UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 08 czerwca 2018 r. w sprawie o sygn. akt II K 185/18 Sąd Rejonowy w Koninie oskarżonego P. A. uznał za winnego tego, że w dniu 20 stycznia 2018r. o godz. 10.25 w miej. K., gm. Ś. w ruchu lądowym kierował pojazd mechaniczny, samochodem osobowym marki O. (...) o nr rej. (...) w stanie nietrzeźwości 1,37 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu i za to na podstawie art. 178a § 1 k.k. wymierzył mu karę grzywny w liczbie 150 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych.

Sąd Rejonowy na podstawie art. 42 § 2 k.k. i art.43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat, a na podstawie art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego środka karnego zaliczył okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 20 stycznia 2018 r.

Nadto na podstawie art. 43a § 2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5.000 zł złotych.

Powyższy wyrok został zaskarżony w części dotyczącej kary na korzyść oskarżonego apelacją obrońcy oskarżonego, który zarzucił:

1. Rażącą niewspółmierność kary i środka karnego poprzez wymierzenie kary grzywny w liczbie 150 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych, środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat oraz świadczenia pieniężnego w wysokości 5.000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej zamiast warunkowo umorzyć postępowanie,

2. Niezastosowanie art. 53 § 1 i § 2 k.k. – poprzez nieuwzględnienie przy wymiarze kary postawy oskarżonego, motywacji i sposobu zachowania się sprawcy, właściwości i warunków osobistych sprawcy, sposobu życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowania się po jego popełnieniu, a zwłaszcza starania o naprawienie szkody lub zadośćuczynienia w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości ponadto dolegliwości spowodowane wymierzoną karą przez sąd I instancji znaczącą przekraczają stopień winy.

W oparciu o te zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i warunkowe umorzenie postępowania oraz nie orzekanie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Wniesiona apelacja okazała się bezzasadna, a zawarta w niej argumentacja nie zasługuje na akceptację.

Pomimo, iż skarżący określa zarzuty jako dotyczące rażącej niewspółmierność kary i środka karnego, to w swojej istocie dotyczą one błędu w ustaleniach faktycznych, skoro obrońca domaga się warunkowego umorzenia postępowania i kwestionuje niewłaściwą oceną przesłanek w tym zakresie dokonaną przez sąd I instancji.

Odnosząc się do tak odczytanego zakresu zaskarżenia, sąd odwoławczy pragnie zauważyć, iż orzeczenie wydane w przedmiotowej sprawie jest oparte na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie, który został poddany wnikliwej analizie bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów. Analiza dowodów przeprowadzonych przez Sąd Rejonowy znajduje pełne odzwierciedlenie we wnioskach zawartych w pisemnym uzasadnieniu wyroku, które czyni zadość wymogom art. 424 § 1 i 2 k.p.k., co pozwala w pełni na przeprowadzenie kontroli instancyjnej.

Sąd Okręgowy pragnie również podkreślić, iż Sąd Rejonowy w Koninie w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe oraz wnikliwie i wszechstronnie rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku rozprawy dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych. Ocena materiału dowodowego w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu przez Sąd Rejonowy dokonana została z uwzględnieniem reguł sformułowanych w przepisach art. 4 k.p.k., art. 5 k.p.k. i art. 7 k.p.k. Co więcej, jest ona oceną wszechstronną i bezstronną i jest zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd Okręgowy nie stwierdził także błędów logicznych, jak i faktycznych w rozumowaniu Sądu Rejonowego. W związku z powyższym kontrola apelacyjna uzasadnia twierdzenie, że zaskarżony wyrok został, tak jak tego wymaga norma zawarta w art. 410 k.p.k., prawidłowo i w pełni oparty na poprawnie dokonanej ocenie materiału dowodowego, zgromadzonego i ujawnionego w toku postępowania.

Obrońca oskarżonego zasadniczo nie kwestionował ustaleń faktycznych dotyczących samego zdarzenia, a jedynie podnosił - jako zarzut – rażącą niewspółmierność kary i środka karnego oraz niezastosowanie art. 53 § 1 i 2 k.k. poprzez niewłaściwe uznanie, że stopień zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego były znaczne, przy braku uwzględnienia przez sąd I instancji warunków osobistych oskarżonego oraz okoliczności popełnienia przestępstwa, co w konsekwencji skutkowało niezastosowaniem warunkowego umorzenia postępowania względem oskarżonego P. A..

Nie można zgodzić się z obrońcą oskarżonego, bo przecież sąd I instancji jasno wskazał, że w momencie zatrzymania P. A. znajdował się w stanie znacznej nietrzeźwości (1,37 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu), oraz poruszał się po drodze publicznej w ciągu dnia, przez co stwarzał potencjalnie bardzo duże zagrożenie dla innych uczestników ruchu - i już ta okoliczność powoduje, że szkodliwość społeczna czynu oskarżonego musi być uznana jako znaczna, co w konsekwencji wyklucza warunkowe umorzenie postępowania.

Natomiast odnosząc się sensu stricte do zarzutu rażącej niewspółmierności kary to wskazać należy, iż pojęcie to wskazane w art. 438 pkt. 4 k.p.k. w związku z jego ocennością było przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego w wielu orzeczeniach. W wyroku z dnia 11 kwietnia 1985r. (V KRN 178/85, OSNKW z 1995r. Nr 7-8, poz. 60) Sąd Najwyższy podkreślił, że zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy – gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Jednocześnie w innym wyroku tego Sądu z dnia 2 lutego 1995r. (II KRN 198/94 – OSNPP z 1995r. , z.6, poz.18) wskazano przy rozważaniach odnośnie rażącej niewspółmierności kary, iż nie chodzi o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować.

W świetle tak ukształtowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz uwzględniając wszystkie okoliczności sprawy nie można mieć zastrzeżeń do rozstrzygnięć Sądu Rejonowego o karze wymierzonej oskarżonemu i środku karnym w postaci zakazu prowadzenia pojazdów. Sąd I instancji należycie przy tym uzasadnił, dlaczego wymierzył mu za przypisany występek taką a nie inną karę grzywny, a także orzekł środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 lat, zaś z przedstawioną w tym zakresie argumentacją należy w pełni się zgodzić.

W niniejszej sprawie słusznie sąd meriti zwrócił uwagę na wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego (co równocześnie uzasadniało brak przesłanek do warunkowego umorzenia postepowania) oraz fakt, że w momencie zatrzymania P. A. znajdował się w stanie znacznej nietrzeźwości a także okoliczność, iż poruszał się po drodze publicznej w ciągu dnia stwarzał potencjalnie bardzo duże zagrożenie dla innych uczestników ruchu. Z drugiej strony Sąd Rejonowy nie pominął występujących w sprawie okoliczności łagodzących, uwzględnił prowadzenie przez oskarżonego ustabilizowanego trybu życia, dobrą opinię, przyznanie się do winy, a także fakt, że dotychczas nie był on karany za przestępstwa.

Ponadto sąd meriti był zobligowany do orzeczenia wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, a okres 5 lat jawi się jako słuszny. W istocie, zdaniem sądu odwoławczego, biorąc pod uwagę minimalny wymiar tego środka - 3 lata - to wydane wobec P. A. rozstrzygnięcie jawi się jako właściwe, a wręcz łagodne. Taką okoliczność jak wykonywanie przez oskarżonego pracy zarobkowej, do której wymagane jest prawo jazdy należy traktować jako wręcz obciążającą, bo przecież oskarżony zdawał sobie sprawę z ciążących na nim obowiązków zawodowych w momencie, w którym sięgał po alkohol. Stąd też wymiar środka karnego w najmniejszym stopniu nie jest surowy w stopniu "rażącym" o jakim jest mowa w art. 438 pkt. 4 k.p.k. Podnoszone zaś szeroko negatywne skutki wydanego wobec P. A. rozstrzygnięcia są wyłącznie naturalnymi konsekwencjami jego postępowania.

Także pozostałe rozstrzygnięcia zasługują na aprobatę. Orzeczony wymiar świadczenia pieniężnego został określony na poziomie minimalnym.

Reasumując Sąd Okręgowy nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. oraz art. 3 ust. 1 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz.U. z 1983 r. nr 49, poz. 223 z późn. zm.).

Karol Skocki

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE