UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 lipca 2017 roku powód M. O. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) w W. (obecnie (...)w R.) kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia tytułem odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę. Jednocześnie wniósł o przywrócenie terminu do złożenia niniejszego pozwu.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż pozwany wypowiedział powodowi stosunek pracy wypowiedzeniem z dnia 13 maja 2016 roku, gdzie przyczyną wypowiedzenia były wskazane przez pracodawcę zmiany organizacyjne w związku z przeniesieniem szkoły, zmniejszeniem liczby uczniów, zmniejszeniem liczby oddziałów o 1, a w związku z tym zaistniał brak możliwości dalszego zatrudniania powoda. Powód podnosił, iż nie przedstawiono mu kryteriów doboru pracowników do zwolnienia, a ponadto w piśmie wypowiadającym umowę został wprowadzony w błąd co do realnej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę. Ponadto powód podniósł, iż zostały zastosowane wobec niego kryteria odwetowe i dyskryminujące o co postępowanie sądowe w momencie wniesienia pozwu było w toku. Wniosek o przywrócenie terminu powód uzasadnił, tym że od pracownika szkoły w dniu 3 lipca 2017 roku dowiedział, że po jego zwolnieniu na etat nauczyciela została zatrudniona Pani K. R. nieposiadająca kwalifikacji nauczycielskich w wymiarze powyżej 0,5 etatu. Powód w dniu kiedy się dowiedział o powyższej sytuacji sprawdził na stronie organu prowadzącego, iż Zarządzeniem Nr (...) Starosty (...) z dnia 24 maja 2016 roku w sprawie zatwierdzenie projektu arkusza organizacji (...) zaplanowano 13 nauczycieli i 14 etatów, tak więc jeden etat został wolny. Powód podniósł, iż projekt arkusza organizacji zatwierdzony został wygenerowany 12 maja 2016 roku godz. 23:39, tak więc pozwany posiadał wiedzę, iż nie brakuje godzin dla nauczycieli zatrudnionych w placówce. Powyższe fakty zdaniem powoda wyłączają winę pracownika w uchybieniu terminu do złożenia pozwu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu podniósł on, iż brak jest podstaw do przywrócenia terminu do wniesienia pozwu w niniejszej sprawie, wobec nie wykazania aby uchybienie terminowi nastąpiło bez jego winy, prawidłowo ocenionej w kontekście doświadczenia zawodowego oraz życiowego powoda oraz staranności wymaganej od osoby należycie dbającej o swoje interesy, a zaistniała roczna zwłoka we wniesieniu pozwu jest nieuzasadniona wobec ogólnej dostępności w Biuletynie Informacji Publicznej zarządzenia na które powód się powołuje od dnia 31 maja 2016 roku. Z ostrożności procesowej pozwany wskazał, iż powództwo niezależnie od zasadności wniosku o przywrócenie terminu w niniejszej sprawie powinno być oddalone ze względu na brak podstaw faktycznych i prawnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód M. O. był zatrudniony w (...) w W. od 17 września 2001 roku. W 2014 roku umowa o pracę na czas nieokreślony została przekształcona w umowę o pracę przez mianowanie.

(okoliczności bezsporne)

Sporządzony został arkusz organizacyjny pozwanego pracodawcy, który został zatwierdzony podpisem Dyrektora mgr. J. R. (1) w dniu 12 maja 2016 roku. Akusz obrazował liczbę etatów nauczycielskich, liczbę nauczycieli z którego wnikało, że łączny wymiar etatu wynosił 14,08.

(podsumowanie arkusza organizacji – k. 7; zanonimizowany arkusz organizacji – k. 31 – 40)

W dniu 12 maja 2016 roku w rozmowie telefonicznej powód otrzymał od pozwanego informację o możliwości zatrudnienia w wymiarze 0,47 etatu z proporcjonalnym zmniejszeniem wynagrodzenia. Etat miałby być od 1 września 2016 roku. Pozwany wskazał, iż w dniu rozmowy telefonicznej oczekiwał od powoda zgody na jego propozycję. Powód poinformował pozwanego, że nie wie o ustaleniach zmniejszenia wymiaru etatu z organem prowadzącym poczynionych przez pozwanego. Powód ostatecznie odmówił wyrażenia stanowiska w przedmiotowej sprawie, stwierdzając, że karygodnym jest przedstawianie mu takiej propozycji i oczekiwanie z jego strony decyzji, ponadto poprosił o przedstawienie mu takiej propozycji na piśmie, gdyż nie może udzielić w dniu rozmowy odpowiedzi i musi mieć czas na zastanowienie się.

(okoliczności bezsporne, notatka służbowa z rozmowy telefonicznej – k.54, zeznania powoda M. O. – protokół rozprawy z dnia 30 stycznia 2018 roku od 00:16:14 do 00:18:01))

W dniu 17 maja 2016 roku powód otrzymał od pozwanego pismo datowane na 13 maja 2016 roku informujące o rozwiązaniu stosunku pracy za wypowiedzeniem z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał w dniu 31 sierpnia 2016 roku. Jako przyczynę pozwany podał, zmiany organizacyjne powstałe w związku z przeniesieniem szkoły od 1 września 2016 roku do (...) w W., ul. (...) polegające na zmniejszeniu ilości uczniów w szkole a w konsekwencji konieczności łącznia klas skutkujące zmniejszeniem ogólnej ilości w szkole co powoduje brak możliwości dalszego zatrudnienia powoda. W piśmie wypowiadającym stosunek pracy zawarte zostało pouczenie, iż w terminie 7 dni od dna doręczenia pisma przysługiwało powodowi prawo do wniesienia odwołania do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie ul. Terespolska 15A 03-813 Warszawa. Powód zapoznał się z pouczeniem zawartym w wypowiedzeniu. Stosunek pracy ustał z dniem 31 sierpnia 2016 roku, a powód otrzymał odprawę pieniężną na podstawie art. 20 Karty Nauczyciela w wysokości 13 836,00 zł brutto (11 346,00 zł netto).

(okoliczności bezsporne, pismo o rozwiązaniu stosunku pracy za wypowiedzeniem - k. 30; zeznania powoda M. O. – protokół rozprawy z dnia 30 stycznia 2018 roku od 00:05:20 do 00:16:14; informacja z dnia 8 sierpnia 2017roku – k.41; wyciąg z rachunku bankowego – k. 42 )

Powód wystąpił o wgląd w arkusz organizacyjny obrazujący liczbę etatów. W dniu 30 maja 2016 roku takowy otrzymał, zanonimizowany w sposób umożliwiający jego odczytanie w zakresie niezbędnym dla powoda ze względu na znajomość przez niego systemu Wulkan. Na arkuszu widoczne pozostawały liczba etatów oraz pensum nauczycielskie. Powód był w stanie ze względu na znajomość działania systemu Wulkan połączyć pensum, aby uzyskać dane dotyczące ilości nauczycieli.

( zeznania powoda M. O. – protokół rozprawy z dnia 30 stycznia 2018 roku od 00:05:20 do 00:16:14; zeznania świadka J. R. (2) – protokół rozprawy z dnia 30 stycznia 2018 roku od 00:27:29 do 00:32:55)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych w toku postępowania oraz dokumentów z akt osobowych powoda.

Sąd oparł się także na zeznaniach świadka J. R. (2), gdyż zeznania świadka były spójne i niebudzące wątpliwości, co do ich wiarygodności oraz korespondowały w sposób logiczny ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Zeznaniom powoda Sąd dał wiarę jedynie częściowo w takim zakresie, w którym znajdują potwierdzenie w materiale dowodowym zebranym w sprawie, odnośnie otrzymania telefonicznie propozycji od pozwanego pracodawcy co do zmniejszenia wielkości jego etatu, otrzymania przez niego wypowiedzenia ze stosownym pouczeniem oraz otrzymania wglądu do arkusza organizacyjnego pozwanego. W pozostałym zakresie Sąd odmówił wiary jego zeznaniom, gdyż powód zeznawał sprzecznie co do wielu okoliczności lub nie znalazły one potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym w sprawie. Przykładowo, z zeznaniami świadka i zgromadzonym materiałem w sprawie jest fakt, iż powód w momencie otrzymania od pracodawcy arkusza organizacyjnego nie mógł rozczytać informacji interesujących go w zakresie wolnych godzin, powstałych poprzez porównanie liczby etatów nauczycielskich i liczby nauczycieli. W arkuszu organizacyjnym zostały zasłonięte dane dotyczące imion i nazwisk nauczycieli (inicjały) natomiast pozostały dane dotyczące liczby godzin. W ocenie Sądu popartej życiowym doświadczeniem, fakt długotrwałego pozostawania w zatrudnieniu u jednego pracodawcy, posługiwanie się określonym systemem do sporządzania arkuszy organizacji (w tym przypadku systemu Wulkan) pozwala stwierdzić, iż przy zachowaniu należytej staranności powód mógł interesujące go informacje uzyskać.

Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego.

Sąd zważył co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie był roszczenie powoda o odszkodowanie za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę jako nauczyciela u pozwanego pracodawcy (...)w W. (obecnie (...) w R.).

Materialno prawną podstawą roszczenia z tego tytułu jest art. 45 § 1 KP w zw. z art. 91c ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela, który stanowi, że w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu, a w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy.

Ponadto w pozwie powód wniósł o przywrócenie terminu do złożenia pozwu ze względu na uchybienie terminowi z art. 264 § 1 KP (Dz. U. z 2014 r., poz 1502), odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę. brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia pozwu. Podstawą do przywrócenia terminu w tym przypadku jest art. 265 KP, który stanowi, że jeżeli pracownik nie dokonał - bez swojej winy - w terminie czynności, o których mowa w art. 264, sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu, a taki wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu. W rozpoznawanej sprawie Sąd skupił się na ocenie zasadności przywrócenia terminu do wniesienia pozwu o odszkodowanie z tytułu odszkodowania w przypadku wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony, oceniając rozstrzyganie o kwestiach merytorycznych dotyczących samej zasadności wypowiedzenia umowy o pracę jako bezprzedmiotowe wobec uchybienia terminowi do złożenia odwołania.

Podstawą do przywrócenia terminu do wniesienia pozwu w myśl art. 265 KP są dwa warunki: niedokonanie bez swojej winy przez wnioskodawcę czynności, a pod drugie wniesienie w terminie 7 dni do sądu pracy wniosku o przywrócenie terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu w tym brak zawinienia. Bieg terminów określonych w art. 264 k.p. należy liczyć od doręczenia zainteresowanemu odpowiednich pism, które w przypadku omawianej sprawy doręczenie pisma wypowiadającego umowę o pracę miało miejsce 17 maja 2016 roku. W związku z tym w terminie siedmiodniowym powód powinien złożyć stosowne wniosek do sądu pracy. Wobec powyższego Sąd nie miał wątpliwości, że powód uchybił terminowi.

Zdaniem Sądu wniosek o przywrócenie terminu nie zasługuje na uwzględnienie z powodu niewykazania, aby uchybienie terminowi nastąpiło bez jego winy ocenianej w kontekście doświadczenia życiowego i zawodowego oraz staranności wymaganej od osoby należycie dbającej o swoje interesy. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 roku (OSNP 2003/20/487) „ znaczne przekroczenie siedmiodniowego terminu do wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę mogą usprawiedliwiać tylko szczególne okoliczności trwające przez cały czas opóźnienia”. W tej sprawie w istocie zaistniało znaczne przekroczenie siedmiodniowego terminu, gdyż było ono ponad roczne w przypadku wniosku o odszkodowanie z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę. Natomiast nie zaistniały, w ocenie Sądu szczególne okoliczności usprawiedliwiające tak długie przekroczenie terminu. Biorąc pod uwagę, iż powód otrzymał pismo wypowiadające umowę o pracę w dniu 17 maja 2016 roku, i jeszcze w tym samym miesiącu zwrócił się do pozwanego o wgląd do arkusza organizacyjnego, winien jeśli uznał że wypowiedzenie umowy o pracę było z naruszeniem przepisów wystąpić bez zbędnej zwłoki w przepisanym terminie do sądu pracy. Od pracownika pozwanego będącego zatrudnionego tak długi okres czasu (od 2001 roku) należy wymagać staranności w działaniach oraz odpowiedniego doświadczenia życiowego, które to zdaniem Sądu powinno spowodować możliwość odczytania danych na arkuszu organizacyjnym. A nawet jeżeli, mimo zakładanego doświadczenia oraz staranności powód nie byłby w stanie dostatecznie utwierdzić się w swoich twierdzeniach co do bezzasadności wypowiedzenia, mógł w terminie przepisanym wystąpić do sądu pracy, który zbadał by zasadność wypowiedzenia umowy o pracę. Sąd nie ma wątpliwości, że szczególne okoliczności usprawiedliwiające uchybieniu terminowi nie trwały przez cały okres do momentu złożenia wniosku o przywrócenie. Ustały one w momencie kiedy powód powziął informację o istnieniu arkusza organizacyjnego budzącego jego wątpliwości. Przypadkowe powzięcie wiedzy się w dniu 3 lipca 2017 roku jak podnosił świadek od innego pracownika szkoły, że po zakończeniu okresu wypowiedzenia to jest od 1 września 2016 roku została zatrudniona na etat nauczyciela inna osoba nie może uzasadniać, że w tym momencie dopiero powziął on informację o przyczynach jego zdaniem niezasadnego wypowiedzenia jemu umowy o pracę. Sprawdzenie w tym dniu na stronie organu prowadzącego Zarządzenia nr (...) Starosty (...) z dnia 24 maja 2016 roku w sprawie zatwierdzenie projektu arkusza organizacji pozwanego ma rok 2016/2017 nie usprawiedliwia wniosku u przywrócenie terminu, gdyż miał on do niego wgląd już w maju 2016 roku. Wobec powyższego uchybienie terminu powstało z winy powoda.

Za takim rozumieniem zawinienia opowiada się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 stycznia 2002 roku o sygn. I PKN 798/00 (LEX nr 558280) „jak wynika ze sformułowania art. 265 § 1 k.p., o dopuszczalności przywrócenia terminu decyduje brak winy pracownika w uchybieniu terminu. Jednak wymieniony przepis nie wskazuje, o jaką postać winy chodzi. W związku z tym należy przyjąć, że wchodzi w rachubę zarówno wina umyślna, jak i nieumyślna, a skoro tak - to nawet opieszałość strony bądź jej lekkie niedbalstwo mogą być traktowane jako przejaw jej winy. O istnieniu winy lub jej braku należy wnioskować na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy”. Ten pogląd Sąd rozpoznający sprawę podziela i na podstawie całokształtu okoliczności sprawy w zachowaniu powoda dopatruje się zawinienia. Powód przy zachowaniu stosownej staranności i posiadanych informacji, które powinien był odczytać z udostępnionego mu przez pozwanego pracodawcę arkusza organizacyjnego mógł wystąpić do sądu pracy w stosownym czasie, krótszym zdecydowanie niż rok z odwołaniem lub wnioskiem o przywrócenie terminu jeśli by uchybił terminowi do złożenia odwołania.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 15 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016 w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2016 roku, poz. 1715), zasądzając na rzecz pozwanego od powoda kwotę 90 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(...)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE