UZASADNIENIE

Powód Z. K. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej M. K..

W uzasadnieniu pozwu podał, że pozwana nie utrzymuje z nim żadnych kontaktów po ukończeniu nauki w szkole średniej nie podjęła dalszej edukacji. Wskazał jednocześnie, że znajduje się w trudnej sytuacji majątkowej, utrzymuje się z emerytury w wysokości 750 zł.

Pozwana M. K. domagała się oddalenia powództwa podnosząc, że kontynuuje naukę.

Sąd Rejonowy ustalił, że w ugodzie z dnia 26 października 2006r. w sprawie III RC 242/06 przed Sądem Rejonowym w Kętrzynie Z. K. zobowiązał się płacić tytułem alimentów na rzecz małoletniej wówczas M. K. kwotę 100 zł miesięcznie. Alimenty te od 2006r

nie były podwyższane.

Sąd Rejonowy ustalił, że Z. K. zamieszkuje w K., prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Utrzymuje się z emerytury w wysokości 773 zł miesięcznie. Koszt własnego utrzymania określił na kwotę ok. 500 zł miesięcznie .

M. K. wspólnie z chłopakiem zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu w O. . Za wynajem mieszkania płaci ok. 1200 zł miesięcznie . Studiuje w systemie stacjonarnym na U. (...)- (...) w O. na kierunku bezpieczeństwo narodowe. Leczy się na niedoczynność tarczycy i pozostaje pod stałą opieką poradni neurologicznej, ginekologicznej oraz endokrynologicznej .

Sąd Rejonowy w Kętrzynie wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2018 r w sprawie III RC 58/18 oddalił powództwo. Sąd ten zważył, że zgodnie z art. 138 krio w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiany te dotyczyć mogą zakresu potrzeb uprawnionego jak i możliwości zobowiązanego.

Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się, o czym stanowi art. 133§3 kro.

Według Sądu Rejonowego bezsporne jest, że pozwana nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie i nie posiada majątku, wobec tego oboje rodzice obowiązani są do przyczyniania się do łożenia na jej utrzymanie.

Aktualnie pozwana zamieszkuje wspólnie z chłopakiem w O., gdzie studiuje w systemie stacjonarnym na kierunku bezpieczeństwo narodowe.

Matka pozwanej wspólnie z ojczymem wspiera ją finansowo przekazując kwotę 700-800 zł miesięcznie na bieżące utrzymanie w czasie studiów. Dlatego też, powód jako ojciec winien również w pewnym stopniu łożyć na utrzymanie córki adekwatnie do swoich możliwości finansowych.

Sąd Rejonowy wziął pod uwagę fakt, iż powód dysponuje skromnymi dochodami - emeryturą w wysokości ok. 770 zł miesięcznie, a koszty własnego utrzymania stanowią znaczną część jego emerytury. Sąd ten uznał jednak, że trudna sytuacja materialna i życiowa rodziców nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice obowiązani są dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami.

W oparciu o powyższe Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że powód winien łożyć na utrzymanie córki alimenty w dotychczasowej wysokości tj. w kwocie 100 zł miesięcznie. Alimenty w takiej wysokości są adekwatne do możliwości finansowych powoda, a zarazem stanowią skromne wsparcie dla pozwanej. Zasadne jest bowiem umożliwienie pozwanej ukończenie studiów wyższych, a powód jest zobowiązany choć w niewielkim stopniu wspierać finansowo córkę w tym okresie.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód . Zaskarżył wyrok w całości zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego – art. 138 kr iop przez jego niewłaściwe zastosowanie oraz art. 133§3 kr i op w związku z art. 144¹ kr i op poprzez ich niezastosowanie do stanu faktycznego sprawy, co skutkowało wadliwą oceną przesłanek uzasadniających wygaśnięcie ( ustanie ) stosunku alimentacyjnego, a w konsekwencji nierozpoznanie istoty sprawy. Nadto skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy – art. 233§1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na błędnej ocenie dowodów poprzez przyjęcie, że pozwana płaci za wynajem mieszkania 1 200 zł podczas gdy w aktach brak dowodu zapłaty, że koszt najmu ponosi pozwana podczas gdy mieszka z partnerem, że pozwana ponosi koszt najmu w całości podczas gdy od matki i ojczyma otrzymuje miesięcznie 700 – 800 zł. Skarżący zarzucił Sądowi pominięcie orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności powoda, a tym samym nieuwzględnienie stanu zdrowia powoda i braku środków finansowych na zalecaną opiekę , a także błędną ocenę zeznań powoda i przedłożonego przez niego wykazu kosztów utrzymania i poczynione przez Sąd wadliwe wnioski.

Skarżący wniósł o uchylenie wyroku i całości i przekazanie sprawy Sądowi I-szej instancji do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcie o kosztach postepowania apelacyjnego i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji powód podniósł, że zaskarżone orzeczenie nie dotyczy tego, co było przedmiotem sprawy. Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy, gdyż powód wskazywał jako podstawę prawną swego żądania art. 133§3 kr i op, co obligowało Sąd do rozważenia zasadności powództwa w oparciu o art. 133§3 kr i op i art. 144¹ kr i op. Podniósł, że dalsze płacenie alimentów spowodowałoby istotny uszczerbek w jego utrzymaniu, a ponadto pozwana nie wypełnia wobec niego powinności córki i nie utrzymuje z nim żadnych kontaktów. Sąd winien rozważyć czy dalsze płacenie alimentów nie skutkuje dla powoda nadmiernym uszczerbkiem, czy pozwana dokłada starań w celu samodzielnego utrzymania się oraz czy zachowanie pozwanej względem powoda nie narusza zasad współżycia społecznego. Powód podniósł, że zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

Skarżący zarzucił, że pozwana nie przedłożyła żadnego dokumentu zapłaty świadczącego o istnieniu stosunku najmu, nie wiadomo jaką kwotę tytułem najmu faktycznie uiszcza. Podniósł, że umowa najmu z października 2017 r może być już nieaktualna. Ponadto z wypowiedzi pozwanej wynika, że ciężar utrzymania wynajętego mieszkania nie spoczywa wyłącznie na niej. Musi mieć ona dodatkowe źródło utrzymania gdyż środki od matki i ojczyma nie pokrywają kosztów umowy najmu.

Skarżący podniósł, że nie ma finansowych możliwości łożenia na utrzymanie pełnoletniej córki, gdyż pobiera emeryturę w kwocie 773 zł, która w skromnym zakresie zabezpiecza jego materialne potrzeby. Brakuje mu na opłacenie kosztów opiekuna niezbędnego do poprawnego i stałego nakładania maści w związku z łuszczycą, na którą cierpi. Zarzucił pozwanej , że nie podejmuje żadnych starań w kierunku uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się. Nie wiadomo dlaczego nie uzyskuje ona stypendium naukowego i czy starała się o stypendium socjalne. Mogłaby udzielać korepetycji, pracować w weekendy. Za 3 miesiące uzyska tytuł licencjata i realne szanse na podjęcie zatrudnienia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest bezzasadna i jako taka nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego wydane przez Sąd I instancji rozstrzygnięcie zapadło na podstawie prawidłowo poczynionych ustaleń natury faktycznej, jak też i prawnej.

Sąd Rejonowy dokonał szczegółowej i prawidłowej analizy przedłożonego przez strony materiału dowodowego. Także wnioski powzięte przez Sąd na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów, zdaniem Sądu Okręgowego, są logiczne, spójne i konsekwentne, dokonane w oparciu o zasady doświadczenia życiowego. Wnioski te są przekonywująco uzasadnione.

Apelacja nie wskazuje na żadne okoliczności, które nie byłyby przedmiotem uwagi Sądu Rejonowego i nie zawiera też żadnej, merytorycznej argumentacji, która rozważania tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć.

Apelacja sprowadza się w rezultacie do polemiki z ustaleniami Sądu Rejonowego i wyciągniętymi z tych ustaleń wnioskami.

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. to rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Przesłanką zasądzenia alimentów od rodziców na rzecz dziecka jest brak samodzielności uprawnionego oraz brak majątku wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania.

W myśl art. 133 §3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Niewątpliwie pozwana jest jeszcze osobą niesamodzielną. Uczy się w systemie dziennym. Nie może podjąć pracy zarobkowej. Alimenty ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Kętrzynie z dnia 26 października 2006 r. w sprawie III RC 242/06 na kwotę 100 zł miesięcznie są bardzo niskie, wręcz symboliczne. Na ich wysokość wpływ miała przede wszystkim trudna sytuacja materialna powoda, nie zaś niewielkie potrzeby pozwanej. Sytuacja majątkowa Z. K. nie uległa pogorszeniu od czasu zawarcia tej ugody. Kwota alimentów jest w dalszym ciągu adekwatna do sytuacji materialnej powoda. Powód wówczas miał 459 zł renty, z czego otrzymywał 230 zł do wypłaty. Komornik dokonywał potrąceń na rzecz spółdzielni mieszkaniowej z tytułu zaległego czynszu, którego pozwany nie płacił od kilku lat. Obecnie pozwany ma emeryturę w wysokości 1329,11 zł brutto miesięcznie . Z kwoty tej potrącane są zaliczka na podatek i składka na ubezpieczenie społeczne w łącznej kwocie 208,62 zł. Emerytura pozwanego wynosi zatem 1 129,11 zł netto miesięcznie. Z kwoty tej potrącane jest świadczenie na rzecz Urzędu Skarbowego z tytułu niezapłaconego przez pozwanego podatku od wycofanego ze spółdzielni wkładu mieszkaniowego . Wysokość miesięcznych potrąceń z tego tytułu wynosi 347,14 zł. Do wypłaty pozwany otrzymuje 773,35 zł emerytury, ale wynosi ona netto 1 129,11 zł. Przy tej kwocie emerytury netto nie można uznać, by alimenty na dorosłą uczącą się powódkę w wysokości 100 zł miesięcznie były połączone z nadmiernym uszczerbkiem dla powoda. Stanowią one niespełna 1/11 emerytury powoda. W minimalnym stopniu zaspokajają część potrzeb pozwanej. Nie można też uznać, że pozwana nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Pozwana studiuje w systemie dziennym, nie ma możliwości podjęcia pracy na etacie. Osiąga dobre wyniki w nauce, nie powtarzała lat studiów. Nie sposób uznać, że jej żądanie utrzymania alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego . Niewątpliwie nie utrzymuje się za 100 zł miesięcznie otrzymywane od powoda. Wspomaga ją matka i partner, z którym mieszka w wynajętym mieszkaniu. Pozwana nie osiąga żadnych ukrytych dochodów, jak sugeruje to powód.

Nadmiernym uszczerbkiem dla powoda są potrącane zobowiązania na rzecz Urzędu Skarbowego wynikające z wieloletnich zaniedbań po stronie powoda. Pozwana nie miała żadnego wpływu na beztroskę powoda, za którą obecnie ponosi on konsekwencje finansowe. Powód nie może przerzucać na pozwaną negatywnych skutków swojego własnego niewłaściwego postępowania przez długie lata – niepłacenia czynszu mieszkaniowego, niezapłacenia podatku od dochodu na rzecz Urzędu Skarbowego.

Mając na uwadze powyższe, uznając że brak jest przesłanek do uchylenia obowiązku alimentacyjnego powoda względem pozwanej Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację powoda jako bezzasadną.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE