UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 grudnia 2017 roku w sprawie I C 253/16 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim zasądził od pozwanego (...)w W. na rzecz powoda W. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) W. D. odszkodowanie w łącznej kwocie 1.688,37 złotych w tym kwotę 1.388 złotych z odsetkami od dnia 9 grudnia 2014 roku. W pozostałej części powództwo oddalił oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 945 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawą tego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

W dniu 8 listopada 2014r. w wyniku wypadku drogowego uszkodzeniu uległ samochód marki A. R. o numerze rejestracyjnym (...). Właścicielem uszkodzonego pojazdu był S. K..

Sprawca w/w wypadku - E. K. - poruszał się w dacie zdarzenia pojazdem, dla którego nic zawarto umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Właścicielem pojazdu, którym poruszał się sprawca zdarzenia była A. S..

Szkoda została zgłoszona (...)z siedzibą w W.. W toku postępowania likwidacyjnego (...)z siedzibą w W. przyznał S. K. odszkodowanie w kwocie 5.211,63 zł.

W dniu 15 grudnia 2015r. poszkodowany S. K. zawarł z powodem W. D. umowę przelewu, na podstawie której powód nabył wszelkie prawa do odszkodowania w związku ze szkodą z dnia 8 listopada 2014 r. w pojeździe marki A. R..

Powód zlecił wykonanie analizy kosztów naprawy w/w pojazdu przez (...) Sp. z o.o. Koszt kalkulacji wyniósł kwotę 300 zł netto.

Pojazd marki A. R. został sprowadzony z Danii. W dniu nabycia pojazd zawierał rysę na tylnym błotniku. W tracie użytkowania S. K. wymienił jedynie wyeksploatowane elementy. Samochód był serwisowany w nieautoryzowanych warsztatach. S. K. nie posiadał książki serwisowej.

W dniu 2 marca 2015r. S. K. zawarł z M. G. prowadzącym działalność gospodarczą w postaci komisu samochodowego pod nazwą ,. (...) w S., umowę sprzedaży pojazdu marki A. R. za kwotę 3.500 zł. W dniu sprzedaży auto było uszkodzone wskutek kolizji z dnia 8 listopada 2014r. M. G. dokonał częściowej naprawy w postaci wyprostowania ścianki tylnej.

Przedmiotowa umowa nie obejmował sprzedaży wierzytelności związanych ze szkodą.

Celem przywrócenia pojazdu A. R. do stanu sprzed szkody konieczne jest wykonanie operacji technologicznych co do:

- poszycia zderzaka tylnego poprzez wymianę i lakierowanie części nowej,

- absorberów zderzaka tylnego - wymiana (z uwagi na fakt, iż nie jest możliwe, aby absorbery nie zostały uszkodzone w sytuacji gdy uległ uszkodzeniu pas tylny),

- odbłyśnika prawego zderzaka tylnego - wymiana,

- blachy zakończenia tyłu - wymiana i lakierowanie części nowej,

- blachy podłogi bagażnika - wymiana i lakierowanie części nowej.

Ponadto należy wykonać niezbędne demontaże w celu przygotowania elementów do wymiany, naprawy oraz lakierowania.

Średnia wartość stawki za roboczogodzinę dla warsztatów nieautoryzowanych dla robót mechanicznych, blacharskich oraz lakierniczych stanowi 90 zł za roboczogodzinę.

Koszt naprawy pojazdu przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych (z logo producenta) i stawkach za roboczogodzinę obowiązujących w nieautoryzowanych warsztatach naprawczych - 90 zł (netto) wynosi około 8.904,10 zł netto, tj. 10.952,04 zł brutto. Natomiast koszt naprawy pojazdu przy zastosowaniu nieoryginalnych części zamiennych, o jakości identycznej z oryginalnymi i stawkach za roboczogodzinę obowiązujących w nieautoryzowanych warsztatach naprawczych - 90 zł netto wynosi około 8.880,06 zł netto, tj. 10.922,47 zł brutto.

Wartość pojazdu na listopad 2014r., wynosiła 8.600 zł (115 miesięcy eksploatacji). Przy zastosowaniu korekt dodatnich za: wyposażenie dodatkowe (124 zł), pierwszą rejestrację (2.235 zł), przebieg (176 zł) oraz korekt ujemnych za: stan utrzymania i dbałość o pojazd (- 4%, tj. - 445 zł) i indywidualny zakup za granicą (- 7%, tj. - 779,00 zł) wartość rynkowa brutto pojazdu określona na dzień 8 listopada 2014r. wyniosła 8.049,00 zł netto, tj. 9.900 zł brutto. Wartość rynkowa brutto pojazdu określona na dzień 8 listopada 2014r. bez zastosowania korekty ujemnej wynosi 8.700 zł netto, tj. 10.700 zł brutto.

W odniesieniu do przedmiotowego auta brak jest wątpliwości, co do przebiegu pojazdu, jego legalności i historii wypadkowej. Fakt sprowadzenia pojazdu z D. ma jednak wpływ na ceny notowane na rynku polskim. Pojazdy sprowadzane z D. osiągają niższe ceny niż pojazdy zakupione w polskiej sieci dealerskiej, co jest spowodowane przekonaniem kupujących o większej podatności takich pojazdów na korozję wynikającą z faktu, że pojazdy te były eksploatowane w wilgotnym i zasolonym klimacie. Ceny takich pojazdów są zauważalnie niższe od pochodzących z polskiej sieci dealerskiej.

Wartość pojazdu w stanie uszkodzonym (wartość pozostałości) stanowiła 2.683,00 zł netto, tj. 3.300 brutto.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, których wiarygodności i rzetelność nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania. Dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania kluczowe znaczenie miała opinia główna i uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej, analizy i rekonstrukcji zdarzeń drogowych, wyceny wartości i napraw pojazdów P. D. na okoliczność stanu pojazdu przed wypadkiem, rzeczywistego zakresu uszkodzeń powstałych w samochodzie wskutek wypadku z dnia 8 listopada 2014r., w tym ustalenia jakiego rodzaju części i w jakim zakresie uległy uszkodzeniu (oryginalne, czy nieoryginalne, w jakim stopniu zużycia będące) oraz wyceny kosztów jego naprawy przy użyciu oryginalnych części zamiennych z logo producenta, jak i przy użyciu części zamiennych takiego rodzaju, jakie faktycznie uległy zniszczeniu, a także wartości tego pojazdu w stanie nieuszkodzonym sprzed szkody oraz w stanie uszkodzonym, już po zaistnieniu szkody z wyraźnym rozróżnieniem tych wartości (netto i brutto).

Sąd oparł się na opinii głównej i uzupełniającej biegłego, gdyż korelują ze sobą, a w uzupełniającej biegły odniósł się w pełni do zastrzeżeń strony powodowej, w tym zarówno w zakresie ustalenia zakresu koniecznej naprawy i w konsekwencji szacunku kosztów naprawy auta, wskazując dlaczego przyjął także konieczne do naprawy określone elementy, jak i wyraźnie i racjonalnie uzasadnił stanowisko w zakresie zastosowanej korekty 7% w związku z tzw. importem prywatnym. W efekcie Sąd uznał ów dowód za wnikliwy, rzeczowy, kategoryczny, logicznie i merytorycznie uzasadniony, a przez to przekonujący i miarodajny. W konsekwencji Sąd oddalił wniosek pełnomocnika powoda o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, uznając że wszystkie - z punktu widzenia istoty sprawy okoliczności - zostały dostatecznie wyjaśnione, zaś wyłącznie dezaprobata powoda wobec treści opinii biegłego nie może stanowić podstawy skutecznego domagania się powoływania kolejnych dowodów aż do uzyskania potencjalnie satysfakcjonującej strony opinii.

W ocenie sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Jak stanowi art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Odszkodowanie pełni funkcję kompensacyjną, co oznacza, że powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe, niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku, przy czym poszkodowanemu należy się nie tylko zwrot poczynionych przez niego przy tej naprawie nakładów, ale i zwrot robocizny z uwzględnieniem przyjętych, z reguły w miejscu zamieszkania, stawek robocizny za tego rodzaju usługi. Jeżeli zatem poniesione przez poszkodowanego koszty naprawy samochodu odpowiadają cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku i jednocześnie można te koszty zaliczyć do kategorii niezbędnych i ekonomicznie uzasadnionych, ubezpieczyciel nie ma podstaw do odmowy wypłaty odszkodowania odpowiadającego wspomnianym kosztom. Wskazać przy tym należy, że roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana oraz czy poszkodowany zamierza rzecz naprawić. Poszkodowany nie musi zatem naprawiać pojazdu, może sprzedać go zachowując wypłacone odszkodowanie, może go naprawić tylko częściowo, dokonać naprawy własnoręcznie bądź użyć do naprawy części używanych.

Powołany w sprawie biegły sądowy jednoznacznie ustalił, że koszt naprawy przedmiotowego pojazdu przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych (z logo producenta) i stawkach za roboczogodzinę obowiązujących w nieautoryzowanych warsztatach naprawczych - 90 zł (netto) stanowi około 8.904,10 zł netto, tj. 10.952,04 zł brutto. Nie ulega wątpliwości, że ze względu na wartość auta przed (9.900 zł) i po szkodzie (3.300 zł), jak i nawet według tych wartości wskazanych odpowiednio przez biegłego w opinii uzupełniającej zgodnie z wariantem oczekiwanym przez powoda, przez wzgląd na koszty naprawy auta (w każdym wariancie ponad 10.590 zł) w analizowanym przypadku zachodzi tzw. szkoda całkowita, a zatem powód zasadnie mógł oczekiwać zasądzenia jedynie różnicy wartości auta sprzed szkody oraz po szkodzie (9.900 zł - 3.300 zł = 6.600 zł), pomniejszonego o uzyskane już od pozwanego odszkodowanie w kwocie 5.211,63 zł, co ostatecznie stanowi kw;otę 1.388,37 zł.

Ostatecznie Sąd przyjął, iż zachodziły podstaw do 7% korekty ujemnej wartości auta ze względu na indywidualny import prywatny (pochodzenie zza granicy), gdyż wprawdzie pochodzenie samochodu jest w tym przypadku dobrze udokumentowane i nie zachodzą wątpliwości, co do jego stanu i parametrów, a zatem i ryzyka niepewności zakupu, co wskazał w opinii uzupełniającej sam biegły (k. 259), ale jednak ten sam biegły wyraźnie wskazał, że ceny aut z D., z uwagi na klimat, są zauważalnie niższe od aut pochodzących z kraju (k. 259), zaś ujemna korekta określona na 7%, tj. dająca kwotę 749 złotych jest wartością, jaka mieści się w dopuszczalnym zakresie oceny szacunkowej wartości auta w konkretnych warunkach.

Jednocześnie Sąd nie podziela stanowiska pozwanego w zakresie braku podstaw do domagania się przez powoda zwrotu kosztów opinii prywatnej, gdyż w analizowanym przypadku nie chodzi tyle o to, na ile konkretna opinia prywatna okazuje się być zbieżna z opinią biegłego sądowego sporządzoną w sprawie na zlecenie Sądu, ale na ile potwierdza ona co do zasady stanowisko powoda, który w ten sposób próbuje wykazać pozwanemu - uwiarygodnić zasadność swoich żądań.

Z tych też względów w punkcie 1 sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.688,37 zł, w tym kwotę 1.388,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 9 grudnia 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r., a następnie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł, na podstawie art. 100 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Powód wygrał sprawę w 31,5% i poniósł koszty procesu w wysokości 3.282,11 zł. Na kwotę tę składały się: wynagrodzenie pełnomocnika - 2.400 zł, zaliczki na opinie biegłych - 471,88 zł i 393,23 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł. Wobec powyższego powód winien otrzymać od strony pozwanej zwrot kosztów procesu w kwocie 1.033,86 zł. Jednocześnie pozwany wygrał sprawę w 68,5%. Pozwany poniósł koszty procesu w wysokości 2.888,87 zł, w tym kwotę 2.400 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, 17 zł stanowiące opłatę skarbową od pełnomocnictwa oraz 471,87 zł zaliczki na opinie biegłych. Z wzajemnych rozliczeń stron wynika zatem, iż powód winien zwrócić na rzecz pozwanego tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 945 zł.

Od powyższego wyroku apelację złożył powód. Zaskarżył go w części oddalającej powództwo oraz rozstrzygającej o kosztach procesu. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów postępowania, tj.:

1. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. w zw. art. 232 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i uznanie, że zasługuje na uwzględnienie opinia biegłego sądowego P. D., w sytuacji, gdy opinia biegłego obarczona jest błędami, albowiem biegły sądowy rozszerzył zakres uszkodzeń o zderzak gumowy lewy tylny i zderzak gumowy prawy tylny pomimo, że z akt szkody nie wynika, aby ww. elementy uległy uszkodzeniu; zadał niezasadną korektę z tytułu importu prywatnego pomimo, że -jak sam wskazał - w przedmiotowej sprawie brak jest wątpliwości co do przebiegu pojazdu, jego legalności, czy też historii wypadkowej; nie udokumentował ręcznej modyfikacji wartości punktu materiałowego (brak konkretnej informacji z systemu (...)), a zatem nie ma możliwości weryfikacji tego parametru;

2. art. 6 k.c. w zw. art. 232 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu napraw pojazdów, w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy jednoznacznie wynika potrzeba powołania innego biegłego sądowego, albowiem dotychczasowy biegły sądowy wydał opinię błędną;

3. art. 100 zd. 1 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie w kosztach procesu poniesionych przez powoda opłaty od pozwu w kwocie 268 zł.

Zarzucił również naruszenia przez Sąd przepisów prawa materialnego, tj. art. 363 § 1 k.c. w zw. z art. 361 § 2 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. poprzez zasądzenie na rzecz powoda odszkodowania w zaniżonej wysokości.

Na podstawie art. 380 k.p.c. wniósł o rozpoznanie przez Sąd II instancji postanowienia Sądu I instancji zapadłego na rozprawie w dniu 15.12.2017 r. o oddaleniu wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu napraw pojazdów.

W konkluzji apelacji powód wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim , ewentualnie dopuszczenie na etapie postępowania apelacyjnego dowodu z opinii biegłego sadowego i zmianę wyroku przez zasadzenie od pozwanego kwoty 5345,20zł.

Sąd Okręgowy zważył co następuje

Apelacja powoda kwestionująca merytoryczne rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji nie jest uzasadniona, a podważane w niej zarzuty są chybione. Zgłoszone przez powoda zarzuty naruszenia prawa procesowego związane są z przyjęciem przez sąd opinii biegłego P. D..

Sąd pierwszej instancji w motywach wyroku dokładnie wyjaśnił czym kierował się poprzestając na opinii biegłego D. i dlaczego nie uwzględnił złożonego przez powoda wniosku o dopuszczenie dowodu „innego biegłego na okoliczność wyliczenia wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym oraz zasadności zastosowania korekty za import indywidualny.” Sąd Okręgowy powyższe stanowisko sądu pierwszej instancji akceptuje. Argumenty, na które powołuje się skarżący kwestionując w apelacji opinię biegłego D. nie są w stanie tej oceny zmienić. Uszkodzenia zderzaka gumowego widoczne są na fotografii zamieszczonej w opinii . Natomiast korekta za import nie jest wynikiem wątpliwości, co do przebiegu pojazdu, jego legalności czy historii wypadkowej, ale lokalizacji kraju z którego samochód został sprowadzony. Skoro na rynku samochodowym ceny samochodów sprowadzanych z D. ze względu na tamtejsze warunki klimatyczne, są mniejsze od cen samochodów pochodzących z zakupu w polskich sieciach dilerskich, to przyjęcie przez biegłego korekty wartości było uzasadnione. Nie było zatem powodów do dopuszczenia przez sąd pierwszej instancji na wniosek powoda dowodu z opinii kolejnego biegłego. Sam fakt, że opinia nie jest dla strony powodowej korzystna nie jest wystarczającą podstawą do dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego.

Rację ma natomiast skarżący kiedy kwestionuje rozliczenie kosztów procesu. Sąd pierwszej instancji ustalając wysokość kosztów procesu poniesionych przez powoda rzeczywiście pominął wysokość opłaty od pozwu, jaką poniósł powód - 268 złotych (k. 14). Dlatego tylko w tym zakresie rozstrzygnięcie sądu o kosztach procesu winno ulec korekcie przez obniżenie zasądzonej od powoda na rzecz pozwanego kwoty 945 zł do 860 zł.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku na podstawie art. 386§1 kpc i na podstawie art. 385kpc w części oddalającej apelację. O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzekł na podstawie art. 98 kpc.

SSO Jarosław Gołębiowski

SSA w SO Stanisław Łęgosz SSR del. Lucyna Szafrańska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE