Sygn. akt III Ca 546/18
Dnia 19 lipca 2018 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)
Sędzia SO Gabriela Sobczyk
SO Marcin Rak
Protokolant Aldona Kocięcka
po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2018 r. w Gliwicach
na rozprawie
sprawy z powództwa A. M.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w J.
o ustalenie wstąpienia w stosunek najmu
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Żorach
z dnia 23 listopada 2017 r., sygn. akt I C 758/17
1. oddala apelację;
2. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.
SSO Marcin Rak SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk
Sygn. akt III Ca 546/18
Powód A. M. wnosił o ustalenie wstąpienia w stosunek najmu lokalu mieszkalnego położonego w Ż. na Os. (...) w miejsce dotychczasowego najemcy W. M. (M.) zmarłego w dniu 14 12 2016 r. oraz zasądzenie na jego rzecz od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...)
w J. kosztów procesu według norm przepisanych.
Uzasadniając żądanie twierdził, że wstąpił w stosunek najmu lokalu na podstawie
art. 691 § 2 k.c.
Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w J.
wnosiła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Podniosła,
iż nie zostały spełnione przesłanki do uznania wstąpienia w stosunek najmu.
Sąd Rejonowy w Żorach w wyroku z dnia 23 11 2017r. oddalił powództwo i odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu.
W ustalonym stanie faktycznym w motywach wyroku przywołał regulację
art. 189 § 1 k.p.c. oraz art. 691 § 1 i 2 k.c. Uznał, że w chwili śmierci najemcy spornego lokalu najemca w nim nie zamieszkiwał. Najemca już od ponad roku mieszkał w lokalu swojej żony, gdzie skupiona była cała jego aktywność zawodowa. Wobec niespełnienia przesłanek z art. 691 § 2 k.c. orzekł o oddaleniu powództwa. O kosztach procesu orzekł na mocy art. 102 k.p.c. uznając, iż powód był subiektywnie przekonany o słuszności swego żądania, co uzasadnia odstąpienie od obciążania go kosztami procesu.
Orzeczenie zaskarżył powód A. M. , która wnosił o jego zmianę przez uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.
Zarzucał, że przy ferowaniu zaskarżonego wyroku naruszono przepisy:
art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wzięcie za podstawę wyroku stanu rzeczy nieistniejącego w chwili zamknięcia rozprawy,
a w konsekwencji przyjęcie, że najemca nie zamieszkiwał stale w spornym lokalu, lecz w lokalu jego żony, podczas gdy żaden z przyjętych przez Sąd dowodów nie wskazuje na stałe miejsce zamieszkania najemcy w chwili jego śmierci inne aniżeli sporny lokal;
art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów
i brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowe
z naruszeniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a w konsekwencji dokonanie sprzecznych z materiałem dowodowym istotnych ustaleń faktycznych polegające na przyjęciu, że najemca nie zamieszkiwał w chwili śmierci
z powodem w spornym mieszkaniu, podczas gdy z zeznań świadków wynika,
iż sporne mieszkanie było głównym centrum aktywności życiowej najemcy,
a mieszkanie jego żony tylko czasowym miejscem pobytu;
art. 233 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z dokumentu z listy transakcji
z dnia 6 06 2017r. na rzecz (...) Sp. z o.o., z którego
to dokumentu wynika, że najemca stale zamieszkiwał z powodem w spornym lokalu.
art. 691 § 2 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na oddaleniu powództwa w sytuacji, gdy został spełniony warunek stałego zamieszkiwania powoda w lokalu mieszkalnym z jego najemcą do chwili śmierci najemcy, a sporne mieszkanie stanowiło podstawowe centrum aktywności życiowej najemcy do chwili jego śmierci.
W uzasadnieniu między innymi podnosił, iż błędnie zostało ustalone, iż najemca lokalu w chwili śmieci nie mieszkał na stałe w spornym mieszkaniu. Mieszkanie w należącym do świadka M. B. mieszkaniu nie miało bowiem charakteru stałego, lecz chwilowy.
W odpowiedzi na apelację pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w J. wnosiła o jej oddalenie i zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
W uzasadnieniu przede wszystkim zwrócił uwagę na zeznania świadków, z których jednoznacznie wynika, że aktywność życiowa najemy związana była z lokalem jego żony.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje
Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował roszczenie powoda, a następnie prawidłowo rozpoznał sprawę.
Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia
w znacznej części nie były kwestionowane w apelacji, dotyczą w części okoliczności bezspornych pomiędzy stronami, a w pozostałym zakresie mają podstawę
w informacjach zawartych we wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia źródłach dowodowych.
Kwestionowane w apelacji ustalenie dotyczące niezamieszkiwania przez najemcę w spornym lokalu w chwili jego śmierci ma oparcie w jednoznacznych zeznaniach świadków: M. B. (k- 75 akt), G. B. (k- 75 akt), B. K. (k-76), I. K. (k- 77) D. R. (k- 78), a także M. W. (k- 78), których zeznania były spójne i potwierdzały,
iż najemca - W. M. po ślubie wyprowadził się do swojej żony i od 2015r. nie mieszkał w spornym lokalu.
Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.
Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna ustalonego stanu faktycznego jest prawidłowa i Sąd odwoławczy w całości ją podziela i przyjmuje za własną (orzecz. SN z dn. 26 04 1935r. C III 473/34, Zb. U.z 1935r. poz. 496).
Powód jest synem zmarłego najemcy spornego lokalu, przez co należy on
do kręgu osób wymienionych w art. 691 § 1 k.c., które z mocy zawartej w nim regulacji wstępują po zmarłym najemcy w stosunek najmu, jeżeli stale zamieszkiwały z nim
w wynajmowanym przez niego lokalu (art. 691 § 2 k.c.).
Oznacza to, że w świetle tej regulacji do powstania skutku prawnego
w postaci wstąpienia przez powoda po ojcu w stosunek najmu spornego lokalu konieczne było ich wspólne zamieszkiwanie w tym lokalu, w chwili śmierci ojca powoda.
Z poczynionych ustaleń wynika, że powód w chwili śmierci ojca (14 12 2016r.) mieszkał w tym lokalu.
W tym czasie jego ojciec mieszkał już jednak w mieszaniu żony (wprowadził się do jej mieszkania w 2015r.), z którą prowadził wspólne gospodarstwo, co już tylko
z tego powodu w sposób jednoznaczny świadczy o tym, iż w tym mieszkaniu znajdowało się jego centrum życiowe, a dodatkowo potwierdzają to przywoływane
przez skarżącego okoliczności: przeprowadzenie remontu spornego lokalu i samodzie-lne ponoszenie przez niego - tj. bez udziału ojca - opłat za to mieszkanie (świadczą one o tym, iż ojciec skarżącego z chwilą przeprowadzenia się do mieszkania żony przestał poczuwać się do obowiązku ponoszenie kosztów utrzymania spornego lokalu,
a to z kolei świadczy o tym, że swoje ówczesne centrum życiowe lokował w mieszkaniu żony, z którą wspólnie ponosił koszty jego utrzymania).
W chwili śmierci ojca powód nie mieszkał zatem wspólnie z powodem
w spornym lokalu i tym samym – w świetle przywołanej na wstępie regulacji prawnej -nie wstąpił po nim w stosunek najmu spornego lokalu, a to czyni powództwo bezzasadnym.
Znalazło to prawidłowe odzwierciedlenie w zaskarżonym wyroku,
wobec czego apelacja jest bezzasadna w rozumieniu art. 385 k.p.c., co z mocy zawartej w nim regulacji prowadziło do jej oddalenia.
Reasumując zaskarżony wyrok jest prawidłowy i dlatego apelację jako bezzasadną oddalono na mocy regulacji art. 385 k.p.c.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono w oparciu o regulację art. 98 § 1, 3 k.p.c., § 10 ust. 1 pkt 1 i § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 10 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018, poz. 265 t.j.), biorąc pod uwagę, iż powód uległ w całości w postępowaniu odwoławczym i powinien zwrócić pozwanej poniesione przez nią w tym postępowaniu koszty zastępstwa przez fachowego pełnomocnika.
SSO Marcin Rak SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk