Sygn. akt VP 208/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lipca 2018 roku

Sąd Rejonowy / Okręgowy w Rybniku V Wydział

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Wiesław Jakubiec

Sędziowie

Ławnicy: Jadwiga Barczuk

Ireneusz Iskrzycki

Protokolant: Tomasz Kałuża-Herok

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2018 roku w Rybniku

sprawy z powództwa P. A.

przeciwko T. B.

o ustalenie istnienia stosunku pracy, o wynagrodzenie chorobowe, anulowanie świadectwa pracy

1.  ustala istnienia stosunku pracy między powodem P. A., a pozwanym T. B. w okresie od 1 kwietnia 2017 do 30 września 2017 roku na mocy umowy pracy zawartej dnia 1 marca 2016 roku;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwoty 891,52 zł (osiemset dziewięćdziesiąt jeden złotych pięćdziesiąt dwa grosze) tytułem wynagrodzenia chorobowego za okres od 1 kwietnia do 14 kwietnia 2017 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 14 lipca 2017 roku;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 382,50 zł (trzysta osiemdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

5.  odstępuje od obciążania pozwanego kosztami sądowymi.

SSR Wiesław Jakubiec

Jadwiga Barczuk Ireneusz Iskrzycki

Sygn. akt V P 208/17

UZASADNIENIE

Powód P. A. wniósł przeciwko pozwanemu T. B. pozew o ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami po dniu 31 marca 2017 roku na mocy umowy o pracę zawartej 1 marca 2016 roku, uznanie, że świadectwo pracy z 4 marca 2017 roku zostało wystawione bezpodstawnie i o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 891,52 zł tytułem wynagrodzenia chorobowego za okres od 1 do 14 kwietnia 2017 roku z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty a także o zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu podał, że od 1 marca 2016 roku pomiędzy powodem jako pracownikiem a pozwanym jako pracodawcą, prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...), została zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony, za wynagrodzeniem w kwocie 2767,50 zł brutto miesięcznie. Miejscem pracy była siedziba pracodawcy w Polsce. Pozwany wmawia powodowi, że ten złożył dnia 1 marca 2017 roku ustne oświadczenie o wypowiedzeniu stosunku pracy, co jest nieprawdą. Faktycznie 7 marca 2017 roku strony się pokłóciły na skutek czego powód oświadczył, że nie będzie wyjeżdżał w podróże służbowe, nie wnosił jednak o rozwiązanie umowy. Po powrocie z delegacji powód był niezdolny do pracy, pozwany jednak nie przekazywał zwolnień do ZUS, nie zapłacił też należnego wynagrodzenia chorobowego. Pozwany przez kilka tygodni nie wyrejestrował powoda z ubezpieczenia społecznego. Co więcej, z kopii świadectwa pracy wynika, że zostało wystawione jeszcze przed rozwiązaniem stosunku pracy. Ostatecznie powód sprecyzował, że wnosi o ustalenie istnienia stosunku pracy między powodem, a pozwanym w okresie od 1 kwietnia 2017 do 30 września 2017 roku na mocy umowy zawartej dnia 1 marca 2016 roku, uznanie, że świadectwo pracy z 4 marca 2017 roku jest bezpodstawne i wymaga anulowania, zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 891,52 zł tytułem wynagrodzenia chorobowego za okres od 1 kwietnia do 14 kwietnia 2017 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych. (vide: k. 2-7, 66-69)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o ustalenie, że stosunek pracy istniał od 1 marca 2016 roku do 31 marca 2017 roku, o oddalenie powództwa w zakresie zasądzenia od pozwanego kwoty 891,52 zł oraz o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu podał, iż żądane wynagrodzenie zostało wypłacone powodowi po kontroli PIP a w rozmowie telefonicznej dnia 1 marca 2017 roku powód oświadczył, że nie chce dłużej pracować pozwanego i wypowiada umowę o pracę. (vide: k. 45-47)

Sąd ustalił, co następuje:

Powód P. A. dnia 1 marca 2016 roku zawarł z pozwanym T. B., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...), umowę o pracę na czas nieokreślony. Strony ustaliły, iż powód wykonywać będzie pracę ślusarza-montażysty za miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 2767,50 zł brutto a miejscem wykonywania pracy będzie R., ul. (...).

Dowód: umowa o pracę z informacją k. 12-13 oraz akta osobowe powoda.

Na przełomie lutego i marca 2017 roku powód wraz ze współpracownikiem D. T. odbywał podróż służbową do Niemiec. W czasie pobytu za granicą, pod koniec lutego, rozmawiał z pozwanym przez telefon i doszło między stronami do poróżnienia w kwestii uregulowania należności za podróż. 7 marca 2017 roku, gdy powód nadal przybywał za granicą, strony rozmawiały ponownie. Powód powiedział wtedy pozwanemu, że jeśli nie da mu dnia wolnego lub nie zapłaci mu dniówki, to kończy pracę na delegacji. Pracownicy wrócili do kraju 12 marca 2017 roku około godziny 22. Po powrocie powód odbył rozmowę telefoniczną z J. K., prowadzącym faktycznie firmę pozwanego, który chciał się dowiedzieć co jest przyczyną konfliktu i co planuje powód.

Oprócz wyjazdów na delegację powód wykonywał również pracę w Polsce m.in. przygotowując elementy które miały być wykorzystane w montażu dźwigów. Produkcja tych elementów odbywała się w zakładzie, którym właścicielem był J. K..

Dowód: zeznania świadka D. T. k. 77v-78,zeznania świadka A. K. k. 87v, zeznania świadka J. K. k. 87v-88, przesłuchanie powoda k. 96v-98.

W okresie m. in. od 13 marca 2017 roku do 28 kwietnia 2017 roku powód był niezdolny do pracy. Za miesiąc marzec 2017 roku pozwany po terminie wypłacił powodowi wynagrodzenie w łącznej kwocie 1755,85 zł. Pozwany nie wypłacił powodowi wynagrodzenia chorobowego za okres od 1 do 14 kwietnia 2017 roku.

Dowód: świadectwo pracy k. 27, skan zaświadczeń lekarskich k. 31-32, dowód przelewu k. 72.

Pozwany sporządził pisma zatytułowane ”Wypowiedzenie”, datowane na 1 marca 2017 roku oraz na 1 kwietnia 2017 roku w treści których wskazał, że potwierdza ustne wypowiedzenie umowy o pracę ze skutkiem natychmiastowym w dniu 1 marca 2017 roku i zgodnie z życzeniem powoda stosunek pracy kończy się 1 kwietnia 2017 roku. Następnie kierował do powoda pisma potwierdzające dokonane rzekomo wypowiedzenie i wzywające do odebrania świadectwa pracy. W odpowiedzi na nadsyłane pisma powód negował fakt złożenia oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy. Niezależnie od powyższego, pozwany wzywał powoda za pomocą wiadomości SMS do „odebrania wypowiedzenia”.

Dowód: notatka z dnia 1 marca 2017 roku k. 52, pismo z dnia 1 kwietnia 2017 roku k. 14, pismo z dnia 5 kwietnia 2017 roku k. 15, pismo z dnia 22 maja 2017 roku k. 16-19, pismo z 8 czerwca 2017 roku k. 21-23, pismo z dnia 16 czerwca 2017 roku k. 24-25, pismo z dnia 29 czerwca 2017 roku wraz z zpo k. 28-30, zrzut ekranu telefonu k. 20.

Pozwany sporządził świadectwo pracy datowane na 4 marca 2017 roku, w treści którego wskazał, że powód był zatrudniony u pozwanego od 1 marca 2016 roku do 31 marca 2017 roku a stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania: art. 30 § 1 pkt 1 kodeksu pracy.

Dowód: świadectwo pracy k. 26-27

Pozwany nie wypowiedział umowy powodowi.

Okoliczność bezsporna.

Inspektor Pracy Państwowej Inspekcji Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w K. Oddział (...) w R. 17 lipca 2017 roku poinformował powoda pismo, że u pozwanego przeprowadzono kontrolę, jednak kontrolującemu nie okazano żadnego dokumentu z treści którego wynikałoby, iż umowa o pracę zostaje rozwiązana przez którąkolwiek ze stron stosunku pracy i potwierdził treść sporządzonego świadectwa pracy z dnia 4 marca 2017 roku. Dodał, że czynności kontrolne wykazały, że w okresie zatrudnienia pracodawca nie prowadził godzinowej ewidencji czasu pracy, co uniemożliwiło ustalenie, czy powód nabył prawo do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych a także wykazały fakt niewypłacenia powodowi należności z tytułu przebywania w podróży służbowej w marcu 2017 roku (należności wypłacono dopiero w czasie kontroli w dniu 14 lipca 2017 roku).

Dowód: pismo PIP z 17 lipca 2017 roku k. 50-51

Powód pismem sporządzonym dnia 29 sierpnia 2017 roku wypowiedział pozwanemu umowę o pracę z zachowaniem 1 miesięcznego okresu wypowiedzenia wskazując, że jego zwolnienie chorobowe kończy się z dniem 7 września 2017 roku i od dnia 8 września 2017 roku wnosi o udzielenie urlopu wypoczynkowego a w pozostałym zakresie o zwolnienie go z obowiązku świadczenia pracy.

Dowód: wypowiedzenie z 29 sierpnia 2017 roku z potwierdzeniem nadania k. 70-71

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o powołane dowody z dokumentów oraz na podstawie zeznań słuchanych świadków, w zakresie, w jakim pokrywały się z poczynionymi wyżej ustaleniami a także na podstawie dowodu z przesłuchania powoda które łącznie z pozostałym materiałem dowodowym uzupełnia się tworząc spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy.

Sąd nie dał wiary świadkom A. i J. K., którzy wskazywali, iż powód powiedział pozwanemu, że nie chce już u niego pracować. Osoby te nie były bezpośrednimi świadkami rozmowy powoda z pozwanym. Świadkiem takim był natomiast D. T., inny pracownik pozwanego, który potwierdził, iż podczas rozmowy powoda z pozwanym nie padły słowa, że rezygnuje z pracy, wypowiada umowę czy też że chce zakończyć umowę za porozumieniem. Rozmowa dotyczyła jedynie wyjazdów na delegacje. Świadek wskazał także, iż pozwany powiedział, że jeśli powód nie chce jeździć na delegacje, to nie musi. Nie powiedział jednak, że kończy się stosunek pracy. Świadek ten był wnioskowany przez obie strony, stąd jego zeznania miały w sprawie doniosłe znaczenie.

Brak podstaw by dać wiarę notatkom „potwierdzającym wypowiedzenie” w zakresie, w jakim miały je potwierdzić. Pierwsza taka notatka została opatrzona datą 1 marca, podczas, gdy rozmowa stron dotycząca rezygnacji z wyjazdu na delegacje miała miejsce kilka dni później. Wiele wątpliwości budzi także pozostała dokumentacja sporządzona przez pozwanego. Świadectwo pracy jest datowane na 4 marca, a jak wskazywał pozwany, okres wypowiedzenia wynosił miesiąc. Zaskakuje także powołana podstawa prawna (art. 30 § 1 pkt 1), z której wnioskować należy, że umowa została rozwiązana na mocy porozumienia stron. Powyższe rozbieżności spowodowały, iż Sąd nie dał wiary tym dokumentom jak i pozwanemu w zakresie, w jakim nie potwierdzały poczynionych ustaleń.

Zadziwia także stosunek pozwanego do roszczenia powoda o zapłatę należności za kwiecień 2017 roku. Skoro pozwany twierdzi, że powód w kwietniu nie był jego pracownikiem, spodziewać by się można, że wskaże, iż wynagrodzenie z tego powodu nie jest powodowi należne. Z kolei pozwany przecząc logice podał, że kwotę 891,52 zł tytułem wynagrodzenia za okres choroby zapłacił powodowi 14 lipca 2017 roku. Jak wynika jednak z pisma PIP, pieniądze wypłacone 14 lipca 2017 roku dotyczyły należności za podróż służbową, co więcej, w tytule przelewu kwoty 1575,85 zł wskazano „wypłata marzec 2017” – twierdzenia pozwanego nie polegają więc na prawdzie.

Sąd oddalił wniosek dowodowy z ewidencji czasu pracy, gdyż okoliczności w niej stwierdzone nie miały wpływu na wynik niniejszej sprawy, co więcej, tabelka sporządzona była w języku niemieckim, była nieczytelna i wynikało z niej, że nie powstała w okresie którego dotyczyła tylko wykonana została na potrzeby niniejszego postępowania (kontrola PIP wykazała, że podczas jej dokonywania nie było ewidencji czasu pracy powoda). Strony nie wnosiły zastrzeżeń do protokołu.

Sąd zważył, co następuje:

Na podstawie art. 189 kpc powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Jak słusznie wskazuje Sąd Najwyższy z powołanego przepisu nie wynika żadne ograniczenie w wytaczaniu powództwa o ustalenie stosunku prawnego, poza interesem prawnym powoda w żądaniu tego rodzaju. Ustalenie istnienia stosunku pracy warunkuje prawo do niektórych bieżących i przyszłych świadczeń od aktualnego pracodawcy lub z ubezpieczeń społecznych, a także rzutuje, poprzez konstrukcję stażu ubezpieczenia, na ich wysokość. Może mieć znaczenie dla uzależnionych od okresu zatrudnienia przyszłych świadczeń – prawa do nich lub ich wymiaru – z kolejnych stosunków pracy (np. dodatku stażowego czy nagrody jubileuszowej) (zob. wyr. Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2001 r., I PKN 333/00, OSNP 2003/1/12, Prok.i Pr.-wkł. 2002/2/43, OSNP-wkł. 2001/18/7, M.Prawn. 2001/19/957).

Wobec powyższego, uznać należało, iż powód miał interes prawny w domaganiu się ustalenia, że stosunek pracy nadal trwał po 31 marca 2017 roku

Zgodnie z art. 32 kp każda ze stron może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem a rozwiązanie umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia.

Jak trafnie wskazał Sądu Najwyższy w wyroku z dnia 13 października 1999 r.
(sygn. I PKN 303/99) według art. 60 kc wola osoby dokonywającej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Należy jednak podkreślić, że zachowanie się, z którego "w sposób dostateczny" ma wynikać rzeczywista wola tej osoby, to takie zachowanie, które nie nasuwa żądnych wątpliwości co do intencji strony i treści dorozumianego jej oświadczenia. Zatem gdy chodzi o czynność rozwiązania umowy o pracę, z zachowania się strony powinna wynikać nie tylko wola rozwiązania tej umowy, ale także sposób jej rozwiązania, data oraz to, że ta właśnie strona jest podmiotem rozwiązującym umowę (lub wyrażającym zgodę na rozwiązanie umowy przez drugą stronę).

W przedmiotowej sprawie, na podstawie dokonanych ustaleń nie można przyjąć, że zachowanie powoda polegające na stwierdzeniu, że nie chce pracować na delegacji, ujawniło jego wolę w sposób dostateczny co do wszystkich wymienionych istotnych elementów składających się na czynność rozwiązania umowy o pracę. W rzekomym oświadczeniu powód nie wskazał w jaki sposób rzekomo rozwiązuje umowę – wręcz przeciwnie, pozwany w treści sporządzanych przez siebie dokumentów zawarł sprzeczne ze sobą informacje, z których z jednej strony wnioskować można, iż powód wypowiedział umowę („potwierdza ustne wypowiedzenie umowy o pracę w dniu 1 marca 2017 roku i zgodnie z życzeniem powoda stosunek pracy kończy się 1 kwietnia 2017 roku”), z drugiej, że rozwiązał umowę bez wypowiedzenia („ze skutkiem natychmiastowym”) a z kolei ze świadectwa pracy wynika, że doszło do rozwiązania za porozumieniem stron.

Wnioskując, powód w marcu 2017 roku nie złożył oświadczenia, z którego w sposób dostateczny wynikałaby wola rozwiązania umowy o pracę. Sam zainteresowany (powód) przeczy aby jego słowa o „zakończeniu wyjazdów na delegację” oznaczało wypowiedzenie przez niego umowy o pracę i był w tym konsekwentny od marca 2017 r. Powód złożył takie oświadczenie dopiero 29 sierpnia 2017 roku (wypowiedział pozwanemu umowę o pracę z zachowaniem 1 miesięcznego okresu wypowiedzenia), stosunek pracy trwał więc do końca września 2017 roku.

Jak wskazuje Sąd Najwyższy, pismo pracownika skierowane do pracodawcy, w którym nie został określony sposób i termin rozwiązania umowy o pracę, nie jest oświadczeniem o jej rozwiązaniu z zachowaniem okresu wypowiedzenia ani ofertą zawarcia porozumienia stron, lecz może być zakwalifikowane jedynie jako zaproszenie do rokowań w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 2008 r., sygn. III PK 9/08). Analogicznie, ustne oświadczenie powoda można było poczytać co najwyżej jako podobne zaproszenie.

Na mocy art. 92 § 1 ust. 1 kp za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu.

Powód wykazał, że kwota przekazana przez pozwanego w kwietniu 2017 roku dotyczyła rozliczenia za podróże służbowe z marca. Tym samym, pozwany nie udowodnił, że uregulował względem powoda należności tytułem wynagrodzenia chorobowego za kwiecień 2017 roku. Podkreślić należy, iż pozwany nie kwestionował roszczenia co do wysokości.

Na podstawie przytoczonych przepisów, w związku poczynionymi ustaleniami, Sąd ustalił w punkcie 1 wyroku, że stosunek pracy nadal istniał między stronami w okresie od 1 kwietnia 2017 roku do 30 września 2017 roku i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 891,52 zł tytułem wynagrodzenia chorobowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 14 lipca 2017 roku.

Powództwo o uznanie, że świadectwo jest bezpodstawne i wymaga anulowania zasługiwało na oddalenie, gdyż fakt ustalenia istnienia stosunku pracy jednoznacznie na to wskazuje.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc i § 9 ust. 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) w brzmieniu obowiązującym w dniu wszczęcia postępowania. Uznając za zasadne roszczenia o ustalenie istnienia stosunku pracy i o zapłatę, Sąd tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zasądził na rzecz powoda łącznie kwotę 382,50 zł (180 zł + 75% x 270 zł). Sąd na podstawie art. 102 kpc i art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. ( Dz.U. z 2016 r. poz. 623) odstąpił od obciążania pozwanego kosztami sądowymi, których nie miał obowiązku uiścić powód.