UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 4 maja 2016 r. powódka Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w S. wniosła o zasądzenie od pozwanych K. O. i A. O. solidarnie na jej rzecz kwoty 3.011,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 2.809,51 zł od dnia 19 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty i od kwoty 201,77 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwanym przysługuje własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w S. przy ul. (...) pozostającego w zasobach powodowej spółdzielni, a na kwotę dochodzoną pozwem składa się zadłużenie pozwanych z tytułu opłat eksploatacyjnych i utrzymania wskazanego lokalu za okres IV 2015r, V 2015r, III 2016 oraz odsetki z tytułu nieterminowej spłaty należności za okres od 16 grudnia 2014r. do 18 kwietnia 2016r. W uzasadnieniu powódka wyjaśniła, że pozwani pomimo wezwania ich do zapłaty nie uregulowali należności.

Zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 28 października 2016r.(k. 47) na podstawie przepisu art. 144 k.p.c. ustanowiono dla nieznanych z miejsca pobytu pozwanych – K. O. oraz A. O. kuratora w osobie K. Z..

W odpowiedzi na pozew z dnia 10 listopada 2016r. k. 63 działający w imieniu pozwanych kurator wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu podniósł, iż strona powodowa dochodzi opłat eksploatacyjnych i opłat za utrzymanie lokalu w okresie od kwietnia 2015 r. do marca 2016 r., tymczasem z już w dniu 5 listopada 2015 r. tutejszy sąd przysądził należące do pozwanych spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu na rzecz P. SS Sp z o.o. w S.. W ocenie kuratora Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) ma jakichkolwiek podstaw prawnych dochodzenia od pozwanych opłat za okres następujący po uprawomocnieniu się wskazanego orzeczenia. Kurator zakwestionował wskazane przez stronę powodową wyliczenia należności, zarzucając, iż Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wykazała ani systemu wyliczeń ani nie przedłożyła żadnych dokumentów, które miałyby stanowić podstawę określenia stawki. Podniósł, iż strona powodowa nie przedstawiła także jakiegokolwiek regulaminu określającego wysokość opłat czy też potwierdzenia odczytów wodomierza. Kurator zakwestionował wysokość kosztów wody stwierdzając, że pozwani nie zamieszkiwali w wymienionym lokalu i nie korzystali z wody. Kurator zaprzeczył przy tym, również by wysokość wszystkich stawek na jakich opiera powódka żądanie była prawidłowa oraz by sporządzone przez nią wyliczenia odpowiadały wysokości, jaka winna zostać obliczona dla lokalu pozwanych. W ocenie kuratora całkowicie bezpodstawne jest naliczanie przez spółdzielnię odsetek za okres od grudnia 2014 r. podczas gdy powódka dochodzi należności za okres od kwietnia 2015 r. do marca 2016 r. Podniósł, że pozew pozostał całkowicie niewykazany zarówno (częściowo co do zasady) jak i wysokości mimo, iż to na stronie powodowej ciążył ciężar dowodu, a wszelkie winna była przedstawić w pozwie. Kurator sprzeciwił się umożliwieniu stronie powodowej naprowadzenia dodatkowych dowodów w sprawie, gdyż w jego ocenie stanowiłoby to pogwałcenie zasady koncentracji materiału dowodowego. Nadto, kurator podniósł, iż nie znajduje uzasadnienia żądanie zasądzenia od pozwanych na rzecz powódki kosztów postępowania, skoro pozwani nie zostali prawidłowo wezwani do zapłaty.

W piśmie procesowym z dnia 28 listopada 2016r. (k. 74-78) powódka podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych K. O. i A. O. na rzecz powódki kwoty 3.011,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi w stosunku rocznym od następującej kwoty 2.809,51 zł od dnia 19 kwietnia 2016 r. dnia zapłaty oraz od kwoty 201,77 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Jednocześnie wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. W uzasadnieniu, doprecyzowując żądanie Spółdzielnia wyjaśniła, że dochodzi od pozwanych należności głównej za okres od kwietnia 2015 r. do stycznia 2016 r. w wysokości 2.809,51 zł, a nie jak zostało wskazane omyłkowo w uzasadnieniu pozwu za okres od kwietnia 2015 r. do marca 2016 r. Wyjaśniła przy tym, że w dniu 31 marca 2016 r. po uzyskaniu informacji o uprawomocnieniu się przysądzenia prawa własności, dokonała korekty opłat za okres: styczeń 2016, luty 2016 r. marzec 2016 r. na korzyść pozwanych. Powódka wskazała, że zasady ustalania i wnoszenia opłat za używanie lokali mieszkalnych szczegółowo opisuje regulamin szczegółowych zasad rozliczania kosztów gospodarki zasobami spółdzielczymi i zasobami zarządzanymi przez Spółdzielnię oraz ustalania i wnoszenia opłat za używanie lokali w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S.. Podniosła, iż wbrew podniesionym zarzutom, załączona do pozwu "kartoteka konta" zawiera szczegółowe, precyzyjne wyliczenie dochodzonych należności. W kartotece podane są wszystkie należne opłaty, wszystkie rozliczenia dotyczące wody i centralnego ogrzewania w tym okresie, z podaniem dat i kwot, w tym również z uwzględnieniem nadpłat w rozliczeniu wody i c.o., oraz dokonane korekty. Nadto, w kartotece konta wykazane są salda po każdym dokonanym obciążeniu lub dokonanej wpłacie. Na koniec każdego miesiąca kalendarzowego podawany jest bilans obciążeń („rubryka ,,WN), wpłat (rubryka (...)) i bilans salda (rubryka (...)) naliczany narastająco od początku okresu rozliczeniowego. Powódka wyjaśniła, iż różnice w wymiarze opłat wynikają ze zmian wysokości stawek opłat przeznaczonych na pokrycie kosztów z tytułu eksploatacji i utrzymania lokali mieszkalnych położonych przy ul. (...) ludów 26 w S., a wysokość zmian stawek opłat została określona na podstawie kosztów gospodarki zasobami mieszkaniowymi poniesionych w 2014 r. oraz planowanych na 2015 r. Podała, że kalkulacje zostały wyłożone do wglądu w siedzibie Administracji Osiedla (...) powodowej Spółdzielni i siedzibie Zarządu Spółdzielni, o czym zostali poinformowani mieszkańcy budynku mieszkalnego położonego przy ul. (...) w S.. Podała, że wskazane opłaty wprowadzone zostały na podstawie poszczególnych uchwał Rady Osiedla (...). Strona powodowa wskazała, iż w dniu 10 maja 2012 r. został sporządzony w obecności pracownika Spółdzielni i pozwanej A. O. protokół wymiany wodomierza w mieszkaniu. Z którego wynika, że 4 liczniki zostały zaplombowane, a w okresie od I kwartału 2015 r. do IV kwartału 2015 r. odczyty wodomierzy nie wykazały żadnego zużycia wody. Powódka wskazała nadto, iż sposób rozliczenia wody i wysokość pobranych zaliczek związanych z wodą zimną i podgrzaniem wody oraz datę odczytu wodomierzy przedstawia szczegółowo dokument „Rozliczenie wody''. Powódka wyjaśniła, że pozwani zostali obciążeni kosztami podgrzania wody zgodnie z ww. regulaminem rozliczania kosztów gospodarki cieplnej i wody w oparciu o wydane Uchwały Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. w sprawie ustalenia wysokości opłat za podgrzewanie wody użytkowej z budynkach Spółdzielni Osiedla (...) powodowej Spółdzielni. W ocenie strony powodowej pozwani mogli nie mieszkać w przedmiotowym lokalu i nie korzystać z wody, przy czym wskazała, że na wysokość kosztów wody wpływają również inne parametry niż tylko zużycie wody tj. zaliczki na wodę, zaliczki na podgrzanie wody, czym pozwani zostali obciążeni, zgodnie regulaminem rozliczania kosztów gospodarki cieplnej i wody. Odnosząc się do wysokości stawek za wodę powódka wskazała, że w oparciu o art. 24 ust. 9 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków uwzględniła obowiązujące stawki za wodę w rozliczeniu wody za lokal mieszkalny numer (...) położony przy ul. (...) w S.. Cena jednostkowa za 1 m³ wody zimnej została określona przez Zarząd Zakładu (...) Spółka z o.o. w S.. Powódka podkreśliła jednocześnie, że nie dochodzi od pozwanych należności z tytułu rozliczenia wody, bowiem jak wynika z dokumentów za okres IV kwartał 2014 r., I kwartał 2015 r. II kwartał 2015 r. III kwartał 2015 r., IV kwartał 2015 r. istniały nadpłaty z tytułu rozliczenia wody, które zostały zaliczone na korzyść pozwanych. Wyjaśniła, że nie dochodzi od pozwanych należności głównej z tytułu opłat od grudnia 2014 r. do marca 2015 r. bowiem te należności zostały pokryte poprzez nadpłaty z tytułu zużycia wody i c.o. oraz poprzez dokonanie korekt wymiaru za miesiące styczeń 2015 r. luty 2015 r. marzec 2015 r. w oparciu o prawomocne postanowienie Sądu o przysądzeniu prawa własności, zatem dochodzenie odsetek począwszy od grudnia 2014 r. od kwoty zaległości 295,06 zł jest podyktowane tym, że pozwani nie uregulowali zadłużenia poprzez dobrowolną wpłatę, lecz Spółdzielnia zaliczyła w terminie późniejszym występujące nadpłaty z tytułu wody i c.o. na zaległości najstarsze, najdawniej wymagalne.

Na rozprawie w dniu 9 grudnia 2016r. (k. 168) kurator pozwanych oświadczył, iż podtrzymuje stanowisko wyrażone w odpowiedzi wyrażonej na pozew i wniósł o oddalenie wszystkich wniosków dowodowych złożonych przez powoda przy piśmie z 28 listopada 2016r. jako spóźnionych.

W piśmie procesowym z dnia 19 grudnia 2016r. k.(172-177) kurator działający w imieniu nieznanych z miejsca pobytu pozwanych K. O. i A. O. podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz zażądał pominięcia wszelkich twierdzeń i dowodów strony powodowej złożonych na ostatniej rozprawie oraz wraz z pismem z dnia 28.11,2016 r., oddalenia powództwa w całości jako bezzasadnego i niewykazanego i przyznania mu wynagrodzenia za sprawowaną funkcję, według norm przepisanych, a w razie wygranej strony pozwanej w stawce maksymalnej (1200 zł) wobec szeregu podjętych w sprawie czynności. Kurator wskazał, iż nie widzi potrzeby ustosunkowywania się do pisma pozwanych bowiem w oparciu o treść art. 207§6 k.p.c. w zw. z art. 6 k.p.c. wszelkie wyrażone w nim twierdzenia i wnioski dowodowe winny zostać pominięte, zaś rozprawa przeprowadzona w dniu 9.12.2016r. winna była zakończyć się wyrokiem oddalającym powództwo w całości, wobec niewykazania dochodzonego przez powoda roszczenia. W ocenie kuratora powódka była zobowiązana przedstawić całokształt materiału dowodowego, tymczasem sporządziła pozew wysoce niedbale, nie wskazując konkretnych podstaw prawnych dochodzonych roszczeń, nie ujawniając pochodzenia wysokości użytych w swych wyliczeniach stawek ani też przyjętego jednoznacznego systemu wyliczeń. Strona powodowa nie wskazała nadto z czego akurat ten zastosowany system wynika. Kurator podniósł, iż powódka popadła w zwłokę w przedstawieniu dowodów.Kurator podkreślił, iż w jego ocenie powódka nadal nie wykazała dochodzonego roszczenia, nie wskazując konkretnych podstaw prawnych i zastosowanych regulacji mających wpływ na wysokość roszczenia.

W piśmie procesowym z dnia 8 lutego 2017r. (k. 182-184) powódka odnosząc się do wątpliwości związanych z naliczaniem odsetek oraz zaliczek za wodę oraz jej podgrzanie wyjaśnia, że odsetki naliczone zostały wg wysokości określonych przez ustawodawcę, a szczegóły naliczenia odsetek przedstawia analiza odsetek, przedłożona do pozwu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwanym A. O. i K. O. przysługiwało na podstawie umowy sprzedaży z dnia 20 czerwca 2002r. własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni 48,07 m² położonego w S. przy ul. (...) dla którego Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie prowadzi księgę wieczystą nr (...) 1/5, pozostającego w zasobach powodowej spółdzielni.

Bezsporne, a nadto dowód:

- odpis KRS k. 4,

- akt notarialny k. 6-7,

- odpis z KW k. 12-14,

Postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin- Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie wydanym w dniu 5 listopada 2015r. w sprawie IX Co 6271/13 przysądzono spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w S. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie prowadzi księgę wieczystą nr (...) 1/5, będące przedmiotem licytacji w dniu 06 marca 2015 r., na rzecz nabywcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.. Postanowienie powyższe uprawomocniło się w dniu 28 stycznia 2016r.

Bezsporne, a nadto dowód:

- postanowienie z dnia 05.11.2015r. k. 8,

- wydruk z ekw k. 9,

- odpis z KW k. 12-14,

Prawa i obowiązki członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. zapisane są w Statucie Spółdzielni zarejestrowanym postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin –Centrum w Szczecinie XIII Wydziału Gospodarczego Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 20 sierpnia 2012r.

Zgodnie z treścią §69 ust 1 i 3 Statutu członkowie Spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni poprzez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Członkowie Spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni poprzez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Zgodnie z treścią §70 ust 3 statutu wysokość wskazanych opłat ustalana jest dla poszczególnych nieruchomości na podstawie kalkulacji sporządzonej w oparciu o koszty gospodarki zasobami poniesione w poprzednim roku orz koszty planowane na rok bieżący.

Bezsporne, a nadto dowód:

- statut k. 21—30,

Zasady ustalania wysokości opłat, które lokatorzy maja obowiązek comiesięcznie wnosić na konto Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. ustalone zostały w Regulaminie szczegółowych zasad rozliczania kosztów gospodarki zasobami spółdzielczymi i zasobami zarządzanymi przez Spółdzielnię oraz ustalania i wnoszenia opłat za używanie lokali w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S..

W treści § 4 Regulaminu ustalono, że na koszty eksploatacji i utrzymania zasobów Spółdzielni składają się:

1. koszty zależne od Spółdzielni, tj,;
zarządzania Spółdzielnią,
administrowania Osiedlem,
utrzymania czystości,
pielęgnacji zieleni,
remontów,
konserwacji technicznej,
pogotowia lokatorskiego,
eksploatacji hydroforni,
transportu,
dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji,
ubezpieczenia,
eksploatacji dźwigów.
eksploatacji domofonów,
eksploatacji instalacji sieci RTV,
eksploatacji węzłów cieplnych i kotłowni gazowych,

2. koszty niezależne od Spółdzielni tj,;

⚫: energii elektrycznej,
⚫: podatków od nieruchomości i opłat za użytkowanie wieczyste gruntu,
⚫: zimnej wody i odprowadzała ścieków,
⚫: gazu,
⚫: centralnego ogrzewania,
⚫: cieplej wody,
⚫: wywozu odpadów komunalnych i wielkogabarytowych.
⚫

Wskazane koszty, zgodnie z Regulaminem rozliczane są z podziałem na poszczególne rodzaje lokali mieszkalnych i użytkowych, garaże proporcjonalnie do przychodów pochodzących z tego rodzaju lokali w ogólnej kwocie przychodów. Koszty ustalone dla każdego rodzaju lokali dzielone są następnie na poszczególne nieruchomości, proporcjonalnie do powierzchni użytkowej lokali mieszkalnych, lokali użytkowych, garaży.

Bezsporne, a nadto dowód:

- uchwała nr 27 k. 89-93,

W okresie od dnia 1 kwietnia 2015r. do dnia 28 stycznia 2016r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w S. naliczyła pozwanym opłaty w łącznej wysokości 2.947,38 zł. Na wskazaną kwotę składały się miesięczne opłaty w zmiennych wysokościach tj:

- za kwiecień 2015r. w wysokości 295,06 zł;

- za okres od maja do lipca 2015r. w wysokości 293,92 zł;

- za okres od sierpnia do grudnia 2015r.w wysokości 302,54 zł;

- za styczeń 2016r. w wysokości 296,06 zł, pomniejszone o kwotę 38,20 zł w związku z krótszym, niż miesięczny okres używania przez pozwanych lokalu nr (...).

Łączna kwota wskazanych opłat pomniejszona została przez powódkę o nadwyżkę z tytułu kosztów zużycia wody w wysokości 70,34 zł oraz o nadwyżkę z tytułu kosztów centralnego ogrzewania w wysokości 441,79 zł. Wyliczenia te odpowiadały miesięcznym opłatom, naliczonymi przez Spółdzielnię na podstawie obowiązujących stawek oraz korektom naliczonych zaliczek na poczet zużycia zimnej wody i centralnego ogrzewania.

Dowód:

- informacja o wysokości opłat k. 94-97, 150-156,

- uchwała Rady Osiedla z dnia 24.02.2015r. k. 98,

- plan robót k. 99,

- uchwała Rady Osiedla z dnia 17.03.2015r. k. 100,

- zestawienie kosztów i stawek k. 101-108,

- uchwała rady Nadzorczej z dnia 26.02.2015r. k. 109,

- plan kosztów k. 110,

- uchwała nr 13/2015 k. 11,

- zestawienie stawek dla lokali k. 112,

- protokół wymiany wodomierza k. 113,

- rozliczenie wody k. 114, 117, 120, 123, 126,

- uchwały zarządu k. 115, 118,121, 124, 127,

- rozliczenie kosztów k. 116, 119,122, 125, 128,

- regulamin rozliczania kosztów gospodarki cieplnej i wody k. 129-149,

- taryfy cen i stawki za wodę k. 157-158,

- kartoteka konta k. 183,

- analiza odsetek k. 184,

- pisemna opinia biegłej z zakresu rachunkowości T. B. k. 203- 223,

- ustna, uzupełniająca opinia biegłej z zakresu rachunkowości T. B. k. 243-244,

Pismem z dnia 13 stycznia 2016r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wezwała A. O. i K. O. do zapłaty zadłużenia z tytułu opłat eksploatacyjnych wraz z odsetkami ustawowymi oraz kosztami upomnienia w łącznej kwocie 3.648,69 zł. Pozwani nie uczynili zadość temu żądaniu.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania k. 17-20,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było w pełni zasadne.

Jego podstawę prawną stanowiły przepisy art. art. 4 ust. 1, 1¹oraz ust. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 1222 ze zm.) zgodnie z którymi:

a) (ust. 1) członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu,

b) (ust. 1¹) osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni (…),

c) (ust. 6) za opłaty, o których mowa w ust. 1-2 i 4, odpowiadają solidarnie z członkami spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osobami niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, z wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie korzystające z lokalu.

Powódka, w oparciu o obowiązujące wewnątrzspółdzielcze akty normatywne, dokonała naliczenia należności po stronie pozwanych za okres od dnia 1 kwietnia 2015r. do dnia 28 stycznia 2016r.

Bezsporne w niniejszej sprawie było to, że pozwanym przysługiwało własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego znajdującego się w zasobach powodowej spółdzielni. Wątpliwości również nie budziło to, że pozwani faktycznie zamieszkiwali w okresie objętym pozwem w tym lokalu korzystając z mediów, które są dostarczane przez Spółdzielnię.

Dokonując ustaleń faktycznych w sprawie Sąd oparł się na dowodach zaoferowanych przez strony i podtrzymanych w toku procesu oraz na okolicznościach niespornych lub wprost przyznanych przez stronę przeciwną, nadto na dowodach z dokumentów opisanych szczegółowo w części ustaleń faktycznych przedmiotowego uzasadnienia, a nade wszystko na opinii biegłej z zakresu rachunkowości i ekonomiki spółdzielczej T. B., którą Sąd ocenił jako spójną, rzetelną, wyczerpującą i weryfikowalną, jak również w pełni korespondującą z pozostałymi dokumentami, z których przeprowadzono dowód w sprawie.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 6 k.c. obowiązek udowodnienia określonych faktów spoczywa na tej stronie, która wywodzi z nich skutki prawne. Procesowym odpowiednikiem tego przepisu jest art. 232 k.p.c., według którego strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może wprawdzie dopuścić dowód niewskazany przez stronę, jednakże winno to mieć miejsce jedynie w sytuacjach wyjątkowych, uzasadniających odstępstwo od zasady kontradyktoryjności procesu cywilnego. Zasadą zaś jest, że sąd dokonuje zatem ustaleń faktycznych na podstawie dowodów zaoferowanych przez strony, w oparciu o ten materiał ocenia, które z twierdzeń stron zasługują na uwzględnienie. Sąd nie jest natomiast zobowiązany do prowadzenia z własnej inicjatywy postępowania wyjaśniającego czy poszukiwania dowodów w celu rozstrzygnięcia istniejących wątpliwości. Nie wymagają dowodu jedynie fakty notoryjne (art. 228 k.p.c.), przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną (art. 229 k.p.c.), objęte domniemaniami, które nie mogą być obalone. Sąd może ponadto uznać za przyznane fakty, jeżeli strona nie wypowie się co do twierdzeń drugiej strony o tych faktach (art. 230 k.p.c.), może też uznać za ustalone fakty, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów (domniemanie faktyczne - art. 231 k.p.c.).

Poza sporem pozostawało to, iż pozwani obowiązani byli ponosić koszty związane z eksploatacją należącego do nich lokalu. Przedmiotowy spór sprowadzał się zatem jedynie do rozstrzygnięcia o właściwej z punktu widzenia przepisów prawa wysokości należności przysługującej Spółdzielni od pozwanych z tytułu eksploatacji i utrzymania lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) w S. za okres od 1 kwietnia 2015r. do 28 stycznia 2016r.

Podkreślić w tym miejscu należy, że ustalenie wysokości należnych opłat, jako wymagające wiadomości specjalnych w rozumieniu art. 278 k.p.c., uzasadniało dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego. Biegła wydała w tym zakresie opinie, weryfikując dochodzone roszczenie. Biegła sądowa dokonała ustaleń w oparciu o dokumenty przedstawione w sprawie. W tym zakresie możliwości dowodowe co do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłej zostały wyczerpane. W konsekwencji tego w oparciu o tak zebrany materiał dowodowy ocenić należało czy powódka udowodniła zgodnie z art. 6 k..c. zasadność dochodzonego roszczenia (por. np.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2004 r., IV CK 215/04, LEX nr 284219).Wbrew stanowisku strony pozwanej stwierdzić należało, że wydana przez biegłą sądową opinia sądowa wykazała zasadność roszczeń powódki w zakresie ustalonym w opinii, w tym także przy uwzględnieniu ustnej, uzupełniającej opinii w której biegła doprecyzowała wysokość stawek jednostkowych za dźwigi.

Istota sporu koncentrowała się jednak na podniesionym przez działającego w imieniu pozwanych kuratora zarzutu, iż niniejsze postępowanie toczyło się w sprzeczności z przepisami postępowania cywilnego, bowiem twierdzenia powoda wyrażone już po wniesieniu pozwu winny zostać pominięte, jako spóźnione oraz że ustalenie wysokości należnych opłat nie wymagało wiadomości specjalnych.

Z przyjmowanej powszechnie zasady, iż sąd jest najwyższym biegłym, nie można wyprowadzać wniosku, że może biegłego zastępować, a to oznacza, że jeżeli do poczynienia ustaleń istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości specjalne, sąd nie może dokonywać ich sam, nawet gdyby miał w tej dziedzinie odpowiednie kwalifikacje merytoryczne; posiadanie takich kompetencji ułatwia jedynie ocenę opinii biegłego. W sytuacji, kiedy strony reprezentowane przez kwalifikowanych pełnomocników nie zgłaszają takiego dowodu, Sąd, z uwagi na eksponowaną w obecnym modelu procesu cywilnego zasadę kontradyktoryjności, nie ma obowiązku przeprowadzania jego z urzędu. Może wtedy uznać, że dane kwestie, istotne z punktu widzenia żądań pozwu lub obrony pozwanego, nie zostały udowodnione i wyciągnąć stąd odpowiednie konsekwencje procesowe. (por. wyrok SN z 26.10.2006 r., I CSK 166/06, LEX nr 209297).

Wskazać należy, iż zgodnie z przepisem art. 217 k.p.c strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej. Jednakże sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Przepis art. 227 stanowi zaś, że przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.

Zgodnie natomiast z art. 207 § 6 k.p.c., sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Przepis ten, dodany przez art. 1 pkt 27 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 233, poz. 1381) oraz interpretowany w związku z pozostałymi paragrafami tego artykułu oraz art. 6 i 217 k.p.c., zmierza do zapewnienia sprawnego i szybkiego przebiegu postępowania, a w konsekwencji uzależnia oceny sądu to, czy strona mogła i powinna była powołać twierdzenia i dowody w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym. Jednakże przy wykładni art. 207 § 6 KPC trzeba mieć na względzie przywołany wyżej art. 217 § 1 k.p.c. dający prawo stronie do przytaczania okoliczności faktycznych i dowodów na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej aż do zamknięcia rozprawy. W tym świetle art. 207 § 6 k.p.c. stanowi wyjątek od ogólnej zasady, co powoduje, że należy go stosować wyłącznie w ściśle określonych wypadkach, których dotyczy. Przepisy procesowe nie nakładają na powoda obowiązku, na etapie wniesienia pozwu, przewidywania hipotetycznych sposobów obrony strony przeciwnej i zgłaszania dowodów „na wszelki wypadek”. Sąd Najwyższy zaś w wyroku z dnia 14 marca 2013 r., I CSK 377/12, wydanym na podstawie dawnych przepisów o postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych, uznał, że twierdzenia zgłaszane dopiero w toku postępowania, ale stanowiące rozwinięcie i sprecyzowanie twierdzeń przedstawionych w pozwie i będące adekwatną reakcją na sposób obrony pozwanego, w zasadzie nie mogły być uznane za spóźnione w rozumieniu dawnego art. 479¹² § 1 k.p.c. ( vide wyrok
Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 4 grudnia 2015 r.I CSK 928/14 opubl. (...)

Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie należy podzielić przestawione poglądy i przyjął, że dowody zgłoszone przez stronę powodową dopiero w toku postępowania, ale stanowiące rozwinięcie i sprecyzowanie twierdzeń przedstawionych w pozwie i będące adekwatną reakcją na sposób obrony pozwanych nieznanych z miejsca pobytu, w imieniu których działał kurator, w zasadzie nie mogą być uznane za spóźnione w rozumieniu art. 207 § 6 k.pc.

Sąd stoi na stanowisku, że twierdzenia i dowody zgłoszone w pozwie uzasadniają zawarte w nim żądanie i ewentualnie właściwość sądu, do którego pismo to trafia. Powód nie jest zobowiązany do antycypacji stanowiska procesowego strony pozwanej, które zostanie przedstawione na etapie wdania się w spór, czyli na pierwszej rozprawie bądź w początkowych wystąpieniach procesowych na piśmie oraz po odebraniu wyjaśnień informacyjnych w trybie art. 212 § 1 k.p.c.. Sąd i strony zyskują wówczas wiedzę na temat okoliczności spornych wymagających dowodzenia i tych faktów, które dowodu nie wymagają ( vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny
z dnia 20 marca 2014 r.I ACa 845/13 opubl. (...)

W ocenie Sądu przeprowadzenie wskazanych w uzasadnieniu wyroku dowodów w sprawie nie spowodowało zwłoki w rozpoznaniu sprawy.

Przyjmuje się i jest to pogląd ugruntowany w orzecznictwie, że o przewlekłości postępowania można mówić dopiero wówczas, gdy pomiędzy czynnościami procesowymi występują długie, nieuzasadnione przerwy albo też gdy pewne czynności nie są podejmowane w ogóle ( vide postanowienie Sądu Apelacyjnego z 28 grudnia 2012r., II S 25/12, postanowienie Sądu Najwyższego z 7 października 2010r., sygn. akt. WSP 13/10). Zatem przewlekłość postępowania zachodzi wtedy tylko, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna, rażąca i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. Przewlekłość postępowania jest pojęciem względnym, względność ta zaś oznacza, że w każdym przypadku odnoszona być musi do realiów konkretnej sprawy. Zasada szybkości i sprawności nie może kolidować z zasadą rzetelności i konieczności rozpatrywania wszelkich składanych w sprawie pism.

W świetle powyższego Sąd zasądził dochodzona kwotę, o czym orzekł w pkt I wyroku.

Podstawę prawną roszczenia odsetkowego stanowiły przepisy art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 482 §1 k.c. Pozwani, nie płacąc żądanej należności, popadli w opóźnienie, w którym do dziś pozostają. Odsetki od skapitalizowanych odsetek zostały zasądzone od dnia wytoczenia o nie powództwa, zgodnie z żądaniem pozwu i bezwzględnie obowiązującym przepisem art. 482 § 1 k.c.

Wysokość wynagrodzenia kuratora występującego w procesie za nieznanych z miejsca pobytu pozwanych, ustalono na 600 zł ( pkt II wyroku) w oparciu o przepis §1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U.2013.1476), który stanowi, że wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej „kuratorem”, nie może przekraczać stawek minimalnych przewidzianych przepisami określającymi opłaty za czynności adwokackie, a w przypadku, gdy kuratorem jest radca prawny, przepisami określającymi opłaty za czynności radców prawnych.

W punkcie III wyroku Sąd nakazał pobrać od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin –Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – stosownie do wyniku postępowania – nieuiszczone koszty sądowe, które obliczono na kwotę 15,41 zł. Zgodnie bowiem z art. 113 ust. 1 u.k.s.c. kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Na koszty sądowe składało się wynagrodzenie kuratora oraz wynagrodzenie biegłego z zakresu rachunkowości T. B.. Na poczet powyższych wydatków powód wnosił zaliczki. I tak na poczet wynagrodzenia kuratora złożona została zaliczka w kwocie 600 zł, zaś na poczet dowodu z opinii biegłego w kwocie 300 zł. W toku postępowania przyznano wynagrodzenie biegłej w kwocie 615, 41 zł (k. 236), a w wyroku wynagrodzenie kuratora w kwocie 600 zł Wydatki wyniosły więc łącznie 1.215,41 zł, a zostały przez powoda pokryte w kwocie 900 zł, należało więc pobrać 315,41 zł. Sąd w wyroku nie objął rozstrzygnięciem całej powyższej kwoty nakazując pobranie jedynie kwoty 15,41 zł, stąd też w tym zakresie na podstawie art. 108 (1) k.p.c. wydane zostało odrębne postanowienie uzupełniające .

W pkt IV orzeczono o kosztach procesu zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik, wyrażoną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Od przegrywających pozwanych zasądzono solidarnie (gdyż odpowiadają solidarnie co do istoty sprawy) po myśli art. 105 § 2 k.p.c. na rzecz powódki koszty procesu, na które składały się: opłata od pozwu w kwocie 100 zł, koszty zastępstwa radcy prawnego w stawce minimalnej 900 zł, obliczonej zgodnie z §2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm. oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł., a także wniesione przez powoda zaliczki na kuratora i biegłego w łącznej kwocie 900 zł.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE