UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 13 stycznia 2016 r. (...) Bank (...) SA w W. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i nakazanie M. S. (1) i W. P. zapłaty solidarnie na jego rzecz kwoty 495 562,11 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 351 148,79 zł od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanych kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że jest następcą prawnym (...) SA Oddział w (...) Spółka Akcyjna oraz (...) SA, gdyż w trybie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h. wstąpił w dniu 31 grudnia 2012 r. we wszystkie prawa i obowiązki (...) SA, który z kolei w drodze sukcesji uniwersalnej w dniu 19 września 2011 r. wstąpił w prawa i obowiązki (...) SA, związane z działalnością oddziału, to jest (...) SA Oddział w P.. Podniósł, że M. S. (1) zawarła z jego poprzednikiem prawnym umowę kredytową, na mocy której udzielono jej kredytu w wysokości 220 000 zł, indeksowanego do waluty obcej - franka szwajcarskiego. Stwierdził, że wierzytelność z tytułu tej umowy została zabezpieczona m.in. umową poręczenia, którego udzieliła W. P.. Wskazał, że w wyniku zaprzestania dobrowolnej spłaty kredytu przez M. S. (1), rozwiązał umowę kredytową i wezwał pozwane do spłaty wierzytelności. Podniósł, że mimo upływu terminu wskazanego w wezwaniu do zapłaty, należność objęta pozwem nie została uregulowana. Zaznaczył, że podejmowane przez niego próby ugodowego załatwienia sprawy nie spotkały się z pozytywną reakcją pozwanych. Wniósł o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym (pozew k. 2-3).

W dniu 26 stycznia 2016 r. w sprawie o sygnaturze II Nc 18/16 Sąd Okręgowy w Warszawie, II Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym nakazał pozwanym M. S. (1) i W. P., aby w ciągu dwóch tygodni od otrzymania nakazu zapłaty zapłaciły solidarnie (...) Bank (...) SA z siedzibą w W. kwotę 495 562,11 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 351 148,79 zł od 13 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 267 zł tytułem zwrotu kosztów procesu albo wniosły w tym terminie zarzuty od nakazu zapłaty (nakaz zapłaty k. 27).

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwane wskazały, że zaskarżają nakaz w całości, wniosły o uchylenie nakazu i oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz każdej z nich osobno w podwójnej wysokości stawek minimalnych. Wskazały, że w niniejszej sprawie w ogóle nie powinien być wydany nakaz zapłaty, bo powód, wbrew swoim twierdzeniom, nigdy nie wypowiedział umowy kredytowej, a zatem roszczenie jest w znacznej części niewymagalne. Ponadto stwierdziły, że roszczenie jest w znacznej części przedawnione z uwagi na upływ trzyletniego terminu przedawnienia. W dalszej kolejności podniosły, że powód nie wykazał skutecznie swojego następstwa prawnego wobec (...) SA Oddział w P. lub jego następcy prawnego, to jest (...) SA. Odnośnie niewłaściwego trybu postępowania wskazały, że z uwagi na usunięcie ksiąg bankowych i rachunkowych z katalogu dokumentów urzędowych, w żadnych warunkach nie jest możliwe na ich podstawie wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Podniosły, że sąd może wydać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym jedynie w wyjątkowych wypadkach, gdy księgi bankowe nie budzą jakichkolwiek wątpliwości i zaznaczyły, że w niniejszej sprawie pojawia się tak wiele wątpliwości, że wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym należy uznać za naruszające art. 201 § 1 k.p.c. Pozwane zakwestionowały fakt otrzymania pisemnych wezwań do zapłaty. Dalej wskazały, że umowa nadal wiąże strony, gdyż powód nigdy nie wypowiedział umowy ani od niej nie odstąpił, a w konsekwencji - z uwagi na obowiązywanie umowy kredytowej - roszczenie o zapłatę rat niewymagalnych należy uznać za przedwczesne.. Podniosły także, że M. S. (1) do maja 2012 roku terminowo spłacała raty kredytu, a pozew został sporządzony w styczniu 2016 roku, więc wszystkie raty za 2012 rok uległy już przedawnieniu, z uwagi na 3-letni termin przedawnienia świadczeń okresowych z art. 118 k.c. Stwierdziły, że nawet gdyby przyjąć skuteczne wypowiedzenie umowy, to i tak w sprawie występuje 3-letni termin przedawnienia związany z tym, że roszczenie powoda wynika z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Pozwane podniosły ponadto, że skierowane do nich wezwania do zapłaty zawierają braki, które uniemożliwiały wydanie nakazu zapłaty. Wezwania te nie zawierają propozycji ugodowego zakończenia sporu, poprzez mediację lub zawarcie ugody. Stwierdziły, że twierdzenia powoda, że podejmował starania o ugodowe załatwienie sprawy należy uznać za niewiarygodne. Zaznaczyły, że powód nie czyni żadnych ustępstw wobec nich, a zatem nie można uznać, aby dążył do polubownego załatwienia sprawy, a zatem nie wypełnił on dyspozycji art. 187 § 1 pkt 3 k.p.c. Pozwane wskazały także, że W. P. poręczyła zobowiązanie M. S. (1) do kwoty 220 000 zł, a w umowie poręczenia znajduje się upoważnienie banku do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty 444 000 zł. Podniosły, że skoro ten najbardziej uprzywilejowany sposób zabezpieczenia roszczeń banku, jakim był bankowy tytuł egzekucyjny, umożliwiał zaspokojenie banku jedynie w wysokości 444 000 zł, to tym bardziej nakaz zapłaty wynikający z tej umowy nie powinien przekraczać tej kwoty. Wskazały poza tym, że poręczenie dotyczyło tylko i wyłącznie zabezpieczenia hipotecznego, o czym świadczy załączone do pozwu oświadczenie dłużnika hipotecznego, z którego jasno wynika, że W. P. poddała się egzekucji z ograniczeniem do nieruchomości. Zaznaczyły, że o ile zatem powód byłby następcą prawnym (...) SA, to mógłby jedynie żądać egzekucji z oznaczonej w tym oświadczeniu nieruchomości, a w żadnym wypadku nie można uznać, że w świetle dokumentów dołączonych do pozwu, można zasądzić od W. P. kwotę 495 562,11 zł (zarzuty od nakazu zapłaty k. 36-43).

Pozwany w piśmie z 28 czerwca 2016 r. wyjaśnił, że oświadczenia w przedmiocie wypowiedzenia umowy zostały doręczone pozwanym na wskazane przez nich adresy do doręczeń. oraz wskazał, że bieg przedawnienia został przerwany przez wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego i wystąpienie o nadanie mu klauzuli wykonalności. Ustosunkował się także do pozostałych zarzutów ( k. 68-73).

W piśmie z 22 lipca 2016 r. pozwane zarzuciły m.in., że złożony prze pozwanego wniosek o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu zawierał taką liczbę błędów formalnych i merytorycznych, że nie mógł przerwać biegu terminu przedawnienia roszczenia. Dodatkowo podniosły, że za dług przyszły można poręczyć tylko do wysokości z góry oznaczonej ( pismo k. 95-100).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 marca 2008 r. M. S. (1) zawarła z (...) SA Spółką Akcyjną Oddział w P. z siedzibą w W. (Bank) umowę kredytu firmowego na wzrost konkurencyjności firmy, indeksowanego kursem franka szwajcarskiego, nr (...), na podstawie której Bank udzielił jej kredytu w kwocie 222 000 zł na warunkach określonych w umowie oraz ,,Regulaminie kredytowania przedsiębiorców w (...). W umowie postanowiono między innymi, że:

- kredyt zostanie wykorzystany na finansowanie bieżącej działalności kredytobiorcy, pokrycie opłaty za czynności związane z informacją bankową o nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu, pokrycie należnej Bankowi prowizji za udzielenie kredytu (§ 2 ust. 1),

- kredytobiorca zobowiązuje się ponieść następujące koszty związane z kredytem: prowizję za udzielenie kredytu, liczoną od kwoty udzielonego kredytu, należną z dniem zawarcia umowy w kwocie 3 330 zł, opłatę za czynności związane z informacją bankową o nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu w kwocie 220 zł, pozostałe prowizje i opłaty, których wysokość i tryb pobrania określa Tabela Opłat i Prowizji dla Małych Firm oraz odsetki od wykorzystanego kredytu (§ 4 ust. 1),

- zabezpieczeniem spłaty kredytu jest: hipoteka kaucyjna do kwoty 444 000 zł, ustanowiona na zabezpieczenie kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami na nieruchomości położonej w O. przy ul. (...), cesja praw z umowy ubezpieczenia przedmiotowej nieruchomości, pisemne oświadczenie dłużnika hipotecznego o poddaniu się egzekucji oraz poręczenie według prawa cywilnego udzielone przez W. P. (§ 6),

- w zakresie nieuregulowanym umową zastosowanie mają postanowienia obowiązującego Regulaminu, stanowiącego integralną część umowy, jak również postanowienia obowiązującego ,,Regulaminu konta dla małych firm” oraz przepisy prawa polskiego (§ 10) (umowa kredytu k. 5-6).

Zgodnie z rozdziałem V Regulaminu, w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu lub w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej Bank mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, a w przypadku zagrożenia upadłością kredytobiorcy z zachowaniem 7-dniowego okresu wypowiedzenia. W takim przypadku kredytobiorca był zobowiązany do spłaty całego niespłaconego kredytu wraz z odsetkami i kosztami wynikającymi z umowy najpóźniej w następnym dniu po upływie okresu jej wypowiedzenia. Stosownie do treści pkt 4 rozdziału VI Regulaminu korespondencję uważa się za doręczoną po upływie 7 dni od daty wysłania na ostatni podany przez kredytobiorcę adres do korespondencji (regulamin k. 86-88).

M. S. (1), w zakresie roszczeń Banku wynikających z ww. umowy kredytu firmowego, poddała się egzekucji w trybie art. 97 ust. 1-2 ustawy Prawo Bankowe oraz wyraziła zgodę na wystawienie przez Bank bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty 444 000 zł w przypadku niewywiązania się z zobowiązań. Bank miał prawo objąć bankowym tytułem egzekucyjnym obok wierzytelności kapitałowych wynikających z udzielonego kredytu także należne odsetki i koszty związane z realizacją umowy oraz wszelkie koszty związane z windykacją należności Banku z umowy, do dnia zapłaty całego roszczenia objętego bankowym tytułem egzekucyjnym wraz z kosztami zastępstwa prawnego. Bank miał prawo wystąpić o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności w terminie trzech lat od daty rozwiązania umowy kredytu (załącznik numer 1 do umowy kredytu k. 7).

W tym samym dniu W. P. jako poręczyciel zawarła z (...) SA Spółką Akcyjną Oddział w P. z siedzibą w W. (Bank) umowę poręczenia, w której:

- potwierdziła, że jest jej znana treść zawartej w dniu 18 marca 2008 r. przez M. S. (1) umowy kredytu firmowego na wzrost konkurencyjności firmy, indeksowanego kursem franka szwajcarskiego nr (...) (§ 1),

- oświadczyła, że udziela poręczenia za zobowiązania kredytobiorcy wobec Banku wynikające z ww. umowy kredytowej, stając się tym samym dłużnikiem solidarnym, a Bank przyjął to poręczenie,

- zaznaczono, że poręczenie obejmuje zobowiązanie kredytobiorcy istniejące w chwili udzielenia poręczenia, jak i mogące powstać w przyszłości z tytułu ww. umowy kredytowej wraz z odsetkami, prowizjami, opłatami i innymi kosztami, na wypadek gdyby kredytobiorca nie wykonał ciążących na nim zobowiązań w oznaczonym terminie (§ 2),

- zaznaczono, że w razie niezapłacenia przez kredytobiorcę kwot należnych Bankowi na podstawie umowy kredytowej poręczyciel zapłaci na żądanie Banku należne kwoty nie później niż w terminie 10 dni od otrzymania wezwania do zapłaty (§ 3),

- oświadczyła, że w zakresie roszczeń Banku wynikających z umowy poręczenia poddaje się egzekucji w trybie art. 97 ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe oraz wyraża zgodę na wystawienie przez Bank bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty 444 000 zł. Bank miał prawo objąć bankowym tytułem egzekucyjnym, obok wierzytelności kapitałowych, także odsetki i koszty związane z realizacją umowy kredytowej oraz wszelkie koszty związane z windykacją należności Banku wraz z kosztami zastępstwa prawnego (§ 4),

- zobowiązała się niezwłocznie powiadomić Bank o zmianie swojego adresu. Wszelką korespondencję Bank miał kierować na adres poręczyciela wskazany w umowie poręczenia lub w późniejszym powiadomieniu. W przypadku zmiany adresu bez powiadomienia Banku, pisma miały być kierowane na ostatni znany Bankowi adres ze skutkiem doręczenia po upływie 14 dni od dnia nadania korespondencji przez Bank (§ 6) (umowa poręczenia k. 9).

W dniu 15 kwietnia 2008 r. W. P. złożyła oświadczenie o poddaniu się egzekucji w którym oświadczyła, że na podstawie art. 97 ustawy Prawo bankowe w związku z ustanowieniem zabezpieczenia wierzytelności (...) SA Spółka Akcyjna Oddział w P. z siedzibą w W. (Bank), wynikających z ww. umowy kredytu firmowego na wzrost konkurencyjności firmy nr (...)2008 r. w postaci hipoteki kaucyjnej do kwoty 444 000 zł na nieruchomości lokalowej w postaci lokalu położonego w O. przy ul. (...), poddaje się egzekucji z ograniczeniem do wyżej wymienionej nieruchomości oraz wyraża zgodę na wystawienie przez Bank bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty 444 000 zł. Bank miał prawo objąć bankowym tytułem egzekucyjnym, obok wierzytelności kapitałowych, także odsetki i koszty związane z realizacją umowy kredytowej oraz wszelkie koszty związane z windykacją należności Banku wraz z kosztami zastępstwa prawnego (oświadczenie dłużnika hipotecznego k. 8).

W dniu 25 lutego 2010 r. M. S. (1) powiadomiła Bank o zmianie adresu korespondencyjnego na M. ul. (...) ( wniosek k. 83).

Postanowieniem z 23 września 2011 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego postanowił wykreślić z Krajowego Rejestru Sądowego (...) SA Spółkę Akcyjną Oddział w P. z siedzibą w W.. W uzasadnieniu wskazano, że w 19 września 2011 r. do rejestru został wpisany (...) SA, który powstał na skutek wniesienia wszystkich składników majątkowych Oddziału (...) SA, na mocy art. 42a ustawy Prawo Bankowe. Zaznaczono, że zgodnie z art. 42e ust. 1 Prawa bankowego z chwilą wpisania do rejestru banku utworzonego przez instytucję kredytową następuje wykreślenie z rejestru oddziału instytucji kredytowej, a zgodnie z art. 42e ust. 2 i 3 Prawa bankowego wpisany bank krajowy wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki instytucji kredytowej związane z działalnością oddziału ( postanowienie k. 18).

Pismem z 2 lipca 2012 r. (...) SA, z powołaniem się na regulamin kredytowania przedsiębiorców w (...) SA, wypowiedział umowę kredytową z 18 marca 2008 r. zawartą z M. S. (1) z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. W piśmie wskazano numer rachunku bankowego, na który ma nastąpić zwrot wykorzystanego kredytu wraz z należnymi Bankowi odsetkami, opłatami i prowizjami oraz zaznaczono, że zwrot należności powinien nastąpić najpóźniej następnego dnia po upływie okresu wypowiedzenia. Pismo zostało nadane do M. S. (1) na adres przy ul. (...) w M. w dniu 5 lipca 2012 r. Pismo było dwukrotnie awizowane, nie zostało podjęte w terminie i w dniu 26 lipca 2012 r. nastąpił jego zwrot do nadawcy. Pismem z 17 lipca 2012 r. Bank poinformował o wypowiedzeniu M. S. (1) umowy kredytowej z 18 marca 2008 r. W. P.. Pismo zostało wysłane w dniu 18 lipca 2012 r. na adres przy ul. (...) w O.. Było dwukrotnie awizowane, nie zostało podjęte w terminie i w dniu 7 sierpnia 2012 r. nastąpił jego zwrot do nadawcy (pisma wraz z dowodami nadania k. 81-82, 84-85).

W dniu 4 kwietnia 2013 r. (...) Bank (...) SA wystawił bankowy tytuł egzekucyjny obejmujący jego roszczenia wobec M. S. (1), wynikające z umowy kredytu firmowego z 18 marca 2008 r., zawartej z poprzednikiem prawnym Banku oraz roszczenia wobec W. P., wynikające z umowy poręczenia z 18 marca 2008 r., zawartej z poprzednikiem prawnym Banku. Bankowy tytuł egzekucyjny został wystawiony na łączną kwotę 362 019,08 zł. Wnioskiem z 28 czerwca 2013 r. Bank wystąpił o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. Postanowieniem z 5 września 2014 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Olsztynie oddalił ten wniosek wskazując, że wnioskodawca nie wykazał, kiedy została rozwiązana umowa kredytowa z 18 marca 2008 r. i w związku z tym nie udowodnił, że został zachowany trzyletni termin na wystąpienie o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, liczony od daty rozwiązania umowy. Ponadto stwierdził, że w bankowym tytule egzekucyjnym nie została w prawidłowy sposób określona czynność bankowa, której dotyczył tytuł, gdyż jej oznaczenie zawiera oczywistą omyłkę (wpisano 18/03/208 r. zamiast 18/03/2008) oraz błędnie wskazano numer PESEL M. S. (1) (bankowy tytuł egzekucyjny k. 89, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności k. 90, postanowienie referendarza sądowego k. 91).

W. P. jest od 21 września 1998 r. zameldowana na pobyt stały pod adresem przy ul. (...) w O.. M. S. (1) (obecne nazwisko D.) jest zameldowana od 5 marca 2009 r. na pobyt stały pod adresem przy ul. (...) w M. (informacje z Centrum Personalizacji Dokumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych k. 79-80). W dniu 12 grudnia 2015 r. M. S. (2) z domu P. wyszła za mąż za J. D. i zmieniła nazwisko na D. ( zaświadczenie z systemu Pesel k. 114-116).

(...) Bank (...) SA z siedzibą w W. jako spółka przejmująca połączył się z (...) SA jako spółką przejmowaną w trybie at. 492 § 1 pkt 1 k.s.h., poprzez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą. Połączenie zostało dokonane w oparciu o uchwałę walnego zgromadzenia akcjonariuszy spółki przejmowanej z 14 listopada 2012 r., powziętą na podstawie art. 506 § 1 k.s.h. oraz uchwałę zarządu spółki przejmującej z 14 listopada 2012 r., z uwzględnieniem art. 516 k.s.h. (informacja z KRS k. 20-25, 76-78).

Pismami z 16 listopada 2015 r. powód wezwał M. S. (1) do zapłaty kwoty 491 425,29 zł, obejmującej należności z umowy kredytowej z 18 marca 2008 r. zawartej przez nią z poprzednikiem prawnym powoda. Wezwanie zostało wysłane na dwa adresy: ul. (...) w M. oraz ul. (...) w O.. Było dwukrotnie awizowane, nie zostało podjęte w terminie i zostało zwrócone do nadawcy w dniu 8 grudnia 2015 r. W dniu 17 listopada 2015 r. powód wysłał do W. P. wezwanie do zapłaty kwoty 491 425,29 zł, obejmującej należności z umowy kredytowej z 18 marca 2008 r. zawartej przez pozwaną M. S. (1) z poprzednikiem prawnym powoda. Wezwanie zostało wysłane na adres ul. (...) w O.. Było dwukrotnie awizowane, nie zostało podjęte w terminie i zostało zwrócone do nadawcy w dniu 4 grudnia 2015 r. (wezwania do zapłaty wraz z dowodami nadania k. 10-15).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powołanych wyżej dokumentów prywatnych i urzędowych. Przedmiotowe dokumenty zostały częściowo złożone w kopiach, ale żadna ze stron nie kwestionowała ich treści i nie domagała się przedstawienia przez stronę przeciwną oryginałów, stąd wystarczające było oparcie się przez Sąd na złożonych kopiach.

Sąd zważył, co następuje:

Po zapoznaniu się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym Sąd uznał, że roszczenie jest uzasadnione, a zgłoszone zarzuty nie zasługują na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że nie sposób podzielić stanowiska pozwanych, że w niniejszej sprawie brak było przesłanek do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Pozwane trafnie wskazały, że księgi bankowe i rachunkowe banków nie znajdują się już w katalogu dokumentów urzędowych, jednak nie oznacza to, że na podstawie tego dokumentu nie można wydać nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. W niniejszej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym nie został wydany na podstawie art. 485 § 1 pkt 1 k.p.c., który dotyczy wydania nakazu zapłaty na podstawie dołączonego do pozwu dokumentu urzędowego, ale na podstawie art. 485 § 3 k.p.c. Ostatnio powołany przepis stanowi, że sąd może wydać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jeżeli bank dochodzi roszczenia na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych, podpisanego przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzonego pieczęcią banku oraz dowodu doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty. Do pozwu zostały dołączone przedmiotowe dokumenty i Sąd uznał, że wniosek o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym jest uzasadniony. Odnośnie zarzutu pozwanych, że powód nie przedstawił dowodu doręczenia im wezwań do zapłaty należy wskazać, że wraz z samymi wezwaniami powód przedłożył koperty, z których wynika, że przedmiotowe wezwania zostały nadane do każdej z pozwanych w dniu 17 listopada 2015 r., były dwukrotnie awizowane i nie zostały odebrane w terminie. Oceniając, czy powód dołączył do pozwu dowód doręczenia pozwanym pisemnego wezwania do zapłaty Sąd miał na uwadze, że wezwania zostały doręczone pozwanym na adresy, pod którymi pozwane są zameldowane na pobyt stały od 21 września 1998 r. (W. P.) oraz od 5 marca 2009 r. (M. S. (1)), co wynika z informacji z Centrum Personalizacji Dokumentów MSW ( k. 79-80). Były to zresztą adresy podane przez same pozwane jako adresy do korespondencji i są to adresy pod którymi pozwane nadal zamieszkują. Z obu umów, dla każdej z pozwanych wynikał przy tym obowiązek powiadamiania Banku o ewentualnych zmianach adresu do korespondencji. Żadna z pozwanych nie podnosiła, że w dacie wysłania wezwań do zapłaty mieszkała pod innym adresem, niż wskazany w wezwaniach. Gdyby przyjąć tok rozumowania pozwanych, Bank nigdy nie zdołałby doręczyć dłużnikowi wypowiedzenia umowy ani wezwania do zapłaty, gdyż dłużnik zwyczajnie nie odbierałby korespondencji od Banku. Wskazać należy, że zgodnie z art. 61 § 1 zd. 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła ona zapoznać się z jego treścią. Mając na uwadze powołany przepis należy stwierdzić, że wysłanie wezwań do zapłaty na prawidłowe adresy jest równoznaczne z dojściem tych wezwań do pozwanych w taki sposób, że mogły one zapoznać się z ich treścią. Należy mieć przy tym na uwadze, że przeciętny, rozsądny, dbający o swoje interesy dorosły człowiek powinien odbierać korespondencję. Wezwania kierowane do pozwanych były dwukrotnie awizowane. Każda z pozwanych miała po 14 dni na odebranie kierowanej do niej przesyłki, a jej niepodjęcie obciąża wyłącznie pozwane. Powołany art. 61 § 1 zd. 1 k.c. nie stanowi, że dana osoba ma faktycznie zapoznać się z treścią kierowanego do niej oświadczenia, tylko że oświadczenie ma do niej dojść w taki sposób, żeby mogła zapoznać się z jego treścią. Obie pozwane mogłyby zapoznać się z treścią kierowanych do nich wezwań, gdyby odebrały awizowane przesyłki. Pozwane nie podnosiły przy tym - nie mówiąc już o wykazaniu tej okoliczności, aby którejkolwiek z nich niespodziewane zdarzenie losowe przeszkodziło w terminowym odbiorze korespondencji.

Należy więc stwierdzić, że prawidłowo zaadresowane koperty, dwukrotnie awizowane i zwrócone powodowi z powodu nieodebrania przez pozwane korespondencji w terminie ( k. 11, 13, 15) stanowią dowód doręczenia pozwanym pisemnych wezwań do zapłaty. Takie ustalenie prowadzi do wniosku, że powód dołączył do pozwu wszystkie dokumenty, o których mowa w art. 485 § 3 k.p.c., a zatem w niniejszej sprawie było możliwe wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Tym samym nie sposób zgodzić się z zarzutem pozwanych, że sprawa powinna być rozpoznania w postępowaniu upominawczym, a już kompletnie niezrozumiały jest wniosek złożony przez profesjonalnego pełnomocnika o „zmianę trybu postępowania z nakazowego na upominawcze”.

Nie sposób się też zgodzić z zarzutem pozwanych, że powód nie wykazał swojego następstwa prawnego po (...) SA Spółce Akcyjnej Oddział w P. z siedzibą w W. oraz (...) SA. Drugi z powołanych podmiotów był uniwersalnym następcą prawnym pierwszego z wymienionych podmiotów ( postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z 23 września 2011 r.). Pozwane nie kwestionowały przedmiotowego orzeczenia. Z kolei następstwo prawne powoda względem (...) Spółki Akcyjnej wynika z informacji z Krajowego Rejestru Sądowego. Zgodnie treścią informacji zawartej w (...) Bank (...) SA z siedzibą w W., jako spółka przejmująca połączył się z (...) SA jako spółką przejmowaną w trybie at. 492 § 1 pkt 1 k.s.h., to jest przez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą. Połączenie zostało dokonane w oparciu o uchwałę walnego zgromadzenia akcjonariuszy spółki przejmowanej z 14 listopada 2012 r., powziętą na podstawie art. 506 § 1 k.s.h. oraz uchwałę zarządu spółki przejmującej z 14 listopada 2012 r. Połączenie zostało dokonane z uwzględnieniem art. 516 k.s.h. ( informacja k. 20-25). Nie można się więc zgodzić z twierdzeniem pozwanych, że przedmiotowa informacja potwierdza jedynie fakt poprawnego udzielenia pełnomocnictwa J. G., którego podpis widnieje pod pozwem. W ocenie Sądu przedmiotowe twierdzenie jest zapewne wynikiem przeoczenia przez pozwane stosownego wpisu zawartego w informacji z Krajowego Rejestru Sądowego. Treść przedmiotowej informacji jest jasna i - przy uwzględnieniu treści powołanej w niej przepisów - bez wątpienia wykazuje następstwo prawne powoda względem (...) SA, a w konsekwencji na posiadanie przez powoda legitymacji czynnej w przedmiotowej sprawie. Na marginesie należy wskazać, że zarzut „braku zdolności procesowej powoda”, zawarty w pkt 1 petitum zarzutów, sformułowany przez profesjonalnego pełnomocnika, jest niezrozumiały.

Za nieuzasadniony Sąd uznał również zarzut niewymagalności roszczenia ze względu na brak wypowiedzenia przez Bank umowy. Powód wykazał, że umowa została wypowiedziana, składając pisma w sprawie wypowiedzenia umowy wraz z dowodami ich doręczenia. Również tych przesyłek pozwane nie odebrały i również te przesyłki - ze wskazanych powyżej przyczyn - należy uznać za skutecznie doręczone. Oba oświadczenia doszły bowiem do pozwanych w taki sposób, że mogły one zapoznać się z ich treścią (art. 61 § 1 zd. 1 k.c.) i nie ma znaczenia fakt, że żadna z pozwanych nie odebrała kierowanej do niej korespondencji. W konsekwencji należy uznać, że Bank skutecznie wypowiedział umowę kredytu, zawartą z M. S. (1) oraz skutecznie zawiadomił W. P. o wypowiedzeniu tej umowy. Tym samym zarzut dotyczący braku wymagalności roszczenia był niezasadny. Wraz z upływem okresu wypowiedzenia umowy - stosownie do treści rozdziału V Regulaminu, który stanowił integralną część umowy kredytowej - cały niespłacony kredyt wraz z odsetkami i kosztami wynikającymi z umowy stał się wymagalny w następnym dniu po upływie okresu wypowiedzenia.

Nie zasługiwał na uwzględnienie również podniesiony przez pozwane zarzut przedawnienia roszczenia. Jak wskazał powód - powołując się na skuteczne wypowiedzenie umowy kredytowej zawartej z M. S. (1), 30-dniowy okres wypowiedzenia umowy upłynął z dniem 23 sierpnia 2012 r. Zgodnie z treścią rozdziału V Regulaminu, stanowiącego integralną część umowy, w pierwszym dniu po upływie okresu wypowiedzenia wymagalne stały się wszelkie roszczenia wynikające z zawartej umowy kredytu. Od dnia 24 sierpnia 2012 r. zaczął zatem biec termin przedawnienia roszczeń wynikających z przedmiotowej umowy (art. 120 § 1 zd. 1 k.c.). Stosownie do treści art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. W okolicznościach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, że roszczenie określone w pozwie wynika z prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej, a zatem podlega 3-letniemu terminowi przedawnienia, licząc od dnia jego wymagalności.

W okolicznościach niniejszej sprawy roszczenie powoda uległoby zatem przedawnieniu z upływem dnia 24 sierpnia 2015 r. Zdaniem Sądu termin przedawnienia został jednak przerwany na skutek złożenia przez powoda do Sądu wniosku o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Taką właśnie czynnością, która przerwała w niniejszej sprawie bieg przedawnienia, było złożenie do sądu wniosku o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z 4 kwietnia 2013 r. klauzuli wykonalności. Ściśle rzecz biorąc, na podstawie dowodów przedłożonych przez powoda nie sposób ustalić, kiedy dokładnie bieg przedawnienia jego roszczenia uległ przerwaniu. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z 4 kwietnia 2013 r. został sporządzony w dniu 28 czerwca 2013 r. ( k. 90), jednak w aktach nie ma informacji kiedy wniosek został złożony. Nie ulega jednak wątpliwości, że wniosek został oddalony postanowieniem referendarza sądowego z 5 września 2014 r. ( postanowienie k. 91), a zatem z pewnością można stwierdzić, że wniosek musiał zostać złożony przed upływem terminu przedawnienia. Zgodnie z art. 124 § 1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie jednak przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem termin przedawnienia nie biegnie, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone. Wniosek powoda został oddalony w dniu 5 sierpnia 2014 r., zatem bieg przedawnienia roszczenia rozpoczął się ponownie w dniu 6 sierpnia 2014 r. i zakończyłby się w dniu 6 sierpnia 2018 r. Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony 13 stycznia 2016 r. i na skutek tej czynności bieg przedawnienia roszczenia powoda ponownie został przerwany.

Nie sposób przy tym zgodzić się z twierdzeniem pozwanych, że złożenie wniosku o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności nie przerwało biegu przedawnienia ze względu na oddalenie wniosku. Brak jest bowiem przepisu który stanowiłby, że oddalenie pozwu czy wniosku nie wywołuje skutków, które ustawa wiąże z wniesieniem pozwu czy wniosku do sądu. Taki skutek kodeks postępowania cywilnego wiąże ze zwrotem pozwu (wniosku) oraz z cofnięciem pozwu (wniosku) (art. 130 § 2 k.p.c. i art. 202 § 2 k.p.c.). Oba przepisy na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. stosuje się odpowiednio do innych rodzajów postępowań unormowanych w kodeksie, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Nie istniał i nie istnieje natomiast żaden przepis, który stanowiłby że oddalenie powództwa (wniosku) powoduje, że ich wniesienie nie wywołuje skutków, które ustawa wiąże z wniesieniem tych pism do sądu, w tym że nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia. Z tych też przyczyn nietrafna jest argumentacja pozwanych, że jedynie uwzględnione wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przerywają bieg terminu przedawnienia roszczeń.

Nietrafna jest w ocenie Sądu argumentacja pozwanych zawarta w piśmie z 22 lipca 2016 r. i opierająca się na stwierdzeniu, że powód wykazał rażący brak staranności, jeśli chodzi o sformułowanie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu oraz że z powodu licznych błędów powoda wniosek ten został oddalony, a zatem nie można uznać, że jego wniesienie przerwało bieg przedawnienia. W ocenie pozwanych wniosek powoda zawierał liczne błędy o takim ciężarze, że żadną miarą nie mógł stanowić podstawy nadania bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przez powoda klauzuli wykonalności. Zdaniem pozwanych powód złożył ,,byle świstek papieru” w celu przerwania biegu przedawnienia, co należy rozumieć za nadużycie prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 k.c. ( pismo pozwanych z 22 lipca 2016 r. k. 95-100). Z twierdzeniami pozwanych nie sposób się zgodzić. Z postanowienia Referendarza Sądowego, oddalającego wniosek powoda nie wynika, że wniosek ten zawierał rażące, nadzwyczajne błędy czy niedokładności tego rodzaju, że przedmiotowego wniosku w ogóle nie można uznać za pismo procesowe, którego wniesienie do sądu przerywa bieg przedawnienia. Z uzasadnienia postanowienia referendarza wynika, że zasadniczym powodem oddalenia wniosku było niewykazanie przez powoda, że zachowany został termin na złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, przy czym ze złożonych w przedmiotowej sprawie dokumentów wynika, że termin ten zachowany został. Pozostałe wskazywane przez Referendarza uchybienia dotyczyły daty umowy (pomyłkę tę Referendarz sam uznał za oczywistą omyłkę) oraz błędnego Peselu pozwanej. Również tę ostatnią pomyłkę należy uznać za oczywistą, gdyż z Bazy Pesel wynika, że osoba o podanym przez powoda numerze PESEL nie istnieje ( k. 121), a zatem nie można uznać, żeby istniały wątpliwości kogo dotyczy przedmiotowy bankowy tytuł egzekucyjny.

W związku z powyższym nie można w niniejszej sprawie uznać, aby wystawiony bankowy tytuł egzekucyjny, był ,,byle świstkiem papieru”, który nie mógł doprowadzić do przerwania biegu terminu przedawnienia roszczenia. Nie budzi zdaniem Sądu żadnych wątpliwości, że złożony wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu dotyczył tych samych osób i tych samych roszczeń, których dotyczy niniejszy pozew. Jedynie ubocznie należy wskazać, że orzeczenia Sądu Najwyższego, które pozwane przytoczyły na poparcie swojego stanowiska ( k. 96-97), dotyczyły zupełnie innych stanów faktycznych.

Podsumowując ten wątek rozważań należy wskazać, że oddalenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z powodu tych uchybień, na które wskazał w swoim postanowieniu Referendarz Sądowy, nie pozwala na uznanie, że powód nie przerwał skutecznie biegu przedawnienia swojego roszczenia.

Również zarzuty pozwany, że skierowane do nich wezwania do zapłaty zawierały braki polegające na niezawarciu w nich propozycji ugodowego zakończenia sprawy, co miało stać na przeszkodzie wydaniu nakazu zapłaty w niniejszej sprawie, są w oczywisty sposób niezasadne. Podkreślić należy, że powód ma jedynie obowiązek zawarcia w pozwie informacji, czy strony podjęły próbę mediacji czy innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu (art. 187 § 1 pkt 3 k.p.c.), natomiast żadne przepisy nie nakładają na powoda prowadzenia z dłużnikami rozmów ugodowych, a tym bardziej czynienia na ich rzecz ustępstw.

Bezzasadne są również zarzuty pozwanych dotyczące ograniczenia odpowiedzialności pozwanej W. P.. Twierdzenia te stoją w sprzeczności z § 2 pkt 1 podpisanej przez pozwaną umowy poręczenia z 18 marca 2008 r., z którego wyraźnie wynika, że W. P. udzieliła poręczenia za zobowiązanie kredytobiorcy M. S. (1) wobec Banku nie tylko do wysokości, w jakiej został udzielony kredyt, to jest do kwoty 222 000 zł, ale także za zobowiązania, które mogą powstać w przyszłości, takie jak odsetki, prowizje czy opłaty. Kwota wskazana w oświadczeniu pozwanej o wyrażeniu zgody na wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego nie stanowi ograniczenia odpowiedzialności pozwanej, a jedynie stanowi górną granicę roszczeń, które mogły być dochodzone w uproszczonym trybie (na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego). Roszczeń przekraczających tę kwotę Bank mógłby dochodzić jedynie w postępowaniu zwykłym. Również oświadczenie W. P. złożone jako oświadczenie dłużnika hipotecznego nie stanowi ograniczenia jej odpowiedzialności jako poręczyciela, tylko dodatkowe zabezpieczenie kredytu poprzez ustanowienie hipoteki na stanowiącej jej własność nieruchomości. Odpowiedzialność pozwanej byłaby ograniczona do wartości nieruchomości wyłącznie wówczas, gdyby pozwana była tylko dłużnikiem rzeczowym, co w niniejszej sprawie nie ma miejsca.

Za nieuzasadniony Sąd uznał również zarzuty pozwanych, że za dług przyszły można poręczyć tylko do wysokości z góry oznaczonej, a w niniejszej sprawie wysokość tego długu nie została określona. Stwierdzić należy, że zgodnie z art. 878 § 1 k.c. można poręczyć za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej. Takie brzmienie powołanego przepisu nie przesądza jednak - wbrew stanowisku pozwanych - o tym, że w umowie poręczenia za dług przyszły należy wskazać wysokość długu przyszłego kwotowo. Taka wykładnia przedmiotowego przepisu była prezentowana w dawniejszym orzecznictwie, ale aktualne poglądy judykatury są odmienne. Dla przykładu, w wyroku z 30 września 2015 r., I ACa 419/15 Sąd Apelacyjny w Łodzi wskazał, że treść art. 878 § 1 k.c. nie daje podstaw do tego, aby można poręczenia za dług przyszły uzależniać od określenia tego długu w postaci wskazanej w poręczeniu kwoty. Przepis ten wymaga tylko, aby dług przyszły, za który się poręcza, był określony. Ważność poręczenia za dług przyszły nie jest zależna od wskazania w umowie poręczenia kwoty tego długu, lecz wystarczy aby można było uznać taki dług za określony - wystarczy ustalenie jedynie zakresu długu, co nie musi być jednoznaczne ze wskazaniem wysokości świadczenia pieniężnego, w szczególności wówczas, gdy w chwili udzielania poręczenia nie da się go precyzyjnie określić. Oznaczenie górnej granicy, a więc zakresu odpowiedzialności poręczyciela musi więc nastąpić w chwili składania przezeń pisemnego oświadczenia o przyjęciu poręczenia za dług przyszły, a nadto musi być ono na tyle wyraźne, aby można było się zorientować w sposób nie budzący wątpliwości, jaki zakres odpowiedzialności przejmuje poręczyciel. Jeśli więc oznaczenie górnej granicy odpowiedzialności poręczyciela nie jest ścisłe lub nie zostało dokonane w sposób nie budzący wątpliwości, to nie można uznać, iż doszło do dokonania ważnego poręczenia za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej. W umowie poręczenia należy wówczas określić stosunek prawny, z którego powstanie zabezpieczana wierzytelność. Nie podlega ograniczeniu z art. 878 § 1 k.c. poręczenie za dług z umowy pożyczki obejmujący kapitał i odsetki umowne, których rozmiaru (kwoty) nie można z góry przewidzieć. Sąd w pełni podziela wyrażony wyżej pogląd. Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy, mając w szczególności na uwadze § 1 i § 2 umowy poręczenia zawartej przez W. P. w dniu 18 marca 2008 r. należy wskazać, że odczytując umowę poręczenia wraz umową kredytu i załącznikami oraz postanowieniami regulaminu, który stanowił integralną część umowy kredytowej, nie można przyjąć, że wierzytelność przysługująca Bankowi względem M. S. (1), a za którą poręczyła W. P., nie była w umowie poręczenia określona. W. P. wyraźnie oświadczyła, że treść umowy kredytowej jest jej znana. Wysokość długu przyszłego, za który poręczyła W. P. w dniu 18 marca 2008 r., była możliwa do określenia na podstawie tej umowy kredytowej zawartej przez M. S. (1) w tym samym dniu i załączników do tej umowy. Umowa poręczenia, na podstawie której odpowiada w niniejszej sprawie W. P., nie była zatem sprzeczna z art. 878 § 1 k.c.

Dodatkowo należy zaznaczyć, że z zaświadczenia z systemu P. wynika, że M. S. (2) z domu P. w dniu 12 grudnia 2015 r. wyszła za mąż za J. D. i zmieniła nazwisko na D., co zostało przez Sąd uwzględnione przy wydaniu orzeczenia.

Zgodnie z art. 496 k.p.c. po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje wyrok, w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Mając na uwadze wyniki postępowania dowodowego i powołane wyżej przepisy Sąd orzekł jak w sentencji, utrzymując nakaz zapłaty z 26 stycznia 2016 r. w mocy w całości.

Przewodniczący:	SSO Katarzyna Waseńczuk
Protokolant:	Przemysław Mazur

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE