UZASADNIENIE

Powód, Gmina M. C. – Zakład (...) w C., pozwem z dnia 16 maja 2018 r. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. S. kwoty 3.691,11 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot:

-: 138,63 zł od dnia 11 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty,

-: 138,63 zł od dnia 11 maja 2014 r. do dnia zapłaty,

-: 138,63 zł od dnia 11 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 lipca 2014 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 września 2014 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 października 2014 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 listopada 2014 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 lutego 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 138,63 zł od dnia 11 marca 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 maja 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 lipca 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 września 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 października 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 listopada 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,
-: 140,37 zł od dnia 11 lutego 2016 r. do dnia zapłaty,
-: 144,37 zł od dnia 11 marca 2016 r. do dnia zapłaty,
-: 145,33 zł od dnia 11 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty,
-: 145,33 zł od dnia 11 maja 2016 r. do dnia zapłaty,
-: 48,45 zł od dnia 11 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty,

Powód wnosił także o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwany na podstawie umowy najmu z dnia 9 października 2003 r. zajmował lokal mieszkalny nr (...) położony przy ul. (...) , w C., w którym, pomimo jego opuszczenia - nadal jest zameldowany. Pozwany zobowiązany był do uiszczania należnych opłat z tytułu czynszu i innych opłat eksploatacyjnych związanych z utrzymaniem lokalu, czego nie czynił w terminie. Na dzień wniesienia pozwu zaległość w zapłacie zaległych czynszów i opłat eksploatacyjnych na koncie lokalu wynosiła 3.691,11 zł. Powód wyjaśnił, iż listownie kontaktował się z dłużnikiem celem podjęcia prób mediacji i dobrowolnej spłaty zadłużenia, lecz do chwili wniesienia pozwu pozwany nie spełnił świadczenia.

Zarządzeniem z dnia 7 sierpnia 2018 r. Sąd wezwał pełnomocnika powoda do wskazania aktualnego adresu pozwanego – w terminie 14 dni pod rygorem zawieszenia postępowania.

W odpowiedzi na zobowiązanie Sądu, pełnomocnik powoda wskazał, iż jedynym znanym adresem pozwanego jest ul. (...) w C., a nadto wniósł o ustanowienie kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu.

Zarządzeniem z dnia 27 listopada 2018 r. Sąd ustanowił dla pozwanego M. S., którego miejsce pobytu nie jest znane, kuratora procesowego w osobie B. S. – pracownika Sądu Rejonowego w Chełmnie.

Kurator procesowy pozwanego na rozprawie mającej miejsce dnia 28 grudnia 2018 r. wniósł z ostrożności procesowej o oddalanie powództwa , wniósł też o zbadanie przez Sąd, czy roszczenie dochodzone przeciwko pozwanemu nie jest przedawnione, podnosząc zarzut przedawnienia.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 9 października 2003 r. M. S. zawarł Gminą M. C. reprezentowaną przez Zakład Usług (...) w C. umowę najmu lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) w C., zobowiązując się do zapłaty należnych opłat z tytułu czynszu i innych opłat eksploatacyjnych związanych z utrzymaniem lokalu do 10-go dnia każdego miesiąca.

dowód: umowa z dnia 9 października 2003 r. - k. 5-6 akt.

Zaległości M. S. w zapłacie czynszów i opłat eksploatacyjnych obejmowały należności za miesiące:

-: kwiecień 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: maj 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: czerwiec 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: lipiec 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: sierpień 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: wrzesień 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: październik 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: listopad 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: grudzień 2014 r. w wysokości 138,63 zł,
-: styczeń 2015 r. w wysokości 138,63 zł,
-: luty 2015 r. w wysokości 138,63 zł,
-: marzec 2015 r. w wysokości 138,63 zł,
-: kwiecień 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: maj 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: czerwiec 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: lipiec 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: sierpień 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: wrzesień 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: październik 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: listopad 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: grudzień 2015 r. w wysokości 140,37 zł,
-: styczeń 2016 r. w wysokości 140,37 zł,
-: luty 2016 r. w wysokości 140,37 zł,
-: marzec 2016 r. w wysokości 144,37 zł,
-: kwiecień 2016 r. w wysokości 145,33 zł,
-: maj 2016 r. w wysokości 145,33 zł,
-: czerwiec 2016 r. w wysokości 48,45 zł,

w łącznej kwocie 3.691,11 zł.

dowód: kartoteka konta lokalu – k. 8-10 akt, przedsądowe wezwania do zapłaty z dnia 7 października 2015 r., 6 listopada 2015 r. i 18 stycznia 2016 r. – k. 11-17 akt.

W dniach 7 października 2015 r., 6 listopada 2015 r. i 18 stycznia 2016 r. powód wystosował do M. S. szereg wezwań do spłaty zadłużenia, każdorazowo w terminie 30 dni, które zostały skierowane na adres wynajmowanego przez niego lokalu przy ul. (...) w C.. Pozwany nie uczynił zadość żądaniu powoda.

dowód: przedsądowe wezwania do zapłaty z dnia 7 października 2015 r., 6 listopada 2015 r. i 18 stycznia 2016 r. – k. 11-17 akt.

M. S. pomimo braku zamieszkiwania, w dalszym czasie jest zameldowany na pobyt stały pod adresem ul. (...) w C..

Dowód: informacja z rejestru mieszkańców – k. 7 akt.

Powyższy stan faktyczny został przez Sąd ustalony na podstawie wskazanych wyżej dowodów z dokumentów złożonych do akt niniejszej sprawy. Sąd uznał dowody te za wiarygodne, albowiem ich autentyczność nie została zakwestionowana przez stronę pozwaną a ponadto Sąd nie znalazł podstaw do ich podważenia z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Powód dochodził od pozwanego zapłaty kwoty 3.691,11 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od wskazanych w pozwie kwot i dat do dnia zapłaty. Swoje powództwo opierał na umowie najmu zawartej pomiędzy stronami . Działający w imieniu pozwanego kurator procesowy podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, wnosząc by Sąd dokonał sprawdzenia czy należności, których powód domagał się od pozwanego nie uległy przedawnieniu, a w przypadku weryfikacji pozytywnej – wnosił o oddalenie powództwa.

Wedle treści art. 659 § 1 kc w zw. z art. 680 kc, przez umowę najmu lokalu, wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Stosownie do treści art. 117 § 1 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. W § 2 tego przepisu wskazano, iż po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne. Przedawnieniu ulegają zatem tylko roszczenia cywilnoprawne o charakterze majątkowym. Roszczenia majątkowe to te, które uwarunkowane są celem i interesem majątkowym danej osoby (podmiotu) i zmierzają do zaspokojenia tego interesu.

Ustawowym skutkiem przedawnienia jest powstanie po upływie terminu przedawnienia po stronie tego, przeciw komu przysługuje roszczenie, uprawnienia do uchylenia się od jego zaspokojenia, czyli tzw. zarzut peremptoryjny. Wykonanie tego uprawnienia powoduje, że roszczenie już nie może być skutecznie dochodzone. Dotyczy to nie tylko roszczenia głównego, ale i odsetek za opóźnienie. Roszczenie o odsetki za opóźnienie przedawnia się bowiem najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego. (tak uchwała SN z 10 listopada 1995 r., (...), (...)oraz uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 26 stycznia 2005 r.,(...) OSNC 2005, nr 9, poz. 149) . Skorzystanie przez dłużnika z przysługującego mu prawa i uchylenie się od zaspokojenia roszczenia obliguje sąd do oddalenia żądania pozwu obejmującego przedawnione roszczenie.

W niniejszym procesie przedmiotowy zarzut przedawnienia został zgłoszony przez kuratora procesowego działającego w imieniu pozwanego , którego miejsce pobytu nie jest znane . Wskazać należy, iż kurator posiada w kontekście zgłaszanych zarzutów pełne prawa strony. Kurator ma obowiązek podejmowania wszelkich czynności procesowych niezbędnych dla zapewnienia obrony osoby, którą reprezentuje, także czynności dyspozytywnych. Kurator uprawniony jest więc do składania oświadczeń woli w imieniu reprezentowanej strony, ale tylko oświadczeń mających charakter procesowy, jakim niewątpliwie jest zarzut przedawnienia roszczenia. Inny bowiem tok rozumowania w istocie sankcjonowałby w sposób procesowo niedopuszczalny pozbawienie strony możliwości obrony swych praw przed sądem poprzez ograniczenie praw procesowych reprezentującego ją kuratora (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 18 czerwca 2014 r. sygn. akt (...), LEX 1488691, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 marca 2014 r., sygn. akt (...), LEX 1441386). Ustanowienie kuratora absentis wywołuje ten skutek, że zainteresowany nieobecny ma prawo oczekiwać podejmowania przez niego działań w postępowaniu. Obejmują one: zajmowanie stanowiska co do żądań przeciwnika (wnioskodawcy, innych uczestników), składanie wniosków i oświadczeń, uczestniczenie w rozprawach, podczas których przeprowadzane są dowody i roztrząsane ich wyniki, a także podejmowanie innych właściwych ze względu na stan sprawy działań, w tym wnoszenie w razie potrzeby środków odwoławczych. Z istoty celu ustanowienia kuratora procesowego wynika bowiem, że nie jest on tylko wyznaczony dla doręczenia pism sądowych. Ma on podejmować za nieobecnego czynności niezbędne dla obrony jego praw w całym postępowaniu. To zaś jak wypełnia on swe obowiązki wpływa na ocenę, czy prawa strony (uczestnika postępowania nieprocesowego) były należycie chronione. ( postanowienie

Sądu Najwyższego z dnia 14 kwietnia 2016 r. wydane w sprawie (...), L EX nr 2044488 )

Zgodnie natomiast z art. 118 k.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 9 lipca 2018 r., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Niewątpliwie zgłoszone przez powoda roszczenie z tytułu zapłaty czynszu jest roszczeniem o świadczenie okresowe. Przedawnienie roszczeń z tego tytułu następuje po upływie 3 lat. Powód domagał się zapłaty należności za okres od kwietnia 2014 r. do czerwca 2016 r. Z umowy najmu zawartej między stronami wynika, że czynsz był płatny do 10. każdego miesiąca.

Stosownie do art. 120 kc bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, przy czym wymagalność roszczenia utożsamiana jest z chwilą, z której upływem wierzyciel może skutecznie domagać się od dłużnika spełnienia świadczenia. Skoro zatem termin zapłaty czynszu został określony na 10. dzień każdego miesiąca, to termin wymagalności poszczególnych miesięcznych należności przypadał odpowiednio na dzień następny, a więc 11. dzień miesiąca.

W tym stanie rzeczy Sąd przyjął, że roszczenia dotyczące czynszu najmu za miesiące od kwietnia 2014 r. do maja 2015 r. uległy przedawnieniu, gdyż dopiero w stosunku do należności z czerwca 2015 r. nastąpiła, przez wniesienie pozwu dnia 16 maja 2018 r., przerwa biegu terminu przedawnienia.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.746,81 zł obejmującą należności za okres od czerwca 2015 r. do czerwca 2016 r. z żądanymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od poszczególnych kwot (pkt I wyroku) i oddalił powództwo w pozostałej części z uwagi na skutecznie zgłoszony zarzut przedawnienia (pkt II wyroku). Przedawnienie wskazanych należności głównych spowodowało przedawnienie się związanych z nimi należności ubocznych, jakimi były odsetki za opóźnienie .

Wyjaśnić należy, iż Sąd zastosował w niniejszej sprawie art. 118 w brzmieniu obowiązującym sprzed nowelizacji z dnia 9 lipca 2018 r. mając na uwadze treść art. 5. ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, stanowiącego, iż do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Roszczenia będące przedmiotem rozstrzygnięcia częściowo powstały i uległy przedawnieniu przed dniem wejścia w życie powyższej ustawy, dlatego też do nich zastosowanie miały przepisy w brzmieniu sprzed nowelizacji. Nadto powyższa nowelizacja, nie przewidywała zmiany przepisów art. 117 i 118 w zakresie dotyczącym roszczeń z tytułu najmu.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt III sentencji wyroku mając na uwadze przepis art. 100 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań, koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Z uwagi na fakt, iż Sąd uwzględnił powództwo w części stanowiącej 47,32% Sąd taką część kosztów - w wysokości 520,52 zł, zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu. Na poniesione przez powoda koszty w łącznej kwocie 1.100 zł, składały się: opłata sądowa od pozwu - 100 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda będącego radcą prawnym w kwocie 900 zł ustalone zgodnie z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym od dnia 27 października 2016 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 265 t.j.) oraz kwota 100 zł tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego. Strona pozwana nie poniosła kosztów procesu podlegających wzajemnemu rozliczeniu. (1.100 zł x 47,32% = 520,52 zł).

W pkt IV sentencji wyroku Sąd przyznał kuratorowi procesowemu pozwanego – B. S. wynagrodzenie w kwocie 100 zł, ustalone zgodnie z treścią § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 536) w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE