Sygn. akt II Ca 792/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 23 marca 2018 r. Sąd Rejonowy w S.:

I. zasądził od pozwanego R. B. na rzecz powoda Agio Wierzytelności (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. kwotę 421,27 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty,

II. oddalił powództwo w pozostałej części,

III. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 101,25 zł tytułem kosztów procesu,

IV. nadał wyrokowi w zakresie pkt. I. i III. rygor natychmiastowej wykonalności.

W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie w całości, albowiem powód nie dowiódł, aby na mocy umowy przelewu wierzytelności z 18 grudnia 2015 r. nabył dochodzone pozwem wierzytelności, stwierdzone fakturą nr (...) na kwotę 67,80 zł i notą obciążeniową nr (...) na kwotę 684,26 zł. Sąd zwrócił uwagę, że z załącznika nr 1 do umowy wprost wynika, że na mocy wskazanej umowy powód nabył od pierwotnego wierzyciela jedynie wierzytelności stwierdzone fakturami nr (...) na kwotę 0,26 zł, nr (...) na kwotę 89,75 zł, nr (...) na kwotę 74,95 zł, nr (...) na kwotę 175,20 zł.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w pkt I i II wyroku zaocznego.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. uznając, że powód okazał się wygrywającym sprawę w 31,91 %, co uzasadniało obciążenie w tym stopniu pozwanego kosztami procesu poniesionymi przez powoda. Stąd też Sąd orzekł jak w pkt III wyroku zaocznego.

Mając na względzie art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c. Sąd orzekł jak w pkt IV wyroku zaocznego.

Apelację od powyższego wyroku zaocznego wywiódł powód i zaskarżając go w części oddalającej powództwo wniósł o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa oraz w zakresie pkt III poprzez zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania w łącznej kwocie 947,30 zł w miejsce zasądzonych 146,07 zł. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego na jego rzecz według norm przepisanych.

Ewentualnie, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w części oddalającej powództwo i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w S..

Zaskarżonemu orzeczeniu powód zarzucił naruszenie:

1. art. 233 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i dokonanie powierzchownej oceny dowodów, czego konsekwencją było przyjęcie, że powód nie wykazał, aby doszło do przedterminowego rozwiązania umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych;

2. art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. poprzez ich błędną interpretację i błędne przyjęcie, że powód nie uczynił zadość kwestiom dowodowym w zakresie wykazania, że zostały spełnione przesłanki żądania zapłaty kary umownej za przedterminowe rozwiązanie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz faktury VAT nr (...), bowiem nie złożył do akt sprawy żadnych dokumentów, którymi wykazałby rozwiązanie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że o przedterminowym rozwiązaniu umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych świadczy logiczna kolejność następowania po sobie zdarzeń, a mianowicie zgodnie z § 11 ust. 1 Regulaminu świadczenia Usług (...) przez P4 Sp. z o.o. (zwanego dalej Regulaminem), stanowiącego integralną część umowy o świadczenie usług z dnia 14-03-2014 r.: „Operator zobowiązuje się do świadczenia na rzecz Abonenta usług na warunkach określonych w Regulaminie i Umowie”, zaś stosownie do § 10 ust. 1 lit. d Regulaminu: Abonent zobowiązuje się do terminowego regulowania wszelkich należności związanych z korzystaniem z usług świadczonych przez Operatora”. Ponadto, zgodnie z § 12 ust. 1 i 5 Regulaminu: „ Opłaty za usługi i inne opłaty należne zgodnie z Umową określone są w Rachunku Telekomunikacyjnym wystawionym przez Operatora w Okresach Rozliczeniowych. (...) Niedostarczenie przez Operatora Rachunku Telekomunikacyjnego nie zwalnia Abonenta od obowiązku terminowego uregulowania należności wobec operatora”. Powód podkreślił, że w sytuacji gdy należności za świadczone usługi nie są regulowane w terminie, tudzież nie są wcale, operator ma prawo stosownie do § 13 ust. 6 Regulaminu wypowiedzieć umowę w trybie określonym w § 16 ust. 11 Regulaminu i w dalszej kolejności domagać się od Abonenta zapłaty kary umownej, zgodnie z postanowieniami § 16 ust. 13 Regulaminu, jako że umowa z dnia 14-03-2014 r. została zawarta na okres 24 miesięcy, z ofertą promocyjną F. U.., z przyznaną Pozwanemu ulgą o wartości 928,00 zł.(dowód: umowa abonencka z dnia 14-03-2014 r. w aktach sprawy).

Powód wskazał następnie, że dowodem na fakt, iż wierzyciel pierwotny zdecydował się w końcu na wypowiedzenie umowy względem pozwanego jest chociażby taka okoliczność, że zaprzestał wystawiania dalszych rachunków telekomunikacyjnych, a -wystawił już jedynie dokument w postaci noty debetowej ( (...)), a to tytułem opłaty specjalnej za przedterminowe rozwiązanie umowy (nota debetowa (...) w aktach sprawy). Zaznaczył przy tym, że na dokumencie tym znajduje się informacja, iż Nota Obciążeniowa została wystawiona zgodnie z Regulaminem, „….P4 sp. z o.o. anuluje naliczenie opłaty specjalnej wskazanej w nocie obciążeniowej (...) pod warunkiem kontynuowania, umowy/umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych zgodnie z warunkami umowy po uprzednim zawarciu dodatkowego porozumienia do ww umowy/umów”. Z treści powyższego dokumentu, zdaniem powoda, nie tylko jednoznacznie wynika, że umowa o świadczenie usług z dnia 14-03-2014 r. została wypowiedziana z przyczyn leżących po stronie pozwanego, ale również, że kontynuowanie dotychczasowej umowy, z jednoczesnym anulowaniem kary, było jednak możliwe po zawarciu stosownego porozumienia. Powód dodał, że pozwany nie regulując należności za świadczone usługi dał wierzycielowi pierwotnemu podstawy do wypowiedzenia umowy, czym potwierdził również przesłanki żądania zapłaty kary umownej za przedterminowe jej rozwiązanie. Na marginesie wskazał także, że wierzyciel pierwotny nie wystawiłby noty debetowej z tytułu przedterminowego wypowiedzenia umowy, gdyby wcześniej tejże umowy nie wypowiedział.

Następnie powód podniósł, iż nie zgadza się ze stanowiskiem Sądu I instancji, jakoby nie dowiódł aby na mocy umowy cesji wierzytelności z dnia 18-12-2015 r. nabył dochodzone pozew wierzytelności, stwierdzone fakturą VAT nr (...) wystawioną na kwotę 67,80 zł oraz notą debetową nr (...) wystawioną na kwotę 684,26 zł. Zaznaczył, że wraz z pismem procesowym uzupełniającym braki formalne pozwu przedłożył załącznik nr 1 do umowy cesji z dnia 18-12-2015 r., w którym wprost wskazano w/w. wierzytelności względem pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna i jako taka podlegała oddaleniu.

Niniejsza sprawa rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym, zaś Sąd Odwoławczy nie przeprowadził postępowania dowodowego, zatem zgodnie z art. 505 13 § 2 k.p.c. uzasadnienie orzeczenia ograniczono do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Zaskarżony wyrok jest wyrokiem zaocznym, a ustawodawca w treści art. 339 § 2 k.p.c. przewidział, że w takiej sytuacji za prawdziwe przyjmuje się twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. W powołanym przepisie zawarto domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda w zakresie okoliczności faktycznych, które to zastępuje postępowanie dowodowe, jednakże ma to miejsce jedynie, gdy twierdzenia powoda nie budzą uzasadnionych wątpliwości (por. uzasadnienie SN z dnia 18 lutego 1972 r., III CRN 539/71). Niezależnie od wynikającego z art. 339 § 2 k.p.c. domniemania prawdziwości twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, sąd ma obowiązek krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń powoda z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1998 r., I CKU 85/98). Sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego. Negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (por. wyrok Sądu Najwyższego z 7 czerwca 1972 r., III CRN 30/72). Jak już wspomniano, działanie art. 339 § 2 k.p.c. nie rozciąga się na dziedzinę prawa materialnego, zatem obowiązkiem sądu rozpoznającego sprawę w warunkach zaoczności jest rozważenie, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania. Przy czym uzasadnione wątpliwości mogą także powstać w wypadku, kiedy twierdzenia powoda zawarte w pozwie odnośnie stanu faktycznego sprawy są ze sobą sprzeczne, nie zawierają pełnego stanu faktycznego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy, wskazują na brak legitymacji procesowej powoda lub pozwanego itp. W przypadku zaistnienia uzasadnionych wątpliwości należy zatem przeprowadzić postępowanie dowodowe opierając się na dowodach przedłożonych przez powoda, co też w niniejszym postępowaniu prawidłowo uczynił Sąd I instancji.

W niniejszej sprawie powód wywodząc roszczenie o zapłatę kwoty 1319,86 zł w zakresie jego podstawy faktycznej podawał, iż nabył wierzytelność w stosunku do pozwanego od P4 Sp. z .o.o. z siedzibą w W. z tytułu świadczonych przez tę spółkę na rzecz pozwanego usług telekomunikacyjnych na podstawie umowy z dnia 14 marca 2014 r.

Powyższe twierdzenia i przedłożone na ich poparcie dowody, w związku z brakiem reakcji pozwanego na treść doręczonego pozwu i wezwania na rozprawę nie były jednak wystarczające do wydania wyroku zaocznego uwzględniającego powództwo w całości. Niewątpliwie w realiach sprawy zaistniały warunki do uzasadniające wydanie wyroku zaocznego, rację ma również Sąd I instancji wskazując, iż istnieją uzasadnione wątpliwości w rozumieniu art. 339 § 2 k.p.c., które uniemożliwiały przyjęcie za prawdziwe twierdzenia powoda wskazanego w pozwie co do nabycia od pierwotnego wierzyciela wierzytelności wynikających z faktury (...) opiewającej na kwotę 67,98 zł oraz z noty obciążeniowej (...) opiewającej na kwotę 684,26 zł

Zaznaczyć należy, że w świetle będącej podstawą procesu cywilnego opartego na zasadzie kontradyktoryjności reguły obowiązek przedstawienia dowodów w postępowaniu cywilnym spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na tej z nich, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Samo twierdzenie strony nie jest dowodem i powinno być udowodnione przez stronę zgłaszającą twierdzenie (art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.). Bacząc na powyższe należy uznać, że strona, która w toku postępowania nie przytoczy wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał, a sąd musi wówczas wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań.

Niewątpliwie to na powodzie chcącym uzyskać pozytywne dla siebie rozstrzygnięcie sądu spoczywał obowiązek wykazania, że wierzytelność dochodzona pozwem we wskazywanej wysokości mu przysługuje, przy czym powód obowiązany był wykazać zarówno fakt nabycia wierzytelności w dochodzonej wysokości względem pozwanego od pierwotnego wierzyciela na podstawie zawartej umowy przelewu wierzytelności, jak również przysługiwanie tej wierzytelności pierwotnemu wierzycielowi.

Sąd Okręgowy po analizie akt rozpoznawanej sprawy, podzielił stanowisko Sądu I instancji, iż powód nie wykazał, iż nabył wierzytelności wynikających z faktury (...) oraz z noty obciążeniowej (...). Podstawowym dowodem pozwalającym na wykazanie dokonania przelewu wierzytelności w myśl art. 509 k.c. jest umowa cesji (sprzedaży wierzytelności). Z umowy tej poza oznaczeniem zbywcy oraz nabywcy wierzytelności powinno również jednoznacznie wynikać jakie wierzytelności objęte były przedmiotową umową. Z treści umowy przelewu wierzytelności z dnia 18 grudnia 2015 r. zawartej pomiędzy powodem a pierwotnym wierzycielem (P4 Sp. z o.o. w W.) wynika, że lista wierzytelności objętych tą umową zawarta została w załączniku nr 1 (§14 umowy). Zwrócić należy uwagę apelującego, że na stronie 24 akt sprawy znajduje się przedłożony przez niego fragment załącznika nr 1 do przedmiotowej umowy przelewu wierzytelności, w którym uwidoczniono jedynie wierzytelności należne od pozwanego, a wynikające z faktur: (...), (...), (...), (...). Podkreślić trzeba, że faktura (...) oraz nota obciążeniowa (...) nie zostały wymienione w tym dokumencie.

Wobec powyższego należało uznać, że powód nie wykazał faktu nabycia wierzytelności z nich wynikających. Dlatego też nie zachodzi potrzeba badania czy wierzytelności wynikające z powyżej faktury oraz noty obciążeniowej przysługiwały pierwotnemu wierzycielowi. Z tej też przyczyny zbędnym stało się odnoszenie do zarzutów podniesionych w apelacji, w których powód skupiał się głównie na wykazaniu okoliczności przysługiwania wierzytelności z wymienionej faktury jak i noty obciążeniowej pierwotnemu wierzycielowi.

Tak argumentując Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację oddalił.

SSO Katarzyna Longa