UZASADNIENIE

Pozwem z daty 31 maja 2011 roku – ostatecznie zmodyfikowanym pismem z dnia 10 czerwca 2013 roku (k. 521-523) powodowie J. B., T. B., J. P., M. S., R. T.i D. W. wnieśli o ustalenie, że:

1. między J. B. jako pracownikiem, a M. M. jako pracodawcą istniał od dnia 16 sierpnia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. stosunek pracy, który z dniem 31 marca 2011 r. uległ rozwiązaniu za wypowiedzeniem przez pracodawcę;

2. między T. B. jako pracownikiem, a M. M. jako pracodawcą istniał od dnia 4 października 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. stosunek pracy, który z dniem 31 marca 2011 r. uległ rozwiązaniu za wypowiedzeniem przez pracodawcę;

3. między M. P. jako pracownikiem, a M. M. jako pracodawcą istniał od dnia 20 sierpnia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. stosunek pracy, który z dniem 31 marca 2011 r. uległ rozwiązaniu za wypowiedzeniem przez pracodawcę;

4. między M. S. jako pracownikiem, a M. M. jako pracodawcą istniał od dnia 16 sierpnia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. stosunek pracy, który z dniem 31 marca 2011 r. uległ rozwiązaniu za wypowiedzeniem przez pracodawcę;

5. między R. T.jako pracownikiem, a M. M. jako pracodawcą istniał od dnia 25 listopada 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. stosunek pracy, który z dniem 31 marca 2011 r. uległ rozwiązaniu za wypowiedzeniem przez pracodawcę;

6. między D. W. jako pracownikiem, a M. M. jako pracodawcą istniał od dnia 4 października 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. stosunek pracy, który z dniem 31 marca 2011 r. uległ rozwiązaniu za wypowiedzeniem przez pracodawcę;

a także o zasądzenie od pozwanego na rzecz każdego z powodów kwot po 4.158 zł brutto i ustawowych odsetek od kwoty:

a) 1.386 zł od dnia 11.02.2011 r. do dnia zapłaty,

b) 1.386 zł od dnia 11.03.2011 r. do dnia zapłaty,

c) 1.386 zł od dnia 11.04.2011 r. do dnia zapłaty;

oraz o zasądzenie na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwów powodowie wskazali, że w styczniu 2011 roku każdy z nich otrzymał od pozwanego pocztą świadectwo pracy z datą 31 grudnia 2010 roku, w którym pozwany zawarł nieprawdziwe informacje stwierdzające między innymi, że umowy zostały rozwiązane na mocy porozumienia stron oraz, że został skrócony okres wypowiedzenia umowy o pracę na podstawie art. 36¹ § 1 kpc. Tymczasem wbrew treści świadectw pracy, umowy o pracę powodów nie uległy rozwiązaniu do dnia 31 marca 2010 roku, ani za porozumieniem stron, ani w innym trybie w dniu 31 grudnia 2010 roku, bowiem powodowie nie składali pozwanemu żadnych oświadczeń, a tym bardziej oświadczeń, w których wyrażaliby zgodę na rozwiązanie umów o pracę za porozumieniem stron. Także pozwany nie złożył powodom oświadczeń woli, w których wypowiedziałby te umowy. W ocenie powodów nieświadczenie przez nich pracy w okresie stycznia, lutego i marca 2011 roku nastąpiło z przyczyn dotyczących pozwanego, gdyż powodowie w myśl art. 81 § 1 kp byli gotowi ją świadczyć (pismo k. 521-523).

W odpowiedzi na pozew pozwany M. M. wniósł o oddalenie powództw w całości oraz o zasądzenie od powodów na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W pierwszej kolejności zakwestionował twierdzenia powodów jakoby umowy o pracę nie uległy rozwiązaniu na mocy porozumienia stron. Wskazał on, że dopuszczalne jest złożenie oferty między stronami zarówno w formie pisemnej i ustnej. Podniósł, że w grudniu 2010 roku złożył ustnie każdemu z powodów ofertę rozwiązania umów o pracę na mocy porozumienia stron, ustalając z powodami jako dzień ich rozwiązania 31 grudnia 2010 roku. Powyższa oferta została w jego ocenie przez powodów przyjęta o czym świadczy chociażby fakt, iż podjęli oni rozmowy w przedmiocie ich zatrudnienia od stycznia 2011 roku z T. M. (odpowiedź na pozew k. 46-49).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 sierpnia 2010 roku J. B. zawarł z (...) z siedzibą w K. reprezentowaną przez M. M. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku operatora walca i rozkładarki z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1.320 zł brutto (986, 52 zł netto) (dowód: umowa o pracę k. 22, listy płac k. 131-133, potwierdzenie przelewów k. 135-136, zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków k. 38 akt sprawy VI P 531/11). Do obowiązków J. B. należało: obsługa rozkładarki; prawidłowa eksploatacja i konserwacja maszyn - zgodna z obowiązującymi instrukcjami i przepisami w tym zakresie; sporządzanie dziennych raportów pracy maszyny; odpowiedzialność za powierzony sprzęt; wykonywanie robót drogowo – nawierzchniowych zleconych przez kierownika robót; dbanie o utrzymanie czystości na stanowisku pracy; podnoszenie kwalifikacji zawodowych poprzez udział w szkoleniach i kursach organizowanych przez pracodawcę; wykonywanie innych poleceń przełożonego (dowód: umowa o pracę k. 22 akt sprawy VI P 531/11).

W dniu 16 sierpnia 2010 roku T. B. zawarł z (...) z siedzibą w K. reprezentowaną przez M. M. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku operatora rozkładarki z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1.320 zł brutto (986, 52 zł netto) (dowód: umowa o pracę k. 17, listy płac k. 82-84, potwierdzenia wykonania przelewów k. 85-87, zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków k. 56). Do obowiązków T. B. należało: obsługa rozkładarki; prawidłowa eksploatacja i konserwacja maszyn - zgodna z obowiązującymi instrukcjami i przepisami w tym zakresie; sporządzanie dziennych raportów pracy maszyny; odpowiedzialność za powierzony sprzęt; wykonywanie robót drogowo – nawierzchniowych zleconych przez kierownika robót; dbanie o utrzymanie czystości na stanowisku pracy; podnoszenie kwalifikacji zawodowych poprzez udział w szkoleniach i kursach organizowanych przez pracodawcę; wykonywanie innych poleceń przełożonego (dowód: umowa o pracę k. 17).

W dniu 20 sierpnia 2010 roku J. P. zawarł z (...) z siedzibą w K. reprezentowaną przez M. M. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku operatora walca z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1.320 zł brutto (986, 52 zł netto) (dowód: umowa o pracę k. 13, listy płac k. 76-78, potwierdzenia wykonania przelewów k. 79-81, zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków k. 54). Do zakresu obowiązków J. P. należało: obsługa walca; prawidłowa eksploatacja i konserwacja maszyn - zgodna z obowiązującymi instrukcjami i przepisami w tym zakresie; sporządzanie dziennych raportów pracy maszyny; odpowiedzialność za powierzony sprzęt; wykonywanie robót drogowo – nawierzchniowych zleconych przez kierownika robót; dbanie o utrzymanie czystości na stanowisku pracy; podnoszenie kwalifikacji zawodowych poprzez udział w szkoleniach i kursach organizowanych przez pracodawcę; wykonywanie innych poleceń przełożonego (dowód: umowa o pracę k. 13).

W dniu 16 sierpnia 2010 roku M. S. zawarł z (...) z siedzibą w K. reprezentowaną przez M. M. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku operatora walca z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1.320 zł brutto (986, 52 zł netto) (dowód: umowa o pracę k. 10, listy płac k. 70-72, potwierdzenia wykonania przelewów k. 73-75, zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków k. 53). Do zakresu obowiązków M. S. należało: obsługa walca; prawidłowa eksploatacja i konserwacja maszyn - zgodna z obowiązującymi instrukcjami i przepisami w tym zakresie; sporządzanie dziennych raportów pracy maszyny; odpowiedzialność za powierzony sprzęt; wykonywanie robót drogowo – nawierzchniowych zleconych przez kierownika robót; dbanie o utrzymanie czystości na stanowisku pracy; podnoszenie kwalifikacji zawodowych poprzez udział w szkoleniach i kursach organizowanych przez pracodawcę; wykonywanie innych poleceń przełożonego (dowód: umowa o pracę k.10).

W dniu 25 listopada 2010 rokuR. T.zawarł z (...) z siedzibą w K. reprezentowaną przez M. M. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku elektronika z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1.320 zł brutto (986, 52 zł netto) (dowód: umowa o pracę k.19, listy płac k. 94-95, potwierdzenia wykonania przelewów k. 96-97, zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków k. 57). Do zakresu obowiązków R. T. należało: prawidłowa eksploatacja i konserwacja maszyny -zgodna z obowiązującymi przepisami w tym zakresie; sporządzanie dziennych raportów pracy maszyny; odpowiedzialność za powierzony sprzęt; wykonywanie robót drogowo-nawierzchniowych zleconych przez kierownika robót; dbanie o utrzymanie czystości na stanowisku pracy; podnoszenie kwalifikacji zawodowych poprzez udział w szkoleniach i kursach organizowanych przez pracodawcę; wykonywanie innych poleceń przełożonego (dowód: umowa o pracę k. 19).

Od dnia 4 października 2010 roku D. W. zawarł z (...) z siedzibą w K. reprezentowaną przez M. M. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku elektronika z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1.320 zł brutto (986, 52 zł netto) (dowód: umowa o pracę k. 15, listy płac k. 88-90, potwierdzenia wykonania przelewów k. 91-93, zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków k. 55).

Pracodawca M. M. zawierając z wymienionymi wyżej pracownikami umowy o pracę informował ich, że będą u niego zatrudnieni na stałe z tym, że w okresie zimowym, tj. od stycznia do marca za pozostawanie w gotowości do świadczenia pracy na jego rzecz będą otrzymywali wynagrodzenie w wysokości najniższej krajowej (dowód: zeznania powoda M. S. k. 110 w zw. z k. 341, zeznania powoda J. P. k. 110 w zw. z k. 342, zeznania powoda D. W. k. 343, zeznania powoda T. B. k. 344, zeznania powodaR. T.k. 345, zeznania powoda J. B. k. 346, zeznania świadka R. K. k. 186; zeznania świadka A. S.k. 270-272).

W grudniu 2010 roku M. M. dwukrotnie spotkał się z pracownikami. Na pierwszym spotkaniu poinformował ich, że w styczniu 2011 roku będzie trudna sytuacja w zakładzie pracy, jednakże zapewnił on pracowników, że będzie miał dla nich pracę, a pracownicy zapewnili jego, że będą świadczyli na jego rzecz pracę. Na drugim spotkaniu rozpoczął negocjacje w sprawie rozwiązania z nimi zawartych umów o pracę za porozumieniem stron, jednakże pracownicy nie zgodzili się na propozycję. Stwierdzili, że będzie dla nich lepiej, jeśli pracodawca dokonana wypowiedzenia przedmiotowych umów, albowiem będą oni wtedy uprawnieni do pobierania zasiłku dla bezrobotnych i otrzymania należnych im odpraw (dowód: zeznania pozwanego M. M. k. 563 w zw. z k. 111-112, zeznania świadka D. C.k. 478, zeznania powoda D. W. k. 343 w zw. z k. 111, zeznania świadka P. R. k. 481).

J. B., T. B., J. P., M. S., R. T.oraz D. W. świadczyli pracę na rzecz M. M. do końca grudnia 2010 roku. Następnie, mieli oni czekać na sms lub telefon od pracodawcy odnośnie kwestii, kiedy mają się stawić do pracy. Na początku stycznia 2011 roku otrzymali oni informację od pracodawcy o konieczności stawienia się do pracy w dniu 7 stycznia 2011 roku. W tym dniu mieli wykonać prace porządkowe w T.. Powodowie stawili się w wyznaczonym miejscu i czasie, i świadczyli tę pracę na rzecz M. M. (dowód: zeznania powodów: M. S. k. 340; J. P. k. 341, T. B. k. 344, R. T. k. 345; J. B. k. 346).

Pod koniec dnia pracy 7 stycznia 2011 roku M. M. poinformował powodów, iż zawiesił prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą i dokonał ustnego wypowiedzenia im zawartych umów o pracę (dowody: zeznania świadków: A. S. k. 271, D. C.k. 473, P. R. k. 481, T. M. k. 563; zeznania powodów: J. P. k. 342 w zw. z k. 110, M. S. k. 340 w zw. z k. 110, D. W. k. 343 w zw. z k. 110, T. B. k. 344 w zw. z k. 111, R. T.k. 345; zeznania pozwanego M. M. k. 563 i k. 111, który zeznał, że w związku z tym faktem pracownicy domagali się odpraw; przelewy bankowe dokonane przez pozwanego na rzecz pracowników z 7 stycznia 2011 roku; wyrejestrowanie pracowników z ZUS k. 535 i nast.).

W dniu 7 stycznia 2011 roku J. B. otrzymał przelewem na konto wynagrodzenie w wysokości 2.009,04 zł brutto (1.466,58 zł netto), na które składały się kwota 1.320 zł tytułem wynagrodzenia zasadniczego za grudzień 2010 roku oraz 689,04 zł tytułem ekwiwalentu za urlop (dowód: lista płac k. 133, potwierdzenie przelewu k. 136).

W dniu 7 stycznia 2011 roku T. B. otrzymał przelewem na konto wynagrodzenie w wysokości 2.669,92 zł brutto (1.926,53 zł netto), na które składały się kwota 1.320 zł tytułem wynagrodzenia zasadniczego za grudzień 2010 roku oraz 1.349,92 zł tytułem ekwiwalentu za urlop (dowód: lista płac k. 82, potwierdzenie wykonania przelewu k. 85).

W dniu 7 stycznia 2011 roku J. P. otrzymał przelewem na konto wynagrodzenie w wysokości 2.009,04 zł brutto (1.466,58 zł netto), na które składały się kwota 1.320 zł tytułem wynagrodzenia zasadniczego za grudzień 2010 roku oraz 689,04 zł tytułem ekwiwalentu za urlop (dowód: lista płac k. 76, potwierdzenie wykonania przelewu k. 79).

W dniu 7 stycznia 2011 roku M. S. otrzymał przelewem na konto wynagrodzenie w wysokości 1.883,76 zł brutto (1.379,20 zł netto), na które składały się kwota 1.320 zł tytułem wynagrodzenia zasadniczego za grudzień 2010 roku oraz 563,76 zł tytułem ekwiwalentu za urlop (dowód: lista płac k. 70, potwierdzenie wykonania przelewu k. 73).

W dniu 7 stycznia 2011 roku R. T. otrzymał przelewem na konto wynagrodzenie w wysokości 1.570,56 zł brutto (1.160,26 zł netto), na które składały się kwota 1.320 zł tytułem wynagrodzenia zasadniczego za grudzień 2010 roku oraz 250,56 zł tytułem ekwiwalentu za urlop (dowód: lista płac k. 94, potwierdzenie wykonania przelewu k. 96).

W dniu 7 stycznia 2011 roku D. W. otrzymał przelewem na konto wynagrodzenie w wysokości 1.633,20 zł brutto (1.204,45 zł netto), na które składały się kwota 1.320 zł tytułem wynagrodzenia zasadniczego o za grudzień 2010 roku raz 313,20 zł tytułem ekwiwalentu za urlop (dowód: lista płac k. 88, potwierdzenie wykonania przelewu k. 91).

Po tym dniu 7 stycznia 2011 roku powodowie nie stawili się już więcej do pracy u pozwanego (okoliczność bezsporna).

W dniu 8 stycznia 2011 roku M. M. dokonał wyrejestrowania J. B., T. B., J. P., M. S., R. T.oraz D. W. z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przy czym wypełnienia stosownych formularzy dokonał on w dniu 7 stycznia 2011 roku (dowód: potwierdzenie k. 143-144, formularze k. 535-537, 539-541, zeznania pozwanego k. 564).

Ponadto w dniu 21 stycznia 2011 roku pozwany przesłał pocztą świadectwa pracy, z których wynikało, iż stosunek pracy każdego z powodów został rozwiązany za porozumieniem stron z dniem 31 grudnia 2010 roku. Powodowie zakwestionowali sposób rozwiązania z nimi umowy o pracę i złożyli odwołania co do otrzymanych świadectw pracy, w przedmiocie których M. M. nie zajął jednak żadnego stanowiska (zeznania powoda: M. S. – k. 340; J. P. – k. 342; T. B. – k. 344; R. T.– k. 345, J. B. – k. 346).

Powodowie podjęli pracę u kolejnego pracodawcy od dnia 1 kwietnia 2011 roku (okoliczność bezsporna).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów co do których Sąd nie znalazł żadnych okoliczności mogących świadczyć o nieautentyczności lub nieprawdziwości zawartych w nich treści.

Ponadto, ustalenia zostały oparte na wiarygodnych zeznaniach świadków R. K., A. S., D. C., P. R..

W ocenie Sądu zeznania w/w świadków w większości były spójne, wyczerpujące i nie budziły wątpliwości, a także znalazły potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków R. K., D. C.i P. R. jedynie w zakresie w jakim twierdzili, że pozwany w ogóle nie prowadził z nimi rozmów w przedmiocie ewentualnego rozwiązania z nimi umów o pracę. Zeznania te w tym zakresie są sprzeczne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym w szczególności z zeznaniami samych świadków, albowiem D. C.przyznał jednocześnie, iż podczas rozmowy z pracodawcą na temat ewentualnego rozwiązania umowy za porozumieniem stron, pracownicy informowali powoda, iż lepiej będzie jeśli on dokonana im wypowiedzenia umów, ponieważ umożliwi im to ewentualne pobieranie zasiłku dla bezrobotnych, natomiast P. R. przyznał, iż miało miejsce spotkanie powodów z pozwanym i uzależniali oni ewentualną zgodę na wypowiedzenie umów od wypłacenia im odpraw. Natomiast świadek R. K. od połowy grudnia 2010 roku był na urlopie i z tego względu mógł nie uczestniczyć w tego typu rozmowach z pracodawcą.

Sąd, ustalając stan faktyczny, opierał się również na zeznaniach przesłuchanych w charakterze strony powodów: M. S., J. P., D. W., T. B., R. T. oraz J. B.. Sąd dał wiarę zeznaniom powodów odnośnie braku porozumienia między stronami w kwestii rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron, a także w zakresie w jakim twierdzili oni, że po zakończeniu przez nich pracy w dniu 7 stycznia 2011 roku pracodawca powiedział im, że jest to ich ostatni dzień pracy, albowiem zawiesił on działalność gospodarczą.

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego M. M., a także świadkowi J. M. w zakresie twierdzeń dotyczących zwolnień powodów za porozumieniem stron, a także, że pozwany informował powodów o tym, iż stosunek pracy ma się skończyć z końcem grudnia 2010 roku (k. 111-112). Zeznania te są sprzeczne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, z którego jednoznacznie wynika, że pozwany w grudniu 2010 roku jedynie informował powodów o trudnej sytuacji finansowej prowadzonej przez niego działalności oraz o rozważaniu przez niego rozwiązania umów o pracę. Poza tym, treść zeznań w tym zakresie jest sprzeczna z treścią twierdzeń samego pozwanego oraz zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, w tym w szczególności z zeznaniami P. R. i D. C., z których wynika, iż powodowie nie chcieli zgodzić się na rozwiązanie umów o pracę na mocy porozumienia stron podnosząc, iż wypowiedzenie im powyższych umów umożliwi im ewentualne ubieganie się o wypłatę zasiłku dla bezrobotnych. Poza tym, powyższemu twierdzeniu pozwanego przeczy fakt, iż pracodawca wezwał powodów, aby stawili się do pracy w dniu 7 stycznia 2011 roku. W ocenie Sądu, gdyby jak twierdzi pozwany umowy o pracę miały ulec rozwiązaniu z dniem 31 grudnia 2010 roku za zupełnie sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego byłoby wzywanie ich do świadczenia pracy po tej dacie. Ponadto, z zeznań powodów wynika, iż dopiero w dniu 7 stycznia 2011 roku pozwany jednoznacznie stwierdził, iż z uwagi na zawieszenie prowadzonej działalności gospodarczej rozwiązuje z nimi umowy o pracę, co potwierdza, że rozmowy prowadzone z pracownikami w tym przedmiocie w grudniu 2010 roku miały jedynie charakter negocjacji. Na powyższe wskazuje również fakt, iż dopiero w dniu 8 stycznia 2010 roku pracodawca dokonał wyrejestrowania powodów z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego (k. 564).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z normą zawartą w przepisie art. 189 kpc powód może żądać ustalenia przez Sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Z przepisu tego nie wynikają żadne ograniczenia w zakresie wytoczenia powództwa o ustalenie. Uznać więc należy, że decydującym dla korzystania z tej formy powództwa jest wyłącznie istnienie interesu prawnego po stronie powodów. Przez „interes” należy rozumieć potrzebę wynikającą z sytuacji, w jakiej powodowie się znaleźli, natomiast „prawny” dotyczy szeroko rozumianych praw i stosunków prawnych podmiotu. W uzasadnieniu wyroku z dnia 29 marca 2001 roku wydanym w sprawie I PKN 333/00 Sąd Najwyższy wskazał, że swoistość stosunku pracy polega na tym, że jego byt stanowi przesłankę powstania innych stosunków prawnych (i to ex lege, jak np. stosunku ubezpieczenia społecznego). Świadczenia wynikające ze stosunku pracy nie obejmują ogółu świadczeń przysługujących pracownikowi z tytułu zatrudnienia. Interes prawny pracownika w ustaleniu istnienia stosunku pracy nie wyczerpuje się przeto w żądaniu świadczeń należnych z tego stosunku prawnego. Ustalenie istnienia stosunku pracy warunkuje prawo do niektórych bieżących i przyszłych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, a także rzutuje, poprzez konstrukcję stażu ubezpieczenia, na ich wysokość. Może zatem mieć znaczenie dla, uzależnionych od okresu zatrudnienia, przyszłych świadczeń – prawa do nich lub ich wymiaru – z kolejnych stosunków pracy. W konsekwencji Sąd uznał, że interes prawny powodów w wytoczeniu niniejszego powództwa istniał obiektywnie.

W niniejszej sprawie bezsporne było, że strony łączył stosunek pracy oparty na zawarciu przez pozwanego z powodami umów na czas nieokreślony. Powodowie świadczyli na rzecz pozwanego pracodawcy pracę w ustalonym przez niego czasie i wymiarze, a on wypłacał im z tego tytułu wynagrodzenie.

Spór sprowadzał się do ustalenia, do którego momentu trwały stosunki pracy powodów. Pozwany bowiem w toku procesu podnosił, iż stosunek pracy między nim, a pracownikami uległ rozwiązaniu z dniem 31 grudnia 2010 roku, natomiast powodowie podnosili, iż stosunek trwał do 31 marca 2011 roku, tj. do dnia poprzedzającego zatrudnienie u nowego pracodawcy i uległ rozwiązaniu w wyniku wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę.

W tym miejscu należy zauważyć, iż Sąd dał wiarę twierdzeniom pozwanego, jakoby pierwotnie zawarł on z niektórymi powodami (J. B., M. S.) umowy na czas określony do dnia 31 grudnia 2010 roku. Jednakże fakt ten nie ma dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy żadnego znaczenia, albowiem jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie pracownicy odmówili świadczenia pracy na podstawie umów w takiej formie, co skutkowało zawarciem z nimi (jeszcze w tym samym dniu) umów na czas nieokreślony i to umowy zawarte na czas nieokreślony stanowią podstawę roszczeń w niniejszym postępowaniu.

Jak wynika z art. 30 § 1 pkt. 1-3 kp umowa o pracę na czas nieokreślony może zostać rozwiązana: na mocy porozumienia stron lub poprzez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia bądź bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Ciężar dowodu, iż umowy o pracę zawarte przez powodów z pozwanym uległy rozwiązaniu z dniem 31 grudnia 2010 roku – zgodnie z ogólną regułą określoną w art. 6 kc w zw. z art. 300 kp – spoczywał na wywodzącym z tego twierdzenia skutki prawne, a zatem na pozwanym. W ocenie Sądu, pozwany powyższego twierdzenia w żaden jednak sposób nie wykazał. Strona pozwana nie przedstawiła na tę okoliczność dowodu z dokumentu, z którego wynikałby taki sposób rozwiązania umowy, nie powołała również innych dowodów, które potwierdzałyby, że strony rozwiązały powyższe umowy za porozumiem stron, tj. że zgodną ich wolą było zakończenie łączących ich stosunków pracy z dniem 31 grudnia 2010 roku. Wystąpienie bowiem przez pracownika lub pracodawcę z propozycją rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron stanowi jedynie ofertę zgodnego rozwiązania stosunku pracy, dla skuteczności którego konieczne jest przyjęcie tej oferty przez drugą stronę. Jak jednak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym przede wszystkim z zeznań samego pozwanego w żaden sposób nie można uznać, iż powodowie przyjęli ofertę powoda rozwiązania ich umów we wskazany sposób. Sam pozwany przyznał, co zostało zresztą potwierdzone przez świadka D. C., że powodowie zgodnie stwierdzili, iż lepiej będzie, żeby to pozwany wypowiedział im umowy, ponieważ umożliwi im to ewentualne ubieganie się o wypłacenie zasiłku dla bezrobotnych, a następnie zgodę na rozwiązanie umów uzależnili od wypłaty im odpraw w wysokości 2.000 zł. Powyższe w sposób jednoznaczny świadczy, iż nie doszło do porozumienia między stronami co do rozwiązania umów o pracę, a toczące się w tym przedmiocie rozmowy stanowiły jedynie negocjacje między stronami. Twierdzenie pozwanego, jakoby o przyjęciu przez powodów złożonej im oferty rozwiązania umów o pracę na mocy porozumienia stron miał świadczyć fakt prowadzenia przez nich rozmów na temat zatrudnienia z T. M. sam w sobie nie przesądza, iż wyrazili oni zgodę na rozwiązanie umów za porozumieniem stron, a wskazuje jedynie na fakt, że mając świadomość, że umowy te mogą ulec w niedalekiej przyszłości rozwiązaniu zaczęli prowadzić rozmowy w przedmiocie podjęcia nowego zatrudnienia.

Z tych samym względów Sąd nie uznał, iż podczas rozmów pozwanego i pracowników w grudniu 2010 roku doszło do skutecznego wypowiedzenia powodom umów o pracę. Pozwany sam przyznał, iż podczas pierwszej rozmowy zapewniał jeszcze pracowników, iż mimo, iż w styczniu 2011 roku będzie trudniejsza sytuacja jego firmy to nie zamierza zwalniać pracowników. W ocenie Sądu, pozwany nie wykazał również, iż treść późniejszych rozmów z powodami wykraczała poza negocjacje dotyczące ewentualnego sposobu rozwiązania umów, w żaden bowiem sposób nie wynika, iż złożył on powodom skuteczne wypowiedzenie tychże umów. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę należy uznać za złożone z chwilą, gdy doszło do drugiej strony w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią, z materiału dowodowego nie wynika natomiast, aby oświadczenie takie rzeczywiście zostało złożone z dniem 31 grudnia 2010 roku. Powyższemu twierdzeniu strony pozwanej przeczy także okoliczność, że pozwany wezwał pracowników do świadczenia pracy w dniu 7 stycznia 2011 roku, a zatem w świadomości pozwanego, także po dniu 31 grudnia 2010 roku, powodowie podlegali jego kierownictwu i byli zobowiązani wykonywać na jego rzecz pracę za wynagrodzeniem, w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, a zatem w dalszym ciągu istniał między nimi stosunek pracy (art. 22 § 1 kp). Poza tym, na fakt, iż umowy o pracę powodów nie uległy rozwiązaniu z dniem 31 grudnia 2010 roku wskazuje okoliczność, że dopiero w dniu 8 stycznia 2011 roku, a zatem w dniu następnym po tym jak rzeczywiście dokonał im wypowiedzenia umów, o czym będzie poniżej, pozwany dokonał wyrejestrowania powodów z ubezpieczeń społecznych. Także świadek T. M. podkreślił, że na początku stycznia 2011 roku powodowie dalej uważali siebie za pracowników M. M. (k. 563).

Mimo powyższego, Sąd uznał, iż pozwany złożył powodom skuteczne oświadczenie o rozwiązaniu umów o pracę za wypowiedzeniem w dniu 7 stycznia 2011 roku. W sprawie niesporne było, że poinformował on pracowników o konieczności stawienia się do pracy w dniu 7 stycznia 2011 roku w T., celem wykonania prac porządkowych. Nie budziło również żadnych wątpliwości, iż stawili się oni na polecenie pozwanego oraz, że zlecone im prace wykonali. Jak wynika jednak w zasadzie ze zgodnych zeznań powodów, po zakończeniu przez nich pracy w tym dniu pozwany dokonał wypowiedzenia im umów o pracę. I tak, powód J. P. stwierdził, że „7 stycznia 2011 roku przepracowaliśmy cały dzień i dopiero pod koniec pracy powiedział, że niestety rozwiązuje z nami umowę” (k. 342 w zw. z k. 111), powód D. W. stwierdził, że „pozwany 7 stycznia 2011 roku powiedział, że już jest koniec pracy” (k. 343 w zw. z k. 111), T. B. zeznał, że „według mnie stosunek pracy skończył się w ten sposób, że przyjechaliśmy do pracy 7 stycznia 2011 roku” (k. 344), R. T. zeznał, że „pozwany mówił, że z dniem 7 stycznia już praca się kończy, nie będzie pracy (…)” (k. 345). W ocenie Sądu powyższe twierdzenia w sposób jednoznaczny wskazują, że w dniu 7 stycznia 2011 roku pozwany złożył powodom ustne oświadczenie o rozwiązaniu umów o pracę. Potwierdzają to także inne dowody wymienione powyżej w uzasadnieniu. W związku z tym, że żadna ze stron nie wskazywała na okoliczność, która uzasadniałaby rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania terminu wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, a ze stanu faktycznego ustalonego w sprawie nie wynika także, żeby strony w jakikolwiek sposób porozumiały się co do rozwiązania umowy o pracę, należało uznać, iż powyższe oświadczenie stanowiło rozwiązanie umów o pracę z zachowaniem wypowiedzenia.

Należy wskazać, że twierdzenie o istnieniu między stronami stosunku pracy do dnia 31 marca 2011 roku powodowie wywodzą jedynie z faktu, że nie otrzymali oni od powoda pisemnych oświadczeń o wypowiedzeniu umów i dopiero od dnia 1 kwietnia 2011 roku zawarli umowy o pracę z nowym pracodawcą. Przy czym, jak zostało wspomniane wyżej, w zasadzie zgodnie przyznali, że w dniu 7 stycznia 2011 roku pracodawca poinformował powodów, że jest to ich ostatni dzień pracy, a ponadto bezsporne było, iż po tym dniu nie świadczyli oni już pracy na rzecz pozwanego.

Odnosząc się do powyższych twierdzeń, w pierwszej kolejności należy wskazać, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia może zostać złożone zarówno w formie pisemnej jak i ustnej. Odmowa przyjęcia wypowiedzenia umowy o pracę nie ma znaczenia prawnego. Wypowiedzenie jest bowiem czynnością jednostronną, która dochodzi do skutku bez względu na zgodę drugiej strony. Np. złożenie oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę ma miejsce także wtedy, gdy pracownik, mając realną możliwość zapoznania się z jego treścią, z własnej woli nie podejmuje przesyłki pocztowej zawierającej to oświadczenie. Należało zatem uznać, że zgoda na dokonanie wypowiedzenia, czy też złożenie przez pracownika podpisu na wypowiedzeniu, nie są wymagane dla oceny skuteczności takiego rozwiązania umowy o pracę. Na skuteczność oświadczenia o rozwiązaniu umów o pracę nie ma wpływu także okoliczność, iż powodowie nie zgadzali się z treścią otrzymanych od pozwanego świadectw pracy, w którym zawarł on informację, iż umowy te zostały rozwiązane z dniem 31 grudnia 2010 roku na mocy porozumienia stron. Jakkolwiek zgodzić się należy z powodami, iż treść powyższych świadectw nie była prawdziwa, albowiem jak ustalono wcześniej inny był zarówno tryb jak i termin rozwiązania przedmiotowych umów, to świadectwo pracy nie jest dokumentem prawotwórczym, a jedynie oświadczeniem wiedzy i nieprawidłowe jego wypełnienie nie wpływa na tryb i skuteczność oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę. Poza tym, dla ustalenia faktu istnienia stosunku pracy między stronami, a także czasu jego trwania nie ma żadnego znaczenia, czy i w jakiej dacie powodowie podjęli zatrudnienie u nowego pracodawcy. Ustawodawstwo polskie nie wyklucza możliwości posiadania przez jednego pracownika więcej niż jednej umowy o pracę, a tym bardziej nie przewiduje rozwiązania umowy o pracę z jednym pracodawcą z chwilą zawarcia umowy z innym pracodawcą.

Umowy o pracę pozwanego z powodami zostały zawarte odpowiednio: z M. S., J. B. i T. B. w dniu 16 sierpnia 2010 roku, z J. P. w dniu 20 sierpnia 2010 roku, z D. W. w dniu 4 października 2010 roku i R. T.w dniu 25 listopada 2010 roku, a zatem na dzień upływu okresu wypowiedzenia (tak: uchwała Sądu Najwyższego z 4 kwietnia 1979 r. I PZP 33/78) byli zatrudnieni u pozwanego krócej niż 6 miesięcy. W związku z powyższym, stosownie do treści art. 36 § 1 pkt. 1 kp, do którego odsyłały wszystkie zawarte między stronami umowy o pracę, przysługiwał im 2 tygodniowy okres wypowiedzenia. Mając na uwadze treść art. 30 § 2^{(
1 )}kp oraz fakt, że oświadczenie pozwanego o rozwiązaniu powodom umów o pracę nastąpiło w dniu 7 stycznia 2011 roku należało uznać, że okres wypowiedzenia zawartych przez powodów umów upłynął w dniu 22 stycznia 2011 roku.

W konsekwencji Sąd, na podstawie wyżej wymienionych przepisów, ustalił, że stosunki pracy powodów trwały do dnia 22 stycznia 2011 roku i zostały rozwiązane przez pracodawcę za wypowiedzeniem (pkt. I – VI).

Z uwagi na fakt, że minimalne wynagrodzenie za pracę od stycznia 2011 roku wynosiło kwotę 1.386 zł brutto miesięcznie (k. 522, Dz.U. z 2010 roku, Nr 194, poz. 1288), Sąd w punktach od VII do XII na podstawie art. 81 § 1 zd. drugie kp zasądził od pozwanego na rzecz każdego powoda kwoty po 970,20 zł brutto wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2011 roku do dnia zapłaty tytułem wynagrodzenia za okres od 1 do 22 stycznia 2011 roku (1.386 zł podzielone przez 20 dni roboczych w styczniu 2011 roku razy 14 dni roboczych w okresie od 1 do 22 stycznia 2011 roku). Mając na względzie, że w umowach o pracę zawartych między pracodawcą i powodami zastrzeżono, iż wynagrodzenie będzie im wypłacane z dołu za każdy przepracowany miesiąc do 10-go dnia następnego miesiąca, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz każdego z powodów powyższe kwoty wynagrodzenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2011 roku do dnia zapłaty.

W pozostałej nieuwzględnionej przez Sąd części, powództwa na podstawie w/w przepisów zostały oddalone (pkt. XIII).

Stosownie do treści art. 100 kpc Sąd zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu. Powodowie wygrali proces co do samej zasady, bowiem wytoczenie powództw o ustalenie stosunków pracy także po dniu 31 grudnia 2010 roku i zapłatę wynagrodzeń okazało się usprawiedliwione. Jednakże powództwa te nie zostały w znacznej części uwzględnione – przy czym należy zwrócić uwagę, że przyczyną zaistnienia niniejszego procesu jest fakt - choć skutecznego, to niezgodnego z przepisem art. 30 § 3 kp - ustnego wypowiedzenia umów o pracę przez pozwanego. Zatem to działanie pracodawcy było powodem złożenia pozwu.

Sąd w punkcie XV odstąpił od obciążania powodów kosztami sądowymi na podstawie przepisu art. 97 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Z kolei zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić, Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów. Zatem Sąd w orzeczeniu kończącym w instancji sprawę z zakresu prawa pracy, w której wartość przedmiotu nie przekracza kwoty 50.000,00 zł, obciąży pozwanego pracodawcę na zasadach określonych w art. 113 ust. 1 w.w. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych kosztami sądowymi, których nie miał obowiązku uiścić pracownik wnoszący powództwo lub odwołanie do Sądu (art. 96 ust. 1 pkt 4 tej ustawy) z wyłączeniem opłat od pism wymienionych w art. 35 ust. 1 zdanie pierwsze tej ustawy (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2007 roku, I PZP 1/07, LEX nr 231085). Zgodnie z tym stanowiskiem, które Sąd orzekający podziela, należy pobrać od pozwanego M. M. kwotę 472 zł tytułem kosztów sądowych w postaci opłaty od pozwu, której strona powodowa nie miała obowiązku uiścić (5 % od 6 zasądzonych w pkt. od VII do XII kwot plus po 30 zł za każde ustalenie w pkt. od I do VI).

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł w punkcie XVII na podstawie art. 477²§ 2 k.p.c., zgodnie z którym Sąd zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy z urzędu nadaje wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nie przekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia tego pracownika.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE