WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Mirosław Kędzierski

Protokolant sekr. sądowy Mateusz Pokora

przy udziale Dariusza Kuberskiego - prokuratora Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy

po rozpoznaniu dnia 19 grudnia 2018 r.

sprawy M. D. s. E. i H., ur. (...) w K.

oskarżonego z art. 180a k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

z dnia 16 maja 2018 roku sygn. akt II K 392/18

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że wymierzoną oskarżonemu karę ograniczenia wolności obniża do 6 (sześciu) miesięcy;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. B. – Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i jego wydatkami obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

M. D. został oskarżony o to, że w dniu 26 grudnia 2017 roku w G. na ul. (...) kierował samochodem osobowym marki P. (...) o nr rej (...) po drodze publicznej czym nie stosował się do decyzji (...) nr (...) (...) wydanej w dniu 14 maja 2010 r. o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami kat. A, B, T-, tj. o czyn z art. 180a kk.

Wyrokiem z dnia 16 maja 2018 r. w sprawie II K 392/18 Sąd Rejonowy w Inowrocławiu uznał oskarżonego M. D. za winnego zarzucanego mu czynu, tj. przestępstwa z art. 180a kk i za to na podstawie art. 180a kk, 34 § 1 i 1a pkt 1kk i 35 § 1 kk skazał go na kare roku ograniczenia wolności zobowiązując go do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym; na podstawie art. 42 § 1a pkt 1 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku; na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary ograniczenia wolności zaliczył oskarżonemu okres jego zatrzymania od dnia 26.12.2017 r. godz. 23:40 do dnia 27.12.2017 r. godz. 14:35; zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł oskarżony zaskarżając wyrok w całości. W treści apelacji oskarżony podniósł, że „(…) prawo jazdy jest mu potrzebne nie ma pieniędzy aby najmować auto testy zrobiłem pozytywnie a nie wiedziałem że nie mogłem kierować samochodem. Godziny do odrobienia mogę odrobić lecz proszę o wydłużenie czasu”.

Na rozprawie odwoławczej obrońca wniósł o złagodzenie wymierzonej oskarżonego kary do 6 miesięcy ograniczenia wolności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonego jest zasadna o tyle, że wywołała kontrolę instancyjną rozstrzygnięcia, co w konsekwencji doprowadziło do jego zmiany przez uwzględnienie wniosku obrońcy i obniżenie kary ograniczenia wolności do 6 miesięcy.

W pozostałej części zarówno w zakresie, w jakiej oskarżony kwestionował rozstrzygnięcie o środku karnym, jak i w części, w której tylko sygnalnie kwestionował ustalenia Sądu jest bezzasadna i na uwzględnienie nie zasługiwała.

Na wstępie stwierdzić należy, że w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, dokonując następnie zgodnej z wszelkimi wymogami i zasadami procesowymi rzetelnej oceny całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji w niniejszej sprawie oparte zostały o wszechstronną, wnikliwą i kompleksową analizę ujawnionych w sprawie dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej i logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów, chronionej treścią art. 7 kpk. Natomiast lektura uzasadnienia sporządzonego przez Sąd orzekający, dowodzi, że jest ono szczegółowe i odniesiono się w nim do wszystkich dowodów przeprowadzonych na rozprawie w sposób przewidziany treścią art. 424 kpk. Sąd odwoławczy w pełni się z nim utożsamia, wobec czego czuje się zwolniony od ponownego szczegółowego przywoływania tych samych okoliczności.

Apelacja oskarżonego podejmuje w gruncie rzeczy jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego. Argumenty przywołane przez autora apelacji, a w szczególności, iż „nie wiedział, że nie może kierować samochodem „ żadną miarą nie mogą przekonywać a dowody, które stanowiły dla Sądu I instancji podstawę ustaleń faktycznych ocenione zostały w sposób wadliwy.

Skarżący nie przedstawił żadnej argumentacji, która przekonywałaby o prawdziwości takiego twierdzenia tym bardziej, że osobiście odebrał decyzję starosty o cofnięciu uprawnień do kierowania samochodami a w toku postępowania przyznał się do winy i wyraził wolę dobrowolnego poddania się karze w wymiarze 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczeniu wobec niego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku..

Także sam fakt, uczęszczania na kurs prawa jazdy, wskazuje, iż oskarżony nie miał stosownych uprawnień, z czego doskonale zdawał sobie sprawę.

A zatem wbrew jego twierdzeniom oskarżony swoim zachowaniem zrealizował znamiona określone w art. 180a kk, a poczynione ustalenia Sądu I instancji były prawidłowe.

W konsekwencji uznać należy, iż rozstrzygnięcie uznające przebieg zdarzeń, jak w ustaleniach Sądu zasługuje na pełną akceptację.

W sprawie zachodzą przesłanki do obniżenia kary ograniczenia wolności do 6 miesięcy albowiem w realiach niniejszej sprawy wymierzona oskarżonemu kara przy uwzględnieniu stopienia społecznej szkodliwości jego czynu jest rażąco niewspółmiernie surowa.

Rażąca niewspółmierność kary o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 kpk zachodzić może tylko wówczas, gdyby na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica między karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowana dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 kk oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Zważyć też należy, że wymiar kary wymierzanej oskarżonemu za przypisane mu przestępstwo limitowany jest stopniem winy. Zgodnie z art. 53§1 kk dolegliwość wymierzanej kary nie może przekroczyć stopnia winy przypisanej sprawcy przestępstwa. Wymieniona zasada jest bezwzględna. Zatem, inne cele kary, związane zwłaszcza z tzw. prewencją generalną (ogólną) oraz indywidualną (szczególną), nie mogą spowodować wyjścia sankcji karnej, poza granice wyznaczone stopniem winy (por. wyr. SA w Lublinie z 17.11.1999 r., II AKa 183/99, OSA 2000, z. 4, poz. 25).

Najistotniejszymi przesłankami powodującymi obniżenie wymiaru kary były okoliczności o charakterze przedmiotowym (rodzaj i charakter naruszonego dobra, sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego), jak i podmiotowym (waga naruszonych przez sprawcę obowiązków, postać zamiaru, jego motywacja ).

Nadto okoliczności łagodzące takie jak przyznanie się do winy oskarżonego, zachowanie się popełnieniu przestępstwa, jak również motywacja jego działania nie zostały uwzględnione przez Sąd I instancji. Oskarżony wprawdzie nie zastosował się do decyzji Starosty, to jednak jego motywacja nie zasługiwała na potępienie w tak znacznym stopniu. Oskarżony w złożonych wyjaśnieniach wskazał bowiem, że postanowił usiąść za kierownicą, uniemożliwiając tym samym kierowanie pojazdem nietrzeźwej konkubinie. Także rodzaj naruszonych reguł ostrożności nie był znaczny, oskarżony poruszał się w porze nocnej około 23:40, a zatem przy niewielkim ruchu drogowym, tym samym powodując potencjalnie mniejsze zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchy drogowym. Na korzyść oskarżonego przemawiała także jego postawa przyznającego się do winy, wyrażającego skruchę i chęć dobrowolnego poddania się karze. Zachowanie oskarżonego zatem w znacznym stopniu ułatwiło prowadzenie postepowania, nie przedłużając go nadmiernie. Także zachowanie się oskarżonego po popełnieniu przestępstwa, podjęcie stosownych działań zmierzających do odzyskania uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi sugeruje jego pozytywną prognozę kryminologiczną. Oskarżony stara się odzyskać uprawnienia i postępować zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa co powinno w znacznym stopniu redukować wymierzoną mu karę.

Zdaniem Sadu Okręgowego Sąd I instancji nadmiernie wyeksponował okoliczności obciążające, nie nadając odpowiedniego tonu także tym przemawiającym na korzyść oskarżonego. Zatem, jako że okolicznościom łagodzącym nie nadano właściwego znaczenia, przez to orzeczona kara nie spełniała swoich celów w stopniu należytym.. W ocenie Sądu Okręgowego, właściwą dla osiągnięcia celów kary będzie kara 6 miesięcy ograniczenia wolności, wobec czego obniżono wymiar orzeczonej kary uznając, że spełni ona rolę zarówno w zakresie osiągnięcia celów zapobiegawczych jak i wychowawczych.

Sąd Okręgowy rozważał także zasadność orzeczonego oskarżonemu zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku w pełni je akceptując.

Należy zwrócić uwagę, że orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów przy naruszeniu normy art. 180a kk jest w oparciu o przepis art. 42 § 1a pkt 1 kk obligatoryjne. Orzeczenie zakazu następuje bowiem w razie skazania m.in.za przestępstwo z art. 180a kk A zatem orzeczenie powyższego środka karnego nie podlega ocenie sądu orzekającego, lecz stanowi jego obowiązek. Przy czym należy podkreślić, iż Sąd I instancji orzekł powyższy zakaz w najniższym wymiarze w sytuacji gdy miał możliwość orzeczenia zakazu na okres od roku do 10 lat.

Mając na uwadze, iż w postepowaniu odwoławczym udzielono oskarżonemu pomocy prawnej z urzędu, której koszty nie zostały pokryte tak w całości jak i w części, Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. B. – Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 516,40 zł brutto.

Orzekając o kosztach sądowych oparto się o brzmienie art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk, mając na uwadze aktualną sytuacje rodzinną i majątkową oskarżonego oraz fakt sprawowania opieki nad chorą matką.