UZASADNIENIE

Powódka Stan C.-s (...) spółka jawna z siedzibą w Wyrach wystąpiła przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. z pozwem o zapłatę kwoty 3.481,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 06 lipca 2016 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu – opłaty sądowej od pozwu, kosztami opłaty od pełnomocnictwa, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 27 listopada 2015 r. samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność K. J. został uszkodzony w wyniku kolizji drogowej. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody jest pozwana. Powódka zawarła z poszkodowanym w dniu 27 listopada 2015 r. umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) o nr rej. (...). Samochód był wynajmowany przez poszkodowanego od dnia 27 listopada 2015 r. do dnia 12 stycznia 2016 r. Opłata za wynajem samochodu w okresie 47 dni została udokumentowana fakturą VAT nr (...) na kwotę 6.359,10 zł. Samochód poszkodowanemu niezbędny był do celów prywatnych. W dniu 22 stycznia 2016 r. powódka nabyła od poszkodowanego wierzytelność w drodze umowy cesji wierzytelności, przysługującą wobec pozwanego. W dniu 06 lipca 2017 r. pozwana wydała decyzję o wypłacie częściowej odszkodowania, tj. wypłacie kwoty 2.158,65 zł brutto z uwagi na redukcję stawki dobowej najmu do kwoty 65 zł netto oraz redukcję czasu najmu pojazdu do 36 dni. Pismem z dnia 11 lipca 2016 r. powódka odwołała się od decyzji pozwanego, jednakże pozwana nie zmieniła swojego stanowiska.

W dniu 24 października 2016 r. w sprawie o sygn. VI GNc 2713/16 Sąd Rejonowy w Tychach wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana podniosła, iż powódka nie wykazała, by poszkodowany w związku z wynajmem pojazdu zastępczego poniósł jakąkolwiek szkodę. Pozwana zaznaczyła, iż w umowie najmu strony ustaliły, iż wynagrodzenie za najem może być dokonane w formie cesji wierzytelności z polisy OC sprawcy i cesja ta została zawarta, zatem poszkodowany nie poniósł żadnych wydatków na wynajem pojazdu. Nadto pozwany podniósł, iż zastosowana przez powoda stawka jest rażąco wygórowana i odbiega od stawek średnich obowiązujących na rynku lokalnym dla analogicznej klasy pojazdu. Zdaniem pozwanej okres najmu w wysokości 36 dni pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem drogowym z dnia 27 listopada 2015 r. Pozwana wskazała, iż poszkodowany przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody, za co pozwana nie ponosi odpowiedzialności, tym bardziej, iż otrzymał ofertę od pozwanej na najem pojazdu zastępczego organizowany przez pozwaną, jednak z niej nie skorzystał.

Sąd ustalił co następuje:

Bezspornym jest, że samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność K. jarosza został uszkodzony w wyniku kolizji drogowej. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody jest pozwana. Bezspornym jest również fakt, iż pozwana po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłaciła powódce częściowe odszkodowanie w kwocie 2.158,65 zł brutto z uwagi na redukcję stawki dobowej najmu do kwoty 65,00 zł netto oraz redukcję czasu najmu pojazdu do 36 dni. W związku ze zdarzeniem objętym odpowiedzialnością cywilną pozwanej w dniu 27 listopada 2015 r. powódka zawarła z poszkodowanym umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) o nr rej. (...). Pojazd był wynajmowany przez poszkodowanego od dnia 27 listopada 2015 r. do dnia 12 stycznia 2016 r. Samochód był niezbędny poszkodowanemu do celów prywatnych, w tym dojazdów do pracy.

Dowód: umowa najmu (k. 10-15), decyzja pozwanej (k. 22), faktura (k. 16), kalkulacja naprawy, (k. 62-67), zeznania A. W. (k. 103).

Z raportu przebiegu naprawy wynika m.in. że w dniu:

- 27.11.2015 r.– powstała szkoda, samochód niezdatny do jazdy,

- 02.12.2015 r. – przedstawiciel (...) przeprowadził oględziny pojazdu,

- 05.12.2015 r. – wysłano kalkulację do naprawy,

- 07.12.2015 r. – rozebranie pojazdu i weryfikacja uszkodzeń względem kwalifikacji z kosztorysu,

- 14.12.2015 r. – ponowne oględziny przez przedstawiciela z (...),

- 15.12.2015 r. – kalkulacja naprawy po oględzinach dodatkowych,

- 19.12.2015 r. – zamówienie części,

- 30.12.2015 r. – akceptacja kosztorysu,

- 31.12.2015-04.01.2016 r. – prace blacharskie,

- 04 – 08.01.2016 r. – prace lakiernicze, polerowanie,

- 08.01.2016 r. – składanie pojazdu po naprawie, konserwacja elementów,

- 07.01.2016 r. – monit serwisu o dostawę chłodnicy,

- 11.01.2016 r. – dostawa chłodnicy z innego źródła, z uwagi na brak w (...) S.,

- 12.01.2016 r. – mycie i czyszczenie pojazdu po naprawie,

- 12.01.2016 r. - zakończenie naprawy, zdanie pojazdu poszkodowanemu.

Dowód: wiadomość e-mail (k. 45-46), zeznania A. W. (k. 149-150), faktura (k. 167).

W dniu 30 grudnia 2013 r. powódka wystawiła na rzecz Ł. K. fakturę VAT nr (...) na kwotę 6 642 złote brutto tj. 5 400 złotych netto z tytułu wynajmu samochodu zastępczego na czas naprawy samochodu marki S. (...) o nr rej. (...) i likwidacji szkody (...) przez okres 36 dni przy cenie jednostkowej netto 150 zł netto za dzień.

Dowód: faktura VAT (k. 37), zeznania A. W. (k. 103).

W dniu 22 stycznia 2016 r. poszkodowany i powódka zawarli umowę cesji wierzytelności zgodnie, z którą cedent przelał na cesjonariusza swoją wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 27 listopada 2015 roku. Pismem z dnia 22 stycznia 2016 r. poszkodowany poinformował pozwaną o dokonanej cesji wierzytelności na rzecz powódki.

Dowód: umowa cesji wierzytelności (k. 18-20), informacja o cesji wierzytelności (k. 21).

Pismem z dnia 06 lipca 2016 r. pozwana poinformowała powódkę o skierowaniu do wypłaty odszkodowania w kwocie 2.312,40 zł brutto, wskazując jednocześnie, że zweryfikowano stawkę dobowa najmu do kwoty 65,00 zł netto za dobę. Powódka pismem z dnia 11 lipca 2016 r. odwołała się od decyzji, jednakże pozwana podtrzymała swoje stanowisko.

Dowód: decyzja o przyznanym odszkodowaniu (k. 22), odwołanie (k. 23-26), decyzja pozwanej (k. 36).

Na zlecenie Sądu biegły mgr inż. R. P. sporządził opinię w celu ustalenia czasu niezbędnego i koniecznego na naprawę uszkodzonego samochodu. Biegły w swej opinii określił maksymalny technologiczny czas naprawy na 4 dni. Wskazał, iż uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosi 25 dni kalendarzowych.

Dowód: opinia biegłego (k. 116-119).

W związku z zakwestionowaniem twierdzeń biegłego zawartych w opinii przez powódkę, która wskazała iż są powierzchowne i noszą cechy dowolności z pominięciem danych z akt szkodowych, dopuszczony został dowód z opinii innego biegłego mgr inż. M. B. (1). Biegły w swej opinii z uwzględnieniem informacji znajdujących się w aktach szkody wskazał, iż uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego wynosi 44 dni. Biegły wskazał, iż okres od rozpoczęcia najmu do akceptacji kalkulacji serwisu wyniósł 34 dni, jednak uznał za zasadne 31 dni z uwagi na fakt, iż serwis zwlekał trzy dni z wysłaniem kalkulacji do akceptacji.

Dowód: pismo powódki (k. 127-129), akta szkody (płyta CD k. 149), opinia biegłego (k. 156-159).

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o nie budzące wątpliwości, merytoryczne dokumenty znajdujące się w aktach sprawy. Brak było jakichkolwiek powodów aby dowodom tym odmówić waloru rzetelności i prawdziwości.

Sąd uwzględnił również zeznania strony powodowej w osobie A. W., w ocenie Sądu zeznania ww. strony należało dać wiarę, jako że w sposób spójny przedstawiają okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, które znalazły swój wyraz w wyżej ustalonym stanie faktycznym.

Sąd dokonał ustaleń faktycznych również w oparciu o treść pisemnej opinii biegłego sądowego M. B. (1), uznając, iż wnioski opinii tego biegłego są rzetelne, logiczne i odpowiedziały na przedstawione biegłemu zagadnienia. Nadto żadna ze stron nie złożyła zastrzeżeń wobec opinii tego biegłego.

Sąd pominął natomiast wnioski wypływające z opinii biegłego R. P., ponieważ opinię wydał na podstawie hipotetycznych założeń w oderwaniu od stanu faktycznego konkretnej sprawy. Brak podstaw aby obligatoryjnym było zgłoszenie szkody w tym samym dniu skoro poszkodowany nie odniósł ran. Z przepisów wynika bowiem obowiązek niezwłocznego zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi, uznaje się że ten okres to ok. 3 dni. Jak wyjaśniła powódka zakład naprawczy jest czynny w soboty do godziny 12 lecz tylko w zakresie obsługi klienta, nie zaś w zakresie napraw. Dodatkowo informacja o dostępności części od ręki mogła nie dotyczyć tych konkretnych części do samochodu poszkodowanego oraz konkretnej daty. Data zamówienia części oraz ich dostarczenia nie została zakwestionowana przez pozwanego. Opinia okazała się zgodna w zakresie stanowiska opinii biegłego M. B. tylko jeśli chodzi o okres nieuzasadnionego zwlekania przez zakład z przesłaniem zweryfikowanej kalkulacji do akceptacji ubezpieczyciela.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez Stan (...) –S S. & W. Sp. j. z siedzibą w Wyrach przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powódka domagała się zasądzenia kwoty 3.481,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 06 lipca 2016 r. do dnia zapłaty wskazując, że w drodze cesji nabyła wierzytelność - prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 27 listopada 2015 roku.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości podnosząc, iż w toku postępowania likwidacyjnego wypłaciła na rzecz powódki kwotę 2.158,65 zł jako adekwatną do poniesionej szkody tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego, weryfikując zarówno stawkę dobową jak i okres najmu pojazdu zastępczego.

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą.

Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Podnieść należy, że w myśl obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi. W ocenie Sądu powódka w należyty sposób wykazała, iż skutecznie nabyła przedmiotową wierzytelność od poszkodowanego.

Z art. 361 § 1 i 2 k.c. wynika zasada pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Zobowiązany do naprawienia szkody ponosi więc odpowiedzialność za wszystkie normalne następstwa zdarzenia, pozostające z tym zdarzeniem w adekwatnym związku przyczynowym. Niewątpliwie normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego, w sytuacji jego uszkodzenia lub zniszczenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu. Co ważne nie ulega wątpliwości, że poszkodowany niewątpliwie poniósłbym szkodę w majątku, gdyby musiał opłacić wynajem pojazdu zastępczego w dniu wynajmu, lub w chwili zdania pojazdu. Nadto należy przyjąć, zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, iż „Pojęcie straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. obejmuje także wymagalne zobowiązanie poszkodowanego wobec osoby trzeciej” (SN III CZP 62/08). Dodać także należy, iż przywrócenie możliwości korzystania z samochodu nie następuję przez korzystanie ze środków komunikacji zbiorowej, a może być niejako odtworzone poprzez korzystanie z wynajętego samochodu zastępczego. Nadto zauważyć trzeba, że w obecnych czasach samochód jest rzeczą używaną w codziennym życiu, korzystanie z niego nie jest obecnie objawem luksusu, a rzeczą typową.

Warto nadmienić iż w przypadku definitywnej utraty rzeczy odszkodowanie przysługuje za okres od jej utraty do uzyskania odszkodowania (zwrotu innego przedmiotu), a w przypadku utraty czasowej - do chwili odzyskania rzeczywistej możliwości korzystania z niej. (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11). Najmowany pojazd zwrócono z chwilą otrzymania własnego pojazdu już naprawionego.

Odnośnie okresu najmu powódka wykazała dokumentem stanowiącym historię naprawy czas, w którym samochód poszkodowanego pozostawał w zakładzie naprawczym. Łącznie okres uzasadniony okolicznościami konkretnej sprawy wyniósł 44 dni, przy uwzględnieniu weekendowej przerwy w czasie pracy oraz biorąc pod uwagę system pracy zakładu naprawczego. Biegły M. B. w swej opinii potwierdził zasadność takiego okresu naprawy i najmu samochodu zastępczego.

W ocenie Sądu, przy obliczaniu czasu koniecznego do naprawy samochodu poszkodowanego zasadnym było uwzględnienie między innymi czasu oczekiwania na dostarczenie chłodnicy, który to zakład naprawczy otrzymał dopiero 11 stycznia 2016 r. Okoliczność ta nie może obciążać wynajmującego samochód zastępczy, ani nawet zakład naprawczy. Pozwany mógłby jedynie wykazywać, że zakład naprawczy ponosi winę w wyborze dostawcy części. Podkreślić należy, że wskazany przez pozwaną technologiczny czas naprawy musi różnić się od rzeczywistego czasu naprawy, gdyż czas technologiczny uwzględnia jedynie czas przeznaczony na naprawę i nie uwzględnia okoliczności związanych z funkcjonowaniem zakładu naprawczego w realnym świecie. Technologiczny czas naprawy zakłada sytuację idealną dotycząca ciągłego zajmowania się wyłącznie jednym naprawianym pojazdem, do którego części dostępne są od ręki. Mając na uwadze procedurę likwidacji szkody i czas jej trwania, wskazany przez powódkę okres naprawy, przekładający się na okres wynajmu samochodu zastępczego znajduje uzasadnienie w przedstawionym przez powódkę dokumencie.

W ocenie Sądu weryfikacja przez pozwaną czasu naprawy pojazdu do 36 dni stoi w sprzeczności z czasem koniecznym do naprawy uszkodzonego samochodu poszkodowanego. Mając powyższe na uwadze Sąd przyjął, że uzasadniony okres wynajmu samochodu zastępczego przez poszkodowanego wyniósł 44 dni.

Powódka zastosowała stawkę w wysokości 110 zł netto za dobę najmu pojazdu zastępczego F. (...) w zamian za samochód poszkodowanego S. (...), wskazując w toku postępowania, iż zastosowana przez nią stawka mieści się w granicach średnich stawek stosowanych przez inne podmioty wynajmujące samochody zastępcze tej klasy.

Pozwany natomiast uznał, iż jest to stawka wygórowana, weryfikując tym samym wysokość stawki do kwoty 65,00 zł. W ocenie Sądu powódka stosownie do art. 6 k.c. za pomocą przedłożonych cenników wykazała wysokość średnich stawek dobowych za wynajem pojazdu. Sąd uznał, iż w przedmiotowej sprawie stawka przyjęta przez stronę powodową w wysokości 110 zł netto za dobę mieści się w granicach średnich stawek za wynajem samochodu zastępczego tej klasy i jednocześnie nie jest nadmiernie wygórowana. Nadto pamiętać należy, iż poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania zakładu świadczącego swoje usługi najtaniej, dlatego też Sąd nie mógł się zgodzić z pozwanym, co do podniesionego przez niego zarzutu, iż powódka zastosowała stawkę dużo wyższą i odbiegającą od stosowanych u innych usługodawców, zwłaszcza że powódka przedstawiła na poparcie stawianych przez nią twierdzeń stosowne cenniki potwierdzające zasadność przyjętej stawki.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powódkę roszczenie za zasadne i w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądzono na podstawie art. 415 k.c. w związku z art. 822 § 1 k.c. od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.480,90 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Powódka domagała się odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 06 lipca 2016 r. do dnia zapłaty, a żądanie to pozostawało uzasadnione w świetle powołanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W niniejszej sprawie pozwana powinna zwrócić powodowi kwotę 2.692,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Rozliczenie kosztów procesu dotyczy wyłącznie kosztów faktycznie poniesionych przez strony i odbywa się według reguł określonych w art. 98 i n. KPC. Natomiast rozliczenie nieuiszczonych przez strony (bez względu na przyczynę) kosztów sądowych następuje na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 300 ze zm.). W niniejszej sprawie koszty związane z wydaniem przez biegłych opinii wyniosły łącznie 1556,22 zł.

Powódka wpłaciła zaliczkę w kwocie 1.300,00 zł, dlatego pozostałą kwotą w wysokości 256,22 zł należało obciążyć pozwaną na rzecz Skarbu Państwa, który tymczasowo poniósł ten wydatek w sprawie, o czym orzeczono w punkcie 3 wyroku.

SSR Jolanta Brzęk

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE