Dnia 15 luty 2019 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący SSO Ewa Taberska ( spr.)
Protokolant st. sekr. sąd. Aleksandra Langocz
przy udziale I. K. Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu
po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2019r.
sprawy S. M.
oskarżonego z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art.64 § 1 k.k.
z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Gnieźnie
z dnia 17 września 2018r. sygn. akt II K 157/18
1. Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
a) w miejsce orzeczenia z punktu 1. uznaje oskarżonego S. M. za winnego tego, że w dniu 6 lipca 2016r. w G. przy ul. (...) w sklepie (...) w ciągu jednego miesiąca i 18 dni po odbyciu kary 5 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań- Grunwald i Jeżyce w Poznaniu sygn. III K 590/11 z dnia 2 maja 2013 roku, w tym będąc skazanym tym wyrokiem za przestępstwo podobne popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej z art. 56 ust 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii na karę 4 lat pozbawienia wolności, działając wspólnie i w porozumieniu z dotąd nieustalonymi dwoma sprawcami, wykorzystując nieuwagę personelu sklepu, dokonał kradzieży ekspresu do kawy o wartości 149 zł, maszynki do golenia o wartości 149 zł, ręcznika o wartości 25 zł, dwóch kaw D. o łącznej wartości 51,98 zł, jednej kawy B. o wartości 29,99 zł., herbaty L. o wartości 19.99 złotych oraz dwóch wózków sklepowych o łącznej wartości 150 zł powodując straty w wysokości łącznej 574,96 zł na szkodę (...) Sp. z o.o. z/s w T. P., uznając że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi przestępstwa z art. 278 § 1 kk, tj. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 278 § 1 i 3 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 278 § 3 k.k. wymierza oskarżonemu karę 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności,
b)
na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeka wobec S. M. obowiązek zapłaty na rzecz pokrzywdzonego (...) Sp. z o.o. z/s
w T. P. kwoty 574,96 (pięćset siedemdziesiąt cztery
i 96/100) złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody w całości,
c) uchyla orzeczenia zawarte w punktach 2, 3 i 4,
2. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. C. kwotę 1136,52 złote brutto tytułem zwrotu kosztów obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu za obie instancje,
3. zwalnia oskarżonego od obowiązku zwrotu na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu za obie instancje i nie wymierza mu opłaty sądowej.
E. T.
S. M. został oskarżony o to, że w dniu 6 lipca 2016 roku w G. przy ul. (...) w sklepie (...), w ciągu jednego miesiąca i 18 dni po odbyciu kary 5 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań- Grunwald i Jeżyce w Poznaniu sygn. III K 590/11 z dnia 2 maja 2013 roku, w tym będąc skazanym tym wyrokiem za przestępstwo podobne popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej z art. 56 ust 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii na karę 4 lat pozbawienia wolności, działając wspólnie i w porozumieniu z dotąd nieustalonymi dwoma sprawcami, wykorzystując nieuwagę personelu sklepu, dokonał kradzieży ekspresu do kawy o wartości 299 zł, maszynki do golenia o wartości 149 zł, dwóch sztuk kawy marki (...) o łącznej wartości 51,98 zł, jednej sztuki kawy marki (...) o wartości 29,99 zł, herbaty marki (...) o wartości 19,99 zł, dwóch ręczników o wartości łącznej 74,80 zł, dwóch sztuk kiełbas hermetycznie pakowanych o łącznej wartości 27,98 zł, bluzy o wartości 29,99 zł, dwa dezodoranty w kulce marki (...) o łącznej wartości 19,98 zł, jedną wodę toaletową o wartości 19,99 zł, dwóch wózków sklepowych, gdzie wartość jednego wynosi 75 zł, powodując straty w wysokości łącznej 890,68 zł na szkodę (...) Sp. z o.o. z/s w T. P., tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
Sąd Rejonowy w Gnieźnie, wyrokiem z dnia 17 września 2018 roku sygn. II K 157/18
1. Uznał oskarżonego S. M. w ramach zarzucanego mu czynu za winnego tego, że w dniu 6 lipca 2016 roku w G. przy ul. (...) w sklepie (...) działając wspólnie i w porozumieniu z dotąd nieustalonymi dwoma sprawcami, wykorzystując nieuwagę personelu sklepu, dokonał kradzieży ekspresu do kawy o wartości 149 zł, maszynki do golenia o wartości 149 zł, ręcznika o wartości 25 zł oraz dwóch wózków sklepowych o łącznej wartości 150 zł powodując straty w wysokości łącznej 473 zł na szkodę (...) Sp. z o.o. z/s w T. P., tj. za winnego wykroczenia z art. 119 § 1 k.w. i za to na podstawie art. 119 § 1 k.w. wymierza mu karę 30 (trzydziestu) dni aresztu.
2. Na podstawie art. 119 § 4 k.w. orzeka wobec S. M. obowiązek zapłaty na rzecz pokrzywdzonego (...) Sp. z o.o. z/s w T. P. kwoty 473 (czterysta siedemdziesiąt trzy) złote tytułem obowiązku zapłaty równowartości skradzionego mienia oraz orzekł o kosztach procesu.
Apelację od tego wyroku złożył prokurator – k.265 - 266
Na apelacje tę odpowiedź złożył obrońca oskarżonego –k. 280 - 282.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja jest częściowo zasadna.
I tak przede wszystkim nie sposób uznać za słuszne argumenty apelującego w zakresie przyjęcia przez Sąd Rejonowy, w oparciu o treść art. 5 § 2 k.p.k. niedających się usunąć wątpliwości odnośnie cen promocyjnych obowiązujących w sklepie pokrzywdzonego w dniu zdarzenia, a przede wszystkim skradzionego przez oskarżonego S. M. ekspresu do kawy i ręcznika.
W tym zakresie Sąd Okręgowy podzielił zarówno ustalenia Sądu Rejonowego jak i kontrargumenty zawarte w odpowiedzi na apelację obrońcy oskarżonego.
I tak, co słusznie podnosi obrońca, już N. S. podczas składania zeznań w dniu 6 czerwca 2017r. – k. 87 – 90 wskazała, że informację czy dany produkt jest w promocji, czy też nie uzyskać można jedynie w danym sklepie lub w centrali do dwóch tygodni od chwili rozpoczęcia danej promocji. Te informacje znikają z danego sklepu, a dokumentacja papierowa dotycząca promocji nie jest sporządzana. Te zeznania potwierdził także K. O., który był kierownikiem sklepu, zeznania składane w dniu 10 maja 2017r. – k. 81 – 84.
Brak jest, zdaniem Sądu Okręgowego, zatem możliwości weryfikacji poprzez dokumenty różnych zeznań świadków co do możliwości występowania cen promocyjnych na poszczególne produkty oferowane w dniu zdarzenia do sprzedaży przez pokrzywdzonego i tej weryfikacji nie mógł także dokonać Sąd Okręgowy w postępowaniu odwoławczym. Przyjąć zatem należało, iż skradziony przez oskarżonego w dniu zdarzenia ekspres do kawy i ręcznik był w cenie sprzedaży promocyjnej, tj. w cenie 149,00 złotych oraz 25 złotych.
Nie sposób jest natomiast podzielić ustaleń Sądu Rejonowego, iż S. M. nie dokonał także zaboru herbaty i kawy w ilościach i cenie wskazanej w akcie oskarżenia. Wskazuje bowiem na to, poza zeznaniami S. O., zapis monitoringu sklepowego, który to monitoring został przecież odtworzony przez Sąd Rejonowy na rozprawie, co uczynił także przygotowując się do rozprawy odwoławczej Sąd Okręgowy. Zapis ten pozawala nie tylko na stwierdzenie ile sztuk opakowań herbaty i kawy sprawcy zabierają, ale także wprawnemu oku pracownika, jakim był K. O. wskazać, jakie gatunki tych produktów zostały zabrane przez sprawców, tym bardziej, że jak słusznie wskazuje prokurator w apelacji, sam K. O. wskazał, że „ kawa jest bezpośrednio przed kamerą, więc można ją rozpoznać”. Przyjęcie w tej sytuacji niedającej się usunąć wątpliwości w tym zakresie jak i przyjęcie, że produkty te zostały ostatecznie odłożone przez sprawców w innym dowolnym miejscu sklepu, jest zdaniem Sądu Okręgowego, nieuprawnione.
Sąd Okręgowy zatem zgodził się z prokuratorem, że Sąd Rejonowy niezasadnie dokonał zmiany kwalifikacji prawnej zarzuconego S. M. czynu polegającego na kradzieży sklepowej w dniu 6 lipca 2016r. Jednakże, wbrew wnioskom oskarżyciela publicznego, nie widział konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku w tym zakresie i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania celem uzupełnienia postępowania dowodowego. Sąd odwoławczy nie dostrzegł bowiem żadnych przeszkód procesowych aby samodzielnie w ramach kontroli instancyjnej zmienić zaskarżone orzeczenie na niekorzyść oskarżonego wobec wniesienia apelacji przez prokuratora nie niekorzyść S. M., a reguła ne peius z art. 454 § 1 kpk nie miała tu zastosowania.
Sąd Okręgowy częściowo za oskarżycielem publicznym uznał, że Sąd Rejonowy błędnie przyjął, iż zebrane w sprawie dowody nie pozwalają na niebudzące wątpliwości stwierdzenie, że oskarżony działając wspólnie i w porozumieniu dokonał zaboru tylko przedmiotów wskazanych w czynie przypisanym jako wykroczenie z art. 119 § 1 k.w. i w związku z tym ustalił, że ich wartość wynosiła 473 zł. To zaś w konsekwencji doprowadziło do zmiany kwalifikacji prawnej zarzuconego oskarżonemu przestępstwa z art. 278 § 1 kk na wykroczenie z art. 119 § 1 kw. Natomiast w ocenie Sądu II instancji pogłębiona analiza zeznań świadków prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż oskarżony zabrał także wskazane przez przedstawiciela pokrzywdzonego gatunki kaw i opakowanie herbaty, co przekroczyło wartość graniczną wykroczenia i przestępstwa wskazaną w treści art. 119 § 1 kw, która na dzień wydania wyroku przez Sąd Okręgowy, zgodnie z treścią Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 września 2018r. Dz. U. z dnia 19.09.2018r. poz. 1794 wynosiła 562,50 złotych ( ¼ płacy minimalnej na rok 2019).
Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
a) w miejsce orzeczenia z punktu 1. uznał oskarżonego S. M. za winnego tego, że w dniu 6 lipca 2016r. w G. przy ul. (...) w sklepie (...) w ciągu jednego miesiąca i 18 dni po odbyciu kary 5 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań- Grunwald i Jeżyce w Poznaniu sygn. III K 590/11 z dnia 2 maja 2013 roku, w tym będąc skazanym tym wyrokiem za przestępstwo podobne popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej z art. 56 ust 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii na karę 4 lat pozbawienia wolności, działając wspólnie i w porozumieniu z dotąd nieustalonymi dwoma sprawcami, wykorzystując nieuwagę personelu sklepu, dokonał kradzieży ekspresu do kawy o wartości 149 zł, maszynki do golenia o wartości 149 zł, ręcznika o wartości 25 zł, dwóch kaw D. o łącznej wartości 51,98 zł, jednej kawy B. o wartości 29,99 zł., herbaty L. o wartości 19.99 złotych oraz dwóch wózków sklepowych o łącznej wartości 150 zł powodując straty w wysokości łącznej 574,96 zł na szkodę (...) Sp. z o.o. z/s w T. P., uznając że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi przestępstwa z art. 278 § 1 kk, tj. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 278 § 1 i 3 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 278 § 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności,
b) na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec S. M. obowiązek zapłaty na rzecz pokrzywdzonego (...) Sp. z o.o. z/s w T. P. kwoty 574,96 (pięćset siedemdziesiąt cztery i 96/100) złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody w całości,
c) uchylił orzeczenia zawarte w punktach 2, 3 i 4,
Z uwagi na dokonaną przez Sąd odwoławczy zmianę zaskarżonego wyroku zaistniała konieczność określenia na nowo wymiaru kary za przypisany czyn z art. 278 § 1 i 3 kk. Rozważając kwestię wymiaru kary, za czyn będący wypadkiem mniejszej wagi, adekwatnego do popełnionego przez oskarżonego czynu Sąd Okręgowy kierował się dyrektywami określonymi przez ustawodawcę w art. 53 § 1 i 2 kk, bacząc aby była ona dostosowana do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz jego zawinienia przez sprawcę. Stopień społecznej szkodliwości czynu jakiego dopuścił się oskarżony był niewątpliwie wyższy od nieznacznego. Kształtując wymiar kary Sąd odwoławczy wziął pod uwagę, że przestępstwo zostało dokonane bez żadnego uzasadnionego powodu, z niskich pobudek, a sprawca nie uczynił nic aby powstałą szkodę naprawić. Nie bez znaczenia pozostawał również fakt, że S. M. był już w przeszłości wielokrotnie karany, a przypisanego mu czynu dopuścił się w warunkach recydywy wskazanej w art. 64 § 1 k.k. Niewątpliwie jednak wartość przedmiotów skradzionych jest graniczna z wykroczeniem, co nie skłoniło Sądu Okręgowego do wymiaru kary surowej i zbliżonej do górnej granicach zagrożenia karą pozbawienia wolności przewidzianej dla przestępstwa z art. 278 § 1 i 3 k.k., tj. do kary 1 roku.
Sąd Okręgowy jednocześnie, z uwagi na liczne okoliczności obciążające oskarżonego przy wymiarze kary nie znalazł podstaw do wymiaru oskarżonemu kary wolnościowej przewidzianej w art. 278 § 3 k.k. tj. kary ograniczenia wolności lub grzywny.
Sąd Okręgowy uznał, że karą sprawiedliwą i adekwatną do czynu, którego dopuścił się S. M. będzie kara 2 miesięcy pozbawienia wolności.
Następstwem dokonania zmiany zaskarżonego orzeczenia i przypisania oskarżonemu przestępstwa z art. 278 § 1 i 3 k.k. kk była także konieczność uchylenia punktu 2 wyroku z uwagi na fakt, że Sąd Okręgowy uznał, iż szkoda została wyrządzona przestępstwem wyniosła 574,96 złotych. W związku z tym Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że w miejsce rozstrzygnięcia z punktu 2, na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości w kwocie 574,96 zł.
O kosztach obrony z urzędu orzeczono na podstawie na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu – Dz. U. 2016r.1714.
Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolniono oskarżonego w całości z obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu za obie instancje, gdyż Sąd Okręgowy uznał, że nie będzie on w stanie ich ponieść.
E. T.