UZASADNIENIE

postanowienia Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 20 lutego 2018r.

Wierzyciel A. O. wniósł o nałożenie na dłużnika B. Ż. grzywny w kwocie 1 000,00 zł oraz o zasądzenia od dłużnika na jego rzecz kosztów postępowania egzekucyjnego według norm przepisanych.

Uzasadniając wniosek wierzyciel podniósł, że wraz z żoną G. O. są właścicielami dz. ew. nr (...) położonej w I. objętej KW nr (...). Z kolei dłużnik B. Ż. jest właścicielem sąsiedniej dz. ew. nr (...) objętej Kw nr (...). Wierzyciel dysponuje tytułem wykonawczym tj. wyrokiem Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 23 grudnia 2014r. sygn. akt I C 362/13, w którym nakazano dłużnikowi, aby usunął z dz. ew. nr (...) ogrodzenie pobudowane na tej działce przez jego poprzednika prawnego i posadzone przez niego w tej części działki drzewka. Nadto wyrokiem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 2 lipca 2015r. sygn. akt I Ca 81/15 – zmieniającym częściowo w/w wyrok – w którym zakazano dłużnikowi przechodzenia i przejeżdżania wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) na odcinku od drogi publicznej nr (...) do budynku warsztatu samochodowego dłużnika (tzw. szlak drożny do budynku warsztatu).

Dalej wierzyciel podniósł, że postanowieniem Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 12 października 2016r. sygn. akt ICo 445/16 na dłużnika została już nałożona grzywna w kwocie 250,00 zł z zamianą na wypadek niezapłacenia na 1 dzień aresztu za to, że wbrew orzeczonemu zakazowi nadal przechodzi i przejeżdża wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) na odcinku od drogi publicznej nr (...) do budynku warsztatu samochodowego.

Pomimo powyższego, dłużnik nadal nie stosuje się do zakazu przechodzenia i przejeżdżania wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) na odcinku od drogi publicznej nr (...) do budynku warsztatu samochodowego. Dłużnik cały czas korzysta ze tego szlaku drożnego. W związku z powyższym, wierzyciel wnosi o ponowne nałożenie na dłużnika grzywny.

W odpowiedzi na wniosek dłużnik wniósł o jego oddalenia oraz o zasądzenia od wierzyciela na jego rzecz kosztów postępowania egzekucyjnego według norm przepisanych

Dłużnik nie zaprzeczył, że wyrokiem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 2 lipca 2015r. sygn. akt I Ca 81/15 został na niego nałożony zakaz przechodzenia i przejeżdżania wschodnim krańcem dz. ew. nr (...). Dłużnik podniósł, że do tego zakazu stosuje się. Nadto podniósł, że nie wiadomo, gdzie znajduje się wschodni kraniec dz. ew. nr (...), albowiem granica między wymienioną działką a dz. ew. nr (...) – własności dłużnika – nie jest ustalona. Obecnie przed tut. Sądem pod sygn. akt I Ns 28/17 toczy się postępowanie rozgraniczeniowe. Nadto dłużnik podniósł, że szlak drożny istniał od zawsze i w sprawie o rozgraniczenie podniósł zarzut zasiedzenia.

Sąd ustalił:

Dz. ew. nr (...) położona w I. własności wierzyciela od wschodu na całej długości granicy z dz. ew. nr (...) obecnie własności dłużnika. W przeszłości dz. ew. nr (...) stanowiła własność ojca dłużnika R. Ż.. Wierzyciel i R. Ż. w przeszłości pozostawali w dobrosąsiedzkich stosunkach. Zgodnie z planem zagospodarowania dz. ew. nr (...) z 1987 r dom posadowiony na tej działce przylegał do granicy z dz. ew. nr (...), a także projektowany budynek gospodarczy miał przylegać do tej granicy. Wtedy R. Ż. umówił się z wierzycielem, że wniesienie budynek gospodarczy z przekroczeniem granicy, częściowo na dz. ew. nr (...). W zamian wierzyciel otrzymał pod uprawę część dz. ew. nr (...). Wtedy też powstał szlak drożny prowadzący wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) od drogi publicznej nr (...) do nowopowstałego budynku gospodarczego. Szlak te przebiega od drogi publicznej nr (...), przy ścianie domu dłużnika na dz. ew. nr (...), do drzwi budynku gospodarczego posadowionego na dz. ew. nr (...) i częściowo na dz. ew. nr (...). warsztat samochodowy dłużnika.

Dowód:

- akta tut. Sądu sygn. I C 362/13,

- plan zagospodarowania – k. 12-13,

- opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji sporządzona w sprawie o sygn. I Ns 28/17 – k. 19,

- fotografie – k. 19,

- zeznania świadka I. Ż. – k. 21,

- zeznania świadka R. Ż. k. 21.

Z czasem stosunki pomiędzy rodziną wierzyciela a dłużnika uległy znacznemu pogorszeniu.

Wierzyciel wniósł do tut. Sądu pozew o ochronę własności - sprawa o sygn. akt I C 362/13.

Sąd Rejonowy w Brzesku wyrokiem z dnia 23 grudnia 2014 r. sygn. akt I C 362/13 nakazał dłużnikowi, aby usunął z dz. ew. nr (...) ogrodzenie pobudowane na tej działce przez jego poprzednika prawnego i posadzone przez niego w tej części działki drzewka. Na skutek apelacji wierzyciela, Sąd Okręgowy w Tarnowie wyrokiem z dnia 2 lipca 2015 r sygn. akt I Ca 81/15 zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że dodatkowo, zakazał dłużnikowi przechodzenia i przejeżdżania wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) na odcinku od drogi publicznej nr (...) do budynku warsztatu samochodowego własności dłużnika.

Już w sprawie o ochronę własności dokonano rozgraniczenia dz. ew. nr (...) i dz. ew. nr (...). Z opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji sporządzonej na potrzeby tej sprawy wynika, że granica ewidencyjna i katastralna pomiędzy wymienionymi działkami, na interesującym nas odcinku, pokrywa się. Zarzut dłużnika zasiedzenia wschodniego krańca dz. ew. nr (...), tzw. szlaku drożnego, nie został uwzględniony.

Dowód:

- tytuł wykonawczy – k. 9,

- akta tut. Sądu sygn. I C 362/13,

- opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji sporządzona w sprawie sygn. I Ns 28/17 – k. 19.

Mimo powyższego, przed tut. Sądem toczy się obecnie sprawa o rozgraniczenie pomiędzy dz. ew. nr (...) dz. ew. nr (...) – sygn. akt I Ns 28/17. Ustalenia dokonane w tej sprawie, pokrywają się z ustaleniami dokonanymi w sprawie o sygn. akt I C 362/13. Także w tej sprawie dłużnik podniósł zarzut zasiedzenie wschodniego krańca dz. ew. nr (...), tzw. szlaku drożnego.

W sprawie o rozgraniczenie dłużnik złożył wniosek o udzielenie zabezpieczenia, a to unormowanie praw i obowiązków stron na czas trwania postępowania poprzez umożliwienie dłużnikowi przejazdu i przechodu wschodnim krańcem dz. ew. nr (...). Tak sformułowany wniosek musiał zostać oddalony.

Dowód:

- akta tut. Sądu sygn. I Ns 28/17,

- opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji sporządzona w sprawie sygn. I Ns 28/17 – k. 19.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 12 października 2016r. sygn. akt ICo 445/16 - w trybie art. 1051 § 1 kpc – nałożono na dłużnika grzywnę w kwocie 250,00 zł z zamianą na wypadek niezapłacenia na 1 dzień aresztu za to, że wbrew zakazowi orzeczonemu w wyroku Sądu Okręgowego z dnia 2 lipca 2015r. sygn. akt I Ca 81/15 nadal przechodzi i przejeżdża wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) na odcinku od drogi publicznej nr (...) do budynku warsztatu samochodowego.

Sąd Okręgowy w Tarnowie postanowieniem z dnia 25 listopada 2016r. sygn. akt ICz 523/16 oddalił zażalenie dłużnika.

Dowód:

- akta tut. Sądu sygn. I Co 445/16.

Mimo powyższego, dłużnik nadal przechodzi i przejeżdża wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) na odcinku od drogi publicznej nr (...) do swojego warsztatu samochodowego, tzw. szlak drożny. Ten szlak służy dłużnikowi jako dojazd do warsztatu samochodowego, w którym zajmuje się blacharstwem i lakiernictwem samochodów w ramach dodatkowego źródła utrzymania.

Dowód:

- zeznania świadka G. O. – k. 20,

- zeznania świadka M. M. – k. 20-21,

- zeznania świadka I. Ż. – k. 21,

- zeznania świadka R. Ż. – k. 21,

- zeznania świadka E. K. – k. 21-22,

- przesłuchanie wierzyciela A. O. – k. 24,

- przesłuchanie dłużnika B. Ż. – k. 24.

Dłużnik jest żonaty, nie posiada dzieci. Dłużnik osiąga dochód w wysokości najniższego miesięcznego wynagrodzenia, a z pracy dodatkowej ok. 1 500,00 zł miesięcznie. Żona dłużnika pracuje zarobkowo od niedawna.

Dowód:

- przesłuchanie wierzyciela A. O. – k. 24,

- przesłuchanie dłużnika B. Ż. – k. 24.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o akta spraw toczących się przed tut. Sądem sygn. I C 362/13 i I Ns 28/17, a także dokumenty złożone do akt sprawy jak: tytuł wykonawczy, plan zagospodarowania, opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji, fotografie. Moc dowodowa tych dokumentów nie była kwestionowana, a na ich podstawie Sąd ustalił obowiązki dłużnika wynikające z tytułu wykonawczego oraz zidentyfikował miejsce objęte zakazem- wschodni kraniec dz. ew. nr (...).

Podstawą ustaleń Sądu były także zeznania świadków: G. O., M. M., I. Ż., R. Ż., E. K. oraz wysłuchanie wierzyciela i dłużnika. Wszystkie wymienione osoby były zgodne co do kluczowego faktu, a to korzystania przez dłużnika ze szlaku drożnego biegnącego wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) od drogi publicznej nr (...) do jego warsztatu samochodowego. Zatem twierdzenia wymienionych osób uznano za w pełni wiarygodne.

Sąd zważył co następuje:

W przedmiotowej sprawie wierzyciel wniósł o nałożenie na dłużnika grzywny w związku z niestosowanie się przed dłużnika do obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego, a to obowiązku polegającego na zakazie przechodzenia i przejeżdżania wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) własności wierzyciela.

Biorąc pod uwagę wskazany przez wierzyciela środek przymusu w postaci grzywny, jako podstawę prawną opisanego wyżej żądania wierzyciela przywołać należy art. 1051 § 1 kpc. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli dłużnik ma obowiązek zaniechać pewnej czynności lub nie przeszkadzać czynności wierzyciela, sąd na wniosek wierzyciela po wysłuchaniu stron i stwierdzeniu, że dłużnik działał wbrew obowiązkowi, nałoży na niego grzywnę. Tak samo sąd postąpi w razie dalszego wniosku wierzyciela.

Podkreślić należy, że grzywna orzekana na podstawie powołanego przepisu nie jest karą, lecz środkiem przymusu podejmowanym w celu zmuszenia opornych dłużników do wykonania zapadłych przeciwko nim orzeczeń sądu, przy czym normuje on sposób wymuszenia biernego zachowania dłużnika (w celu np. wymuszenia zaniechania czynności przechodu czy przejazdu przez grunt wierzyciela). Zastosowanie środków przymusu w postaci grzywny następuje w razie działania dłużnika wbrew obowiązkowi określonemu w tytule wykonawczym bez konieczności dodatkowego wezwania dłużnika do spełnienia tego świadczenia. Na wniosek wierzyciela i po obligatoryjnym wysłuchaniu stron sąd nałoży grzywnę, która może być ponawiana, a także zamieniona na areszt. W celu ustalenia, czy dłużnik działał wbrew obowiązkowi po wydaniu tytułu egzekucyjnego Sąd może przeprowadzić postępowanie dowodowe na zasadach ogólnych (por.: Kazimierz Piasecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. T. III. Komentarz. Art. 730–1088, Wyd. 6. Warszawa 2015).

Zwrócić należy uwagę, że zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 23 grudnia 2014 r sygn. akt I C 362/13 oraz wydanym na skutek wniesienia apelacji wyrokiem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 2 lipca 2015 r sygn. akt I Ca 81/15 na dłużnika zostały nałożone dwa obowiązki:

-pierwszy polegający na obowiązku podjęcia przez dłużnika wskazanych działań, czyli usunięciu z działki stanowiącej własność wierzyciela wybudowanego ogrodzenia oraz usunięciu posadzonych w tej części drzewek;

- drugi polegający na zakazie przechodzenia i przejeżdżania wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) na odcinku od drogi publicznej nr (...) do budynku warsztatu samochodowego dłużnika.

Przedmiotem wniosku egzekucyjnego wierzyciela jest egzekucja drugiego z wymienionych obowiązków tj. egzekucja mająca doprowadzić do zaniechania opisanego zachowania przez dłużnika.

Jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, bezspornym w przedmiotowej sprawie było, iż dłużnik nadal przechodzi i przejeżdża istniejącym na gruncie szlakiem drożnym prowadzącym wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) od drogi publicznej nr (...) do budynku warsztatu samochodowego. Potwierdzeniem powyższego są zgodne w tym zakresie zeznania świadków. Również sam dłużnik potwierdził, że korzysta z tego szlaku, bowiem jest to jedyny dojazd do jego warsztatu samochodowego.

Jednocześnie dłużnik bronił się zarzucając, że nie jest mu wiadomym, gdzie przebiega granica pomiędzy dz. ew. nr (...) dz. ew. nr (...), nadto obecnie pod sygn. akt I Ns 28/17 toczy się postępowanie rozgraniczeniowe. Oczywiście te twierdzenia dłużnika nie polegają na prawdzie.

Już w sprawie o sygn. akt I C 362/13 – czyli w sprawie, w której wydano tytuł wykonawczy – okazano stronom przebieg granicy, już w tej sprawie było prowadzone rozgraniczenie. Wyrys z mapy ewidencyjnej załączony do opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji sporządzonej na potrzeby wymienionej sprawy jednoznacznie wskazywał przebieg granicy ewidencyjnej, w tym przebieg spornego szlaku drożnego. Dłużnik wie, że granica przebiega po wschodniej ścianie jego budynku mieszkalnego, że szlak drożny znajdujący się przy tym budynku biegnie już po dz. ew. nr (...) i prowadzi do budynku gospodarczego, który także częściowo znajduje się na dz. ew. nr (...). Zarzut dłużnika o zasiedzenie przygranicznego pasa gruntu, po którym biegnie szlak drożny, nie został w tej sprawie uwzględniony.

Obecnie pod sygn. akt I Ns 28/17 toczy się sprawa o rozgraniczenie dz. ew. nr (...) i dz. ew. nr (...), ale poprzedziło ją administracyjne postępowania rozgraniczeniowe. W trackie tego postępowania także okazano stronom przebieg granicy ewidencyjnej na gruncie, a co więcej - z uwagi na przebieg sprawy o sygn. akt I C 362/13 – wyjaśniono stron, że granica może ulec modyfikacji w przypadku zawarcia ugody, tj. strony mogą ugodowo ustalić przebieg granicy pomiędzy swoimi działkami. Także ta ugodowa granica została przedstawiona na wyrysie z mapy ewidencyjnej stanowiącej załącznik do opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji.

Zatem do czasu prawomocnego zakończenia postępowania rozgraniczeniowego granicą prawną pomiędzy dz. ew. nr (...) dz. ew. nr (...) jest granica ewidencyjna okazana i znana stronom, a co więcej potwierdzenie tej granicy wynika z wyroku Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 23 grudnia 2014 r sygn. akt I C 362/13. Twierdzenia dłużnika, że część dz. ew. nr (...) – po której przebiega szlak drożny – ma stanowić jego własność nie znajdują oparcia w materiale dowodowym, a co więcej są dla sprawy egzekucyjnej bez znaczenia. Zgodnie z art. 804 kpc organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania tytułu wykonawczego pod względem merytorycznym. Jeżeli w toku egzekucji dłużnik kwestionuje tytuł wykonawczy, to właściwą drogą do jego badania jest wniesienie powództwa przeciwegzekucyjnego (por.; Zdzisław Świeboda, Komentarz do art.804 Kodeksu postępowania cywilnego, stan prawny 1.05.2004r.).

Dla przedmiotowej sprawy istotne było ustalenie, czy dłużnik - mimo zakazu – nadal korzysta ze szlaku drożnego biegnącego wschodnim krańcem dz. ew. nr (...). Przeprowadzone postępowanie dowodowe bezspornie potwierdziło, że dłużnik nie stosuje się do obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego, mimo już jednokrotnego nałożenia grzywny. Tym samym dłużnik swoim działaniem wyczerpał przesłanki do zastosowania grzywny z art. 1051 § 1 kpc. Dłużnik miał świadomość o ciążącym na nim obowiązku, a także wiedzę o przebiegu granicy, czyli umiejscowieniu szlaku drożnego. Dłużnik winien podporządkować się obowiązkowi wynikającemu z tytułu wykonawczego, zaniechać dalszych naruszeń, przeorganizować dojazd do warsztatu. Dopóki tytuł wykonawczy nie zostanie skutecznie zakwestionowany, dłużnik ma obowiązek podporządkować się jego treści, bezwzględnie powstrzymać się od zachowań umyślnie, z premedytacją ukierunkowanych na łamanie zakazu, nawet jeśli kwestionuje jego zasadność.

W związku z powyższym, skoro dłużnik został zobowiązany do zakazu przechodzenia i przejeżdżania wschodnim krańcem dz. ew. nr (...) od drogi publicznej nr (...) do budynku warsztatu samochodowego, a dłużnik ten zakaz narusza, to zgodnie z art. 1051 § 1 kpc właściwym środkiem przymusu jest nałożenie na grzywny zgodnie z żądaniem wierzyciela.

Wierzyciel wnioskował o nałożenie grzywny w kwocie 1 000,00 zł. Ustawa nie wskazuje w art. 1052 kpc przesłanek wysokości orzekanej grzywny, a więc należy mieć na uwadze przede wszystkim jej funkcję represyjną i prewencyjną. W ocenie Sądu właściwą i adekwatną grzywną będzie kwota 500, 00 zł. Sąd miał na uwadze sytuację materialną dłużnika, który po zastosowaniu się do zakazu w zasadzie utraci na pewien czas możliwość dodatkowego zarobkowania, jak również charakter naruszeń i ich uciążliwość dla wierzyciela. Biorąc pod uwagę, że jest to kolejna wymierzona dłużnikowi grzywna, to według Sądu winna ona stanowić wyraźny sygnał, że obowiązek zastosowania się do tytułu wykonawczego jest bezwzględny. Dalsze naruszanie tego obowiązku może skutkować nałożeniem na dłużnika kolejnych znacznie dotkliwszych grzywien, tym bardziej, że będą to naruszenia w pełni rozmyślne. Na podstawie art. 1053 § 1 kpc Sąd zamienił grzywnę na 2 dni aresztu w sytuacji, gdyby dłużnik grzywny nie uregulował dobrowolnie.

Wierzyciel może ponawiać wnioski o nałożenie grzywny, jeżeli dłużnik narusza obowiązek wynikający z tytułu wykonawczego po wydaniu poprzedniego postanowienia aż do wyczerpania maksymalnej sumy grzywien określonej w art. 1052 kpc.

W tym stanie rzeczy na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 770 kpc przy zastosowaniu reguł z art. 98 § 1 kpc. Złożony wniosek okazał się słuszny co do zasady, ponieważ dłużnik nie wypełnił obowiązku nałożonego na niego w tytule wykonawczym, dlatego też jako osoba przegrywająca sprawę zobowiązany jest zwrócić wierzycielowi poniesione przez niego koszty, na które złożyła się opłata sądowa od wniosku w wysokości 40,00 zł.

SSR Agata Gawłowska- Sobusiak

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE