UZASADNIENIE

W dniu 7 sierpnia 2015 r. H. M. wystąpił przeciwko T. Z. z pozwem o zapłatę kwoty 10000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa, tytułem obniżenia wynagrodzenia za wadliwie wykonane prace remontowe w lokalu nr (...) położonym w Ł. przy ul. (...). Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powoda wskazał, że dochodzone roszczenie wynika z wadliwego wykonania przez pozwanego prac remontowych w mieszkaniu powoda. Pomimo zgłoszenia wad, pozwany nie usunął ich i odmówił podpisania protokołu odbioru lokalu po remoncie.

[pozew k.3-4]

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. Pełnomocnik pozwanego zakwestionował powództwo zarówno co do zasady, jak i wysokości. Zaprzeczył istnieniu wszystkich wad zgłoszonych przez powoda, podnosząc, że wszystkie prace remontowe w lokalu powoda pozwany wykonał w umówionym zakresie, w należyty sposób, a powód do ich zakończenia nie zgłaszał do nich żadnych zastrzeżeń. Powód zgłosił wady dopiero wówczas, gdy miało nastąpić końcowe rozliczenie stron, chcąc w ten sposób uniknąć zapłaty. Pozwany chciał usunąć ewentualne wady lecz nie został wpuszczony przez powoda do lokalu. Ponadto z ostrożności procesowej pełnomocnik pozwanego podniósł zarzut potrącenia z należnością dochodzoną przez powoda w niniejszym postępowaniu kwoty 1800 zł z tytułu niezapłaconego wynagrodzenia za meble balkonowe i donice wykonane przez pozwanego na dodatkowe zlecenie powoda.

[odpowiedź na pozew k.23-26]

W piśmie z dnia 1 października 2015 r. pełnomocnik powoda wniósł o oddalenie zarzutu potrącenia albowiem w jego ocenie wierzytelność ta, gdyby istniała, to stałaby się wymagalna dopiero w dniu 29 września 2015 r., a więc po dacie złożenia przez pozwanego odpowiedzi na pozew. Sprecyzował, że dochodzona kwota obejmuje zarówno roszczenie o obniżenie ceny, jak i roszczenie o odszkodowanie. Powód poniósł szkodę, albowiem musi doprowadzić mieszkanie do stanu pozbawionego wad, co wiąże się z wydatkami.

[pismo procesowe k.39-40]

W piśmie z dnia 5 listopada 2015 r. pełnomocnik powoda zgłosił zarzut potrącenia kwoty 1800 zł tytułem niezapłaconego przez powoda wynagrodzenia za meble balkonowe i donice wykonane przez pozwanego na rzecz powoda z kwotą dochodzoną przez powoda w niniejszym procesie, wskazując przy tym, że skuteczne zgłoszenie zarzutu w pozwie nie było możliwe z uwagi na niewymagalność tego roszczenia.

[pismo k.66]

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany T. Z. od 10 kwietnia 1996 r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Usług (...) z siedzibą w Ł..

[dowód: wydruk z (...) k.8]

W dniu 13 kwietnia 2013 r. strony zawarły umowę o wykonanie prac remontowych w lokalu powoda oznaczonego nr 29, położonym w Ł. przy ul. (...). Zgodnie z umową prace objąć miały cały lokal. Wartość tych prac strony ustaliły na kwotę 25000–30000 zł, termin rozpoczęcia prac – na dzień 5-10 maja 2013 r., a termin ich zakończenia – na dzień 10 lipca 2013 r. Zapłata miała następować etapami po wyremontowaniu poszczególnych pomieszczeń, w ciągu 48 godzin po zakończeniu remontu danego pomieszczenia. Za zakup materiałów niezbędnych do wykonania prac remontowych strony miały rozliczać się na podstawie faktur.

[dowód: umowa k.9, zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Wartość prac objętych umową dotyczyła wykończenia mieszkania w podstawowym standardzie.

[dowód: zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Bezpośrednio przed przystąpieniem do prac remontowych pozwany sporządził nowy kosztorys, który obejmował prace remontowe w łazience i toalecie, takie jak: wykonanie nowej instalacji od wodomierza, równanie ścian, wyklejenie płytek, założenie fugi epoxydowej, założenie sufitu podwieszanego oraz biały montaż armatury i ceramiki. W pokojach, przedpokoju i kuchni roboty miały polegać na założeniu podłóg wyklejanych terakotą, wykonaniu sufitów podwieszanych i listew styropianowych, wymianie grzejników, wyrywaniu ościeży, montażu drzwi wewnętrznych, wykonaniu gładzi, skrobaniu ścian, malowaniu i wymianie hydrauliki w kuchni. Prace na balkonie obejmowały położenie terakoty i zabudowy balustrady. Zakresem prac objęta była również wymiana przewodów elektrycznych aluminiowych na miedziane, założenie oświetlenia typu led, założenie gniazd i włączników oraz instalacji antenowej. Według tego kosztorysu koszt robocizny został podwyższony do kwoty 44500 zł netto. Kosztorys ten uwzględniał prace remontowe polegające na wykończeniu mieszkania o podwyższonym standardzie.

[dowód: kosztorys k.112, zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

W dniu 12 maja 2013 r. strony zawarły kolejną umowę na prace remontowo–budowlane w postaci kompleksowego remontu mieszkania nr (...) przy ul. (...). Zgodnie z tą umową prace miały zostać zakończone do dnia 15 lipca 2013 r. Jednocześnie strony ustaliły wysokość zaliczki na materiały budowlane na kwotę 5000 zł.

[dowód: umowa k.30-31, zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Projekty remontu poszczególnych pomieszczeń z wyjątkiem kuchni przygotowywał pracownik pozwanego – D. D.. Projekt remontu kuchni przygotował pozwany. Projekty były konsultowane z powodem. Projekty te nie obejmowały mebli.

[dowód: zeznania świadka D. D. k.76-77, zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Projekt mebli wykonywał pracownik pozwanego – M. J., który wykonał później szafę w sypialni, zabudowę kuchni i szafę na balkonie.

[dowód: zeznania świadka M. J. k.86-87]

W trakcie wykonywania prac remontowych powód i jego żona nie mieszkali w przedmiotowym lokalu. Kilka razy w tygodniu przyjeżdżali jednak, żeby zobaczyć, jak postępują prace remontowe. Pozwany zazwyczaj kontaktował się z powodem i konsultował kwestie związane z przeprowadzanymi pracami i stosowanymi przez pozwanego materiałami. Ponadto doradzał powodowi w trakcie remontu. Zdarzały się sytuacje, że pozwany proponował powodowi inne rozwiązania, aniżeli pierwotnie ustalone, na które powód wyrażał zgodę. Z uwagi na to, że większość pomysłów pozwanego powód oceniał jako dobre, to zgadzał się na proponowane przez niego rozwiązania. Współpraca między stronami układała się dobrze.

[dowód: zeznania świadków: H. M. k.73-74, M. Z. k.74-75, R. C. k.75-76 i D. D. k.76-77, zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

W dniu 24 lipca 2013 r. powód zawarł z Z. K. prowadzącym firmę (...), niezależną całkowicie od firmy pozwanego, umowę o roboty budowlano–montażowe 248/2013, której przedmiotem był demontaż i wymiana stolarki w przedmiotowym lokalu powoda.

[dowód: umowa k.117-119, zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70]

Ościeżnicę drzwi do łazienki montowała firma (...), aby powód nie musiał płacić podatku VAT w stawce wynoszącej 23 %, tylko w stawce 8 %. Była to firma polecona przez pozwanego. Fragment ościeżnicy został wycięty po to, aby zmieściła się tam umywalka. W czasie montowania tej ościeżnicy, kafelki w łazience i umywalka były już wcześniej zainstalowane. Nie było możliwości przesunięcia umywalki, ponieważ jest to umywalka narożna i pozostałaby szpara między umywalką a ścianą, gdzie mogłaby się przelewać woda. Pracownik firmy montującej drzwi nie mówił żadnemu z pracowników pozwanego o tym, że opaska na ościeżnicę się nie mieści. Za wycięcie fragmentu ościeżnicy przez pracownika firmy (...) powód rozliczał się z tą firmą za pośrednictwem pozwanego.

[dowód: zeznania świadka D. D. k.76-77, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Pozwany nie umawiał się z powodem, że będzie nadzorował prace innych firm, w tym firmy (...).

[dowód: zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Pozwany nie ingerował w przewody antenowe telewizji (...) w salonie w lokalu powoda, albowiem były to oryginalne przewody, a pozwany nie ma uprawnień do ich wymiany.

[dowód: zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Okna w przedmiotowym lokalu zostały wymienione przed remontem lokalu. Pozwany nie brał od powoda żadnych pieniędzy za zewnętrzne malowanie elewacji. Strony umówiły się, że pozwany dokona wszystkich obróbek wewnętrznych. Umowa stron nie dotyczyła elewacji zewnętrznej.

[dowód: zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Faktury na zakupione materiały były wystawiane na firmę pozwanego, aby powód mógł uzyskać przysługujące pozwanemu rabaty, które wahały się od 30 do 40 % ceny ich zakupu.

[dowód: zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Prace remontowe w spornym lokalu zostały zakończone przez firmę pozwanego pod koniec października 2013 r.

[dowód: zeznania świadka H. M. k.73-74, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Pozwany zawarł z powodem także ustną umowę na wykonanie mebli balkonowych, które nie były objęte ogólnym wynagrodzeniem za remont na podstawie umowy łączącej strony.

[dowód: zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70]

W ramach zapłaty za remont lokalu powód przekazał pozwanemu następujące kwoty: w dniu 21 czerwca 2013 r. - 5000 zł, w dniu 6 lipca 2013 r. - 13000 zł, w dniu 7 sierpnia 2013 r. - 10000 zł, w dniu 9 sierpnia 2013 r. - 20000 zł, w dniu 7 października 2013 r. - 43200 zł i w dniu 31 maja 2015 r. kwotę 5000 zł.

[dowód: polecenie przelewu k.11, pokwitowanie k.12, zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70]

W dniu 12 października 2013 r. strony sporządziły pisemne oświadczenie, zgodnie z którym ustaliły, że kwota 19800 zł jest kwotą końcową i po jej zapłaceniu strony nie będą miały względem siebie żadnych roszczeń finansowych w związku z pracami wykonanymi przez pozwanego w przedmiotowym lokalu powoda. Z treści tego dokumentu wynika, że H. M. zobowiązał się zapłacić T. Z. jako wykonawcy powyższą kwotę w terminie do dnia 31 marca 2014 r.

[dowód: porozumienie k.8 załączonych akt II C 789/14 tutejszego Sądu]

Uzgodniona kwota 19800 zł obejmowała również koszt wykonania przez pozwanego mebli balkonowych.

[dowód: zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Blisko dwa miesiące później, bo w dniu 9 grudnia 2013 r., powód sporządził protokół odbioru lokalu po remoncie przeprowadzonym przez pozwanego, w którym stwierdził występowanie szeregu wad w pracach remontowych wykonanych przez pozwanego.

[dowód: protokół k.13, zeznania świadka M. D. e-protokół rozprawy 00:04:15-00:08:39 CD k.248, zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70-72]

Pozwany odmówił podpisania tego protokołu odbioru prac, albowiem nie stwierdził naocznie wad opisanych w tym protokole.

[dowód: zeznania pozwanego e-protokół rozprawy 00:32:12-00:57:22 w zw. z k.70]

Powód zgłosił pozwanemu dostrzeżone wady. Pozwany próbował umówić się z powodem celem weryfikacji zgłoszonych wad. Do spotkania stron w celu obejrzenia tych wad i ich naprawy ostatecznie nie doszło.

[okoliczność bezsporna]

Powód twierdził, że nie zlecał nikomu innemu poprawienia tych wad, gdyż oczekiwał, że pozwany sam przyjedzie i te prace poprawi.

[dowód: zeznania powoda e-protokół rozprawy 00:08:08-00:32:12 CD k.240 w zw. z k. 69-70]

Mimo treści dokumentu z dnia 12 października 2013 r., nazwanego porozumieniem, zawierającego m. in. zobowiązanie powoda do zapłaty reszty należności pozwanemu, powód nie uiścił na rzecz pozwanego jako wykonawcy w umówionym terminie kwoty 19800 zł, w związku z czym T. Z. wytoczył przeciwko H. M. powództwo o jej zapłatę z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. Sprawa została zarejestrowana w II Wydziale Cywilnym Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi. Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanym w sprawie sygn. akt II Nc 681/14 w dniu 21 września 2014 r. Sąd uwzględnił żądanie T. Z. w całości. Na skutek zarzutów H. M. od tego nakazu zapłaty, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, wyrokiem z dnia 26 stycznia 2015 r. wydanym w sprawie sygn. akt II C 789/14 Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi utrzymał w mocy powyższy nakaz zapłaty w całości, następnie wyrokiem z dnia 15 lipca 2015 r. Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił apelację H. M. od wyroku Sądu I instancji z dnia 26 stycznia 2015 r.

[dowód: pozew k.2-4, nakaz zapłaty k.14, wyroki k.50 i 99 załączonych akt sygn. II C 789/14 tutejszego Sądu]

Powód zapłacił na rzecz pozwanego należność objętą nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym w dniu 21 września 2014 r. w sprawie II C 789/14.

[okoliczność bezsporna]

W dniu 31 grudnia 2014 r. pełnomocnik powoda zgłosił w jego imieniu pozwanemu wady wykonanych prac remontowych i wezwał go do obniżenia wynagrodzenia z tytułu wadliwie wykonanych prac remontowych o kwotę 20000 zł i zażądał zapłaty tej kwoty na rzecz powoda. Nadto pełnomocnik powoda oświadczył, że powód potrąca kwotę 20000 zł z wierzytelnością dochodzoną przez pozwanego w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi sygn. akt II C 789/14.

[dowód: pismo k.14, dowód nadania i potwierdzenie odbioru k.15-15 odwrót]

Natomiast pełnomocnik pozwanego pismem z dnia 12 września 2015 r. wezwał powoda do zapłaty w terminie 7 dni, tj. do dnia 21 września 2015 r., kwoty 1800 zł z ustawowymi odsetkami tytułem wynagrodzenia za wykonanie mebli balkonowych oraz donic, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

[dowód: wezwanie k.32, potwierdzenie nadania k.33]

Odnośnie wad przedstawionych przez powoda, który zarzucił, że istnieją one w pracach wykonanych przez pozwanego, Sąd poczynił następujące ustalenia w oparciu o wnioski wynikające z opinii biegłego wydanej w tej sprawie.

Usterka w postaci krzywo przykręconego gniazdka pod parapetem w dużym pokoju została już naprawiona.

Odnośnie posadzki w dużym pokoju oraz w przedpokoju odchyłka dla roboty wykonania posadzki z płyt ceramicznych typu „grees” mieści się w granicy dopuszczalnej tolerancji wymiarowej przepisów techniczno-budowlanych.

Wymiana przewodu antenowego telewizyjnego nie jest robotą budowlaną remontową w rozumieniu ustawy Prawo Budowlane.

Wyregulowania temperatury grzejnika poprzez właściwe nastawienie głowicy należy dokonać w sezonie grzewczym i we współpracy ze służbami (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...), która odpowiada za dostarczanie ciepła do budynku przy ul. (...), w którym znajduje się przedmiotowy lokal.

W sypialni odwrotnie zostały przykręcone włączniki światła. Usunięcie tej usterki wymaga przełożenia przewodów w łączniku biegunowym.

Listwa przypodłogowa pod wyłącznikiem została krzywo połączona. Należy ją wymienić na całej długości ściany i zamontować jako jeden element.

Nadto linia drzwi nie pokrywa się z linią płyt na podłodze. Dla usunięcia tej usterki należy wyregulować zamontowane drzwi przez podmiot gospodarczy za to odpowiedzialny.

Jeśli chodzi o podpórki pod półkami, to wada ta nie dotyczy robót budowlanych, remontowych w rozumieniu ustawy Prawo Budowlane. W umowie łączącej strony brak jest szczegółowego dookreślenia, jaki rodzaj podpórek pod tymi półkami miał być zastosowany. Wykonane elementy należy oceniać zatem wyłącznie w kategorii estetycznej a nie ewentualnej zgodności roboty budowlanej z przepisami techniczno-budowlanymi. Zgłoszone wady w drzwiczkach pod półkami również nie stanowią wady w rozumieniu Prawa budowlanego. Z powodu braku w umowie szczegółowego dookreślenia lokalizacji drzwiczek rewizyjnych, wykonany element należy oceniać wyłącznie w kategorii estetycznej a nie w kategorii zgodności roboty budowlanej (lub nie) z przepisami techniczno-budowlanymi.

Kolejna usterka zgłoszona przez powoda dotyczy wnęki składającej się z trzech półek. Półka dolna jest o 3 mm krótsza od pozostałych. Wykonane półki meblowe nie są robotą budowlano- remontową w rozumieniu Ustawy Prawo budowlane, jednak biorąc pod uwagę całość wykonanych prac, będących przedmiotem umowy i ich końcowy efekt, należy dokonać wymiany tej jednej półki meblowej.

Uchwyty do szuflad mają za mały otwór. Wykonane szuflady meblowe nie są robotą budowlano-remontową w rozumieniu Ustawy Prawo Budowlane, a rzeczą ruchomą i wykonane elementy należy oceniać w kategorii estetyczno-użytkowej a nie w charakterze niezgodności roboty budowlanej z przepisami techniczno-budowlanymi. Jednak biorąc pod uwagę całość wykonanych prac będących przedmiotem umowy i ich końcowy efekt, biegły rekomenduje wymianę uchwytów w sześciu szufladach.

Brak jest maskownicy nad górną półką pośrodku szafy wbudowanej w szafę typu Komandor, wobec czego po przesunięciu drzwi szafy ubraniowej nad górną krawędzią drzwi uchylnych zamykających szafkę wewnętrzną, pozostaje szczelina pomiędzy prowadnicą drzwi szafy Komandor a górną krawędzią drzwi zamykających szafkę wewnętrzną. Wykonany mebel nie jest robotą budowlano-remontową w rozumieniu Ustawy Prawo Budowlane, a jest rzeczą ruchomą i wykonany element należy oceniać w kategorii estetyczno-użytkowej a nie zgodności roboty budowlanej lub niezgodności z przepisami techniczno-budowlanymi i sztuki budowlanej. Jest możliwe wstawienie tej maskownicy.

W przedpokoju zamontowano nieoszlifowane lustro. Wada ta nie dotyczy roboty budowlano-remontowej ale rzeczy ruchomej (wyposażenia wnętrza). Z powodu braku w umowie szczegółowego dookreślenia sposobu wykończenia krawędzi lustra - wykonane elementy należy oceniać wyłącznie w kategorii estetycznej a nie zgodności roboty budowlanej (lub nie) z przepisami techniczno-budowlanymi.

Drzwi do bieliźniarki są krzywo wyregulowane. Wada ta nie leży po stronie robót stolarskich/meblowych ale jest to wada robót budowlanych. Należy dokonać poprawki szpachlowania na powierzchni ścianki gipsowo-kartonowej od strony wnęki szafy i pomalować to miejsce.

Jeśli chodzi o wystające płyty podłogowe na łączniku kolorów, odchyłka dla roboty polegającej na wykonaniu posadzki z płyt ceramicznych typu „grees” mieści się w granicy dopuszczalnej tolerancji wymiarowej przepisów techniczno-budowlanych, jednakże biorąc pod uwagę całość wykonanej roboty budowlanej i jej końcowy efekt – zalecana jest wymiana płytki przez wykucie wystającej płytki i wstawienie nowej, odpowiednio przyciętej, z tej samej kolekcji.

W toalecie płytki nie schodzą się ze wzorem. Położono płytki glazury o różnym wzornictwie i kolorystyce oraz wklejono różne elementy dekoracyjne. Wadliwie ułożone płytki glazury należy wykuć i wkleić nowe płytki w sposób prawidłowy. Pod przezroczystą listwą (...) jest niewyczyszczony biały silikon lub jest to inna farba. Należy wymienić zamontowaną listwę. Nie oznacza to, że wymiana listwy ma polegać na zamontowaniu innej listwy pod nazwą O. B. G. G.. Korzystając z różnorodności oblicowania ścian toalety, można dobrać listwę wykończeniową z innej kolekcji lub inny element wykończeniowy, niekoniecznie tego samego producenta, który zaspokoi wrażenia estetyczne powoda.

Ościeżnica drzwi do toalety jest zniszczona. Dla usunięcia usterki należy pozostawić drzwi i wykonać uszczelnienie wyciętej opaski drzwi. W przypadku przesunięcia drzwi o 15 mm w kierunku na lewo jest możliwe powstanie kolizji z innymi elementami wykończeniowymi i elementami wyposażenia w tym pomieszczeniu.

Pojemnik na papier toaletowy jest wadliwy, gdyż druty wychodzą ze środka. Wada ta nie dotyczy roboty budowlano-remontowej i ewentualnej zgodności roboty budowlanej z przepisami techniczno-budowlanymi ale rzeczy ruchomej (wyposażenia wnętrza). Zalecana jest reklamacja u sprzedawcy zakupionego pojemnika na papier.

W kuchni wyłącznik piekarnika (gniazdko) znajduje się w nieodpowiednim miejscu. Opisana wada nie dotyczy ewentualnej niezgodności wykonanej roboty budowlanej z przepisami techniczno-budowlanymi (elektrycznymi czy BHP), ponieważ instalacja elektryczna jest wykonana ogólnie prawidłowo (wyłączenie kuchenki spod napięcia w celu np. jej naprawy lub wymiany odbywa się z dostępnej tablicy bezpiecznikowej w mieszkaniu powoda). Dla usunięcia usterki należy wymienić zamontowane gniazdo na gniazdo typu „bryzgoszczelne”. Z powodu braku w umowie „Specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót” a w konsekwencji - braku szczegółowego dookreślenia/zaprojektowania lokalizacji gniazda elektrycznego - wykonany element należy oceniać wyłącznie w kategorii użytkowej.

W dwóch pokojach są nie zamalowane ślady po wymianie okien.

Z powodu braku w umowie „Specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót” a w konsekwencji braku szczegółowego dookreślenia zakresu robót remontowych do wykonania, niewykonanie tej roboty także nie stanowi wady w robotach budowlanych ani nie dotyczy ewentualnej niezgodności z przepisami techniczno – budowlanymi czy regułami tzw. sztuki budowlanej i remontowej. Oceniając zakres przedmiotu umowy - pomalowanie ościeży powinno być wykonane.

Wartość kosztorysowa robót w celu usunięcia wszystkich wad istniejących w robotach budowlanych wynosi 1422 zł brutto, natomiast wartość kosztorysowa robót w celu usunięcia usterek nie stanowiących wad w robotach budowlanych - 667 zł brutto.

[dowód: pisemna opinia biegłego sądowego k.122-160, pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego k.182-189, ustna opinia uzupełniająca biegłego sądowego e-protokół rozprawy 00:03:47-00:21:32 CD k.209]

Wartość jednej półki na balkonie wynosi 20 zł. Pozostałe dwie półki nie przedstawiają żadnej wartości. Szafa balkonowa podwójna ma wartość 200 zł, natomiast kwietnik stojący przed mieszkaniem powoda - 100 zł.

[dowód: pisemna opinia biegłego sądowego k.218- 224]

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka H. M. w zakresie twierdzenia, że wraz z powodem (mężem świadka) zauważyli oni oboje wady dopiero po pewnym czasie od zakończenia remontu. Pozostają one w sprzeczności z zeznaniami powoda, który zeznał, że w trakcie wykonania prac zwracał uwagę pozwanemu na prace, które powinny być poprawione, np. wieszak w przedpokoju, lustra. Ponadto z informacyjnych wyjaśnień złożonych przez powoda w sprawie II C 789/14 wynika (co jest bardzo istotne), że o dostrzeżonych wadach informował pozwanego jeszcze przed podpisaniem porozumienia stron z dnia 12 października 2013 r.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Strony łączyła umowa o kompleksowe prace remontowe lokalu nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...), do której na podstawie art. 658 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy art. 647 i nast. k.c. o robotach budowlanych.

Zgodnie z treścią obowiązujących wówczas przepisów art. 637 § 2 k.c. w zw. z art. 658 k.c. i art. 656 § 1 k.c., w przypadku wystąpienia wad nieistotnych, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w trakcie remontu powód wraz z żoną nie zamieszkiwali w przedmiotowym lokalu. Powód pozostawał jednak w stałym kontakcie z pozwanym jako wykonawcą robót, przyjeżdżał bardzo często do tego lokalu, celem sprawdzenia postępów w robotach oraz dyskutował z pozwanym na temat ewentualnych zmian w projektach i zastosowania lepszych rozwiązań w wykonywanych pracach. Powód wybierał i akceptował również materiały użyte do wykonania remontu oraz mebli. Należy podkreślić także, że powód na bieżąco oglądał wykonane przez pozwanego prace.

W sprawie sygn. akt II C 789/14, toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi, na rozprawie w dniu 12 stycznia 2015 r. H. M. w swoich wyjaśnieniach informacyjnych wyjaśnił, że usterki widział już wówczas, kiedy przyjechał zobaczyć mieszkanie po remoncie. W rozmowach dotyczących końcowego rozliczenia między stronami informował pozwanego, że powinien jeszcze poprawić wykonane przez siebie roboty. Z powyższego wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że podpisując porozumienie z dnia 12 października 2013 r., powód miał zatem pełną świadomość istnienia wad w pracach wykonanych przez pozwanego. Skoro więc dokonał ostatecznego rozliczenia z pozwanym, ustalając, że zapłaci mu kwotę 19800 zł tytułem ostatecznego rozliczenia za wykonane przez pozwanego prace remontowe w przedmiotowym mieszkaniu, to znaczy, że wyliczając tę kwotę, uwzględnił już koszt usunięcia istniejących wad ewentualnie przez innych wykonawców, aniżeli pozwany. Jednocześnie strony uzgodniły, że kwota 19800 zł jest kwotą końcową, płatną do dnia 31 marca 2014 r., a po jej zapłaceniu strony nie będą miały względem siebie żadnych roszczeń, co tym bardziej przemawia za wyżej przedstawionym wnioskiem Sądu. Porozumienie to, jako dokument akceptowany przez obie strony, zostało podpisane również przez pozwanego jako wykonawcę.

Mimo treści ustaleń zawartych w tym porozumieniu, dopiero prawie dwa miesiące później powód sporządził protokół odbioru prac, datowany 19 grudnia 2013 r., w którym wymienił te prace, które według jego twierdzeń (podniesionych także w tej sprawie), zostały wykonane wadliwie. Protokołu tego pozwany jednak nie podpisał, a więc jest to pismo jednostronne, sporządzone przez powoda, w przeciwieństwie do wiążącego obie strony dokumentu z 12 października 2013 r. Należy także mieć na uwadze fakt, że pomimo podejmowanych przez pozwanego prób umówienia się z powodem, nie został on wpuszczony przez powoda do spornego lokalu i nie miał faktycznej, fizycznej możliwości sprawdzenia prawdziwości zarzutów powoda co do prawidłowości wykonanych prac ani tym bardziej wykonania ewentualnych poprawek, gdyby one w rzeczywistości istniały.

W związku z tym, że powód nie zapłacił pozwanemu uzgodnionej kwoty 19800 zł tytułem rozliczenia, T. Z. jako wykonawca - najpierw pismem z dnia 26 czerwca 2014 r. wezwał powoda do zapłaty tej kwoty, a wobec bezskuteczności tego wezwania, w dniu 22 lipca 2014 r. wystąpił przeciwko H. M. z pozwem o zapłatę tej kwoty. Jak wynika z załączonych akt Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi o sygn. II C 789/14, Sąd ten w dniu 21 września 2014 r. wydał w postępowaniu nakazowym nakaz zapłaty, który został doręczony powodowi w dniu 15 października 2014 r. H. M. wniósł zarzuty od tego nakazu zapłaty w dniu 16 października 2014 r. Zgłoszenia T. Z. wad wykonanych prac remontowych pełnomocnik H. M. dokonał w piśmie datowanym 30 grudnia 2014 r. Jednocześnie pełnomocnik powoda w tym samym piśmie wezwał pozwanego do obniżenia wynagrodzenia z tytułu wadliwie wykonanych prac o kwotę 20000 zł oraz oświadczył, że H. M. z ostrożności potrąca tą kwotę z wierzytelnością dochodzoną przez T. Z. w sprawie sygn. akt II C 789/14. Kolejnym pismem, datowanym również 30 grudnia 2014 r., pełnomocnik H. M. złożył T. Z. oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia z dnia 12 października 2013 r. zatytułowanego „Porozumienie”. Po rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w sprawie II C 789/14 uwzględnił w całości roszczenie T. Z., zasądzając na jego rzecz od H. M. kwotę 19800 zł, czyli kwotę, którą strony zgodnie wyliczyły i wskazały w „Porozumieniu”. Wyrok w sprawie II C 789/14 został ogłoszony w dniu 26 stycznia 2015 r. i jest prawomocny od dnia 15 lipca 2015 r., kiedy to Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił apelację H. M..

Mając na względzie powyższą chronologię zdarzeń, należy stwierdzić, że wystąpienie przez H. M. w dniu 7 sierpnia 2018 r. z pozwem w niniejszej sprawie o zapłatę od T. Z. kwoty 10000 zł tytułem obniżenia ceny jest konsekwencją jego taktyki procesowej, zmierzającej do uchylenia się od konieczności dokonania zapłaty kwoty 19800 zł, którą strony uzgodniły w porozumieniu z dnia 12 października 2013 r., a która wynikała z końcowego rozliczenia powoda (który, jak wynika z poczynionych wyżej przez Sąd ustaleń, wiedział wówczas o istniejących wadach) z pozwanym jako wykonawcą remontu.

Z opinii biegłego sądowego, wykonanej w rozpoznawanej sprawie wynika, że tylko nieliczne z wad zgłoszonych przez powoda dotyczą robót remontowo-budowlanych. Większość usterek należy oceniać w kategorii estetyczno-użytkowej, a nie zgodności wykonanych przez pozwanego robót budowlanych z przepisami techniczno-budowlanymi, zawartymi w Prawie budowlanym. W toku procesu pełnomocnik powoda sprecyzował jednak, że na dochodzone w tej sprawie roszczenie składa się częściowo żądanie obniżenia ceny, a częściowo odszkodowanie za nienależyte wykonanie umowy (art. 471 k.c.), nie wskazał jednak, jakiej kwoty dochodzi z każdego z tych tytułów.

Na uwagę zasługuje też fakt, że nie wszystkie sformułowane przez powoda wady dotyczą prac wykonanych wyłącznie przez firmę pozwanego. Na przykład fragment ościeżnicy w drzwiach łazienki został wycięty przez inną firmę, z którą to powód, a nie pozwany, miał podpisaną odrębną umowę, a zatem pozwany nie może w ogóle odpowiadać za jakość wykonania tej pracy.

Z opinii biegłego sądowego wynika, że wartość kosztorysowa robót budowlanych naprawczych wynosi 1422 zł, natomiast pozostałych prac naprawczych – 667 zł, czyli łącznie 2089 zł.

W tym miejscu Sąd uważa, że należy jeszcze raz podkreślić, że skoro w dniu 12 października 2013 r. w ocenie powoda prace wykonane przez pozwanego były częściowo wykonane wadliwie, o czym powód informował pozwanego, domagając się ich naprawy, a pomimo tego strony podpisały porozumienie, zgodnie z którym określiły końcową kwotę do rozliczenia na 19800 zł, zastrzegając, że po jej zapłacie strony nie będą miały względem siebie żadnych roszczeń finansowych, to należy uznać, że końcowa kwota rozliczenia wymieniona w tym dokumencie uwzględniała wszystkie okoliczności związane z wykonanym remontem, w tym również wady, które istniały w pracach remontowych wykonanych przez pozwanego, o których, co wynika z przedstawionych wyżej przez Sąd argumentów, wiedział już wówczas powód. Należy również wskazać, że żadna z wad zgłoszonych przez powoda, istnienie których potwierdził biegły wydający opinię w tej sprawie, nie ujawniła się dopiero po dniu 12 października 2013 r. Żadna z nich nie była wadą ukrytą. Wszystkie były widoczne bądź możliwe do sprawdzenia w trakcie wykonywanego remontu. Tym bardziej, że powód w sposób aktywny uczestniczył w remoncie, wielokrotnie i systematycznie w czasie remontu wykonywanego przez pozwanego przyjeżdżał do przedmiotowego lokalu i sprawdzał postępy w pracach remontowych.

Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił powództwo.

O kosztach w pkt 2 wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., statuującego zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Powód przegrał proces w całości, a zatem jest zobowiązany do zapłaty na rzecz pozwanego kwoty 2012,85 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które składają się: 795,85 zł – wydatkowana zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego, 1200 zł – koszty zastępstwa procesowego i 17 zł – opłata od udzielonego pełnomocnictwa.

W pkt 3 wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 300 ze zm.). Z uwagi na to, że powód przegrał proces w całości, Sąd nakazał pobrać od niego na rzecz Skarbu Państwa z tytułu nieuiszczonych kosztów sądowych kwotę 2618,98 zł, na którą złożyła się część wynagrodzenia biegłego sądowego, wydana tymczasowo z funduszy Skarbu Państwa.

Z uwagi na to, że w toku procesu strona pozwany uiścił 500 zł tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego, z której biegłemu została wypłacona kwota 495,85 zł, na podstawie art. 84 ust. 1 i 2 w zw. z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 300 ze zm.) Sąd zwrócił ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi na rzecz pozwanego kwotę 4,15 zł.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE