Sygn. akt III RC 21/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Dąbrowie Tarnowskiej, III Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Zbigniew Lis

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Szlosek

po rozpoznaniu w dniu 08 września 2017 r. w Dąbrowie Tarnowskiej

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko małoletniej L. N. - reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego – matkę E. N.

o obniżenie alimentów

oraz sprawy z powództwa wzajemnego małoletniej L. N. - reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego – matkę E. N.

przeciwko T. P.

o podwyższenie alimentów

I.  oddala powództwo w zakresie żądania obniżenia alimentów do kwot po 500 zł miesięcznie;

II.  w pozostałej części umarza postępowanie z powództwa T. P.

III.  oddala powództwo wzajemne;

IV.  zasądza od T. P.na rzecz małoletniej L. N. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Przewodniczący:

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sygn. akt III RC 21/17

UZASADNIENIE WYROKU

Sądu Rejonowego w Dąbrowie Tarnowskiej

z dn. 08 września 2017 r.

T. P. wystąpił do tut. Sądu w dn. 14 kwietnia 2017 r. z powództwem przeciwko małoletniej L. N. (poprzednio P.) o obniżenie alimentów zasądzonych w kwocie 800 zł miesięcznie przez Sąd Okręgowy w Tarnowie, sygn. akt (...) do kwoty 400 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu podał, że jego sytuacja finansowa jest bardzo zła, na chwilę obecną nie pracuje i jest zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna bez świadczeń.

Wskazał, że nie posiada żadnego majątku w postaci drogocennych rzeczy jak auta, dom i działki. Jego matka otrzymuje rentę w kwocie 700 zł, a ojciec nie pracuje i jest bezrobotny, przez co nie są w stanie mu pomóc w płaceniu alimentów.

W odpowiedzi na pozew reprezentująca małoletnią pozwaną przedstawicielka ustawowa - matka E. N.wniosła o oddalenie powództwa w całości i jednocześnie wniosła pozew wzajemny, w którym domagała się podwyższenia alimentów na rzecz małoletniej córki do kwoty 1.200 zł miesięcznie płatnej do 10. dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat. Wnosiła również o zasądzenie na rzecz małoletniej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Na wstępie podkreśliła, że obecnie wróciła ona do swojego panieńskiego nazwiska tj. (...), jednocześnie zmieniając nazwisko małoletniej córki z (...) na (...).

Podała, że wyrokiem Sądu Okręgowego w Tarnowie z dn. 18 października 2016 r., sygn. akt(...) T. P.został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a ponadto został pozbawiony wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnią L. P..

Od wydania ww. wyroku rozwodowego wzrosły koszty utrzymania małoletniej L., co też wg niej uzasadnia pozew wzajemny o podwyższenie alimentów.

Podała, że w chwili zasądzenia alimentów pracowała ona w sklepie (...) otrzymując minimalne wynagrodzenie (co nie uległo zmianie do dnia dzisiejszego) oraz wydawała na koszty utrzymania córki ok. 1.000 zł miesięcznie. Zarobki T. P.natomiast wynosiły ok. 8.000 zł miesięcznie, a w czasie pobytu w Polsce zarabiał ok. 2.300 zł.

Obecnie koszty utrzymania córki wzrosły do kwoty 1.600 zł, na którą składają się następujące wydatki: kwota ok. 250 zł na zakup pampersów, kwota ok. 100 zł na zakup mleka (...), kwota ok. 30 zł na zakup kaszki dla dziecka, kwota ok. 350 zł na zakup innego pożywienia, kwota ok. 30 zł na zakup witamin, kwota ok. 200 zł na zakup specjalnych kosmetyków w związku z atopowym zapaleniem skóry dziecka, kwota ok. 250 zł na zakup ubrań, kwota ok. 300 zł wydatkowana na leczenie córki, w tym zakup lekarstw (zakup antyalergenów w kwocie 50 zł), koszt dojazdów raz na trzy miesiące do (...) Szpitala (...) w K. (200 zł), wizyty kontrolne u neurologa odbywające się raz na cztery miesiące (koszt 150 zł za jedna wizytę). Małoletnia L. bowiem jest uczulona na laktozę, co dodatkowo determinuje konieczność przygotowywania dla niej specjalnej diety oraz generuje potrzebę stałych wizyt u dermatologa i alergologa.

Do powyższych wydatków dochodzą roczne koszty związane z zakupem niezbędnych mebli czy też zabawek, które szacuje na kwotę 1.000 zł w skali roku.

Dalej podała, że od urodzenia córki obie mieszkają w jej domu rodzinnym wraz z rodziną macierzystą L., tj. dziadkiem, dwoma wujkami, którzy z uwagi na pracę zarobkową za granicą przebywają w domu od 3 do 6 miesięcy oraz babką, która pomaga w opiece nad wnuczką.

Wskazała, że partycypuje ona w kosztach utrzymania domu, na którego utrzymanie składają się następujące wydatki: ok. 2.500 zł rocznie na ogrzewanie domu, rachunek za wodę i kanalizację wynosi ok. 320 zł miesięcznie, wywóz śmieci łączy się z kosztem 60 zł miesięcznie oraz rachunki za energię elektryczną wynoszą ok. 170 zł miesięcznie, a za gaz płacą 400 zł miesięcznie.

Zwróciła uwagę, że posiada ona orzeczenie P. (...)w D. z dn. 29 marca 2012 r., w którym została uznana za osobę o lekkim stopniu naruszenia sprawności organizmu nierokującym poprawy, powodującym w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy z uwagi na przebytą operację przeszczepu rogówki oka w wieku (...) lat. Ponadto w związku z ww. dysfunkcją zmuszona jest dojeżdżać na badania kontrolne do K. (300 zł za dojazd), używać specjalistycznych soczewek, które należy wymieniać raz do roku, co z kolei łączy się z wydatkiem ok. 1.300 zł oraz zakupami maści do oczu w wysokości 100 zł miesięcznie.

Dodała, że choruje również na nadczynność tarczycy, a koszt jej leczenia w tym zakresie jest pokrywany z NFZ. Ponadto zdiagnozowano u niej kamicę nerkową, w związku z czym pozostaje w stałym leczeniu odbywając raz na trzy miesiące wizyty kontrolne. Koszt jednej wizyty wynosi ok. 150 zł, do którego należy doliczyć koszty dojazdu.

Odnosząc się do twierdzeń powoda E. N.przekonywała, że jego sytuacja finansowa wcale nie uległa zmianie i nadal wyjeżdża on zagranicę, gdzie przebywa przez kilka miesięcy w roku, jego zarobki wynoszą wtedy co najmniej 8.000 zł miesięcznie, a w czasie pobytu w Polsce jest nadal w stanie zarobić ok. 2.500 zł miesięcznie. Podkreśliła, że ponosi on niskie koszty utrzymania, jest z wykształcenia (...), posiada długoletnie doświadczenie w pracach wykończeniowych wnętrz zarówno w Polsce jak i zagranicą, przy czym pracował również przy zbiorach owoców, jest osobą młodą i w pełni sił, a wedle jej najlepszej wiedzy mieszka on w domu rodzinnym i nie ma nikogo innego na utrzymaniu.

Według E. N.T. P. ma potencjalne możliwości przy dołożeniu należytej staranności – nadal uzyskiwać średnio miesięczny dochód porównywalny do dochodu uzyskiwanego w chwili ustalenia alimentów przez Sąd Okręgowy w T.

Stwierdziła, że kwota 1.200 zł, do której podwyższenia alimentów się domaga i tak nie wyczerpuje w całości potrzeb małoletniej, które w pozostałej części zaspokajane będą przez nią tj. matkę małoletniej, która również własnym staraniem dba o jej wychowanie i utrzymanie, podczas gdy jej ojciec nie uczestniczy w wychowywaniu córki, nie interesuje się jej zdrowiem i nie kupuje żadnych prezentów.

Na koniec podała, że na zawiadomienie B. D. zostało wszczęte postępowania przygotowawcze w sprawie uchylania się od obowiązku alimentacyjnego na rzecz L. N., jednak wskutek zapłaty przez T. P. tych zaległości – odmówiono wszczęcia dochodzenia postanowieniem z dn. 19 lipca 2017 r., co prowadzi do wniosku, że musi on dysponować wystarczającymi środkami na wywiązywanie się z obowiązku alimentacyjnego.

Na rozprawie w dn. 08 września 2017 r. T. P. wniósł o obniżenie alimentów do kwot po 500 zł miesięcznie, w pozostałej części cofając żądanie pozwu, a także wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem zaocznym z dn. 18 października 2016 r. (prawomocnym od dn. 25 listopada 2016 r.), sygn. akt (...)Sąd Okręgowy w T. rozwiązał przez rozwód małżeństwo E. P.z domu (...) i T. P.– z wyłącznej winy T. P.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią ich córką L. P. Sąd powierzył matce i przy niej ustalił miejsce jej pobytu, zaś ojca pozbawił władzy rodzicielskiej.

W pkt III Sąd ustalił, że T. P. będzie przysługiwało nieograniczone prawo do osobistych kontaktów z córką, z zastrzeżeniem że odbywać się one będą w obecności matki.

W pkt IV wyroku Sąd zasądził tytułem alimentów od T. P. na rzecz małoletniej córki kwotę 800 zł miesięcznie – płatną do rąk matki do 10. dnia każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

Dowód:

- zalegający w aktach Sądu Okręgowego w T. - sygn. (...) wyrok z dn. 18.10.2016 r. (k. 122 -122v)

W tamtym czasie sytuacja stron przedstawiała się następująco:

E. N.nosiła nazwisko (...), miała 24 lata, posiadała wykształcenie w zawodzie (...) w uzyskanym stopniem licencjata i z małoletnią córką L. P. mieszkały w jej domu rodzinnym wraz z jej rodzicami w L.. Dom składał się z trzech pokoi, gdzie zajmowały jeden z nich. E. N.pracowała w sklepie (...) w D. na stanowisku (...) na czas oznaczony do dn. 31 grudnia 2016 r. W dn. 18 października 2016 r. przebywała na zaległym urlopie wypoczynkowym i otrzymywała wynagrodzenie w stawce minimalnej w wysokości ok. 1.470 zł netto. Wcześniej przebywała na urlopie macierzyńskim otrzymując 80 % wynagrodzenia podstawowego, które za poszczególne miesiące kształtowały się następująco: za czerwiec kwotę 1.093,10 zł netto, za lipiec i sierpień kwoty po 1.128,67 zł netto. W toku sprawy rozwodowej pobierała również alimenty na córkę oraz była właścicielką samochodu marki F. (...) z (...) r. Nie była właścicielką żadnych nieruchomości. Finansowo wspomagali ją również rodzice. Ojciec E. N. pracował w N., a matka pomagała w opiece nad dzieckiem.

L. miała wówczas ukończony pierwszy rok życia i poza tym, że miała podejrzenie skoliozy była dzieckiem zdrowym i ruchliwym. W wieku niemowlęcym przeszła pozachłystowe zapalenie płuc.

Rachunki za opłaty związane z utrzymaniem domu przedstawiały się następująco: kwota faktury z dn. 07 marca 2016 r. za wodę i ścieki za okres od dn. 20 stycznia do dn. 07 marca 2016 r. wyniosła 232,64 zł, za wywóz śmieci za okres od lutego do końca czerwca 2016 r. opłaty wyniosły 60 zł co dwa miesiące, opłata za energię elektryczną za miesiąc marzec wyniosła 196,76 zł, a za pozostałe miesiące do lipca 2016 r. włącznie opłaty wyniosły po 153,69 zł miesięcznie, opłata za gaz za okres od dn. 21 grudnia 2015 r. do dn. 21 lutego 2016 r. wyniosła 445,51 zł.

Pozwany nie utrzymywał żadnych kontaktów z żoną i córką.

Dowód:

- zalegające w aktach Sądu Okręgowego wT.- sygn.(...): protokół rozprawy z dn. 18.10.2016 r. w zakresie zeznań E. P. (k.120v – 121v), zaświadczenie U. (...) R. z dn. 20.09.2016 r. (k. 111), zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu E. P. z dn. 13.09.2016 r. (k. 110), sprawozdanie z wywiadu kuratora z dn. 13.10.2016 r. (k. 97 – 99), kopie dokumentów dotyczących opłat za media (k. 9 – 13)

T. P. mieszkał w swoim domu rodzinnym, gdzie wyprowadził się ostatecznie, gdy córka miała około 3 miesiące.

Miał stwierdzoną depresję i nadużywał alkoholu. Miał również problem z narkotykami. W grudniu 2015 r. przebywał w Szpitalu w S. przez okres 3 tygodni, gdzie stwierdzono u niego uzależnienie alkoholowe.

T. P. wyjeżdżał z ojcem żony W. N. do pracy do N. skąd przywoził około 8.000 zł. Wcześniej jeździł również na zbiory do N. i do N., skąd po 1,5 do 2 miesięcy pobytu przywoził ok. 9.000 zł. W Polsce pracując przy (...) zarabiał średnio ok. 2.500 zł.

Od końca czerwca 2016 r. odbywał leczenie odwykowe przez okres 8 tygodni.

W październiku i listopadzie 2016 r. nie pracował i utrzymywali go rodzice. Matka pobierała rentę, a ojciec pracował dorywczo.

W październiku 2016 r. – przed rozprawą rozwodową - wyjechał do brata na W. (...), gdzie przebywał przez około dwa tygodnie.

Dowód:

- zalegający w aktach Sądu Okręgowego w T.- sygn.(...): protokół rozprawy z dn. 18.10.2016 r. w zakresie zeznań E. P. (k.120v – 121v),

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N. – k. 38 – 39

- zeznania powoda i pozwanego T. P. – k. 37 -38

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

Aktualnie T. P. ma 27 lat, nadal mieszka z rodzicami w swoim domu rodzinnym w D., na działce stanowiącej własność jego ojca. W domu partycypuje w opłatach kwotą 300 zł miesięcznie.

Posiada wyuczony zawód (...)z wykształceniem zawodowym.

Utrzymuje się z pracy dorywczej w (...) – bez pisemnej umowy - jako (...) Pracuje od poniedziałku do piątku osiągając miesięcznie wynagrodzenie w wysokości około 1.800 zł, wypłacane również po 10 zł/h, przy 8 – 10 godzinnym czasie pracy.

W br. pod koniec kwietnia wyjechał do S.w celach zarobkowych ze znajomym, ale wrócił po trzech tygodniach, gdyż nie znalazł pracy.

Za obydwie podróże poniósł koszt związany z przejazdami w wysokości po 1.000 zł.

T. P.jest zarejestrowany w P. (...)w D. jako bezrobotny od dn. 11 kwietnia 2017 r. bez prawa do zasiłku. Wcześniej dwukrotnie był wykreślany z rejestru bezrobotnych, gdyż nie stawiał się na wyznaczone przez urząd terminy.

Ojciec T. P. pracuje dorywczo jako (...) i (...) zarabiając ok. 1.500 zł. Matka natomiast otrzymuje rentę w kwocie ok. 700 zł.

Dowód:

- zeznania powoda i pozwanego T. P. – k. 37-38

- zaświadczenie P. (...)w D.. z dn. 14.04.2017 r. – k. 3

Powód jest uzależniony od alkoholu, co zdiagnozowano w Szpitalu w S., gdzie przebywał w 2015 r.

Pali też papierosy, na co wydaje około 400 zł miesięcznie.

Dowód:

- zeznania powoda i pozwanego T. P. – k. 37 -38

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N. – k. 38 – 39

Odkąd T. P.wyprowadził się z domu żony, nie widział więcej córki i nie interesował się nią.

Jeden raz wysłał do E. N. sms-a, informując, że chce, aby ta przywiozła mu dziecko, jednak E. N. odmówiła informując go, że może do dziecka przyjechać do niej do domu.

Dowód:

- zeznania powoda i pozwanego T. P. – k. 37 -38

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N.– k. 38 – 39

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

W dn. 28 czerwca 2017 r. B. D. złożył do K. (...)w D. zawiadomienie w sprawie uchylania się T. P. od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz L. N..

Postanowieniem z dn. 19 lipca 2017 r. Policja odmówiła wszczęcia postępowania w tej sprawie za okres od dn. 26 listopada 2016 r. do dn. 18 lipca 2017 r. wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego.

T. P. zapłacił u komornika tytułem zaległych alimentów kwotę ponad 4.000 zł.

Na zapłatę zaległych alimentów T. P.pożyczył kwotę 2.700 zł od rodziny.

Obecnie w związku ze wszczęciem postępowania egzekucyjnego tytułem alimentów płaci komornikowi kwotę 1.000 zł miesięcznie.

Dowód:

- postanowienie K. (...)w D. z dn. 19.07.2017 – k. 24

- zeznania powoda i pozwanego T. P. – k. 37 -38

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N.– k. 38 – 39

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

T. P. nie ma innych dzieci oprócz małoletniej L..

Dowód:

- zeznania powoda i pozwanego T. P. – k. 37 -38

Kierownik U. (...) w R. decyzją z dn. 30 grudnia 2016 r. zmienił nazwisko małoletniej L. z (...) na (...).

Dowód:

- odpis zupełny aktu urodzenia małoletniej L. N. – k. 24

Małoletnia L. N. mieszka z E. N. w domu rodzinnym matki, gdzie zajmują jeden pokój. Oprócz niej w domu mieszkają: babka i dziadek oraz dwóch braci matki. Dziadek i wujkowie pracują w N.

Dowód:

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N.– k. 38 – 39

W dn. 08 października br. małoletnia skończy 2 lata.

Dowód:

- odpis zupełny aktu urodzenia małoletniej L. N. – k. 24

E. N. nadal pracuje jako(...)w sieci sklepów (...) w D. na umowę o pracę na czas określony w wymiarze całego etatu do dnia 30 września 2017 r.

Do pracy dojeżdża 14 km swoim samochodem marki F. (...), a na dojazdy wydaje ok. 200 zł miesięcznie.

Otrzymuje wynagrodzenie w stawce minimalnego wynagrodzenia za pracę, które obecnie kształtuje się na poziomie ok. 1.550 zł netto, do którego dodatkowo otrzymuje miesięczne nagrody za sprzedaż, co daje łącznie ok. 1.700 zł netto.

W 2017 r. otrzymała następujące kwoty wynagrodzenia wraz z nagrodami sprzedażowymi netto: za styczeń kwotę 1.506,84 zł, za luty – kwotę 1.638,78 zł, za marzec kwotę 1.604,83 zł, za kwiecień kwotę 1.717,52 zł, za maj kwotę 1.912,62 zł oraz za czerwiec kwotę 1.744,56 zł.

Na córkę pobiera świadczenie wychowawcze 500 +. Nie pobiera zasiłku rodzinnego z uwagi na zbyt wysoki dochód.

Dowód:

- zaświadczenie (...) Sp. z o.o. z/s w Ł. z dn. 17.07.2017 r. – k. 24

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N. – k. 38 – 39

Małoletnia obecnie ma zdiagnozowane następujące schorzenia: skoliozę kręgosłupa, zdiagnozowaną ok. 6 miesiąca jej życia, atopowe zapalenie skóry na tle alergicznym oraz nietolerancję laktozy – od urodzenia. Pozostaje pod kontrolą poradni neurologicznej, do której jeździ co 4 miesiące, co łączy się z wydatkiem 100 zł za jedną wizytę oraz pod kontrolą poradni dermatologicznej i alergologicznej w T. prowadzonych przez publiczną służbę zdrowia. Poza tym E. N. co 3 - 4 miesiące udaje się z córką do poradni ortopedycznej w P., gdzie zwykle jeździ swoim prywatnym samochodem wraz z matką lub ojcem i wówczas koszt dojazdu wynosi ok. 150 zł. Czasami jednak prosi kuzynkę o podwiezienie jej do poradni w K. i wówczas dodatkowo płaci kuzynce 50 zł.

Dowód:

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N. – k. 38 – 39

- dokumentacja medyczna małoletniej L. N. – k. 24

W związku ze swoimi schorzeniami małoletnia pije specjalne mleko w proszku na receptę B. P., którego jedno opakowanie kosztuje około 30 zł i wystarcza na 1 – 1,5 tygodnia. Przyjmuje również syrop przeciwalergiczny, który kosztuje ok. 30 zł i wystarcza na miesiąc. Na atopowe zapalenie skóry jest smarowana trzy razy dziennie specjalną maścią, która kosztuje ok. 80 zł i wystarcza na ok. miesiąc. Kąpana jest w specjalnym płynie do kąpieli, który z kolei wystarcza na 2 – 3 miesiące, a kosztuje około 100 zł.

Ostatnio wynikła potrzeba udania się do dermatologa prywatnie, gdyż małoletnia dostała wysypki i za wizytę E. N.zapłaciła 100 zł. W tym roku też dwa razy przeszła zaostrzenie choroby skóry i wówczas była smarowana maściami sterydowymi i zażywała antybiotyki w kroplach.

Ponadto dziewczynka przyjmuje witaminy, na które matka wydaje 50 zł miesięcznie.

Generalnie dziewczynka cierpi na te same schorzenia, co rok temu, z tym że wówczas była dopiero diagnozowana.

Dowód:

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N. – k. 38 – 39

- dokumentacja medyczna małoletniej L. N. – k. 24

W dn. 18 lipca 2017 r. E. N.zakupiła błonnik z chromem, balsam i żel firmy (...) za łączną kwotę 169,60 zł.

Dowód:

- faktura nr (...)- k. 24

L. nadal używa pieluch ( firmy (...)), na które matka wydaje miesięcznie kwotę 200 - 250 zł.

W dn. 22 lipca 2017 r. zakupiła pieluchy firmy (...) za kwotę 254,97 zł.

W dn. 18 lipca 2017 r. zakupiła chusteczki firmy (...), chusteczki nawilżające dla dzieci firmy (...), chusteczki nawilżane podróżne firmy (...) oraz pieluchomajtki firmy (...) za łączną kwotę 57,31 zł.

Dowód:

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N.– k. 38 – 39

- faktury nr (...) T. i (...) R. - k. 24

W godzinach pracy matki małoletniej, L. zajmuje się babka macierzysta.

Dowód:

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N.– k. 38 – 38v

E. N.ma wrodzoną wadę stożków rogówki. W październiku 2006 r. przeszła operację przeszczepu rogówki oka.

Orzeczeniem z dn. 29 marca 2012 r. P. (...) w D. postanowił na stałe zaliczyć E. N. do lekkiego stopnia niepełnosprawności datowanego od października 2006 r. ze wskazaniem pracy lekkiej jak dla osoby słabowidzącej z zakazem pracy w kurzu na otwartym rynku pracy z koniecznością używania okularów lub soczewek kontaktowych twardych.

Obecnie w związku ze swoimi problemami zdrowotnymi ze wzrokiemE. N. nosi specjalne soczewki twarde. Soczewki wymienia co roku, przy czym jedna kosztuje 1000 zł. Poza tym używa kropel oraz żelu do oczu (odpowiednio za 20 i 30 zł), które wystarczają na 1,5 – 2 miesięcy oraz jeździ na bezpłatne wizyty kontrolne do kliniki do K. co 4 miesiące.

Dowód:

- orzeczenie P. (...)w D. T. o stopniu niepełnosprawności E. N. z dn. 29.03.2012 r. – k. 24

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N. – k. 38 – 39

- dokumentacja medyczna E. N.– k. 24

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

Oprócz problemów ze wzrokiem E. N.cierpi na schorzenia związane z kamieniami na nerkach, schorzenia alergiczne oraz niedoczynność tarczycy. Przyjmuje leki, w tym hormon na tarczycę, który kupuje za 15 zł wystarczający na 1,5 miesiąca.

Dowód:

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

Opłaty związane z utrzymaniem domu w L., w którym mieszka małoletnia wraz z matką, są obecnie następujące:

- za energię elektryczną rachunki wynoszą ok. 170 zł co miesiąc, przy czym za marzec 2017 r. rachunek wyniósł kwotę 135,07 zł, a za pozostałe miesiące do lipca włącznie kwoty po 169,24 zł miesięcznie,

- za wywóz śmieci w 2017 r. opłaty zostały naliczone w kwotach po 40 zł co dwa miesiące,

- za ogrzewanie rachunki wynoszą ok. 300 – 400 zł w zależności od miesiąca, z tym, że dom jest ogrzewany tylko gazem (za okres od dn. 24 kwietnia do 21 czerwca 2017 r została naliczona kwota 342,73 zł),

- za wodę rachunki wynoszą ok. 200 zł co 2 miesiące, za wodę i kanalizację (za okres od dn. 14 marca do dn. 10 maja 2017 r. opłata została naliczona w kwocie 228,22 zł),

E. N.w kosztach utrzymania domu partycypuje kwotą 200 – 300 zł miesięcznie.

Dowód:

- dokumenty dotyczące opłat za energię elektryczną, wywóz śmieci, gaz i wodę wraz z kanalizacją – k. 24

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

Obiady w domu E. N.wraz z matką gotują wspólnie, a produkty żywnościowe do domu kupują na zmianę, z tym że jedzenie dla dziecka kupuje E. N..

Dowód:

- zeznania przedst. małoletniej pozwanej i powódki – E. N. – k. 38 – 39

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

Rodzice E. N.oprócz domu są właścicielami gruntów rolnych, których nie uprawiają.

Ojciec E. N. osiąga dochód z pracy w N. w wysokości około 8.000 zł miesięcznie. Jej bracia zarabiają mniej.

Dowód:

- zeznania świadka S. N. – k. 36v – 37

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz zeznań powoda i pozwanego – T. P. przedstawicielki ustawowej małoletniej pozwanej i powódki – E. N.oraz świadka S. N..

Wszystkie dowody z dokumentów były wiarygodne, bowiem nie ujawniły się żadne okoliczności podważające ich autentyczność bądź prawdziwość zawartych w nich treści.

Także depozycje wszystkich ww. osób Sąd uznał generalnie za wiarygodne, gdyż były logiczne, wzajemnie spójne i korespondowały z treścią dokumentów.

Sąd ustalił jednak, że T. P. przebywał w szpitalu w S. w 2015 r., a nie jak twierdził T. P. - w 2016 r. Powyższe wynika z zeznań jego byłej żony złożonych przed Sądem Okręgowym w T.w dn. 18 października 2016 r. oraz jej zeznań w trakcie niniejszego postępowania, zaś z relacji powoda wynika, że pewnych szczegółów on nie pamięta.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawę prawną żądania obniżenia alimentów lub uchylenia obowiązku alimentacyjnego zawiera przepis art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Na tej samej podstawie zostało oparte powództwo wzajemne małoletniej L. N., która domagała się podwyższenia alimentów do kwot po 1.200 zł miesięcznie.

Zgodnie z art. 133 § 1 kro, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Powód domagając się obniżenia alimentów na rzecz córki powoływał się głównie na swoją złą sytuację materialną. Twierdził, że jego możliwości zarobkowe nie pozwalają na płacenie alimentów w wysokości zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w T., tj. 800 zł miesięcznie.

Z kolei małoletnia powódka z powództwa wzajemnego opierała swoje żądanie na twierdzeniu, że jej potrzeby materialne wzrosły.

Stosownie do treści art. 135 § 1 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Oznacza to, że zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają, zgodnie z art. 135 § 1 kro, z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej strony zaś możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Współzależność między tymi dwoma elementami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego (por. orz. SN z 10.10.1969 r., III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15).

Jak wynika z przytoczonych przepisów prawa, przesłanką konieczną do zmiany wysokości alimentów jest zmiana stosunków od chwili poprzedniego ustalenia wysokości alimentów, przy czym musi to być zmiana istotna i winna polegać na zmniejszeniu lub zwiększeniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego albo zmniejszeniu lub zwiększeniu majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego.

Należy zauważyć, że od zasądzenia alimentów w wyroku orzekającym rozwód z dn. 18 października 2016 r. nie upłynął jeszcze nawet rok, a niewielkie zmiany, które zaszły w sytuacji stron, nie uzasadniają ani podwyższenia, ani obniżenia alimentów.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do powództwa T. P. o obniżenie alimentów trzeba podkreślić, że żądanie obniżenia alimentów nie służy korygowaniu treści poprzedniego prawomocnego wyroku określającego wysokość tych świadczeń. Jeżeli bowiem powód uważał, że w wyroku zaocznym orzekającym rozwód zostały zasądzone zbyt wysokie alimenty, miał prawo wnosić sprzeciw od tego wyroku, czego nie zrobił.

Domagając się zaś obniżenia alimentów w niniejszym postępowania powód winien wykazać, że od chwili orzeczenia rozwodu jego możliwości finansowe uległy pogorszeniu, bądź że potrzeba małoletniej córki zmniejszyły się czy też że matka małoletniego dziecka może partycypować finansowo w kosztach utrzymania córki w wyższym stopniu niż w czasie orzeczenia rozwodu.

Przeprowadzone postępowanie nie wykazało tak rozumianej zmiany sytuacji.

Powód obecnie nadal mieszka w domu rodzinnym z rodzicami i nie ma innych dzieci na utrzymaniu oprócz małoletniej L..

W przeciwieństwie do sytuacji sprzed roku, kiedy to jak podał nie miał pracy i był na utrzymaniu rodziców, obecnie podejmuje się prac dorywczych osiągając dochód w wysokości co najmniej 1.800 zł miesięcznie w sezonie od wiosny do jesieni. Zatem jego sytuacja uległa poprawie, gdyż w chwili orzekania rozwodu nie pracował.

Ponadto powód posiada doświadczenie i umiejętności zdobyte w pracy w (...)a także ma zawód wyuczony (...)W przeszłości często wyjeżdżał za granicę w celach zarobkowych. T. P. jest osobą młodą, zdrową fizycznie i w pełni sił, a więc ma potencjalne możliwości płacenia alimentów w zasądzonych kwotach, tym bardziej że poza płaceniem alimentów nie bierze żadnego udziału w wychowaniu córki.

W tym miejscu trzeba podkreślić, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane przez osobę zobowiązaną do alimentacji, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Stąd, przy ocenie możliwości materialnych osoby zobowiązanej do alimentacji bierze się pod uwagę potencjalne możliwości tej osoby, a nie faktycznie osiągane dochody.

Natomiast małoletnia L. N. nadal mieszka z matką, która z pomocą swojej matki sprawuje nad nią osobistą opiekę.

L. cierpi na te same schorzenia, co rok temu, z tym że wówczas część z nich była dopiero w trakcie diagnozowania.

E. N.nadal pracuje w sklepie (...) osiągając nieco wyższe niż minimalne wynagrodzenie, bo powiększone o premię od utargu. Ponosi jednak koszty dojazdu do pracy, których nie ponosiła w czasie rozwodu, przebywając na długotrwałym urlopie.

Zatem sytuacja małoletniej L. N. nie uległa istotnej zmianie, gdyż nie zmniejszyły się ani nie wzrosły koszty jej utrzymania.

Z tych względów Sąd oddalił powództwo T. P. w zakresie żądania obniżenia alimentów do kwoty 500 zł miesięcznie.

W pozostałej części Sąd umorzył postępowanie z powództwa T. P. na podstawie art. 355 § 1 kpc, gdyż powód częściowo cofnął powództwo w zakresie obniżenia alimentów, początkowo domagając się obniżenia alimentów do kwot po 400 zł miesięcznie, a pozwana wyraziła zgodę na ograniczenie żądania pozwu.

Odnosząc się dodatkowo do wniesionego przez małoletnią L. N. pozwu wzajemnego, w pierwszej kolejności należy stwierdzić, że kwota alimentów zasądzonych na jej rzecz wyrokiem rozwodowym w wysokości 800 zł powinna pokrywać w większości potrzeby dziecka w wieku 2 lat, nawet biorąc pod uwagę jej problemy zdrowotne i związane z tym dodatkowe wydatki. Postępowanie dowodowe nie wykazało również, aby potrzeby małoletniej zwiększyły się od ustalenia alimentów. Potrzeby te nie zwiększyły się też z uwagi na upływ czasu, gdyż od zasądzenia alimentów upłynął niecały rok. Kwota dotychczas zasądzonych alimentów jest wysoka i adekwatna do potrzeb małoletniej.

Trzeba też zwrócić uwagę, że pomimo tego, iż małoletnia znajduje się pod wyłączną opieką E. N., skoro jej matka pracuje i osiąga z tego tytułu stałe dochody, również powinna partycypować częściowo w kosztach utrzymania dziecka.

Z tych względów Sąd oddalił powództwo wzajemne.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, obciążając powoda w całości kosztami postępowania z jego powództwa poniesionymi przez pozwaną, gdyż powód przegrał w całości sprawę, w tym również w zakresie częściowego umorzenia postępowania wobec ograniczenia powództwa.

Z tych względów Sąd zasądził od powoda na rzecz małoletniej pozwanej kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w stawce minimalnej określonej na podstawie § 2 pkt 3) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).

Natomiast w sprawie z powództwa wzajemnego małoletniej L. N., którą powódka przegrała w całości, należy odnotować, że małoletnia była zwolniona z mocy prawa z ponoszenia kosztów sądowych, a pozwany nie wykazywał poniesienia żadnych kosztów tego postępowania.

SSR Zbigniew Lis