UZASADNIENIE

R. C. został oskarżony o to, że:

W dniu 19.01.2018 r. na ul. (...) w P. woj. (...), kierował samochodem marki H. (...) nr rej. (...) pomimo orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zgodnie z wyrokiem sygn. akt II K 105/12

to jest o czyn z art. 244 k.k.

Wyrokiem z dnia 4 października 2018 r. w sprawie o sygn. akt II K 426/18 Sąd Rejonowy w Zawierciu:

1. uznał oskarżonego R. C. za winnego zarzuconego mu czynu, czym wyczerpał ustawowe znamiona występku z art. 244 k.k. i za to na mocy art. 244 k.k. w zw. z art. 37a k.k. i przy zast. art. 34 § 1 i § la pkt 1 k.k. i art. 35 § 1 k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności, polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

2. na podstawie art. 42 § la pkt 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 (jednego) roku;

3. na podstawie art. 626 k.p.k. i art. 627 k.p.k. w zw. z art. 616 § 2 k.p.k. i art. 617 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania w kwocie 430 zł (czterysta trzydzieści złotych) tytułem wydatków i 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem opłaty.

Apelację co do powyższego wyroku wniósł Prokurator zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:

- obrazę przepisu prawa materialnego, a to art. 64 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie i przypisanie oskarżonemu R. C. czynu wyczerpującego znamiona z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. podczas gdy oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu i przypisanego przez Sąd w warunkach powrotu do przestępstwa.

- rażącą niewspółmierność kary i środka karnego wymierzonego oskarżonemu R. C. za czyn z art. 244 k.k. w stosunku do wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego w/w w odniesieniu do jego dotychczasowego sposobu życia a zwłaszcza uprzedniej karalności i popełnienia przypisanego czynu w warunkach art. 64 § 1 k.k. co w konsekwencji powoduje, iż wymierzona kara nie spełni swych zapobiegawczych i wychowawczych celów jakie powinna osiągnąć wobec skazanego oraz nie realizuje potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

W konkluzji prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie w opisie czynu przypisanego R. C. działania w warunkach powrotu do przestępstwa w rozumieniu art. 64 § 1 k.k. i odzwierciedlenie w kwalifikacji prawnej przypisanego czynu oraz wymierzenie kary 6 miesięcy pozbawienia wolności za przypisany czyn i orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja Prokuratora nie zasługiwała na uwzględnienie.

Apelujący zaskarżył wyrok w całości i podniósł zarzut obrazy prawa materialnego poprzez niezastosowanie art. 64 § 1 k.k., natomiast zdaniem Sądu Odwoławczego, ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy nie budzą zastrzeżeń, są prawidłowe i znajdują oparcie w zebranym materiale dowodowym. Sporządzone przez Sąd I instancji uzasadnienie wyroku ujawnia w należyty sposób podstawy faktyczne orzeczenia. Wskazuje też fakty i okoliczności, które ustalono i udowodniono, a także określa dowody na których oparto owe ustalenia. Kontrola odwoławcza nie wykazała, by Sąd Rejonowy przekroczył granice swobodnej oceny dowodów w kierunku oceny dowolnej. Sąd Rejonowy każdy z ujawnionych dowodów poddał analizie na co wskazuje uzasadnienie zaskarżonego wyroku. Wbrew twierdzeniom Prokuratora, nie budzi także wątpliwości kwalifikacja prawna czynu przypisanego oskarżonemu, jak również argumentacja i okoliczności, które Sąd Rejonowy wziął pod uwagę przy wymiarze orzeczonej wobec niego kary i środka karnego. Sąd orzekający nie popełnił też błędów proceduralnych i merytorycznych tego rodzaju, by rzutować mogły na trafność skarżonego wyroku.

Prokurator w treści zredagowanej apelacji wskazuje, że Sąd Rejonowy niezasadnie pominął przy określaniu kwalifikacji prawnej czynu działania przez oskarżonego w warunkach powrotu do przestępstwa tj. instytucji z art. 64 k.k. Apelujący podnosi, że oskarżony był uprzednio wielokrotnie karany na kary pozbawienia wolności, w tym za czyny określone w art. 178a § l i 4 k.k. w zw. z art. 64 § l k.k., a przestępstwo będące przedmiotem postępowania tj. określone w art. 244 k.k. godzi w wymiar sprawiedliwości i rozstrzygnięcia Sądu w zakazu orzeczenia zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 8 lat w sprawie o sygn. akt II K 105/12 (k. 37-39). Zdaniem apelującego w myśl art. 115 § 3 k.k. czyn z art. 244 k.k. stanowi przestępstwo podobne do tego z art. 178a k.k..

Sąd Odwoławczy nie podziela stanowiska apelującego. Przyjęcie tzw. recydywy specjalnej podstawowej, przewidzianej w art. 64 § 1 k.k., wymaga wykazania, że sprawca został skazany za przestępstwo umyślne, a następnie w ciągu 5 lat, po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności, popełnił podobne przestępstwo umyślne do tego, za które był już wcześniej skazany. Natomiast, zgodnie z art. 115 § 3 k.k., przestępstwami podobnymi są przestępstwa należące do tego samego rodzaju oraz ponadto uważa się za przestępstwa podobne przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia albo przestępstwa popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Dopiero kumulatywne spełnienie powyższych przesłanek upoważnia Sąd do przyjęcia w kwalifikacji prawnej art. 64 § 1 k.k. i umożliwia wymierzenie kary odpowiednio obostrzonej.

W ocenie Sądu Okręgowego czyny z art. 178a § 1 k.k. oraz z art. 244 k.k. chronią różne dobra prawne, dlatego nie można uznać, że są one przestępstwami podobnymi w rozumieniu art. 115 § 3 k.k. Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się w tej materii, choćby w postanowieniu z dnia 10 kwietnia 2018 r. pod sygn. akt III KK 97/18, gdzie wskazał, iż czyn z art. 178a § 4 k.k. godzi w bezpieczeństwo w ruchu, natomiast ten z art. 244 k.k. skierowany jest przeciwko wymiarowi sprawiedliwości czy w wyroku z dnia 20 października 2011 r. (V KK 320/11, LEX nr 1044080). Podobnie Sąd Najwyższy wypowiada się w wyroku z dnia 12 grudnia 2012 r., II KK 300/12, (LEX nr 1231513) wskazując, że zachowania kwalifikowane z art. 178a § 1 k.k. godzą w bezpieczeństwo ruchu, natomiast te dające się subsumować pod art. 244 k.k. skierowane są przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, a zwłaszcza wskazują na brak respektowania prawomocnych orzeczeń sądowych zawierających określone zakazy. A zatem brak jest podstaw do uznania, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu czynu w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 k.k.

Wbrew twierdzeniu zawartym w apelacji, nie sposób również uznać, aby orzeczona wobec R. C. kara była rażąco łagodna i nie spełniała celów wychowawczych. Jest prawdą, że oskarżony notorycznie narusza normy art. 244 k.k., ale nieuprawniony jest wniosek, że w okolicznościach sprawy tyko restrykcyjna kara bezwzględnego pozbawienia wolności spełni wobec niego cele zapobiegawcze i wychowawcze skoro poprzednie skazania na kary łagodniejszego rodzaju nie wdrożyły skazanego do przestrzegania porządku prawnego. Należy bowiem zauważyć, że oskarżony wyrokiem z 17 maja 2018 roku został skazany za pięć podobnych przestępstw popełnionych w ramach ciągu przestępstw określonego w art. 91 § 1 k.k. Czyny te miały miejsce w okr5esie od 28 lipca 2017 roku do 17 grudnia 2017 roku, a wobec R. C. orzeczono karę 2 lat ograniczenia wolności. Słusznie zauważa Sąd Rejonowy w uzasadnieniu niniejszej sprawie, że tylko względy natury procesowej nie pozwoliły na objęcie niniejszego czynu poprzednim postępowaniem, został on popełniony wszak ledwie miesiąc po ostatnim z tamtych czynów. Skoro jednak za pięć podobnych czynów oskarżonemu skazano na karę ograniczenia wolności, to niezrozumiałe jest dlaczego w niniejszym postępowaniu miałby zostać skazany na karę pozbawienia wolności.

Mając powyższe na uwadze uznać należy, że wymierzona wobec oskarżonego kara w wysokości 6 miesięcy ograniczenia wolności nie nosi w sobie cech rażącej niewspółmierności, o której mowa w art. 438 § 1 pkt 4 k.p.k. i jest karą adekwatną do wagi popełnionego czynu oraz stopnia jego społecznej szkodliwości. Sąd I instancji prawidłowo rozważył i uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i zasadami wymiaru kary, a granice uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową zasadę sądowego wymiaru kary, które nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się utrzymać w kontekście wymagań wynikających z ustawowych dyrektyw. Także środek karny jaki orzekł Sąd Rejonowy nie wymagał korekty, bowiem stanowi współmierną reakcję prawnokarną wobec popełnionego przez R. C. czynu.

Z powyżej wskazanych względów wyrok należało utrzymać w mocy na zasadzie art. 437 § 1 k.p.k., zaś na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. kosztami postępowania odwoławczego obciążyć Skarb Państwa.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE