UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 31 października 2017r. Prokuratura Rejonowa w Dzierżoniowie w sprawie sygn. PR 2 Ds. 622.2017 umorzyła dochodzenie
w sprawie udaremnienia w dniu 14 czerwca 2016r. w B. wykonania orzeczenia Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia sygn. akt VI Nc 2879/04 przez wskazaną osobę poprzez zbycie należącej do niej nieruchomości położonej w B. przy ul. (...), stanowiącej istotny składnik majątku dłużnika zagrożony zajęciem, działając na szkodę (...) z siedzibą
w W., to jest o czyn z art. 300 § 2 k.k., wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia.

W imieniu pokrzywdzonego (...), prezes Zarządu R. W., w ustawowym terminie złożył zażalenie na postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie o czyn z art. 300 § 2 k.k., w którym zaskarżył postanowienie w całości i wniósł o jego uchylenie. Skarżący zarzucił obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy poprzez naruszenie art. 300 § 2 k.k. to jest błędne uznanie, że brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia. W uzasadnieniu złożonego środka zaskarżenia pokrzywdzony opisał stan faktyczny przedmiotowej sprawy wskazując, że zachowanie D. M. doprowadziło do udaremnienia wykonania orzeczenia Sądu.

W dniu 22 stycznia 2018r. Zastępca Prokuratora Rejonowego w Dzierżoniowie nie podzielając stanowiska pokrzywdzonego, wniósł o nieuwzględnienie zażalenia
i utrzymanie w mocy zaskarżonego postanowienia. Wskazał, iż w złożonym zażaleniu nie zostały podniesione przez pokrzywdzonego żadne okoliczności, które miałyby wpływ na podjętą decyzję w sprawie lub wymagały sprawdzenia w trybie art. 327 k.p.k.

Zdaniem Sądu zażalenie pokrzywdzonego (...)
z/s w W. zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie ustalono, iż w dniu 3 listopada 2004r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym o sygn. akt VI Nc 2879/04, na podstawie którego nakazał D. M. zapłacić T. U.na (...) S.A. kwotę 1.206,11 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 czerwca 2004r. Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia z dnia 26 lutego 2010r. ( sygn. akt I Co 489/10 ) nadano klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty. Wierzytelność ta została przeniesiona na rzecz firmy (...) Sp. z o.o. z/s w W. w dniu 26 lutego 2010r. W 2012r. umorzono postępowanie egzekucyjne w trybie art. 827 k.p.c. przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Szczecinku
( KM 698/10 ).W dniu 3 marca 2016r. wierzyciel (...) wystąpił do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku o wszczęcie egzekucji
w sprawie przeciwko D. M. i wyegzekwowanie należności. Prowadzone czynności egzekucyjne wykazały, iż D. M. posiadał lokal mieszkalny położony w B. przy ul. (...) o nr (...), jednak w dniu 14 czerwca 2016r. lokal ten został sprzedany przez dłużnika D. M.. Z tych względów komornik sądowy umorzył kolejne postępowanie egzekucyjne. Podjęte czynności wykazały, iż D. M. od 8-10 lat przebywa poza granicami kraju, w W., gdzie wyjechał w celach zarobkowych.

Przesłuchany na te okoliczności świadek K. L. ( były teść D. M. ) zeznał, iż w 2015r. przebywał wA., żeby „ załatwić tam całe upoważnienie mnie jako pełnomocnika do sprzedaży tego mieszkania. (…) to ja jako osoba upoważniona złożyłem podpis na umowie sprzedaż tego lokalu” ( karta 37 akt ). Odnośnie pobytu D. M. w Polsce wskazał, iż „ D. z córką przyjeżdżali w odwiedziny do rodziny, czyli do nas, do jego rodziców, jego dziadków, ale przyjeżdżali tak na kilka dni, przeważnie na tydzień i wracali” ( karta 38 akt ). Odnośnie odbierania korespondencji świadek podał, iż „ korespondencje do D.
i A. odbieraliśmy, ale ich nie otwieraliśmy. Gdy zapytaliśmy się co mamy z tym zrobić, to oni odpowiadali, żeby to podrzeć i wyrzucić” ( karta 38 akt ).

Zdaniem Sądu materialny charakter przestępstwa określonego w art. 300 § 2 k.k. dla przyjęcia jego popełnienia determinuje konieczność ustalenia, że wskutek ukrywania ( usuwania, niszczenia, zbywania, darowania itd. ) doszło do udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela, a po wtóre, że pomiędzy tym zbywaniem ( usuwaniem, niszczeniem itd. ) a udaremnieniem, czy uszczupleniem zaspokojenia wierzyciela zachodzi związek przyczynowy ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 1999r. w sprawie sygn. akt II KKN 230/99 ).

Ponadto podkreślić należy, iż w doktrynie i orzecznictwie dla bytu omawianego przestępstwa nie jest wymagane, aby w czasie podejmowania przez sprawcę działań wymienionych w art. 300 § 2 k.k. (zbywanie, usuwanie, ukrywanie, niszczenie, obciążenie składników majątkowych) istniało już orzeczenie sądu lub innego organu, którego wykonanie sprawca chce udaremnić; wystarczy, że działania te podejmowane są wobec mienia zagrożonego zajęciem ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia
22 czerwca 1998r. w sprawie sygn. akt I KZP 9/98 ) i przyjmuje się, że stan taki zachodzi nie tylko wtedy, gdy wierzyciel już wystąpił z powództwem, żądając jego zabezpieczenia, lecz także wtedy, gdy z takim powództwem jeszcze nie wystąpił, ale dłużnik wie, iż zamierza wystąpić i działa w celu udaremnienia wykonania przewidywanego orzeczenia sądu lub innego organu państwowego w przedmiocie egzekucji składników jego majątku ( zamiar bezpośredni kierunkowy ).

W niniejszej sprawie natomiast, w świetle powyższych ustaleń, oczywistym jest, iż jeszcze przed sprzedażą lokalu mieszkalnego, pokrzywdzona spółka wzywała D. M. do zapłaty należności objętych późniejszym nakazem zapłaty, zapowiadając już wtedy wystąpienie na drogę postępowania sądowego w razie nie uregulowania tych należności w wyznaczonym terminie, a dłużnik zapłaty tej mimo to nie dokonał, natomiast rozporządził swoim mieniem na rzecz osób trzecich. Argumentacja organu przygotowawczego o tym, że D. M. nie wiedział o zadłużeniu i prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym na obecnym, nie do końca wyjaśnionym stanie faktycznym sprawy, nie może się ostać, albowiem należy wyjaśnić jeszcze powstałe wątpliwości.

W ocenie Sądu podjęta w niniejszej sprawie decyzja odnośnie umorzenia postępowania przygotowawczego jest, co najmniej przedwczesna.

Nie rozważono nawet skorzystania z pomocy prawnej organów ścigania w A. celem ustalenia miejsca pobytu D. M., jego legalnego zatrudnienia na terenie A. oraz uzyskiwanych z tego tytułu dochodów a także przesłuchania go na okoliczność istniejącego zobowiązania na rzecz pokrzywdzonego, posiadania wiedzy o prowadzonych postępowaniach sądowych i egzekucyjnych. Ponadto należałoby ustalić, czy D. M. nakazał K. L. niszczenie korespondencji do niego adresowanej oraz ustalenia czy informowany był przez członków rodziny o kierowanej do niego poleconej korespondencji, czy też pozostawionych w skrzynce pocztowych „awizach”. Zdaniem Sądu zasadnym jest też ustalenie, dlaczego D. M. ( co potwierdza K. L. ) przebywając w P., nie interesował się w ogóle swoją sytuacją osobistą w kraju ( w tym m.in. czy przebywał w mieszkaniu położonym w B. na ul. (...) ). Przy czym podkreślenia wymaga, że nawet ewentualna długotrwałość oczekiwania na uzyskanie omawianych informacji, nie może stanowić przesłanki do umorzenia postępowania przygotowawczego, a ewentualnie do jego zawieszenia.

W ocenie Sądu należałoby także ponownie przesłuchać K. L., celem ustalenia, czy odbierał ze skrzynki pocztowej „awizo” przesyłek poleconych, kierowanych do D. M. i czy też je wyrzucał ( tak jak z odebraną korespondencją, jak na karcie 38 akt ).

Ponadto należałoby ustalić, kim była osoba, wskazana na karcie 61 akt i czy ona również informowała D. M. o kierowanej do niego korespondencji. Organ przygotowawczy winien także uzyskać akt notarialny sprzedanego lokalu mieszkalnego celem ustalenia, a zarazem potwierdzenia, czy K. L. był osobą upoważnioną do dokonania tej czynności prawnej i czy złożył podpis na tej umowie sprzedaży ( tak jak na karcie 37 akt ).

Dopiero, bowiem dokonanie powyższych czynności pozwoli na dokonanie
ustaleń istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy i prawidłowej oceny zachowania dłużnika w kontekście znamion występku z art. zarówno 300 § 2 k.k., w tym także jego zamiaru oraz podjęcie właściwej decyzji, co do dalszego toku postępowania w sprawie.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE