Sygnatura akt VIII C 1349/18
Dnia 29 stycznia 2019 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: S.S.R. Tomasz Kalsztein
Protokolant: Anita Zięba
po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2019 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.
przeciwko A. S.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanej A. S. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 1.299,97 zł (jeden tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt dziewięć złotych dziewięćdziesiąt siedem groszy) z umownymi odsetkami w wysokości 14% (czternaście procent) w stosunku rocznym, nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie w stosunku rocznym, od dnia 30 stycznia 2018 roku do dnia 29 stycznia 2019 roku;
2. zasądzoną w punkcie pierwszym kwotę rozkłada na trzynaście miesięcznych rat płatnych w następujący sposób:
- dwanaście rat w wysokości po 100 zł (sto złotych) każda,
- ostatnia, trzynasta rata w wysokości 99,97 zł (dziewięćdziesiąt dziewięć złotych dziewięćdziesiąt siedem groszy),
płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca z umownymi odsetkami w wysokości 14% (czternaście procent) w stosunku rocznym, nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie w stosunku rocznym, w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, ustalając termin płatności pierwszej raty na dzień 10 lutego 2019 roku;
3. zasądza od pozwanej A. S. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt VIII C 1349/18
W pozwie z dnia 26 marca 2018 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wystąpił przeciwko pozwanej A. S. w elektronicznym postępowaniu upominawczym z powództwem o zapłatę kwoty 1.299,97 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości 14% rocznie, nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, od dnia 30 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty, ponadto wniósł o zasądzenie zwrotu procesu.
W uzasadnieniu powód podniósł, że w dniu 29 listopada 2017 roku udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 2.000 zł, którą pozwana zobowiązała się spłacić w 2 ratach. Z przyjętego zobowiązania pozwana wywiązała się częściowo uiszczając kwotę 700,03 zł.
(pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym k. 3-4v.)
W dniu 4 kwietnia 2018 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał w przedmiotowej sprawie nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, którym zasądził od pozwanej na rzecz powoda dochodzoną wierzytelność wraz z kosztami procesu.
Nakaz ten pozwana zaskarżyła sprzeciwem, wnosząc o oddalenie powództwa w całości. Pozwana wskazała, iż postanowienia przedmiotowej umowy zmierzały do obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych, ponadto podniosła zarzut przedawnienia roszczenia. Z ostrożności procesowej, na wypadek uwzględnienia powództwa, pozwana wniosła o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty.
Postanowieniem z dnia 23 kwietnia 2018 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości oraz przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi.
(nakaz zapłaty k. 5, sprzeciw k. 5v.-6v., postanowienie k. 11)
Po przekazaniu sprawy z e.p.u., powód uzupełnił braki pozwu oraz odniósł się do zarzutów pozwanej uznając je za bezzasadne. Na rozprawie w dniu 15 stycznia 2019 roku pełnomocnik powoda nie stawił się. Pozwana oświadczyła, że zgadza się z treścią żądania i nie kwestionuje jego wysokości, ponadto podtrzymała wniosek o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty w wysokości po 100 zł miesięcznie.
(pismo procesowe k. 14-14v., protokół rozprawy k. 37-38)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 29 listopada 2017 roku pozwana A. S. zawarła z powodem umowę pożyczki ratalnej nr (...), zgodnie z treścią której, powód udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 2.000 zł (całkowita kwota pożyczki). Przyznaną kwotę wraz z prowizją w wysokości 599,97 zł pozwana zobowiązała się spłacić w dwóch ratach po 1.299,99 zł każda, płatnych w terminach: 1 rata – 29 grudnia 2017 roku, 2 rata – 29 stycznia 2018 roku. Od udzielonej pozwanej pożyczki powód nie naliczał odsetek kapitałowych, był natomiast uprawniony do naliczania odsetek od zadłużenia przeterminowanego w wysokości równej dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie. Zawarcie przedmiotowej umowy poprzedziło zawarcie przez strony w dniu 25 września 2017 roku umowy ramowej pożyczki.
(umowa ramowa pożyczki z załącznikami k. 18-21, umowa pożyczki ratalnej k. 22, harmonogram spłaty k. 23, formularz informacyjny k. 24-28, potwierdzenie przelewu k. 29, okoliczności bezsporne)
Z zaciągniętego zobowiązania pozwana wywiązała się wyłącznie w części, na skutek czego powstało zadłużenie dochodzone przedmiotowym powództwem.
(okoliczności bezsporne)
Pozwana A. S. ma 52 lata. Mieszka wraz z matką, przy czym kobiety prowadzą odrębne gospodarstwa domowe. Utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę w wysokości 2.700 zł netto. Z tytułu zadłużeń kredytowych pozwana spłaca kwotę 3.000 zł miesięcznie, w czym pomaga jej brat. Poza 18-letnim samochodem nie posiada żadnego majątku, nie ma również oszczędności.
(okoliczności bezsporne)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, których prawdziwość i rzetelność sporządzenia nie budziła wątpliwości, nie była również kwestionowana przez strony procesu.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo jest zasadne w całości i podlega uwzględnieniu.
Powód wykazał swoje roszczenie w stosunku do pozwanej złożonymi do akt sprawy dokumentami, a pozwana, choć w treści sprzeciwu zaskarżyła wydany w sprawie nakaz zapłaty kwestionując roszczenie powoda, to ostatecznie na rozprawie w dniu 15 stycznia 2019 roku oświadczyła, że zgadza się z żądaniem i nie podważa jego wysokości. Jednocześnie w toku postępowania sądowego, powołując się na swoją trudną sytuację materialną i życiową, A. S. wniosła o rozłożenie zadłużenia na raty w wysokości po 100 zł miesięcznie.
Zgodnie z przepisem art. 320 k.p.c., w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przepis ten daje Sądowi możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałoby to z regulacji prawa materialnego. Uprawnienie do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje Sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc w sytuacjach, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałoby go na niepowetowane szkody. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być obiektywne bądź subiektywne - spowodowane działaniem samego dłużnika. Należy podkreślić, że rozłożenie na raty należności nie eliminuje konieczności uwzględnienia żądania powoda zasądzenia na jego rzecz odsetek za okres do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie, powoduje natomiast, że nie przysługują mu odsetki od świadczeń ratalnych za okres pomiędzy wydaniem wyroku a datą płatności poszczególnych rat (por. uchwała składu 7 Sędziów Sądu Najwyższego z 22 września 1970 roku, III PZP 11/70, OSNCP 1971/4/61, a także L. Stecki: Glosa do uchwały z 22 września 1970 roku, III PZP 11/70, OSPiKA 1971/11/202; por. też W. Siedlecki, w: Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz , t. I, Warszawa 1975, s. 504). Stąd też odsetki umowne Sąd zasądził wyłącznie za okres od dnia 30 stycznia 2018 roku do dnia 29 stycznia 2019 roku, tj. do dnia wydania wyroku, nie zaś do dnia zapłaty.
W ocenie Sądu w stosunku do pozwanej zachodzi taki szczególny przypadek, o którym mowa w przepisie art. 320 k.p.c. Z jednej strony należy wskazać, że ryzyko wystąpienia okoliczności uniemożliwiających lub utrudniających wykonanie zobowiązań umownych – spłatę zadłużenia z tytułu umowy pożyczki – obciąża pozwaną, z drugiej jednak strony należy mieć na względzie fakt, że pozwana A. S. znajduje się w trudnej sytuacji materialnej – pozwana posiada znaczne zadłużenie, którego pomimo wykonywania pracy zarobkowej nie jest w stanie samodzielnie spłacić i musi korzystać z pomocy członków rodziny. Jednocześnie pozwana nie posiada żadnych oszczędności, a jej jedyny majątek stanowi 18-letni samochód. Korzystając z uprawnienia wynikającego z art. 320 k.p.c., Sąd miał na celu także uchronienie pozwanej od postępowania egzekucyjnego oraz naliczania dalszych odsetek. Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanej bardzo utrudnione, o ile w ogóle byłoby możliwe. Jednocześnie wskazać należy, że powód nie oponował wobec wniosku pozwanej o rozłożenie na raty zasądzonego w wyroku świadczenia, ograniczając się wyłącznie do polemiki z podniesionymi przez pozwaną zarzutami.
Rozkładając zasądzone świadczenie na raty, Sąd określił dokładnie wysokość tychże rat i termin ich zapłaty. Zasądzone świadczenie zostało rozłożone na 13 miesięcznych rat, w tym pierwsze 12 rat po 100 zł każda rata, zaś ostatnia 13-ta rata w wysokości 99,97 złotych, uznając że w tej wysokości A. S. będzie w stanie spłacać zadłużenie i zachowana zostanie funkcja przepisu art. 320 k.p.c.
Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.299,97 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości 14% w stosunku rocznym, nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie w stosunku rocznym, od dnia 30 stycznia 2018 roku do dnia 29 stycznia 2019 roku (do dnia wyrokowania – w związku z rozłożeniem zasądzonego świadczenia na raty).
Podkreślić przy tym należy, że strona powodowa miała prawo, oprócz żądania należności głównej, żądać za czas opóźnienia odsetek w umówionej wysokości, jako że przepis art. 481 k.c. obciąża dłużnika obowiązkiem zapłaty odsetek bez względu na przyczyny uchybienia terminu płatności sumy głównej. Sam fakt opóźnienia przesądza, że wierzycielowi należą się odsetki. Dłużnik jest zobowiązany uiścić je, choćby nie dopuścił się zwłoki w rozumieniu art. 476 k.c., a zatem nawet w przypadku, gdy opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności i choćby wierzyciel nie doznał szkody. Odpowiedzialność dłużnika za ustawowe odsetki w terminie płatności ma zatem charakter obiektywny. Do jej powstania jedynym warunkiem niezbędnym jest powstanie opóźnienia w terminie płatności. Zgodnie z treścią § 2 art. 481 k.c. jeżeli strony nie umówiły się co do wysokości odsetek z tytułu opóźnienia lub też wysokość ta nie wynika ze szczególnego przepisu, to wówczas wierzycielowi należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. Na gruncie przedmiotowej umowy pożyczki po stronie powoda zastrzeżono prawo naliczania odsetek od zadłużenia przeterminowanego w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, dlatego też powód był uprawniony żądać odsetek w wyższej wysokości.
Zasądzona kwota została rozłożona na 13 miesięcznych rat, płatnych z góry
do 10-go dnia każdego miesiąca z odsetkami umownymi w wysokości 14% w stosunku rocznym, nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie w stosunku rocznym, w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, a termin płatności pierwszej raty Sąd ustalił na dzień 10 lutego 2019 roku.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie przepisu art. 98 § 1 k.p.c. zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 300 zł, na którą złożyła się opłata od pozwu (30 zł) oraz koszty adwokackie w stawce minimalnej (270 zł).
Z powyższych względów orzeczono, jak w sentencji.