UZASADNIENIE

A. K. (1) został oskarżony o to, że:

w dniu 22 maja 2009 roku w K. usiłował działając wspólnie
i w porozumieniu z dwoma ustalonymi i jednym nieustalonym sprawcami, co do których materiały wyłączono do odrębnego rozpoznania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, po uprzednim przedłożeniu do wniosku o pożyczkę gotówkową sfałszowanego zaświadczenia o zatrudnieniu i osiąganych dochodach wystawionego w imieniu firmy (...) doprowadzić Bank (...) S.A. w postaci pożyczki w kwocie 3000 zł poprzez wprowadzenie
w błąd przedstawiciela wymienionego Banku co do istotnych okoliczności mających wpływ na udzielenie wsparcia finansowego, a to osiąganych dochodów oraz zamiaru spłacenia rat pożyczki, lecz zamierzonego czynu dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem z dnia 12 grudnia 2005 roku w sprawie IX K 410/04 Sądu Rejonowego w Kielcach za umyślne przestępstwo podobne z art. 280 § 1 kk

i art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, którą odbywa od 3 listopada 2009 roku,

tj. o przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Kielcach wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie sygn. akt IX K 576/12 orzekł, co następuje:

I. oskarżonego A. K. (1), w ramach czynu zarzuconego
w akcie oskarżenia, uznał za winnego tego, że w dniu 22 maja 2009 roku, w K.działając wspólnie i w porozumieniu z W. S.i M. N., skazanymi za popełnienie tego czynu prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach dnia
5 kwietnia 2011 roku, w sprawie sygn. akt IX K 46/10, w celu uzyskania korzyści majątkowej w postaci pożyczki gotówkowej
w kwocie 3000 zł od Banku (...) S.A.I Oddział w K., przedłożył sfałszowane zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków wystawione w imieniu formy (...)”, które miało istotne znaczenie dla uzyskania tej pożyczki, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia w okresie od 26.02.2004r. do 28.02.2004r. , od 14.11.2004r. do 21.07.2005r. i od 13.12.2007r. do 22.12.2008r. części, kary 2 lat pozbawienia wolności, dłuższej niż
6 miesięcy, orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 12.12.2005r. w sprawie sygn. akt IX K 410/04, za umyślne przestępstwo podobne z art. 280 § 1 kk i art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, co stanowi przestępstwo z art. 297 § 1 kk i art. 270 § 1 kk
w zw. z art. 11 § 2 kk i w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 297 § 11 w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył oskarżonemu A. K. (1)karę 5 miesięcy pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego A. K. (1) od ponoszenia kosztów sądowych w całości;

III. na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982r.
o adwokaturze (tj. Dz. U. z 2002r. nr 123 poz. 1058 ze zm.) w zw.
z § 19 pkt 1 i § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2000 Nr 163 poz. 1348 ze zm.) zasądził od Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy
w Kielcach) na rzecz adw. P. Z. kwotę 826,56 zł z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Apelacje od powyższego orzeczenia na korzyść oskarżonego wywiedli : urząd prokuratorski i obrońca podsądnego.

Prokurator zaskarżył wyrok w całości i zarzucił temu orzeczeniu:

1. obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 297 § 3 kk poprzez jego niezastosowanie i nie wyeliminowanie z opisu czynu art. 297 § 1 kk, podczas gdy ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd wprost prowadziły do wniosku, iż oskarżony nie podlega karze przewidzianej w tym przepisie, gdyż przed wszczęciem postępowania dobrowolnie zapobiegł wykorzystania udzielonego mu kredytu, a w konsekwencji także obrazy art. 64 § 1 kk poprzez niezasadne przejęcie, że prawidłowo przypisany oskarżonemu czyn został popełniony w warunkach powrotu do przestępstwa, podczas gdy uprzednie skazanie oskarżonego nie mieści się w pojęciu przestępstwa podobnego;

2. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść orzeczenia, a to: art. 410 kpk i art. 413 § 2 pkt 1 kpk, polegającą na niedokładnym określeniu czynu przypisanego oskarżonemu A. K. (1) poprzez pominięcie znamienia określonego w art. 270 § 1 kk, tj. posłużenia się w celu użycia za autentyczne uprzednio podrobionym zaświadczeniem o zatrudnieniu i zarobkach, pomimo ustalenia na rozprawie i wskazania w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że znamię to zostało zrealizowane.

W oparciu o tak sformułowane zrzuty wniósł oskarżyciel publiczny
o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uzupełnienie w opisie czynu znamienia posłużenia się w celu użycia za autentyczny uprzednio podrobionym zaświadczeniem o zatrudnieniu i zarobkach przy jednoczesnym wyeliminowaniu z opisu czynu, przypisanego oskarżonemu A. K. (1) znamion przestępstwa z art. 297 § 1 kk oraz znamion powrotu do przestępstwa z art. 64 § 1 kk oraz usunięcie z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu przepisu art. 297 § 1 kk (a w konsekwencji także zbiegu przepisów z art. 11 § 2 kk) oraz art. 64 § 1 kk.

Obrońca oskarżonego, również zaskarżył wyrok w całości i zarzucił na podstawie art. 438 § 1 kpk – obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 297 § 2 kk poprzez jego niezastosowanie i nie wyeliminowanie z opisu czynu art. 297 § 1 kk, podczas gdy ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd wprost prowadziły do wniosku, iż oskarżony nie podlega karze przewidzianej w tym przepisie, gdyż przed wszczęciem postępowania dobrowolnie zapobiegł wykorzystaniu udzielonego mu kredytu, a w konsekwencji dobrowolnie także obrazę art. 64 § 1 kk poprzez niezasadne przyjęcie iż oskarżony popełnił przestępstwo w warunkach powrotu do przestępstwa, podczas gdy uprzednie skazanie oskarżonego nie mieści się w pojęciu przestępstwa podobnego; na podstawie art. 438 pkt 4 kpk – rażącą niewspółmierność – surowość kary,
w konkluzji apelacji wniósł skarżący o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynu z art. 297 § 1 kk oraz
w pozostałym zakresie poprzez orzeczenie wobec oskarżonego kary w niższym wymiarze z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz zwolnienie oskarżonego w całości od ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu przed Sądem I instancji, a ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości dotyczącej kary i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
I instancji; zasądzenie na rzecz obrońcy kosztów udzielonej oskarżonemu
z urzędu w postępowaniu apelacyjnym pomocy prawnej, która nie została opłacona w żadnej części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje wniesione przez prokuratora i obrońcę oskarżonego okazały się zasadne o tyle, o ile doprowadziły do zmiany zaskarżonego wyroku w sposób opisany w orzeczeniu sądu odwoławczego.

Przede wszystkim rację mają skarżący gdy podnoszą, iż wobec niekwestionowanego i pewnego ustalenia przez Sąd I instancji, że oskarżony dobrowolnie odstąpił od dokonania przestępstwa oszustwa na szkodę banku
w chwili, gdy przyznano mu już wsparcie finansowe w postaci pożyczki, a przed podpisaniem stosownej umowy, należało w sprawie rozważyć, a wręcz zastosować wobec podsądnego normę art. 297 § 3 kk., czego Sąd Rejonowy nie uczynił.

Jak wynika z treści pisemnych motywów rozstrzygnięcia, orzekający sąd w ogóle nie zajmował się kwestią dobrowolnego zapobieżenia przez A. K. (1) wykorzystaniu wsparcia finansowego ( pożyczki ), mimo, że prawidłowo dostrzegł okoliczności wskazujące za dobrowolnym odstąpieniem wymienionego od realizacji przestępstwa oszustwa i zmodyfikował w tym zakresie tak opis czynu zarzucanego, jak i jego kwalifikację prawną.

Stosownie do brzmienia przepisu art. 297 § 3 kk, nie podlega karze, kto przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie zapobiegł wykorzystaniu wsparcia finansowego lub instrumentu płatniczego określonych w § 1 ( art.29 ), zrezygnował z dotacji lub zamówienia publicznego albo zaspokoił roszczenie pokrzywdzonego.

W ustaleniach faktycznych, których w tej części żadna ze stron postępowania nie podważała na niekorzyść podsądnego, przyjął orzekający sąd, iż po złożeniu przez A. K. (1) wniosku o udzielenie pożyczki do Banku (...) S.A. I Oddział w K. ( za pośrednictwem pośrednika kredytowego ) i następnie złożeniu tamże podrobionego zaświadczenia o swoim zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...), wymieniony poinformowany został przez A. Ż. o konkretnym terminie podpisania umowy w siedzibie banku. Po tym fakcie, oskarżony zrezygnował jednak z finalizacji transakcji, do banku nie stawił się i rzeczonej umowy
o pożyczkę nie zawarł, rezygnując z niej w sposób dobrowolny ( k. 2 uzasadnienia ).

Co więcej, z dalszych wywodów Sądu I instancji wynika, że wniosek oskarżonego o pożyczkę został pozytywnie rozpatrzony ( przez bank – przyp.SO) , a zaświadczenie o zatrudnieniu nie wzbudziło podejrzeń ( k. 7 uzasadnienia ).

Przy tak zrekonstruowanym przebiegu zdarzeń, oczywistym pozostaje, że o ile A. K. (1) ( działając wespół z innymi jeszcze osobami ) w celu uzyskania z banku pożyczki gotówkowej przedłożył temuż bankowi podrobiony ( okoliczność w sprawie niesporna ) dokument w postaci zaświadczenia
o swoim zatrudnieniu i zarobkach ( czym wypełnił już znamię posłużenia się dokumentem podrobionym ), który to dokument miał istotne znaczenie dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, o tyle zrealizowawszy w ten sposób dyspozycję art. 297 § 1 kk , równocześnie poprzez rezygnację z zawarcia umowy pożyczki z bankiem, zapobiegł dobrowolnie wykorzystaniu tej pożyczki, którą zgodnie z ustaleniami sądu orzekającego już mu przyznano.

Jeśli wziąć również pod uwagę, że do rezygnacji oskarżonego z zawarcia umowy z bankiem doszło w maju 2009r., a więc jeszcze przed wszczęciem postępowania karnego w sprawie, które nastąpiło decyzją prokuratora z dnia 16 czerwca 2009r., jednoznacznie podsądny, zgodnie z treścią przepisu art. 297 § 3 kk, a cytowanego wyżej, nie podlega karze za występek z art. 297 § 1kk.

W tym stanie rzeczy, na skutek apelacji wywiedzionych li tylko na korzyść oskarżonego, sąd odwoławczy obowiązany był zmienić zaskarżony wyrok, eliminując z opisu czynu i jego kwalifikacji prawnej normę art. 297 § 1 kk. Powołana zmiana, nie wpływała jednak na trafność ustaleń Sądu Rejonowego w zakresie odpowiedzialności oskarżonego za przestępstwo z art. 270 § 1 kk.

Klauzula niekaralności przewidziana w art. 297 § 3 kk odnosi się wyłącznie do czynu zabronionego opisanego w § 1 i 2 tegoż przepisu.

Oznacza to, że w wypadku gdy sprawca tym samym czynem zrealizował znamiona innych przestępstw, choć nie podlega karze za oszustwo kredytowe,

w pozostałym zakresie odpowiada na zasadach ogólnych.

W sprawie niniejszej bezsprzecznie ustalono, że A. K. (1) w dniu 22 maja 2009r. dołączył do wniosku o pożyczkę w całości podrobione zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków, zaś owo podrobienie polegało na wypełnieniu tego zaświadczenia w imieniu firmy (...), przez innego sprawcę, który podpisał się na tym dokumencie nazwiskiem W. M., przy tym zaś A. K. (1) nigdy nie był pracownikiem wymienionej firmy, co więcej, w powołanym czasie
w ogóle pozostawał bez zatrudnienia.

Zrekonstruowane postąpienia podsądnego z dnia 22 maja 2009r. stanowiły realizację znamion występku z art. 270 §1 kk, bowiem A. K. (1) przedkładając opisane zaświadczenie bankowi ( poprzez pośrednika kredytowego), użył podrobionego dokumentu jako autentycznego, działając przy tym wspólnie i w porozumieniu z innymi jeszcze osobami ( W. S. i M. N. ).

W konsekwencji, dokonując zmian tyczących czynu dokonanego przez oskarżonego, Sąd Okręgowy w ramach czynu zarzucanego A. K. uznał go za winnego tego, że w dniu 22 maja 2009r. w K. działając wspólnie
i w porozumieniu z W. S. i M. N.
( skazanymi prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia
5 kwietnia 2011r. w sprawie syg.akt IX K 46/10 ), użył jako autentyczny podrobiony dokument w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości zarobków w firmie (...), a wystawionego na jego nazwisko, w ten sposób, że przedłożył wymieniony dokument jako załącznik do wniosku
o pożyczkę do Banku (...) S.A. I Oddział w K., co zakwalifikował jako przestępstwo z art. 270 § 1 kk.

Z uwagi na rodzaj przestępstwa przypisanego oskarżonemu, brak było podstaw do przyjęcia, iż działał podsądny w dacie czynu w warunkach powrotu do przestępstwa z art. 64 § 1 kk. Uprzednia karalność A. K. (1) dotyczyła li tylko przestępstwa przeciwko mieniu i zdrowiu, które nie jest podobne do przypisanego mu występku przeciwko wiarygodności dokumentów, co wkluczało ustalenie po stronie wymienionego recydywy.

Wymierzając A. K. (1) karę za przypisany mu czyn
( zmieniony tak w opisie, jak i co do kwalifikacji prawnej ), nie sposób było podzielić stanowiska oskarżyciela, iż mimo opisanych już wyżej zmian, rodzaj
i rozmiar sankcji karnej winien pozostać tożsamy, z tym orzeczonym przez Sąd I instancji.

Niewątpliwie oskarżony był już uprzednio karany, a to za rozbój i pobicie wyrokiem z 2005r., następnie zaś, po dokonaniu czynu objętego osądem
w niniejszej sprawie, kolejnymi wyrokami za kradzież i dwukrotnie za oszustwo ( odpowiedni wyroki z 2010r., 2011r. i 2012r.), jednakowoż, nie sposób wymierzając karę nie dostrzec, iż aktualnie ( w stosunku do zaskarżonego orzeczenia Sądu I instancji ) skazany został podsądny za występek zagrożony łagodniejszą karą, bo karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, nie zachodzą w sprawie podstawy dla przyjęcia recydywy z art. 64 § 1, zaś sama kwalifikacja prawna przestępstwa, nie jest już kwalifikacją kumulatywną, co wpływa łagodząco na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu.

W tym stanie rzeczy za karę adekwatną do stopnia zawinienia oskarżonego, stopnia społecznej szkodliwości czynu, która uwzględniać będzie również sposób działania sprawcy w krytycznym czasie oraz właściwości
i warunki osobiste oskarżonego, wreszcie wszelkie okoliczności związane
z indywidualnym i ogólnym oddziaływaniem kary, uznał sąd odwoławczy karę pozbawienia wolności w rozmiarze 4 miesięcy.

Jednocześnie z uwagi na poszerzony w postępowaniu apelacyjnym materiał dowodowy, z którego wynika, iż A. K. (1) w izolacji więziennej pomyślnie ukończył cykl terapii dla osób uzależnionych od alkoholu ( k. 2626 t. XIV ), zaś po opuszczenie zakładu karnego w 2013r. natychmiast podjął działania w zakresie ustabilizowania swojej sytuacji życiowej, a to: uczestniczy w Indywidualnym Programie Zatrudnienia Socjalnego oraz systematycznie korzysta z konsultacji psychologicznych ( k. 2627 t.XIV ), uczestniczy w programie Centrum (...) w K. ( k. 2631 t. XIV ), uzyskał środki utrzymania w postaci okresowej renty z tytułu niezdolności do pracy ( k. 2629 t. XIV ) oraz świadczenia integracyjnego ( k. 2631 t. XIV ), dzięki czemu realizuje swoje zobowiązania alimentacyjne ( k. 2630 t. XIV ), stanął Sąd Okręgowy na stanowisku, iż obecnie zasługuje wymieniony na skorzystanie wobec niego z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, na stosownie długi, bo 3 – letni, okres próby.

Nie tracąc z pola widzenia uprzedniej karalności oskarżonego

i prowadzonego przezeń w przeszłości trybu życia oraz okoliczności czynu przezeń popełnionego, zauważyć wypada, że podjął podsądny rzeczywiste
i racjonalne kroki zmierzające do zmiany sposobu postępowania, co zezwala na przyjęcie wobec niego pozytywnej prognozy kryminologicznej. To z kolei, uzasadnia zastosowanie wobec A. K. (1) instytucji przewidzianej
w art. 69 § 1 i 2 kk.

Mają na uwadze powyższe rozważania, Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 2 kpk, art. 456 kpk zmienił zaskarżone wyrok orzekając co do istoty
w sposób opisany w wyroku.

Jako, że oskarżony korzystał w postępowaniu z pomocy obrońcy ustanowionego z urzędu zasądzono, w oparciu o przepis art. 29 ust.1 ustawy Prawo o adwokaturze, na rzecz adw. P. Z. stosowne wynagrodzenie należne za postępowanie przed Sądem Okręgowym.

Równocześnie, na podstawie art. 624 § 1 kpk, sąd odwoławczy zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, uznając, iż jego sytuacja materialna i rodzinna nie zezwala na ich uiszczenie.

SSO A.Babilon – Domagała SSO Z.Karamara SSO B.Kuczyńska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE