Sygn. akt IX U 999/18
Dnia 28 sierpnia 2018 r.
Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX
Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku
w składzie:
Przewodniczący: |
SSR del. Renata Stańczak |
Protokolant: |
Iwona Krakowczyk |
przy udziale
po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2018 r. w Rybniku
sprawy z odwołania J. K. (J. K.)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
o emeryturę
na skutek odwołania J. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
z dnia 7 czerwca 2018 r. nr (...)
oddala odwołanie.
Sędzia
Sygn. akt IX U 999/18
Zaskarżoną decyzją z 7 czerwca 2018r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., na podstawie art. 27 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przyznał ubezpieczonemu J. K. (K.) prawo do emerytury od (...)., tj. od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek.
Ubezpieczony wniósł odwołanie od decyzji domagając się jej zmiany i dokonania przeliczenia świadczenia od ukończenia 65 roku życia, gdyż od tego dnia ubezpieczonemu przeliczenie się należy, a organ rentowy o tym go nie poinformował, a było to jego obowiązkiem.
Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy odnosząc się do treści odwołania wskazał, że postępowanie przed organem co do zasady wszczyna się na wniosek, a obowiązek informacyjny organu rentowego nie polega na obowiązkowym analizowaniu możliwości uzyskania korzystniejszych świadczeń przez ubezpieczonego, ale aktualizuje się z momentem złożenia wniosku lub żądania udzielenia informacji przez konkretnego ubezpieczonego.
Rozpoznając sprawę Sąd ustalił, co następuje :
Ubezpieczony urodził się (...)
Od 02.09.1990r. uprawniony był do emerytury górniczej. Z uwagi na kontynuowanie pacy na kopalni przez 4 lata po uzyskaniu uprawnień emerytalnych, wypłata emerytury była zawieszona. Potem ubezpieczony wykonywał pracę dorywczą.
Ubezpieczony nie składał w organie rentowym wniosku o przeliczenie emerytury w związku z pracą w warunkach szczególnych.
Ubezpieczony(...) złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury z powszechnego wieku emerytalnego.
Organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury na podstawie art. 27 ustawy z 17.12.1998r. od 01.04.2018r., tj. od miesiąca złożenia wniosku. Organ rentowy ustalając wysokość świadczenia do części socjalnej świadczenia przyjął aktualną kwotę bazową w oparciu o art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej.
Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji akt organu rentowego jako okoliczności niesporne między stronami i dane z nich wynikające uznał za wystarczające do rozstrzygnięcia sprawy
Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje.
Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.
Spór w niniejszej sprawie dotyczył daty przyznania prawa do emerytury.
Organ rentowy przyznał to prawo do miesiąca złożenia wniosku, a zdaniem ubezpieczonego prawo to powinno mu być przyznane od dnia ukończenia powszechnego wieku emerytalnego.
Zgodnie z treścią art. 27 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2017r., poz. 1383 ze zm.) (w brzmieniu obowiązującym także w dacie ukończenia przez ubezpieczonego 65 roku życia) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki
1) osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn,
2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.
Ubezpieczony ukończył 65 lat(...). i faktycznie z tym dniem spełnił warunki wynikające z powołanego art. 27.
Jednakże dla uzyskania prawa do emerytury niezbędne jest, oprócz spełnienia warunków, o których mowa powyżej, złożenie stosownego wniosku do organu rentowego.
Jak wynika bowiem z treści art. 116 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Przepisy ustawy nie nakładają na organ rentowy obowiązku wszczynania z urzędu spraw o prawo do emerytury lub i wysokość emerytury, dlatego konieczne jest złożenie przez ubezpieczonego wniosku o świadczenie.
Data złożenia wniosku warunkuje nadto datę, od której organ rentowy może przyznać prawo do wnioskowanego świadczenia, co wynika z art. 129 ust. 1 powołanej ustawy, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu, z uwzględnieniem ust. 2. Przepisy prawa nie przewidują możliwości przyznania prawa do emerytury z pominięciem daty złożenia wniosku.
Za takim przyjęciem przemawia nadto jednoznacznie orzecznictwo sądowe. I tak Sąd Apelacyjny we Wrocławiu z wyroku z 21 kwietnia 2017 r. (syng. Akt III AUa 1912/16, LEX nr 2386992) wskazał, że generalną zasadą wynikającą z art. 116 ust. 1 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest wnioskowy charakter świadczeń i to w przedmiocie nabycia prawa, jak i dalszych przeliczeń świadczenia. Wyjątkami są sytuacje przewidziane w przepisach, kiedy organ rentowy wydaje decyzję z urzędu. Konsekwencją wnioskowego charakteru świadczeń jest uregulowanie w przepisie art. 129 ust. 1 w/w ustawy maksymalnego wstecznego terminu podjęcia wypłaty. Dotyczy to pierwszego dnia miesiąca złożenia wniosku, o ile w tej dacie spełnione są wszystkie warunki do powstania prawa o podjęcia jego wypłaty. W zakresie podjęcia wypłaty świadczeń po przeliczeniu zasadę tę powtarza przepis art. 133 ust. 1 w/w ustawy. Brak jest podstaw prawnych, które modyfikowałyby powyższą zasadę, czy uzależniały termin wypłaty od dnia kiedy strona zasięgała informacji w organie rentowym, nie składając sformalizowanego wniosku. Przepis art. 133 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy konstruując instytucję błędu organu rentowego i możliwości wyrównania wstecz świadczenia wiąże to również z datą złożenia wniosku.
Wskazać także należy, że na organ rentowy nie jest nałożony ustawowy obowiązek informowania z urzędu ubezpieczonych o potencjalnych możliwościach uzyskania prawa do poszczególnych świadczeń, dlatego niezasadny jest zarzut ubezpieczonego, że organ rentowy nie wypełnił obowiązku informacyjnego, czy dbałości o klienta. To obowiązkiem ubezpieczonego, jako osoby dbającej o własne interesy, jest poszukiwanie informacji w zakresie przysługujących mu praw, w tym prawa do świadczeń emerytalno-rentowych.
Mając powyższe na uwadze Sąd z mocy art. 477 14 §1 kpc oddalił odwołanie nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.
SSR del. Renata Stańczak