UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 września 2017 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy R. N. prawa do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych .

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji ZUS Oddział w L. wskazał , że wnioskodawca udowodnił przed 01 stycznia 2009r. jedynie 01 rok, 04 miesiące i 11dni pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wobec wymaganych 15 lat.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. podał, iż nie zaliczył do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach zatrudnienia wnioskodawcy:

- w Przedsiębiorstwie (...) w B. w okresie od 01 marca 1981r. do 31 maja 1990r. – na podstawie świadectwa pracy z dnia 23 stycznia 2014r. , ponieważ dokument wystawiony został przez archiwum zajmujące się przechowywaniem akt , a nie przez zakład pracy ,

- od 10 kwietnia 1991r. do 31 grudni 2005r. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. dotyczą wyłącznie osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy tj. pracowników świadczących pracę na podstawie umowy o pracę .

Od powyższej decyzji odwołanie złożył wnioskodawca, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie jemu prawa do rekompensaty z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych .

W uzasadnieniu odwołania wnioskodawca podał, iż posiada wymagany 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze .

Wnioskodawca domagał się ponadto zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej - na podstawie Uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013r. , sygn. akt IIUZP 6/13 . Ponadto wskazał ,że w okresie odbywania zasadniczej służby wojskowej od 13 grudnia 1974r. do 22 maja 1975r. w jednostce specjalnej ONZ wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego oraz operatora dźwigu.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie .

W uzasadnieniu podtrzymano argumenty przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji .

Dodatkowo wskazano , że brak podstaw prawnych do zaliczenia okresu służby wojskowej do okresu pracy w warunkach szczególnych , wymaganego do nabycia prawa do rekompensaty, określonej w art. 21 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych.

Ponadto , zdaniem organu rentowego , zgodnie z Uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013r. , sygn. akt IIUZP 6/13, czas odbywania zasadniczej służby wojskowej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej – zalicza się na warunkach wynikających z tego przepisu- do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych , a nie prawa do rekompensaty .

Sąd ustalił stan faktyczny sprawy :

Wnioskodawca R. N. ur. (...) wiek 65 lat osiągnął w dniu (...)

Decyzją z dnia 12 kwietnia 2018r.- znak (...)- Zakład Ubezpieczeń społecznych Oddział w L. przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 01 lutego 2018r. tj. od miesiąca złożenia wniosku o emeryturę .

Przebieg zatrudnienia wnioskodawcy - na dzień 1 stycznia 2009r.:

1. od 1 września 1969r. do 24 czerwca 1972r. – był uczniem praktycznej nauki zawodu w (...)Oddział w L.,

2. od 2 sierpnia 1972r. do 28 września 1972r. był zatrudniony w (...) Spółdzielni (...) Oddział w L., na stanowisku kierowcy, (brak dokumentu, że była to praca w szczególnych warunkach),

3. od 4 października 1972r. do 30 października 1976r. pracował w Zakładzie (...) w L., jako kierowca i w tym czasie od 24 października 1973r. do 15 października 1975r. odbywał zasadniczą służbę wojskową,

4. od 1 grudnia 1976r. do 30 września 1980r. prowadził działalność transportową – taksówka bagażowa,

5.od 12 września 1980r. do 28 lutego 1981r. pracował w (...) Przedsiębiorstwie (...) w L., jako kierowca autobusu ( okres ten jest uznany jako zatrudnienie w szczególnych warunkach),

6. od 1 marca 1981r. do 31 maja 1990r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) S.A., jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz kierowca autobusu o liczbie miejsc powyżej 15,

7. od 11 czerwca 1990r. do 2 maja 1991r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) w L., jako kierowca konduktor ( okres ten jest uznany jako zatrudnienie w szczególnych warunkach ),

8. od 1 maja 1991r, do 31 grudnia 2005r. wnioskodawca prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą Przewozy (...). W okresie prowadzenia działalności gospodarczej wnioskodawca wykonywał prace kierowcy autobusu o liczbie miejsc powyżej 15.

dowód:

- akta emerytalne tom II k.17-23, tom III k.2-9 , akta kapitału początkowego ,

- akta rentowe – karta przebiegu zatrudnienia k.27 tom I.

Sąd zważył co następuje

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. nr 237, póz. 1656 ze zm.) rekompensata - oznacza odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Natomiast zgodnie z art. 21 ww. ustawy rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.Celem rekompensaty jak i emerytury pomostowej jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników ur. po 31 grudnia 1948r., zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. l ustawy pomostowej formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty: 1) nie spełnienie warunków do nabycia prawa do emerytury pomostowej, 2) udokumentowanie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat. W świetle powyższego rekompensata przysługuje tym pracownikom, którzy osiągnęli co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 ust, l i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie nabyli prawa do emerytury pomostowej z powodu nie uznania ich pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach lubo szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. l i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Dodatkowo wskazać należy, iż zgodnie z przepisami § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.: "2. Okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym wg wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie §1 ust.2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy" w którym ma określić :rodzaj pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.;stanowisko pracy w szczególnych warunkach zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego lub uchwały właściwego ministra ;okres, w którym praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Wnioskodawca nie ma prawa do rekompensaty , ponieważ- w ocenie sądu- nie posiada wymaganego, powołanymi powyżej przepisami , stażu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wynoszącym 15 lat.

Okoliczność ta była sporna w niniejszej sprawie .

Zdaniem Sądu zaliczeniu może podlegać okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. od 1 marca 1981r. do 31 maja 1990r., w którym to wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i autobusów o liczbie miejsc powyżej 15. Charakter pracy poświadczony został przez pracodawcę , a za błędy w świadectwie negatywnych konsekwencji nie może, zdaniem Sądu, ponosić ubezpieczony. Okres ten wynosi 9 lat i 3 miesiące.

Razem z okresami uznanymi przez ZUS Odział w L. jako zatrudnienie w szczególnych warunkach - w łącznym wymiarze - 01 rok 04 miesiące i 11 dni ( od 12 września 1980r. do 28 lutego 1981r. - 5 miesięcy i 19 dni oraz od 11 czerwca 1990r. do 2 maja 1991r. – 10 miesięcy i 22 dni) okresy pracy R. N. w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wynosił 10 lat 07 miesięcy i 11 dni .

Sąd uznał za prawidłowe stanowisko organu rentowego w zakresie nie zaliczenia do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej od 24 października 1973r. do 15 października 1975r.

Powołana przez wnioskodawcę Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013r. , sygn. akt IIUZP 6/13, dotyczyła prawa do emerytury na podstawie art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych , a nie prawa do rekompensaty przyznawanej na podstawie art. 21 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych.

Ponadto - w ocenie Sądu - ZUS Oddział w L. prawidłowo nie zaliczył wnioskodawcy do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu od 01 maja 1991r. do 31 grudnia 2005r. tj. okresu prowadzenia przez wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przedstawione w art. 32 ustawy ograniczenia prawa do wcześniejszej emerytury jedynie do wypadków świadczenia pracy w charakterze pracownika nie jest niezgodne konstytucyjną zasadą równego traktowania. Z tej przyczyny prawo do emerytury w niższym wieku przysługuje wyłącznie pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a nie przysługuje ubezpieczonym z tytułu zatrudnienia na podstawie innych stosunków prawnych, choćby wykonywali zatrudnienie w szczególnych warunkach. Z tych powodów Sąd nie przeprowadził postępowania dowodowego na okoliczność potwierdzenie charakteru wykonywanej przez ubezpieczonego pracy w tym okresie.

Reasumując sąd uznał ,że wnioskodawca nie ma prawa do emerytury z rekompensatą , ponieważ nie posiada wymaganego powołanymi powyżej przepisami 15 lat stażu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze .

Z powyższych względów, Sąd –na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c.– oddalił odwołanie , gdyż nie było podstaw do jego uwzględnienia z przyczyn wymienionych w niniejszym uzasadnieniu .

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE