UZASADNIENIE

Powód T. S. po sprecyzowaniu żądania wniósł o nakazanie pozwanemu Z. K. złożenia na piśmie w terminie jednego tygodnia od uprawomocnienia się wyroku oświadczenia o następującej treści :

„ Ja niżej podpisany Z. K. przepraszam Pana za naruszenie dobra osobistego za wyrządzenie krzywdy w postaci oszczerstwa stwierdzenie nieprawdziwego stanu faktycznego jakie odniosłem w stosunku do Pana , co oświadczam, że tego rodzaju zachowanie więcej się nie powtórzy, co jeszcze raz przepraszam" oraz o zasądzenie zadośćuczynienia w kwocie 15.000 zł. z odsetkami ustawowymi od dnia 16 stycznia 2010 r. za naruszenie dobra osobistego, a także zasądzenie kosztów procesu i nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

W uzasadnieniu żądań pozwu podał, że powód był zatrudniony na podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu prac porządkowych w Firmie (...) Spółce z o.o. w P., a pozwany był jego bezpośrednim przełożonym. Na skutek pomówienia przez pozwanego zakład pracy rozwiązał z powodem umowę o pracę ze skutkiem natychmiastowym z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy od 12 do 14 stycznia 2010 r. W związku z tym powód wytoczył pracodawcy powództwo o przywrócenie do pracy, gdyż rozwiązanie umowy

o pracę było bezzasadne i toczy się o to sprawa zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie do sygn..akt IV P 155/10/N. Pomówienie pozwany dopuścił się w dwóch pismach - z dnia 16 stycznia 2010 r. i 16 lutego 2010 r. W pierwszej notatce pozwany podał, że powód w czasie godzin pracy chodził do domu na śniadania i obiady, a w drugiej iż powód oświadczył, że nie będzie przychodził do pracy do końca tygodnia ,tj.do dnia 15 stycznia 2010 r., gdyż pękła mu rura w domu i musi ją naprawić i że w dniach od 12 do 14 stycznia 2010 r. powód rzeczywiście nie przychodził do pracy z powodu naprawiania rury, ale w tych samych dniach przychodził popołudniu i wieczorem do dodatkowej pracy w innej Firmie.Powód dodał też, że awaria rury miała miejsce w dniu 5 lub 6 stycznia 2010 r., rura została naprawiona w ciągu trzech godzin , a prawdziwą przyczyną jego nieobecności w pracy w okresie od 12 do 14 stycznia 2010 r. była obawa przed pracownikiem S. R. , którego pracodawca nie chciał zwolnić.

Powód zaprzeczał też kierowanym przeciwko niemu zarzutom aby pracownicy Firmy, w której razem z pozwanym był zatrudniony jeździli po niego do domu i wyciągali go z łóżka aby przeszedł do pracy.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu i podniósł, że fakty nieusprawiedliwionej nieobecności powoda w pracy we wskazanych wyżej dniach rzeczywiście miały miejsce, a ich przyczyna w takiej sytuacji była nieistotna dla oceny zasadności rozwiązania z powodem stosunku pracy bez zachowania terminu wypowiedzenia, informacja pracodawcy o tym fakcie nie była więc pomówieniem , a zatem nie stanowiła naruszenia dobra osobistego , nie była też działaniem bezprawnym , a wręcz przeciwnie zawiadomienie o nieusprawiedliwionej nie obecności powoda w pracy było obowiązkiem pracowniczym pozwanego jako bezpośredniego przełożonego powoda , a niedopełnienie tego obowiązku mogłoby narazić pozwanego na negatywną reakcję ze strony pracodawcy. Roszczenia powoda o przywrócenie do pracy zostały prawomocnie oddalone , gdyż Sąd Pracy uznał racje pracodawcy zwalniającego powoda z pracy na podstawie art. 52 & 1 pkt.l k.p.

Wyrokiem z dnia 9 października 2012 r. sygn.akt IC 1584/11 Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił powództwo , zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.697,40 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu , odstąpił od obciążania powoda dalszymi kosztami postępowania i przyznał od Skarbu Państwa ( Sądu Okręgowego w Krakowie ) na rzecz pełnomocnika pozwanego kwotę 1.697,40 zł. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy ustalił, że strony pracowały w tym samym zakładzie pracy, powód na ¾ etatu na stanowisku pracownika gospodarczego-sprzątającego, a pozwany jako kierownik jednostki organizacyjnej pracodawcy w K. był jego bezpośrednim przełożonym. Powód mieszkał w odległości około 600-700 m. od miejsca zatrudnienia , często spóźniał się do pracy, współpracownik J. G. nieraz po niego dzwonił, a zdarzyło się że inny pracownik G. K. zastał go zaspanego w domu, gdy przyszedł do niego aby ściągnąć go do pracy. Kilka razy około godziny 13.00 powód jechał do domu na rowerze i wracał po upływie około 30 minut, w czasie pracy zajmował się też pisaniem pism do sądu , zwalniał się z pracy na rozprawy sądowe.

Powód zwrócił się w dniu 11 stycznia 2010 r. do pozwanego z wnioskiem o przeniesienie pracownika S. R. na inny obiekt, podnosząc że w przeciwnym wypadku będzie zmuszony zawiesić wykonywanie swoich obowiązków pracowniczych. Wniosek uzasadniał twierdzeniem , że S. R. jest wobec niego wulgarny, agresywny i go obraża.

Pozwany nie uwzględnił tego wniosku mając o S. R. pozytywną opinię , którą przedstawił powodowi w dniu 13 stycznia 2010 r., a w dniu 15 stycznia sporządził notatkę służbową stanowiącą sprawozdanie z przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego wszczętego na wniosek powoda.

W dniu 16 lutego 2010 r. pozwany sporządził notatkę w sprawie wyjaśnienia zwolnienia powoda , w której podał że powód w dniach 12,13 i 14 stycznia 2010 r. nie stawił się do pracy, w dniu 13 stycznia 2010 r. około godz.19.00 w rozmowie z pracownikiem ochrony G. K. oświadczył że w mieszkaniu pękła mu rura , którą musi naprawić w związku z czym do końca tygodnia ,tj. do dnia 15 stycznia nie będzie przychodził do pracy.

Pozwany w notatce tej wskazał także , że powód w rozmowie z G. K. poinformował go , że pozwany nie wyraził zgody na przeniesienie S. R. na inne stanowisko pracy i że po trzech dniach nieobecności w pracy zaproponowano powodowi rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron , ale powód nie wyraził zgody. Pozwany ponadto w notatce z dnia 16 lutego 2010 r. podał, że powód dał się poznać jako pracownik niepunktualny, nagminnie spóźniający się do pracy, czasami inni pracownicy zniecierpliwieni jego nieobecnością jeździli po niego do domu i wyciągali go z łóżka , zdarzały się wypadki że w godzinach pracy szedł do domu na śniadanie lub obiad , gdyż mieszkał w pobliżu , a poza tym zachodziła konieczność ciągłego nadzorowania wykonywanych przez niego obowiązków. W godzinach pracy zajmował się także pisaniem pism do sądów, często zwalniał się na rozprawy.

Informacje zawarte w powyższych notatkach pozwany uzyskał od pracowników zatrudnionych razem z powodem.

Notatki te zostały sporządzone dla pracodawcy i tylko on się z nimi zapoznał, natomiast powód dowiedział się o nich w czasie sprawy sądowej o przywrócenie do pracy.

Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2010 r. sygn..akt IV P 155/10/N Sąd Rejonowy dla Krakowa- Nowej Huty w Krakowie w sprawie z powództwa T. S. przeciwko (...) Spółce z o.o. w P. o przywrócenie do pracy i zapłatę umorzył postępowanie w zakresie objętym cofnięciem pozwu , a w pozostałej części oddalił powództwo po przyjęciu , że rozwiązanie umowy o pracę z powodem było zasadne z uwagi na jego nieusprawiedliwione niestawiennictwo w pracy.

Sąd Okręgowy poczynił powyższe ustalenia na podstawie zeznań świadków J. G. i G. K. , a także powoda , które znalazły potwierdzenie w zeznaniach tych świadków , natomiast nie dał wiary zeznaniom powoda co do przyczyny nieobecności w pracy w dniach od 12 do 14 stycznia 2010 r. Powód zeznawał, że rura mu pękła w dniu 5 stycznia 2010 r., a przyczyną nieobecności w dniach od 12 do 15 czerwca 2010 r. było nieuwzględnienie wniosku o przeniesienie S. R. na inne stanowiska pracy, ale z zeznań świadków wynika , że jako przyczynę nieobecności w tych dniach podawał im awarię rury w mieszkaniu. Wnioski dowodowe powoda , które nie zostały uwzględnione dotyczyły okoliczności nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy , jak wniosek o dowód z opinii biegłego na okoliczność czasu potrzebnego do usunięcia awarii rury , gdyż wskazywana przez powoda przyczyna nieobecności w pracy wynikała z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, natomiast świadek J. S. miał zeznać w jaki sposób wykonywali swoje obowiązki pracownicze pozwany jako kierownik jednostki organizacyjnej, w której pracował powód , oraz świadek J. G..

Poczyniwszy powyższe ustalenia Sąd Okręgowy powiada , że powód nie wskazał jakie jego dobra osobiste zostały przez pozwanego naruszone, ale stwierdzenie że pozwany dopuścił się względem jego osoby pomówienia i oszczerstwa wskazuje , że domaga się ochrony czci i godności. Stosując kryteria obiektywne do oceny postępowania pozwanego należy stwierdzić, że nie dopuścił się on naruszenia czci czy godności powoda.

Nie stanowią tego użyte w wymienionych w pozwie notatkach służbowych sformułowania, notatki te nie były rozpowszechniane , a przeznaczony tylko dla pracodawcy i tylko on się z nimi zapoznał, co przyznał powód. Fakt czy przyczyną nieobecności powoda w pracy była awaria rury czy inna przyczyna (jak np.wskazywane przez powoda nieuwzględnienie jego wniosku o przeniesienie S. R. na inne stanowisko pracy), jest bez znaczenia dla oceny czy informacja w notatce z dnia 16 lutego 2010 r. miała charakter oszczerstwa czy pomówienia , gdyż żadna z tych przyczyn nie usprawiedliwiała niestawiennictwa w pracy i obie uzasadniały rozwiązanie z powodem umowy o pracę na podstawie art. 52 & 1 pkt. 1 k.p. Poza tym pozwany sporządzając przedmiotowe notatki nie kierował się chęcią znieważenia powoda , lecz działał w ramach swoich obowiązków pracowniczych polegających na sprawowaniu nadzoru służbowego nad podległymi mu pracownikami, w tym powodem.

W tej sytuacji wobec braku naruszenia dóbr osobistych powództwo jako bezzasadne w świetle art. 23 i 24 k.c. zostało oddalone.

Mimo oddalenia powództwa Sąd nie obciążył powoda obowiązkiem zwrotu w całości kosztów zastępstwa procesowego z urzędu stosując art. 102 k.p.c. z uwagi na trudną sytuację majątkową powoda. Koszty te rozdzielił po połowie na powoda i Skarb Państwa , a wysokość ich ustalił w oparciu o & 2 , & 6 pkt. 5 i & 11 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U.Nr.163 , poz. 1348 ze zm.), natomiast jako podstawę prawną ich zasądzenia powołał art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze ( Dz.U. z 2009 r. Nr.1188 ze zm. -jednol.tekst).

W apelacji opartej głównie na zarzutach naruszenia przepisów postępowania przez wadliwą ocenę dowodów i konsekwencji błędne ustalenia faktyczne i niewłaściwe zastosowanie prawa materialnego, powód wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku przez orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu lub o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Wniósł także o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego i całkowite odstąpienie od obciążania powoda kosztami zastępstwa procesowego pozwanego.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego pozwanego z urzędu w postępowaniu apelacyjnym w wysokości 3.105 zł. powiększonej o kwotę podatku od towarów i usług.

Rozpoznając apelację , Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja nie może odnieść skutku.

Wbrew odmiennym zarzutom powoda Sąd Okręgowy nie dopuścił się naruszenia przepisów postępowania przy ocenie wartości dowodowej przeprowadzonych w sprawie dowodów osobowych , jak również dowodów zgromadzonych w sprawie z powództwa T. S. o przywrócenie do pracy i zapłatę. Twierdzenia zawarte w notatkach służbowych , których treść legła u podstaw dochodzonych w niniejszej sprawie roszczeń znalazła potwierdzenie w zeznaniach świadków oraz w materiale zebranym w sprawie IV P 155/10/N , gdzie Sąd Pracy uznał, że zachodziły podstawy do zastosowania sankcji z art. 52 & 1 pkt. 1 k.p., gdyż dochodziło do nieuzasadnionej absencji powoda w pracy, a przyczyna tej nieobecności w sytuacji gdy każda z wersji jej nie usprawiedliwiała jest bez większego znaczenia , gdyż powód dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.

Poza tym pozwany nie użył sformułowań uwłaczających godności czy czci powoda , wskazał zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy fakty nieusprawiedliwionej absencji powoda , co było z kolei jednym z jego podstawowych obowiązków pracowniczych z racji kierowania i nadzoru nad pracownikami jednostki organizacyjnej pracodawcy, w której zatrudniony był między innymi powód . Zachowanie jego oprócz tego ,że nie stanowiło naruszenia żadnego z dóbr osobistych powoda wymienionych przykładowo w art. 23 k.c., nie było w dodatku działaniem bezprawnym , a wręcz obowiązkiem służbowym pozwanego , co w świetle art. 24 & 1 k.c. wyklucza odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych.

Sąd Apelacyjny nie znalazł także podstaw do całkowitego zwolnienia powoda od kosztów zastępstwa prawnego powoda z urzędu przez Sądem I instancji, gdyż wytaczając powództwo powód naraził pozwanego na konieczność podjęcia fachowej obrony swych prawa co pociągnęło za sobą koszty z tym związane.

Z przytoczonych wyżej względów Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako całkowicie bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego, na które składają się koszty zastępstwa prawnego z urzędu w wysokości określonej w & 2 ust. 3 , & 6 pkt. 5 i & 11 ust. 1 pkt. 2 i & 13 ust. 1 pkt. 2rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu , Sąd Apelacyjny orzekł w oparciu o art. 98 w związku z art.391 & 1 k.p.c.

Sąd Apelacyjny nie znalazł w obecnej fazie procesu podstaw do częściowego zwolnienia powoda od tych kosztów częściowo , jak to uczynił Są Okręgowy, gdyż znając motywy rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie , a także sprawie o przywrócenie do pracy , powód zdecydował się na wniesienie apelacji i naraził pozwanego bądź Skarb Państwa na dodatkowe koszty zastępstwa prawnego z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Apelacyjny nie znalazł przy tym podstaw do zasądzania kosztów zastępstwa prawnego z urzędu w postępowaniu apelacyjnym w wysokości przekraczającej stawkę minimalną , gdyż charakter sprawy nie wymagał zwiększonego nakładu pracy pełnomocnika , a & 19 pkt. 1 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości określa wysokość stawki maksymalnej, a nie minimalnej.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE