyty preparat (...), gdyż jego skład chemiczny uniemożliwia powstanie grudek nadto zabieg z użyciem tego preparatu wykonuje się w warunkach szpitalnych. Powódka podniosła, iż pomimo tego, że przeprowadzony zabieg miał charakter medyczny pozwana nie spełniła kryteriów wskazanych w ustawie o działalności leczniczej. Wskazała, iż do chwili obecnej odczuwa obecność grudek, usta są krzywe i asymetryczne, przez co czuje się oszpecona. Okoliczność ta wpłynęła na jej stan zdrowia psychicznego, brak pewności siebie, niską samoocenę.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Wskazała, iż za wykonane zabiegi odpowiada osoba je wykonująca a nie właściciel firmy.

Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2014 r. Sąd Rejonowy w Toruniu zasądził od H. K. na rzecz powódki kwotę 50.650 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu – 6.142 zł.

Od powyższego wyroku w wniesiona została apelacja

Wyrokiem z dnia 18 marca 2015 r. Sąd Okręgowy w Toruniu w sprawie VIII Ca 734/14 uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Toruniu do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał, iż koniecznym jest przeprowadzenie w sprawie w całości postępowania dowodowego z uwzględnieniem wniosków dowodowych stron.

Pismem z dnia 13 maja 2015 r. pozwana wskazała, iż nie prowadzi działalności lekarskiej ani nie jest właścicielem podmiotu lekarskiego, w związku z czym zwolniona jest od obowiązku prowadzenia dokumentacji medycznej. Uprawnionym do przeprowadzenia zabiegów jest W. K. (1). Potwierdziła, iż w trakcie zabiegu użyto preparat J. (...) C..

Pismem z dnia 22 marca 2017r. prokurator oświadczył, że będzie brał udział w postępowaniu.

Na rozprawie w dniu 11 czerwca 2018 r. pełnomocnik pozwanego wniósł o zasądzenie kosztów procesu w trzykrotnej wysokości stawki.

Sąd ustalił, co następuje:

H. K. prowadziła działalność gospodarczą w postaci K. U. M. w T.. Pracownikiem kliniki był W. K. (1), który w rzeczywistości zarządzał firmą oraz przeprowadzał zabiegi. W klinice przeprowadzano zabiegi estetyczne w tym zabieg powiększania ust kwasem hialuronowym.

Bezsporne i

Dowód: umowa k. 35

A. O. wykupiła na portalu internetowym G. zabieg powiększania ust kwasem hialuronowym w Klinice (...). Przy pierwszej wizycie W. K. (1) poinformował A. O. o przebiegu zabiegu przeciwskazaniach i spodziewanych efektach zabiegu.

Dowód: zeznania świadka W. K. (1) z dnia 8.087.2015 r. 00:06:51-00:41:23,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

W dniu 22 października 2013 r. A. O. poddała się zabiegowi z zakresu medycyny estetycznej polegającemu na powiększeniu ust przy zastosowaniu kwasu hialuronowego. Koszt zabiegu wyniósł 500 zł.

Dowód: zaświadczenie k. 11;

zeznania świadka W. K. (1) z dnia 8.087.2015 r. 00:06:51-00:41:23,

zeznania świadka M. G. z dnia 8.07.2015 r. 00:41:23-01:04:33,

zeznania świadka W. S. z 19.10.2015 r. 00:02:02-00:17:12,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

Po zabiegu A. O. była opuchnięta. Po zejściu opuchlizny zaczęły wychodzić grudki, nierówności i pojawił się siniak.

Dowód: zeznania świadka M. G. z dnia 8.07.2015 r. 00:41:23-01:04:33,

zeznania świadka M. O. (1) z 8.07.2015 01:04:33-01:23:47,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

Około dwa tygodnie po zabiegu A. O. udała się na konsultację do W. K. (1) do Kliniki. Na żądanie powódki, pomimo obrzęku, W. K. (1) dokonał korekty ust, wstrzykując kolejną dawkę wypełniacza w górną i dola wargę. zAlecił masarz ust, picie dużej ilości wody, unikanie solarium, słońca i picia alkoholu.

Po korekcie powódka nadal czuła dyskomfort. Usta były asymetryczne, wyczuwalne były zgrubienia.

Dowód: zeznania świadka W. K. (1) z dnia 8.07.2015 r. 00:06:51-00:41:23,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

A. O. w dniu 23 listopada 2013 r. udała się Kliniki na konsultację. W. K. (1) na żądanie pacjentki uzupełnił usta dodatkową dawką preparatu.

Dowód: zaświadczenia k. 11,

zeznania świadka W. K. (1) z dnia 8.07.2015 r. 00:06:51-00:41:23,

zeznania świadka M. G. z dnia 8.07.2015 r. 00:41:23-01:04:33,

zeznania świadka M. O. (1) z 8.07.2015 01:04:33-01:23:47,

zeznania świadka W. S. z 19.10.2015 r. 00:02:02-00:17:12,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

Po zabiegu nadal widoczne były zgrubienia oraz asymetria ust.

Dowód: dokumentacja fotograficzna k. 15

zeznania świadka M. G. z dnia 8.07.2015 r. 00:41:23-01:04:33,

zeznania świadka M. O. (1) z 8.07.2015 01:04:33-01:23:47,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

A. O. umówiła się na konsultacje do Centrum Chirurgicznego Chirurgia Plastyczna B. w B.. Ustalając termin wizyty wskazano jej aby zabrała ze sobą dokumentację medyczną. A. O. zawracała się do Kliniki (...) o przekazanie dokumentacji medycznej zabiegu. Klinika takiej dokumentacji nie posiadała.

Dowód: zeznania świadka W. K. (1) z dnia 8.087.2015 r. 00:06:51-00:41:23,

zeznania świadka M. O. (1) z 8.07.2015 01:04:33-01:23:47,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

W dniu 8 stycznia 2014 r. głosiła się na wizytę do Centrum Chirurgicznego w B.. Ze względu na brak dokumentacji medycznej, w szczególności brak informacji jaki preparat wcześniej zastosowano, nie mogła się poddać zabiegowi niwelującemu powstałe efekty. Koszt wizyty wyniósł 150 zł

Dowód: faktura k. 19,

zeznania świadka M. O. (1) z 8.07.2015 01:04:33-01:23:47,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

A. O. z uwagi na swój wygląd odczuwała dyskomfort psychiczny Prowadziła punkt konsultacyjnym firmy (...) i miała bezpośredni kontakt z klientami. Studiowała również psychologię na Uniwersytecie K. W. w B. Z uwagi na nienaturalny wygląd, trudności z mówieniem, brak możliwości uśmiechania się zaprzestała prowadzenia działalności, zrezygnowała również ze studiów.

Dowód: zeznania świadka M. O. (1) z 8.07.2015 01:04:33-01:23:47,

zeznania powódki A. O. z 19.10.2015 r. 00:19:40-00:47:49

Obecnie u powódki nie występuje żadne zniekształcenie anatomiczne twarzy, które z punktu widzenia chirurgii plastycznej stanowiłoby jakiekolwiek oszpecenie wyglądu twarzy.

Dowód: opinia biegłego C. D. k. 317-319, 341-343

Zabieg powiększenia objętości ust poprzez wstrzykniecie kwasu hialuronowego do warg ust jest zabiegiem inwazyjnych, gdyż polega na przerwaniu ciągłości tkanek, co jest niepodważalnym kryterium odróżnienia zabiegów inwazyjnych (chirurgicznych) od nieinwazyjnych zabiegów (kosmetycznych). Przedmiotowy zabieg jest w istocie i w sowim przebiegu zabiegiem medycznym.

Dowód: opinia biegłego C. D. k. 317-319, 341-343

opinia biegłego B. Z. k. 409-410, 428-429, 480

W Klinice prowadzonej przez H. K. nie powinny być wykonywane tego typu zabiegi, gdyż nie prowadzi ona działalności lekarskiej

Dowód: opinia biegłego C. D. k. 317-319, 341-343

opinia biegłego B. Z. k. 409-410, 428-429, 480

Przyczyną powikłania po zabiegowego u A. O. mógł być odczyn zapalny jak i nierównomierne rozmieszczenie wstrzykniętego kwasu hialuronowego podczas jego iniekcji.

Dowód: opinia biegłego C. D. k. 317-319, 341-343

opinia biegłego B. Z. k. 409-410, 428-429, 480

Kwas hialuronowy ulega biodegradacji po około 6-9 do 12 miesiącach. Po jego zastosowaniu u pacjenta nie powinny nastąpić żadne zgrubienia, grudki, nie jest to normalne następstwo zabiegu.

Dowód: opinia biegłego B. Z. k. 409-410, 428-429, 480

Obecnie niewyczuwalne są zgrubienia mogące mieć związek z przeprowadzonym w październiku i listopadzie 2013 r. zabiegiem powiększania ust. Asymetria stron wargi górnej podczas zaciskania szpary ust może być efektem pozabiegowym, lecz może być też naturalnym układaniem się wargi górnej przy tym ruchu mimicznym.

Dowód: opinia biegłego D. D. k. 537-539

Pismem z dnia 26 litego 2014 r. A. O. wezwała H. K. do zapłaty kwoty 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Dowód: pismo z dnia 26.02.2015 r. k. 24

H. K. odmówiła wypłaty żądanej kwoty. Jednocześnie wskazała, iż podczas zabiegu użyto preparat (...), zaś na prośbę klientki w dniu 23 listopada 2013 r. uzupełniono jej dodatkowo usta. Podkreśliła, iż pojawienie się grudki jest zjawiskiem normalnym i nie budzącym wątpliwości co do jakości wykonanego zabiegu.

Dowód: pismo z dnia 29.01.2014 r. k. 21-23

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o dowody z dokumentów zebranych w aktach niniejszej, a także dowód z opinii biegłych, zeznań świadków oraz przesłuchania stron.

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu albowiem były kompletne i jasne, wraz z pozostałymi dowodami obrazowały dokładny stan faktyczny sprawy. Ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Co więcej wiarygodność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na opiniach biegłych z zakresu chirurgii plastycznej oraz zakresu chirurgii i implantologii stomatologicznej.

Sąd nie jest związany opiniami biegłych i ocenia je na równi z innymi środkami dowodowymi w ramach swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 § 1 k.p.c., zgodnie z którym Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Ocenę opinii biegłych odróżniają jednak szczególne kryteria. Stanowią je: zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłych, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonej w niej wniosków. Przedmiotem opinii nie jest bowiem przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji jak dowód na podstawie kryteriów prawdy i fałszu. Nie chodzi tu bowiem o kwestię wiarygodności lecz o pozytywne lub negatywne uznanie wartości zawartego w opinii i jej uzasadnieniu rozumowania. Sąd ocenia dowód z opinii biegłego nie tylko przez pryzmat jej wniosków końcowych, ale również w oparciu o dokumentację, na podstawie której została wydana.

W przedmiotowej sprawie Sąd uznał za przekonywujące opinie biegłych, ponieważ były one logiczne i spójne oraz udzielały w wystarczającym stopniu odpowiedzi na pytania ujęte w tezie postanowienia dopuszczającego ten dowód. Nadto opinie wydane zostały D. dodatkowo po zbadaniu powódki. Nie można także pominąć tego, że sporządzone zostały przez osoby posiadające niepodważalną wiedzę dotyczącą dziedziny objętej zakresem przedmiotowym opinii. Biegli posiadali zatem wystarczającą wiedzę i doświadczenie, by móc w prawidłowy sposób odpowiedzieć na pytania zawarte w tezie dowodowej.

Strony wniosły o uzupełnienie opinii z dziedziny chirurgii plastycznej . Biegli w pisemnych opiniach uzupełniających wyczerpująco ustosunkowali się do pytań i zarzutów stron podtrzymując swoje wnioski .

Opinia biegłego z zakresu chirurgii i implantologii stomatologicznej nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

W ocenie Sądu nie było więc jakichkolwiek podstaw by opinie biegłych uznać za nierzetelne czy niefachowe. Dlatego opinie te Sąd podzielił.

Zważyć też należy, że ugruntowany jest w orzecznictwie pogląd, według którego Sąd w sprawie do rozstrzygnięcia której wymagane są wiadomości specjalistyczne nie może wydać orzeczenia wbrew wnioskom wypływającym z opinii uznanej przez tenże Sąd za fachową i rzetelną /zob. np. wyrok SN z 26/10/2006 I CSK 166/06 – publ. Lex nr 209297 lub II UK 277/04 OSNP 2006/5-6/97/.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka W. K. (1) w zakresie dotyczącym przeprowadzenia zabiegu powiększenia ust, zabiegu uzupełniającego na życzenie klientki, poinformowania jej o skutkach zabiegu i zaleceniach oraz przebytych kursów. W ocenie Sądu za nieprawdziwe należało jednak uznać zeznania w zakresie użytego w trakcie zabiegu preparatu. Brak jest bowiem jakiegokolwiek dowodu świadczącego o tym, iż środek (...) został wówczas użyty. Okoliczność ta poza twierdzeniami strony pozwanej nie znajduje odzwierciedlenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Sąd nie podzielił również twierdzeń wskazujących, iż zabieg powiększenia ust nie jest zabiegiem medycznym. Powyższe sprzeczne jest bowiem z wiarygodnymi i jednoznacznymi opiniami biegłych. Nadto, nie można zapominać, iż świadek jest synem pozwanej i to on wykonywał przedmiotowe zabiegi. Nie ulega wątpliwości, iż miał interes w tym aby zeznawać na korzyść strony pozwanej.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka W. S. w części dotyczącej przeprowadzanego zabiegu u powódki. Sąd nie zgodził się natomiast z twierdzeniami świadka, iż zabieg powiększenia ust jest jedynie zabiegiem kosmetycznym.

Wiarygodne zdaniem Sądu, były zeznania świadka M. O. (2). Przy ocenie wiarygodności zeznań tego świadka Sąd miał na uwadze, że pozostawał on w stosunkach rodzinnych z pozwaną. Jednakże w ocenie Sądu nie przesądzało to, że jego zeznania mijają się z prawdą. Świadek zeznawał na okoliczność zabiegów przebytych przez powódkę oraz ich konsekwencji. Podawał, iż powódka z uwagi na swój wygląd nie była w stanie wykonywać swojej pracy polegającej na bezpośrednim kontakcie z klientami. Jego zeznania były jasne zgodne i spójne z zebranym materiałem dowodowym.

Sąd nie znalazł podstaw do podważenia zeznań M. G.. Świadek wraz z powódką zdecydowała się na zabieg powiększenia ust. Wskazywała, iż W. K. (1) twierdził, iż ma kwalifikację do przeprowadzania tego typu zabiegów. Zaznaczyła, iż po zabiegu powódka miała nierówne usta i grudki. Nie chciała się nikomu pokazywać i chodziła w apaszce.

Za wiarygodne z całości Sąd uznał zeznania złożone przez A. O.. Powódka podkreślała, iż pomimo stosowania się do zaleceń pozabiegowych w jej ustach pozostawały grudki i były one asymetryczne. Zaznaczyła, iż z uwagi na brak dokumentacji medycznej, a w szczególności informacji dotyczącej zastosowanego preparatu nie może poddać się zabiegowi niwelującemu defekt ust. Dodała, iż na skutek swojego wyglądu zaprzestała prowadzenia działalności oraz zrezygnowała ze studiów.

Za wiarygodnie zasadniczo Sąd uznał zeznania pozwanej. H. K. w zakresie dotyczącym prowadzonej działalności, zatrudnienia W. K. (1) oraz zgłaszanych przez powódkę roszczeń.

Na wstępie należało się odnieść do podniesionego przez stronę pozwaną braku legitymacji biernej. Sąd nie podzielił stanowiska pozwanej, iż zawarta z W. K. (1) umowa zwalnia ją od odpowiedzialności za skutki zabiegu wykonanego u powódki. Zgodnie z treścią art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawy szkody wynikającej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonania jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności. W myśl natomiast art. 474 k.c. dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Odpowiedzialność kontraktowa nie obejmuje zadośćuczynienia. W przypadku gdy przy wykonywania zobowiązania dojdzie do czynu niedozwolonego dopuszczalne jest zgłoszenie roszczeń deliktowych. Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy własnej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia, przy czym odpowiedzialność obejmuje także szkody wyrządzone przez pracowników lub zleceniobiorców. Pozwana nie może zwolnić się od odpowiedzialności podnosząc zarzut z art. 429 k.c., gdyż uzależnione jest on od wykazania, że wybór osoby wykonującej oznaczone czynności został przeprowadzony z należytą starannością albo, że osoba ta zawodowo trudni się ich wykonywaniem.

Powódka nie wykazała powyższych okoliczności. Nadto wskazać należy, iż jak wynika z opinii biegłych zabieg polegający na powiększeniu ust związany z przerwaniem ciągłości skóry jest zabiegiem inwazyjnym, kwalifikowanym jako świadczenie medyczne w rozumieniu art. 2 ust 1 pkt 10 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. nr 217 z 2013r.) a nie kosmetyczne. Osobami uprawnionymi do udzielania świadczeń medycznych są lekarze (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o działalności leczniczej). Zatrudniony przez pozwaną W. K. (1) nie był lekarzem, nie był więc osobą uprawnioną do wykonywania tego typu zabiegów.

Mając powyższe na uwadze jasnym jest, iż pozwana ponosi odpowiedzialność za zaistniałe zdarzenie.

Problematykę odpowiedzialności odszkodowawczej na gruncie prawa cywilnego regulują w prosty sposób przepisy art. 415 k.c. oraz art. 361 § 1 k.c. W świetle wymienionych unormowań podmioty prawa cywilnego zobowiązane są do podejmowania wszelkich działań z zachowaniem należytej staranności. Oceniać należy ją natomiast z punktu widzenia obiektywnego wzorca zapobiegliwego człowieka, który stawiany w określonych sytuacjach postąpiłby w pewien sposób a oznaczonych czynności zaniechał. Wina, o której mowa w art. 415 k.c. sprowadza się bowiem, pomijając problem umyślnego działania, do naruszenia zasad staranności i odpowiada terminowi niedbalstwa. Sprawca szkody odpowiada przy tym wyłącznie za typowe następstwa swoich zachowań.

O bezprawności zachowania można mówić nie tylko w przypadku naruszenia norm regulujących pewne obszary aktywności społecznej skodyfikowanych w ramach powszechnie obowiązujących przepisów prawa jednak także w razie przekroczenia norm wynikających z zasad współżycia społecznego, w tym zasad ostrożności.

Przypomnieć również trzeba, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, a strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne(art. 6 k.c., art. 232 zd. 1 k.p.c./. Wskazana w art. 6 k.c. „ogólna zasada rozkładu ciężaru dowodu”, jest regułą w znaczeniu materialnym wskazującą, kto poniesie skutki nieudowodnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, natomiast przepis art. 232 k.p.c. wskazuje, kto ponosi ciężar dowodu w znaczeniu formalnym, „kto powinien przedstawiać dowody” /tak trafnie w orz. SN z dnia 17 lutego 2006 r., V CSK 129/05, Lex nr 200947/. Z procesowego punktu widzenia ciężar dowodu spoczywa na powodzie /por. wyr. SN z dnia 3 października 1971 r., II PR 313/69, OSN 1970, nr 9, poz. 147; por jednak wyjątek wskazany w orz. SN z dnia 20 grudnia 2006 r. IV CSK 299/06, Lex nr 233051/. Z komentowanego przepisu wynika dla sądu nakaz rozstrzygnięcia merytorycznego, nawet wtedy, gdy postępowanie dowodowe nie przyniosło efektu; sąd powinien rozstrzygnąć na niekorzyść osoby, która opierała swe twierdzenia na faktach nieudowodnionych /P. Machnikowski (w:) Kodeks cywilny..., red. E. Gniewek, t. I, s. 34; podobnie K. Piasecki (w:) Kodeks postępowania cywilnego..., red. K. Piasecki, s. 770/. Obowiązek przedstawiania dowodów spoczywa na stronach /art. 3 k.p.c./ a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne.

Spostrzeżenie powyższe ma w niniejszej sprawie takie znacznie, że w związku z tym, iż pozwana kwestionowała swoją odpowiedzialność, na powódce spoczywał obowiązek wykazania, że doszło do zdarzenia, że doznała szkody spowodowanej zawinionym działaniem pozwanej i że szkoda pozostawała w związku przyczynowym z zaistniałym zdarzeniem.

W ocenie Sądu powódka sprostała ciążącemu na niej obowiązkowi i wykazała przesłanki odpowiedzialności pozwanej.

Nie budzącym wątpliwości Sądu jest fakt, iż na skutek przeprowadzonego u pozwanej zabiegu doznała szkody w postaci występujących w ustach grudek i asymetryczności ust. Powódka poddała się zabiegowi powiększenia ust u pozwanej będąc zapewniana przez W. K. (1) o swoich uprawnieniach, kwalifikacjach oraz bezpieczeństwie zabiegu i jego efektów. Po pierwszym zabiegu wystąpiła u niej opuchlizna i pojawiły się grudki w ustach. Mimo stosowania się do zaleceń W. K. (1) zgrubienia nie znikły. Podczas kolejnej wizyty W. K. (1) uzupełnił dodatkowo usta powódki na jej życzenie nie zwracając uwagi na żadne aspekty medyczne, na wystąpienie przeciwskazań do wykonania korekty zabiegu (W. K. (1) przyznał, że w tym okresie nie powinno się dokonywać korekty zabiegu i dokładać wypełniacza). Pomimo dokonanej korekty nadal efekt końcowy zabiegu odbiegał znacznie od oczekiwanego. Powódka miała w ustach zgrubienia, a ich kształt był niesymetryczny. Powyższe znalazło swoje potwierdzenie w przedłożonej dokumentacji fotograficznej. Nadto Sąd w toku postępowania miał możliwość samodzielnej oceny wyników zabiegu. U powódki pomimo tego że minął okres 2 lat (między zabiegiem, a kontaktem powódki z sądem na S. rozpraw) w ustach występowały grudki, a kształt ust był asymetryczny. Wskazać należy, iż negatywnych skutków przeprowadzanego zabiegu nie dyskredytują opinie biegłych sądowych. Przedmiotowe opinie biegli sporządzali w 2016 i 2017 r. a więc 3,4 lata po wykonaniu zabiegu. Zarówno obecnie jak i w chwili sporządzania opinii nie występuje już u powódki zniekształcenie twarzy, ust (wynika to chociażby ze zdjęć zamieszczanych przez powódkę na portalach internetowych), co nie oznacza, iż wcześniej ono istniało.

Podkreślić należy, iż powódka doznała szkody na skutek zawinionego zaniedbania pozwanej. W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie budzącym wątpliwości Sądu było, iż zabieg przeprowadzony został w Klinice (...) należącej do pozwanej. Usługa wykonana przez W. K. (1) została przeprowadzona niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Bez wątpienia zabieg powiększenia ust przeprowadzony u powódki był zabiegiem medycznym a nie kosmetycznym. Uprawnionym do świadczenia usług medycznych jest natomiast osoba posiadająca wykształcenie medyczne, lekarz. Wykonującym zabieg powiększenia ust był W. K. (1) legitymujący się zaświadczeniami o ukończeniu kursów – B., K. Hialuronowego, M., osocza B. i kursu Kosmetolog oraz BHP. Powyższe kursy nie uprawniały jednak go do wykonywania zabiegu powiększania ust i nie powinien on takich usług świadczyć. Podkreślić należy również, iż przy każdym zabiegu inwazyjnym obligatoryjnym jest wydanie karty informacyjnej. W przedmiotowej sprawie poza „zaświadczeniem” (k.11) brak jest jakiejkolwiek dokumentacji lekarskiej. Powódka przed wykonaniem zabiegu nie podpisała również zgody na jego wykonanie. Kwestia braku dokumentacji medycznej ma znaczenie przy ocenie prawidłowości wykonanego zabiegu. Brak jakiejkolwiek dokumentacji nie pozwala na ustalenie jednoznacznie przy użyciu jakiego preparatu dokonano zabieg i jego konsekwencji. Z uwagi na brak informacji co do podanego powódce środka, niemożliwym było przeprowadzenie zabiegu niwelującego te niekorzystne zmiany. W tym miejscu należy wskazać, iż Sąd nie zgodził się z twierdzeniami pozwanej, iż preparatem tym był kwas hialuronowy (...) C.. Powyższe nie znalazło bowiem odzwierciedlenia w zabranym przez Sąd materiale dowodowym. Nadto gdyby rzeczywiście to był ten preparat, to u powódki nie powstałyby żadne zgrubienia, nie jest to bowiem normalne następstwo zabiegu przy użyciu właśnie tego wypełniacza. Preparat ten winien wchłonąć się w ciągu maksymalnie 12 miesięcy, po tym okresie nie powinno być śladu po żadnym zabiegu. U powódki niekorzystne efekty zabiegu utrzymywały się znacznie dłużej. O braku profesjonalizmu przeprowadzonego zabiegu świadczy również fakt, iż W. K. (1) dokonał uzupełnienia wypełnienia po 2 tygodniach od zabiegu na życzenie klientki. Nie kierował się przy tym żadnymi wytycznymi medycznymi. Pomimo tego, iż sam był przekonany o przedwczesności i braku wskazań do prowadzenia dodatkowego zabiegu, pod naciskiem powódki wykonał go wbrew obowiązującym procedurom. W przekonaniu Sądu zabieg przeprowadzony przez W. K. (1) wykonany był nieprawidłowo. Świadczy o tym chociażby przedłożona w sprawie dokumentacja fotograficzna powódki. Nadto w toku prowadzonych rozpraw Sąd mógł naocznie stwierdzić, iż usta powódki są asymetryczne, co wskazuje, iż zabieg nie zakończył się sukcesem a wręcz przeciwnie doprowadził do jej oszpecenia przez długi okres czasu.

Bez wątpienia w wyniku zdarzenia powódka doznała szkody niemajątkowej.

Przechodząc do oceny wysokości żądania, na wstępie wypada zaznaczyć, że jego analiza odbywać się musi z punktu widzenia treści przepisów art.444 §1 k.c. i art.445 §1 k.c.

Należy wskazać, iż zgodnie z treścią art.444 §1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia. Stosownie zaś do treści art.445 §1 k.c. w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Art. 445 §1 k.c. nie wskazuje żadnych kryteriów, jakie należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, pozostawiając to do oceny Sądu. Jednakże doktryna jak i judykatura wypracowały w tym względzie szeroko akceptowane stanowisko wskazując, iż wielkość zadośćuczynienia zależy od oceny całokształtu okoliczności, a zwłaszcza od stopnia i czasu trwania cierpień fizycznych i psychicznych /pobyt w szpitalu, bolesność zabiegów, dokonywane operacje, leczenie sanatoryjne/, trwałości skutków czynu niedozwolonego /kalectwo, oszpecenie, bezradność życiową, poczucie nieprzydatności), prognozy na przyszłość /polepszenie lub pogorszenie stanu zdrowia), wieku poszkodowanego (zwykle większą krzywdą jest kalectwo dla osoby młodszej/, niemożności wykonywania ulubionego zawodu, uprawiania sportów, pracy twórczej utratę kontaktów towarzyskich itp.

Zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpień fizycznych i psychicznych. Ma za zadanie niejako zrekompensować doznaną krzywdę. Odpowiednia suma pieniężna przyznana tytułem zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach i być dostosowana do aktualnych stosunków majątkowych w społeczeństwie, ale stanowić jednocześnie ekonomicznie odczuwalną wartość. Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny ale jednocześnie powinno spełniać funkcję represyjną wobec osoby odpowiedzialnej za szkodę. Zadośćuczynienie nie może być jednak źródłem wzbogacenia.

W ocenie Sądu powódka nie wykazała, że ból oraz cierpienia fizyczne i psychiczne, jakich doznała wskutek wypadku uzasadniają zasądzenie kwoty w żądanej przez nią wysokości. W tym miejscu przypomnieć należy, że powódka domagała się od pozwanej o zasądzenia kwoty 50.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Nie ulega wątpliwości, że w wyniku zabiegu przeprowadzonego w Klinice pozwanej przez osobę nie posiadającą odpowiednich uprawnień powódka doznała szkody. Powódka przez kilka lat miała zgrubienia na ustach i nieasymetryczny kształt ust, jej usta wyglądały nienaturalnie. Powódka zrezygnowała z pracy i ze studiów. W tym miejscu wskazać należy, iż obecnie skutki zabiegu uległy znacznemu zmniejszeniu, niemniej przez długi okres czasu powódka musiała się borykać z jego negatywnymi konsekwencjami. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż powódka w związku z przeprowadzonym zabiegiem nie miała możliwości usunięcia jego następstw. Z uwagi na brak dokumentacji medycznej a co za tym idzie informacji jaki preparat zastosowano do powiększenia ust nie mogła dokonać zabiegu korekcyjnego. Zmuszona była zaakceptować swój wygląd.

Nie można pomijać tego, iż powódka jest osobą młodą, dla której wygląd ma ogromne znaczenie. Celem poddania się zabiegowi była poprawa wyglądu. Pomimo zapewnień ze strony W. K. (1) zabieg ten odniósł odwrotny skutek, doszło bowiem do oszpecenia powódki. Stan ten trwał kilka lat, co niewątpliwie wpłynęło na jej złe samopoczucie.

Powódka na skutek swojego wyglądu zakrywała usta apaszką. Nie była w stanie prowadzić punktu konsultacyjnego sieci P., gdzie miała nieustanny kontakt bezpośredni z klientami. Pod koniec 2013 r. postanowiła zakończyć prowadzaną działalność gospodarczą. Następstwa zabiegu utrudniały jej również funkcjonowanie na studiach psychologii, z których z efekcie również zrezygnowała.

Przy ocenie wysokości należnego zadośćuczynienia Sąd miał na względzie fakt, iż W. K. (2) nie posiadając stosownego wykształcenia przeprowadzał zabiegi powiększania ust zakwalifikowane jako zabiegi medyczne a nie kosmetyczne. Brak było odpowiednich procedur w tym prowadzenia dokumentacji medycznej. Takie zachowanie świadczy o wysokim nieprofesjonalizmie strony pozwanej.

Zaznaczyć należy jednak, iż choć skutki zabiegu widoczne były przez długi okres czasu, niemniej powódka nie doznała żadnego uszczerbku na zdrowiu. Obecnie efekty zabiegu są niewidoczne.

W ocenie Sądu mając na uwadze rozmiar doznanego cierpienia, długość pozostawała skutków zabiegów oraz fakt, obecnie usta powódki wyglądają dobrze zasadnym jest zasądzenie na jej rzecz kwoty w wysokości 10.000,00 zł.

Powódka w niniejszej sprawie domagała się poza zadośćuczynieniem, kwoty 650 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia – 500 zł zabieg powiększania ust, 150 zł konsultacja u lekarza w związku z powikłaniami po zabiegu.

Niewątpliwie zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty Jednak – zgodnie z art. 6 kc to powód powinien wykazać wysokość poniesionych kosztów. Podkreślić należy, iż powódka sprostała spoczywającemu na niej obowiązkowi. Koszt nieudanego zabiegu przeprowadzonego przez pozwana wyniósł 500 zł, co strona pozwana przyznała. Nadto powódka poniosła koszty związane z konsultacją w Centrum Chirurgicznym Chirurgia Plastyczna B. w B.. Powódka wykazała, iż wizyta ta związana była z konsekwencjami zabiegu przebytego w Klinice pozwanej. Nadto przedłożyła fakturę (...) celem wykazania poniesionych kosztów w wysokości 150 zł.

Zasadnym było więc zasądzenie na jej rzecz kwoty 650 zł.

Reasumując Sąd w pkt I wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 10.650 zł, w tym 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia, 650 zł tytułem poniesionych kosztów leczenia.

W pkt II wyroku Sąd oddalił powództwo w pozostałej części.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w myśl zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów.

Powódka wygrała sprawę w 21% zaś przegrała w 79%.

Koszty powódki to: 2.533 zł tytułem opłaty od pozwu, 3.617 zł kosztów zastępstwa procesowego w I instancji, 1.800 zł kosztów zastępstwa procesowego w II instancji (50% stawna za I instancję), 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa oraz 500 zł tytułem opinii biegłych . Łącznie koszty powódki wyniosły 9.950 zł.

Z kolei koszty pozwanego to 3.617 zł kosztów zastępstwa procesowego w I instancji, 2.533 zł tytułem opłaty od apelacji, 2.700 zł tytułem kosztów wynagrodzenia w II instancji (75% stawka za I instancję), 40 zł tytułem opłaty od zażalenia, 300 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego z tytułu zażalenia, 17,00 zł. opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa, łącznie 9.690 zł.

Zatem 9.950 x 21% = 2.089,50 zł.

zaś 9.690 zł. x 79 % = 7.655,10 zł.

Po kompensacji należało jak w punkcie III sentencji wyroku zasądzić na rzecz pozwanej różnicę tj. kwotę 5.565,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W tym miejscu wskazać należy, iż Sąd nie dostrzegł przesłanek uzasadniających przyznanie powodowi kosztów z tytułu zastępstwa procesowego w wysokości potrójnej stawki Sąd zasądzając opłatę za czynności adwokata z tytułu zastępstwa procesowego, zgodnie rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), wziął pod uwagę nie tylko określone w tym rozporządzeniu stawki minimalne, ale także niezbędny nakład pracy pełnomocnika, charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem, jeśli nie wystąpiły żadne ekstraordynaryjne okoliczności, a skala aktywności pełnomocnika pozostała na przeciętnym poziomie, to nie istnieją przesłanki do zasądzenia w sprawie wynagrodzenia wyższego od stawek minimalnych (postanowienie NSA z dnia 17 października 2012 r., II FZ 878/12,). Uwzględniając bowiem domniemanie racjonalności ustawodawcy, należy uznać, że określając wysokość stawek minimalnych wynagrodzenia profesjonalnych pełnomocników za poszczególne czynności lub za udział w postępowaniach, rozważył on i uwzględnił wszelkie okoliczności charakterystyczne dla danego typu spraw. W minimalnych stawkach odzwierciedlona została zatem swoista wycena koniecznego nakładu pracy pełnomocnika, związana ze specyfiką określonego rodzaju postępowań. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2012 r., III CZ 57/12). Z uwagi na to, że niniejsza sprawa nie miała skomplikowanego charakteru i nie wymagała od pełnomocnika pozwanego dużego nakładu pracy , pełnomocnik przystąpił do sprawy na etapie postepowanie apelacyjnego Sąd uznał za stosowne ustalić opłatę z tytułu zastępstwa procesowego pozwanej na kwotę odpowiadającą wysokości określonej w rozporządzenia stawki minimalnej.

Skarb Państwa Sąd Rejonowy w Toruniu tymczasowo poniósł koszty w kwocie 242,31 zł tytułem wynagrodzenia biegłego.

Na mocy przepisu art. 113 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych, który nakazuje o nieuiszczonych przez strony kosztach sądowych orzec zgodnie z zasadami dotyczącymi kosztów procesu Sąd Rejonowy nakazał pobrać od powódki nakazał pobrać kwotę 383,08 zł (pkt V wyroku), zaś od pozwanej w wysokości 50,68 zł.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE