Sygn. akt IV Ka 465/18
Dnia 13 sierpnia 2018 r.
Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący:
SSO Mariusz Górski (spr.)
Sędziowie:
SO Waldemar Majka,
SO Agnieszka Połyniak
Protokolant:
Agnieszka Strzelczyk
przy udziale Elżbiety Reczuch Prokuratora Prokuratury Okręgowej,
po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2018 r.
sprawy M. G.
syna P. i Z. z domu Z.
urodzonego (...) w Ś.
oskarżonego z art. 177 § 1 i 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy
z dnia 24 kwietnia 2018 roku, sygnatura akt II K 1063/17
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania
Sygn. akt IV Ka 465/18
Zaskarżonym wyrokiem M. G. uznany został za winnego, że w dniu 24 czerwca 2017 roku w pobliżu S., woj. (...), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując samochodem marki A. (...) nr rej. (...), jadą z miejscowości S. w kierunku O., wyjeżdżając z drogi podporządkowanej na skrzyżowaniu z dróg (...), nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu, poruszającemu się droga główną pojazdowi marki A. (...) nr rej. (...) wjechał w jego bok, w wyniku czego pojazd marki A. (...) nr rej. (...) po zderzeniu odbił się i uderzył w przydrożne drzewo, co skutkowało tym, iż kierujący samochodem A. (...) nr rej. (...) S. W.zmarł na miejscu zdarzenia, zaś jadący jako pasażer J. W. doznał obrażeń ciała w postaci urazu głowy z licznymi złamaniami w zakresie kości twarzoczaszki (szczęki, obustronnego złamania jarzmowo szczękowo-oczodołowego po lewej stronie, lewego łuku jarzmowego, złamania nosa), złamania nasady dalszej lewej kości promieniowej, krwiaka lewej okolicy jarzmowej, które to obrażenia naruszył czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni, to jest za winnego popełnienia czynu z art. 177 § 1 i 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.
Za to, na podstawie art. 177 § 2 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzono oskarżonemu karę 1 roku pozbawienia wolności,. Której wykonanie, w oparciu o art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 kk warunkowo zawieszono na okres lat 3.
Nadto, zważywszy na treść art. 71 § 1 kk orzeczono wobec oskarżonego sto stawek dziennych grzywny, po ustaleniu wysokości jednej stawki na 20 zł.
Z kolei art. 42 § 1 kk dał podstawę dla orzeczenia odnośnie M. G. rocznego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.
Poza tym, mając na uwadze art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązano oskarżonego do pisemnego informowania sądu o przebiegu okresu próby.
Zważywszy na art. 46 § 1 kk zasądzono od oskarżonego na rzecz J. W.i J. W. (1)po 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy.
Wyrok powyższy zaskarżył prokurator zarzucając obrazę przepisów prawa materialnego, tj art. 42 § 1 kk polegającą na orzeczeniu wobec M. G. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres jednego roku podczas gdy przepis ten daje możliwość orzeczenia jedynie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych określonego rodzaju.
Tym samym apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec M. G. środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, do których prowadzenia wymagana jest kat. B na okres jednego roku.
Sąd okręgowy zważył:
Pomijając zarzut podniesiony w apelacji sąd okręgowy stwierdził także dalsze uchybienia w kwestionowanym wyroku, które usiały skutkować jego uchyleniem i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.
Powyższe stwierdzenie wynika z faktu, iż Sąd I instancji w zasadzie bezrefleksyjnie zaakceptował wniosek obrońcy oskarżonego (przy akceptacji, czy też braku sprzeciwu pozostałych stron postępowania) i wydał wyrok zgodnie z wnioskiem złożonym w trybie art. 387 § 1 kpk. Uczynił to wbrew zasadzie wyrażonej w art. 387 § 3 kpk, nakazującej sądowi orzekającemu weryfikację i modyfikację wniosku, jeśli ten jest sprzeczny z przepisami prawa karnego materialnego, czy też procesowego.
Zważywszy na powyższe należy stwierdzić, że:
1. Jak wynika z treści art. 42 § 1 kk przepis ten pozwala wyłącznie na orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów określonego rodzaju.
Tym samym zastanowienia, a następnie uzasadnienia wymaga to, czy w oparciu o tenże przepis można orzec jedynie zakaz prowadzenia jednego rodzaju pojazdów (za czym nie przemawia użyte w art. 42 § 1 w liczbie pojedynczej słowo „rodzaj”), który to pogląd zdaje się nie mieć jednak uzasadnienia, gdy zważy się ratio legis omawianego przepisu, którym jest eliminowanie z ruchu tych osób, które prowadząc określone pojazdy, mogą stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu. Jak się zatem wydaje, zakres przedmiotowy zakazu zależy od niebezpieczeństwa, jakie może stwarzać udział sprawcy w ruchu w charakterze prowadzącego pojazd, a zatem zdaje się nie mieć uzasadnienia normatywnego ograniczenie dyferencji zakresu przedmiotowego w ruchu drogowym do grupy pojazdów, do których prowadzenia uprawnia prawo jazdy określonej kategorii. Taki zaś pogląd prezentuje autor apelacji.
Z drugiej zaś strony należy mieć uzasadnione wątpliwości, czy na gruncie art. 42 § 1 kk możliwy jest podział wyłącznie na pojazdy mechaniczne i niemechaniczne, a to zdaje się wynikać z treści zaskarżonego wyroku, choć bardziej przekonuje tu brak zastanowienia ze strony Sądu I instancji.
W efekcie, przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd i instancji winien zastanowić się nad definicją pojazdów określonego rodzaju i dokonać stosownej korekty zaskarżonego wyroku w jego pkt II dyspozycji, przy czym nie musi to być oczywiście uczynione w sposób zgodny z żądaniem autora apelacji.
2. W oparciu o art. 46 § 1 kk zasądzono m.in. na rzecz J. W. (1)10.000 zł zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Rozstrzygnięcie to wydaje się być sprzeczne z treścią wskazanego wyżej przepisu, który pozwala na zasądzenie zadośćuczynienia jedynie na rzecz osoby bezpośrednio pokrzywdzonej przestępstwem, a takim nie jest syn ofiary wypadku - S. W..
W konsekwencji na jego rzecz można było orzec nawiązkę w oparciu o art. 46 § 2, lecz jedynie wówczas, gdyby sytuacja życiowa J. W. (1)uległa znacznemu pogorszeniu na skutek śmierci ojca. Takich zaś ustaleń nie poczyniono.
Nadto, zastanowienia wymaga, czy w takiej to właśnie sytuacji zważywszy na zakres i kierunek apelacji możliwa będzie ewentualna zmiana (z zadośćuczynienia na nawiązkę) w wyroku w omawianej części w oparciu o art. 440 kpk. Pamiętać przy tym należy, iż orzeczenie nawiązki nie uniemożliwia dochodzenia pełnego zadośćuczynienia w postępowaniu cywilnym i w tej sytuacji nie jest obojętne dla oskarżonego wydanie orzeczenia w oparciu o art. 46 § 1, czy też 46 § 2 kk.
3. Stosownego zastanowienia wymaga sama kwestia ewentualnego przyczynienia S. W.do zaistniałego wypadku na skutek ewidentnego, znacznego przekroczenia dopuszczalnej prędkości. Jak się bowiem wydaje (wbrew opinii biegłego T. T.) ta okoliczność mogła mieć wpływ jeśli nie na samą możliwość uniknięcia zderzenia to przynajmniej na jego skutki.
Z uwagi na powyższe – zdecydowane jak w wyroku.