Sygn. akt IV U 298/18
Dnia 18 kwietnia 2018 r.
Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie
Wydział IV
w składzie:
Przewodniczący SSO Monika Wąsowicz
Protokolant starszy sekretarz sądowy Ewelina Trojanowska
po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2018 r. w Częstochowie
sprawy D. D.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.
o wysokość emerytury
na skutek odwołania D. D.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.
z dnia 31 stycznia 2018 r. Nr (...)
oddala odwołanie
Sygn. akt IV U 298/18
Decyzją z dnia 31 stycznia 2018 roku numer (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. ponownie ustalił ubezpieczonej D. D. wysokość emerytury od dnia 1 stycznia 2018 roku, tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 2.555,49 złotych oraz kapitału początkowego w wysokości 336.368,91 złotych zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Następnie suma tych kwot podzielona została przez średnie dalsze trwanie życia, tj. przez 249,80 miesięcy, co dało kwotę 1.356,78 złotych. Emerytura po waloryzacji z dnia 1 marca 2016 roku wynosi kwotę 1.360,04 złotych, a od 1 marca 2017 roku 1.370,04 złote. Równocześnie organ rentowy wypłacił ubezpieczonej wyrównanie za okres od 1 stycznia 2018 roku do 28 lutego 2018 roku w kwocie 52,34 złotych.
W odwołaniu wniesionym do Sądu ubezpieczona D. D. zakwestionowała powyższą decyzję podnosząc, iż w decyzji z dnia 25 kwietnia 2016 roku wskazano, iż emerytura po waloryzacji z dnia 1 marca 2016 roku wyniosła 1.333,97 złotych, a od 1 marca 2017 roku – 1.343,78 złotych, co przy obecnym wyliczeniu stanowi różnicę w wysokości 27 złotych. W związku z powyższym wniosła o ponowne ustalenie jej świadczenia oraz wypłatę wyrównania za lata 2016-2017 stanowiącego iloczyn 12 miesięcy za każdy z tych lat oraz różnicy w wyliczeniu wysokości jej świadczenia, tj. kwoty 27 złotych.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych – Oddział w C. wniósł
o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
D. D. urodziła się (...). Od dnia 1 stycznia 1994 roku do 31 lipca 1997 roku, od 1 sierpnia 1998 roku do 30 listopada 2002 roku oraz od 9 grudnia 2003 roku do 15 marca 2015 roku ubezpieczona uprawniona była do pobierania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Decyzją z dnia 22 grudnia 2015 roku organ rentowy przyznał ubezpieczonej od dnia 15 grudnia 2015 roku prawo do emerytury. Wysokość świadczenia obliczona została zgodnie z art. 26 ustawy, tj. przy uwzględnieniu:
kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 2.555,49 złotych oraz
kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 289.416,68 złotych.
Następnie suma tych kwota podzielona została przez średnie dalsze trwanie życia, tj. przez 254,70 miesięcy, co dało kwotę 1.146,34 złotych.
Równocześnie do ustalenia wysokości kapitału początkowego przyjęto 17 lat, 4 miesiące i 9 dni okresów składkowych oraz 4 lata, 1 miesiąc i 3 dni okresów nieskładkowych, w tym 3 lata, 2 miesiące i 5 dni okresów sprawowania opieki nad dziećmi. Z kolei do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych z okresu od 1 stycznia 1977 roku do 31 grudnia 1986 roku w wysokości 56,17%.
Ubezpieczona nie zgodziła się z powyższą decyzję wnosząc o doliczenie do stażu jej pracy nieuwzględnionych okresów zatrudnienia. Wyrokiem z dnia 16 marca 2016 roku w sprawie sygn. akt IV U 104/16 Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał D. D. prawo do wypłaty emerytury od dnia 15 grudnia 2015 roku w wysokości uwzględniającej dzień 1 września 1985 roku jako okresu składkowego i 23 listopada 1985 roku oraz 25 listopada 1985 roku jako okresu nieskładkowego oraz w pozostałym zakresie oddalił odwołanie. W wykonaniu powyższego wyroku wydana została decyzja z dnia 25 kwietnia 2016 roku przeliczająca świadczenie ubezpieczonej przy uwzględnieniu skorygowanej wysokości kapitału początkowego w wysokości 336.368,91 złotych. Tak wyliczone świadczenie od dnia 1 marca 2016 roku wyniosło kwotę 1.333,87 złotych.
W dniu 19 stycznia 2018 roku ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne przeliczenie jej świadczenia z zastosowaniem najkorzystniejszego średniego dalszego trwania życia.
W rozpoznaniu powyższego wniosku wydana została zaskarżona decyzja przeliczająca świadczenie przy uwzględnieniu średniego dalszego trwania życia
w wysokości 249,80 miesięcy.
(vide: akta rentowe)
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz. 1383 ze zm.) podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.
W myśl art. 26 ust. 1 ustawy emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.
Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach (ust. 2).
Jak stanowi art. 26 ust. 4 ustawy Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.
Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6 (ust. 5).
Zgodnie z art. 26 ust. 6 ustawy jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
W niniejszej sprawie niekwestionowanym jest, iż D. D. z dniem 15 grudnia 2015 roku ukończyła obowiązujący w tej dacie powszechny wiek emerytalny i od tego dnia decyzją z dnia 22 grudnia 2015 roku przyznano jej prawo do emerytury. Do wyliczenia wysokości świadczenia przyjęto:
kwotę składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 2.555,49 złotych oraz
kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 289.416,68 złotych.
W związku z wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 16 marca 2016 roku w sprawie sygn. akt IV U 104/16 organ rentowy do wyliczenia emerytury przyjął skorygowaną wysokość kapitału początkowego w wysokości 336.368,91 złotych oraz dotychczasową wysokość składek w wysokości 2.555,49 złotych. Następnie suma tych kwot podzielona została przez średnie dalsze trwanie życia, tj. przez 254,70 miesięcy.
Powyższe wyliczenie okazało się prawidłowe. Organ rentowy bowiem do obliczenia świadczenia przyjął średnie dalsze trwanie życia w wysokości 254,70 miesięcy, tj. w wieku równym wiekowi przejścia ubezpieczonej na emeryturę.
Dla D. D. urodzonej (...) powszechny wiek emerytalny, na podstawie ówcześnie obowiązującego art. 24 ust. 1a pkt 10 ustawy, wynosił 60 lat i 9 miesięcy. Ubezpieczona wiek ten osiągnęła 15 grudnia 2015 roku. Tym samym organ rentowy prawidłowo, na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 26 marca 2015 roku (M.P. 2015.296) przyjął średnie dalsze trwanie życie dla osób w wieku 60 lat i 9 miesięcy, tj. w wysokości 254,70 miesięcy.
Z dniem 1 października 2017 roku do art. 26 zmieniono ustęp 6 umożliwiający ustalenie wysokości emerytury przy uwzględnieniu tablicy trwania średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Ubezpieczona wiek 60 lat osiągnęła 15 marca 2015 roku, a zatem do wyliczenia średniego dalszego trwania życia organ rentowy prawidłowo przyjął ówcześnie obowiązującą tablicę średniego dalszego trwania życia. Zgodnie z komunikatem Prezesa Urzędu Statystycznego
z dnia 26 marca 2014 roku (M.P.2014.245) średnie dalsze trwanie życia dla osób wieku 60 lat i 9 miesięcy średnie dalsze trwanie życie wynosi 249,80 miesięcy. Przyjęcie danych z tablicy średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dacie osiągnięcia wieku 60 lat okazało się dla odwołującej korzystniejsze.
Odnosząc się natomiast do żądania ubezpieczonej przyznania jej wyrównania, to nie zasługuje ono na uwzględnienie. Po pierwsze przepis umożliwiający przyjęcie korzystniejszej tablicy średniego dalszego trwania życia dla kobiet w wieku lat 60 zmieniony został dopiero od 1 października 2017 roku, a zatem organ rentowy przed tą datą nie miał możliwości innego wyliczania świadczeń niż przy uwzględnieniu średniego dalszego trwania życia z daty osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego obowiązującego w dacie przyznania ubezpieczonej emerytury. Dodatkowo zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy organ rentowy co do zasady działa na wniosek ubezpieczonego. Przepis ten tym samym wyklucza możliwość przyznania/przeliczenia świadczenia za okres po spełnieniu ustawowych warunków, a przed zgłoszeniem stosownego wniosku w tym zakresie. Z tego też względu organ rentowy prawidłowo zastosował korzystniejszą tablicę średniego dalszego trwania życia od momentu złożenia stosownego wniosku w tym zakresie.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.