Sygn. akt I S 163/18
Dnia 11 grudnia 2018r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach w Wydziale I Cywilnym
w składzie następującym :
Przewodniczący : SSA Małgorzata Wołczańska
Sędziowie : SA Mieczysław Brzdąk
SO del. Lucyna Morys-Magiera (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2018 r.
na posiedzeniu niejawnym
sprawy ze skargi M. S. (S.)
z udziałem Skarbu Państwa-Prezesa (...)
o stwierdzenie przewlekłości w postępowaniu toczącym się przed Sądem Okręgowym w Katowicach pod sygnaturą akt II C 839/18
postanawia :
oddalić skargę.
SS0 del. Lucyna Morys-Magiera SSA Małgorzata Wołczańska SSA Mieczysław Brzdąk
Sygn. akt I S 163/18
Skarżący M. S. w skardze datowanej na 2 października 2018r. domagał się stwierdzenia przewlekłości postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Katowicach w sprawie o sygn. akt II C 839/18 (uprzednio : sygn. akt II C 2482/18 Sądu Rejonowego w S.) z jego powództwa przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce Komandytowej we W. o zapłatę oraz przyznania mu kwoty 5000zł. Podnosił, iż z uwagi na długi czas oczekiwania na rozstrzygnięcie należy mu się rekompensata.
Skarb Państwa-Prezes (...) wniósł o oddalenie skargi jako bezzasadnej.
Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:
Pozew powoda M. S. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce Komandytowej we W. o zapłatę 100.000zł w sprawie o sygn. akt II C 2482/18 wpłynął do Sądu Rejonowego w S. 20 kwietnia 2018r. 25 kwietnia 2018r. powód z złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sadowych w zakresie opłaty od pozwu. Postanowieniem z 5 czerwca 2018r. Sąd ten stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Katowicach celem rozpoznania. Odpis postanowienia został doręczony stronom 9 lipca 2018r. Zarządzenie z 3 lipca 2018r. o przesłaniu akt sprawy Sądowi właściwemu zgodnie z postanowieniem z 5 czerwca 2018r. polecono wykonać 5 września 2018r. Akta sprawy wpłynęły do (...) 12 września 2018r. Zarządzeniem z 14 września 2018r. wezwano powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez wskazanie numeru PESEL w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu pozwu. Powód 24 września2018r. wskazał swój PESEL. Zarządzeniem z 26 września 2018r. wezwano powoda do uzupełnienia braków formalnych wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych poprzez złożenie oświadczenia majątkowego na formularzu – w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu wniosku. Wykonano je 8 października 2018r.
W tym stanie rzeczy przyjąć należy, iż w sprawie (...) o sygn. akt II C 839/18 nie doszło do przewlekłości postępowania, jak twierdził to skarżący.
Sąd Apelacyjny zważył, iż badanie, czy w konkretnej sprawie nastąpiła zwłoka w jej rozpoznaniu musi uwzględniać ustalenie rozsądnego terminu postępowania w oparciu o wszystkie okoliczności danej sprawy oraz w oparciu o następujące kryteria: złożoność sprawy, postępowanie samego skarżącego i właściwych organów, znaczenie przedmiotu postępowania dla skarżącego (zob.: wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 51219/09; wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 25 września 2012r., 1415/11; decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 29 maja 2012r., 9848/10, wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 28940/08).
Ustawa nie określa przeciętnego czasu oczekiwania na rozpatrzenie sprawy. W judykaturze zasadniczo za przewlekłe uznaje się postępowanie trwające ponad 12 miesięcy (por.: postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 2006 r., I OPP 64/06 i z dnia 24 lipca 2008 r., (...) 20/08 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2005 r., III SPP 96/05), co ma swoją podstawę w domniemaniu ustawowym ustalonym art. 14 wspomnianej ustawy. Niemniej jednak, samo przekroczenie wskazanego powyżej terminu nie prowadzi do automatyzmu wyrażającego się stwierdzeniem przewlekłości, gdyż uwzględnić należy nadto terminowość i celowość podejmowanych czynności.
Zbędną zwłoką nie jest nadto każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności, dlatego przewlekłość postępowania zachodzi wówczas, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy (por.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013r. KSP 3/13, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013r. sygn. akt II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 listopada 2010r. sygn. akt II S 28/10; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 2 września 2015r., II S 18/15). Uwzględnić należy przy tym terminowość i celowość podejmowanych czynności.
Zważył Sąd Apelacyjny, iż przewlekłość postępowania musi być następstwem okoliczności, które pozostają w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością organu prowadzącego postępowanie. Tym samym, jeżeli zwłoka wynika z zachowania strony, uczestników postępowania lub innych organów, na które organ prowadzący postępowanie nie ma wpływu, a równocześnie podejmuje on skutecznie działania dyscyplinujące i naprawcze, zmierzające do jak najszybszego zakończenia sprawy, to brak jest podstaw do stwierdzenia w takich okolicznościach naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 maja 2013r., I ACa 36/13).
Przebieg postępowania przed Sądem Okręgowym w Katowicach, zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie uzasadnia stwierdzenia, iżby w sprawie o sygn. II C 839/18, pod którą to sygnaturą prowadzona była także sprawa o sygn. II C 2482/18 Sądu Rejonowego w S., doszło do przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
Ocenić wypada, iż sprawa, której skarga dotyczy, była przez Sąd Okręgowy prowadzona sprawnie, z zachowaniem zasad ekonomiki procesowej, zważywszy na wstępny etap postępowania. Pozew wpłynął do Sądu niewłaściwego – Sądu Rejonowego w S., 20 kwietnia 2018r. i po doręczeniu stronom postanowienia z 5 czerwca 2018r. w przedmiocie właściwości 9 lipca 2018r., do (...) wpłynęły w dniu 12 września 2018r.; ten dwumiesięczny okres przekazywania akt sprawy stanowił pozornie długi czasokres realizacji tejże czynności technicznej, jednakże zważywszy na okres urlopowy, w którym przypadł, nie sposób uznać, iżby stanowił on o nieuzasadnionej, zbędnej i nadmiernej zwłoce w podejmowaniu czynności. Nie wpłynął on nadto znacząco na globalny czas trwania postępowania. Od momentu wpływu akt do (...) czynności podejmowane były niezwłocznie i celowo, nie sposób zarzucić tu jakiegokolwiek opóźnienia.
Z tych wszystkich przyczyn skargę oddalono jako niezasadną, na mocy art. 12 ust. 1 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
SS0 del. Lucyna Morys-Magiera SSA Małgorzata Wołczańska SSA Mieczysław Brzdąk