Sygn. akt XI GC 205/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 29 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Dariusz Plewczyński

Protokolant: Agata Trawka

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2019 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko (...) spółce akcyjnej V. (...) w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XI GC 205/18

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznawana była w postępowaniu „zwykłym”

Pozwem z dnia 4 grudnia 2017 r. J. S. wniosła przeciwko (...) spółce akcyjnej V. (...) w W. o zapłatę kwoty (...),064 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, powódka wskazała, iż dnia 10 czerwca 2015 r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...) nr rej. (...) należący do B. i M. K.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilne posiadaczy pojazdów mechanicznych. Poszkodowani dokonali zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne. W związku z uszkodzeniem pojazdu poszkodowanych w miejscowości W., pojazd został odholowany do warsztatu w miejscowości S. a następnie z S. do W.. Dnia 29 lipca 2015 r. poszkodowani zawarli z powódką umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelali na rzecz powódki wierzytelność z tytułu szkody z dnia 10 czerwca 2015 r. w szczególności w zakresie kosztów holowania uszkodzonego pojazdu przysługująca im w stosunku do (...) spółki akcyjnej V. (...) w W.. Powódka refakturowała koszt holowania wystawiając na rzecz poszkodowanych fakturę VAT nr (...) z dnia 3 sierpnia 2015 r. na kwotę 20 948,13 zł brutto. Po zgłoszeniu wierzytelności pozwanej, pozwana decyzją z dnia 8 lipca 2016 r. wypłaciła powódce odszkodowanie tytułem holowania w kwocie 2779 zł brutto, weryfikując stawkę za dojazd do kwoty 2,5 zł brutto/km, za holowanie 3 zł brutto/km oraz uznając stawkę za załadunek i rozładunek w wykocie 150 brutto.

Nakazem zapłaty z dnia 14 grudnia 2017 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana wskazała, iż wypłacona dotychczas kwota odszkodowania, w pełni zaspokaja roszczenie powódki. Nadto żądanie zwrotu kosztów holowania na trasie S.-B. jest w ocenie pozwanej całkowicie bezzasadne i nie pozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Dnia 18 czerwca 2015 zakwalifikowano szkodę jako szkodę całkowitą, wobec czego w ocenie pozwanej bezzasadnym jest koszt holowania pozostałości pojazdu z warsztatu, do miejsca zamieszkania poszkodowanych w którym, jak oświadczyli poszkodowani, wykonają naprawę we własnym zakresie. Pozwana podniosła również, iż koszt holowania na trasie S.-B. wynoszący 5798,84 zł był wygórowany, gdyż wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym to 7200 zł brutto. Finalnie pozwana zakwestionowała wysokość stawki za holowanie, wskazując, iż zastosowane przez powódkę stawki zostały znacznie zawyżone i nie odpowiadają stawkom rynkowym, a także podniosła zarzut braku legitymacji czynnej powódki.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 10 czerwca 2015 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...) nr rej. (...) należący do B. i M. K.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) spółką akcyjną V. (...) w W.. B. K. prowadziła rozmowy z przedstawicielem powódki. W związku z uszkodzeniem pojazdu został on odholowany z miejsca zdarzenia w miejskości W. do warsztatu w miejscowości S.. Usługę wykonała firma (...), który w dniu 10 czerwca 2015 r. wystawił na rzecz powódki fakturę VAT nr (...) na kwotę 1057,80 zł brutto. W karcie usługi (...) wskazał na ceny cząstkowe w postaci dojazdu do miejsca zdarzenie- 15 km, przy stawce 5,80 zł, przewozu pojazdu uszkodzonego- 30 km, przy stawce 6,50 zł, powrót do bazy- 15 km, przy stawce 5,80 zł oraz załadunek i wyładunek pojazdu po 150 zł (300 zł), a także oczekiwanie na zakończenie czynności policji 200 zł- 2x 100 zł.

Szkodę zgłoszono ubezpieczycielowi sprawcy tj. pozwanej.

Dnia 18 czerwca 2015 r. sporządzono kalkulację naprawy ww. pojazdu w której ustalono wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym na kwotę 7800 zł brutto, kwalifikując przy tym szkodę w pojeździe jako szkodę całkowitą. Dnia 23 czerwca 2015 r. zamknięto aukcję nr (...), w toku której cena za pojazd poszkodowanych osiągnęła 2380 zł brutto.

Dowód:

- akta szkody nr 1053957/2, płyta CD k. 66, 67-176;

- notatka informacyjna o zdarzeniu k. 67v.;

-zlecenie k.22;

-decyzja k.19

- oświadczenie sprawcy k. 68v.-69;

- karta usług pomocy drogowej z dnia 10 czerwca 2015 r. k. 83v.;

- faktura VAT nr (...) k. 86;

- kalkulacja C. z dnia 18 czerwca 2015 r. k. 165-171;

- raport aukcji z dnia 23 czerwca 2015 r. k. 164;

- zeznania świadka M. K. k. 239;

- zeznania świadka B. K. k. 245;

Dnia 27 czerwca 2015 r. poszkodowani zlecili usługę holowania pozostałości pojazdu z warsztatu w S. do miejsca ich zamieszkania w B.. Usługę wykonała firma P.H.U (...) A. B., która w dniu 2 lipca 2015 r. wystawiła na rzecz powódki fakturę VAT nr (...) na kwotę 5790,84 zł brutto. W karcie usługi pracownik wskazał na ceny cząstkowe w postaci dojazdu- 26 km przy stawce 5,80 zł, przewozu pojazdu uszkodzonego- 348 km przy stawce 6,20 zł, powrotu do bazy- 362 km przy stawce 5,80 zł oraz załadunek i rozładunek pojazdu po 150 zł (300zł).

Dowód:

- karta usług pomocy drogowej z dnia 27 czerwca 2015 r. k. 83;

- faktura VAT nr (...) k. 17, 86;

- oświadczenie k.23

-zlecenie k.62

- zeznania świadka B. K. k. 245;

- zeznania świadka M. K. k. 239;

Dnia 29 lipca 2015 r. poszkodowani zawarli z powódką umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelali na jej rzecz wierzytelność przysługującą im w stosunku do (...) spółki akcyjnej V. (...) w W. z tytułu zdarzenia z dnia 10 czerwca 2015 r. w szczególności w zakresie kosztów holowania uszkodzonego pojazdu.

Dowód:

- umowa cesji z dnia 29 lipca 2015 r. k. 88;

Powódka dokonała refakturowania wystawionych na nią faktur VAT, wystawiając na rzecz pozwanych w dniu 3 sierpnia 2015 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 20 948,13 zł brutto. Na wskazaną wartość składały się następujące kwoty:

- 198,03 zł brutto (161 zł netto) tytułem podstawienia pojazdu zastępczego do klienta;

- 10 824 zł brutto (8800 zł netto) tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 40 dni przy dobowej stawce najmu w wysokości 220 zł netto/doba;

- 2979,06 zł brutto (2422 zł netto) tytułem odbioru pojazdu zastępczego od poszkodowanych:

- 98,40 zł brutto (80 zł netto) tytułem odbioru pojazdu zastępczego poza godzinami pracy;

- 1057,80 zł brutto (860 zł netto) tytułem pomory drogowej- refaktura;

- 5790,84 zł brutto (4708 zł netto) tytułem holowania pojazdu- refaktura.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 84;

Pismem z dnia 10 sierpnia 2015 r. powódka dokonała zgłoszenia wierzytelności ubezpieczycielowi sprawcy, wzywając do zapłaty należności z tytułu wystawionej faktury VAT, wskazując na koszt holowania na trasie W.- K.- W. tj. 23 km x 2 (w 2 strony)= 46 km przy stawce 3,5 zł netto/km co daje kwotę 161 zł netto oraz na trasie W.- B.- W. 346 km x2 ( w 2 strony)= 692 km przy stawce 3,5 netto/km co daje kwotę 2422 zł netto.

Dowód:

- pismo z dnia 10 sierpnia 2015 r. k. 84v.;

Decyzją z dnia 8 lipca 2016 r. pozwane towarzystwo ubezpieczeń, przyznało powódce odszkodowanie w kwocie 2779 zł tytułem holowania pojazdu poszkodowanych, weryfikując wskazane w fakturze stawki do kwoty 2,5zł brutto/km dojazdu przy trasie wynoszącej łącznie 418 km oraz koszt holowania przy stawce 3 zł brutto na trasie o łącznej odległości 378 km a także koszt związany z załadunkiem oraz rozładunkiem pojazdu w kwocie 150 zł brutto.

Dowód:

- decyzja C. z dnia 8 lipca 2016 r. k. 160;

- potwierdzenie przelewu z dnia 12 lipca 2016 r. k. 161;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest bezzasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowił art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.

Zgodnie z art 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu należącego do B. i M. K. ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej.

Powódka domaga się zapłaty z tytułu 2 ostatnich pozycji na fakturze nr (...), a ściślej różnicy między kwotą 6848,64zł (1057,80zł + 5790,84zł) a wypłaconą sumą 2779zł.

Powództwo jest bezzasadne i to z kilku powodów.

Po pierwsze nie ma żadnej wyraźnej pisemnej umowy z której wynikałoby, że B. K. (lub jej mąż) zawarli z powódką umowę na świadczenie usług. Gdyby doszukać się podstaw takiej umowy w zleceniu z 10 czerwca 2015r, zleceniu z 24 czerwca 2015r i oświadczeniu z 27 czerwca 2015r to wskazać należy, że w treści żadnego z tych pism nie ma mowy o zakresie świadczonych usług, ani o jakichkolwiek stawkach za te usługi. Ustaleń, co do zakresu usług i stawek nie potwierdzają też świadkowie B. i M. K.. W szczególności nie potwierdzili oni aby ustalono z nimi czynności i stawki ujawnione w załączonych do pozwu i okazanych dokumentach. B. K. wskazała też, że nie wie jaki był koszt każdego z holowań. W takiej sytuacji trudno więc mówić o zawarciu umowy, gdy kluczowe elementy tj. zakres umowy i wynagrodzenie nie były ustalone, a i druga strona umowy (wykonawca) też budzi wątpliwości, gdyż usługi świadczyła nie powódka ale inne podmioty. Wobec czego wystawiona przez powódkę, już po cesji, faktura (...) nie ma żadnego umocowania w ustaleniach stron. Zwłaszcza, że jak zeznała świadek B. K. ona za nic nie miała płacić. W uzupełnieniu dodać należy, że nawet gdyby doszukać się zawarcia umowy między stronami to obejmowałaby ona tylko holowanie, gdyż tylko ono jest wymienione w zleceniu z 10 czerwca 2015r, zleceniu z 24 czerwca 2015r i oświadczeniu z 27 czerwca 2015r. O holowaniu mówi też świadek B. K.. Wobec czego inne czynności np. tak akcentowany przez powódkę „postój pojazdu pomocy nie z winy przewoźnika” i tak nie byłyby objęte umową. Powódka może sobie zawierać umowy z podmiotami świadczącymi usługi na dowolnych warunkach. Nie oznacza to jednak, że płacić ma za to poszkodowana, czy też w dalszej kolejności zakład ubezpieczeń sprawcy. Dodatkowo, powódka w żaden sposób nie wykazała, by taki postój faktycznie miał miejsce. Nadto umowa cesji obejmuje tylko wierzytelności z tytułu holowania i parkowania. Wobec czego należności z tytułu innych usług i tak nie zostały nabyte przez powódkę w drodze tej umowy i w tym zakresie nie ma ona legitymacji.

Po drugie brak jest adekwatnego związku przyczynowego między holowaniem w dniu 27 czerwca 2015r na trasie S.-B., a zdarzeniem z dnia 10 czerwca 2015r. W niniejszej sprawie szkodę rozliczono jako całkowitą, co jest bezsporne. Sama powódka dochodząc zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego (k.102v-103) wskazywała na taki rodzaj szkody i od tego uzależniała okres najmu. Na marginesie wskazać tylko można, że według twierdzeń w tamtej sprawie powódka wskazywała na zagospodarowanie pozostałości uszkodzonego pojazdu, a nie jego naprawę jak twierdzi obecnie. Trudno było zresztą inaczej ocenić szkodę jeżeli uszkodzony pojazd był z 2000r, a M. K. szacował jego wartość przed wypadkiem na 5-8 tyś zł. Jeżeli więc zaistniała szkoda całkowita to przewóz z jednego warsztatu do drugiego za kwotę 5790,84zł w celu naprawy pojazdu był nieuzasadniony. Oczywiście poszkodowani mogą zrobić z pojazdem, co chcą, nie oznacza to jednak, że wszystkie konsekwencje ich działań obciążać mają ubezpieczyciela. O ile uzasadnione było holowanie z miejsca zdarzenia do warsztatu w S. (warsztat taki, według zeznań świadka B. K., wskazał pracownik powódki), to trudno uznać za racjonalne holowanie pojazdu na trasie S.-B.. W uzupełnieniu dodać można, że warsztat w S. również oferował naprawę (tak zeznała świadek B. K.).

Po trzecie patrząc na całą sprawę szerzej nie sposób abstrahować od całokształtu okoliczności, w których trudno doszukać się minimalizowania szkody. Sam pojazd jak wskazano powyżej pochodzi z 2000r, pozwana wyceniła go w stanie przed uszkodzeniem na 7800zł. Powódka za swoje usługi wystawiła fakturę (...) na 20 948,13zł, przy czym nie obejmuje ona jeszcze bezpośredniej szkody materialnej (szkody całkowitej). Oczekiwane odszkodowanie jako całość kilkukrotnie przewyższa więc wartość pojazdu. Znamienne i rozsądne są słowa poszkodowanej B. K. „gdybym wiedziała, że koszt holowania to prawie 7 tysięcy złotych, to chyba wolałabym go zezłomować, bo to była wtedy praktycznie wartość samochodu”.

Po czwarte umowę cesji zawarto w dniu 29 lipca 2015r, natomiast fakturę (...) powódka wystawiła na rzecz poszkodowanych w dniu 3 sierpnia 2015r. Biorąc pod uwagę, że z poszkodowanymi nikt nie ustalał żadnych stawek i kosztów, nie jest wiadomym, co w istocie miałoby być przedmiotem przelewu, a zwłaszcza, że miałyby to być wierzytelności w kwotach wskazanych na przedmiotowej fakturze.

Po piąte powódka nie wykazała wysokości szkody. Zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 361 k.c. oraz 363 k.c. ciężar dowodu wysokości szkody spoczywa na poszkodowanym. W niniejszej sprawie obowiązkiem wykazania wysokości szkody była zatem obciążona powódka (jako nabywca roszczenia o odszkodowanie). Przy tzw. rozliczeniach bezgotówkowych poszkodowany nie jest zainteresowany wysokością kwot, gdyż z góry wiadomo, że dochodzone one będą od zakładu ubezpieczeń. W niniejszej sprawie poszkodowani nie tylko nie byli zainteresowani tymi kwotami ale nawet ich nie znali. Przedstawiona forma rozliczeń między poszkodowanymi i strona powodową nie pozwala na ustalenie, by koszty wskazane przez powódkę w fakturze VAT mogły być uznane za równowartość kosztów poniesionych przez poszkodowanego czy też kosztów koniecznych do naprawienia szkody poniesionej przez poszkodowanego w wyniku zdarzenia, za które pozwany ponosi odpowiedzialność. W przyjętym przez powódkę modelu rozliczeń z klientami wartość wskazana w fakturze nie jest bowiem wartością kosztów obciążających poszkodowanego. Zatem nie można uznać na podstawie faktury wystawianej w ramach opisanego wyżej modelu rozliczeń, że koszt wskazany na fakturze jest równoznaczny z wartością wydatków poniesionych przez poprzednika prawnego powódki. Wartość w fakturze ze względu na przyjęty system rozliczeń nie podlega weryfikacji według reguł gry rynkowej. Zatem dla poszkodowanego nie było w istocie ważne to, jakie stawki - rynkowe czy też od rynkowych odbiegające - będzie stosowała powódka w rozliczeniach z ubezpieczycielem po nabyciu wierzytelności o zapłatę odszkodowania. Przedstawiona faktura nie może być uznana za stwierdzającą istnienie zobowiązania pieniężnego do zapłaty wynagrodzenia między poszkodowanym, a powódką. (jest dowodem jedynie twierdzeń powódki w tym zakresie). Przy przyjęciu modelu rozliczeń stosowanego przez powódkę nieodzowne było przedstawienie dowodu z opinii biegłego. Przedstawiona argumentacja zbieżna jest z uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 10 lutego 2012r w sprawie VIII Ga 320/11. W tamtej sprawie również doszło do bezgotówkowego rozliczenia szkody poprzez cesję wierzytelności na rzecz powoda, który w procesie wykazywał wysokość szkody wystawioną przez siebie fakturą za wykonaną usługę. W toku postępowania nie został powołany biegły. Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo, a Sąd Okręgowy zmienił ten wyrok i powództwo oddalił. Podobne stanowisko zgodnie z którym dla ustalenia wysokości szkody niezbędna jest opinia biegłego w celu ustalenia uzasadnionego czasu naprawy i średnich stawek najmu wyrażone zostało w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 5 lipca 2013r (sygn. akt VIII Ga 160/13). W niniejszej sprawie strona powodowa nie zgłosiła dowodu z opinii biegłego, przyjąć więc należy, że wskazywane przez nią koszty nie zostały wykazane.

Reasumując powódka nie wykazała, aby zasadne i należne jej było wyższe odszkodowanie niż dotychczas wypłacona kwota 2779zł.

W zaistniałej sytuacji powództwo podlega oddaleniu.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów oraz dowód z zeznań świadków B. i M. K.. Autentyczność dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Zeznania świadków Sąd uznał za wiarygodne.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.).

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Wobec powyższego zasądzono od powódki na rzecz pozwanej kwotę 917zł, na którą składa się koszt zastępstwa procesowego ustalony na podstawie §2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804) oraz oplata skarbowa od pełnomocnictwa.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

-(...)

3.  (...)