UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 lutego 2013 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie po rozpoznaniu apelacji powoda S. Ś. od wyroku Sądu Rejonowego w Gryfinie z dnia 28 czerwca 2012 r., sygn. akt I C 295/11 – oddalił apelację, zasądził od powoda S. Ś. na rzecz pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w M. w likwidacji kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

W dniu 25 lipca 2013 r. (data złożenia pisma w placówce pocztowej) S. Ś. wniósł do Sądu Okręgowego w Szczecinie kolejną skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 27 lutego 2013 r., wydanym w sprawie o sygn. akt II Ca 1029/12. Skarżący domagał się pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności - orzeczeń nakazowych sygn. akt I instancji 457/05 i 28/08 – w oparciu o art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. i art. 843 § 2 k.p.c.; wstrzymanie wykonalności wyroku Sądu Okręgowego z dnia 27 lutego 2013 r. sygn. akt II Ca 1029/12 zgodnie z art. 414 k.p.c.; uchylenie wyroku I instancji I C 295/11 i wznowienie postępowania w oparciu o treść art. 408 k.p.c. gdyż nie był prawidłowo reprezentowany i art. 403 § 2 gdyż zachodzi naruszenie prawa materialnego poprzez wydanie nakazów zapłaty z naruszeniem prawa art. 485 k.c.

W uzasadnieniu skargi S. Ś. wskazał, iż podstawą wznowienia postępowania jest fakt pozbawienia go prawnej reprezentacji, co doprowadziło do nie złożenia sprzeciwów. Wskazał szereg okoliczności faktycznych przemawiających w jego ocenie za nieprawidłowością wydanego rozstrzygnięcia. Nadto podkreślił, iż ujawniły się nowe okoliczności, a to wydanie wyroków sprzecznych z prawem ustawodawczym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga S. Ś. podlegała odrzuceniu.

Na wstępie wyjaśnić należy, iż w ramach postępowania ze skargi o wznowienie postępowania w doktrynie wyróżnia się dwie fazy, a mianowicie postępowanie w przedmiocie dopuszczalności postępowania (tzw. iudicium rescidens) i toczące się na skutek wznowienia postępowanie mające na celu ponowne rozpoznanie sprawy (tzw. iudicum rescissorium). (por. J. Bodio, T. Demendecki, A. Jakubecki, O. Marcewicz, P. Telenga, M.P. Wójcik, Komentarz do art.410 k.p.c. LEX/el. 2010).

Zgodnie z dyspozycją art. 410 § 1 k.p.c. w ramach postępowania wstępnego, przed sądem na posiedzeniu niejawnym badaniu podlega okoliczność czy skarga wniesiona została w terminie (wynikającym z przepisów art. 407 i 408 k.p.c.), czy jest dopuszczalna (ze względu na zaskarżone orzeczenie) oraz czy została oparta na ustawowej podstawie wznowienia. Instytucja wznowienia postępowania opiera się bowiem na przysługującej (poza tokiem instancji) skardze o reasumpcję wadliwego procesu i zastąpienie zapadłego orzeczenia nowym. Nadzwyczajny charakter powyższego środka prawnego, skierowanego przeciwko prawomocnemu orzeczeniu powoduje, że przywrócenie stanu sprzed zamknięcia, ulegającego wznowieniu, postępowania sądowego może nastąpić wyłącznie z powodów ściśle określonych w ustawie. Uwzględniają one konieczność wywołania na nowo procesu dotkniętego brakami formalnymi (nieważnością) bez względu na ich wypływ na rozstrzygnięcie (art. 401 pkt 1 i 2 k.p.c.), nadto o ile zaistnieją właściwe przyczyny restytucyjne (art. 403 k.p.c.) czy też miało miejsce wydanie wyroku na podstawie aktu normatywnego, uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją umową międzynarodową lub ustawą (art. 401¹k.p.c.).

Jak wynika z analizy wniesionej skargi, powód jej podstawy upatruje w nieważności polegającej na braku należytej reprezentacji tj. na podstawie art. 401 pkt 2 k.p.c.

Art. 407 § 1 k.p.c. stanowi, iż skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzymiesięcznym; termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.

Zgodnie zatem z art. 407 § 1 k.p.c., gdy podstawą wznowienia jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji, początek biegu terminu do wniesienia skargi wyznacza dzień dowiedzenia się przez stronę, jej organ lub przedstawiciela ustawowego o wyroku; jak przyjął Sąd Najwyższy, decyduje data powzięcia wiadomości o treści sentencji wyroku, a nie data doręczenia uzasadnienia wyroku (zob., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r., III AO 58/98, M. Praw. 1999, nr 1, poz. 8).

Z akt sprawy II Ca 1029/12 wynika, iż powód nie stawił się na rozprawę apelacyjną mimo prawidłowego zawiadomienia. Natomiast w dniu 1 marca 2013 r. powód złożył wniosek o doręczenie orzeczenia z dnia 27 lutego 2013 r. wraz z uzasadnieniem. Nawet przyjmując, iż o treści sentencji ww. orzeczenia powód powziął wiadomość dopiero w dacie doręczenia mu odpisu tego orzeczenia wraz z uzasadnieniem tj. w dniu 26 marca 2013 r., wniesioną w dniu 25 lipca 2013 r. skargę w zakresie pozbawienia możności działania czy też braku należytej reprezentacji, należy uznać za spóźnioną. Niewątpliwie bowiem jej złożenie nastąpiło po upływie trzech miesięcy od dnia, w którym powód dowiedział się o treści wyroku.

Skarżący zdaje się przy tym nie dostrzegać, że w przypadku braku należytej reprezentacji jako podstawy wznowienia nie obowiązuje tylko pięcioletni termin z art. 408 k.p.c., nadal natomiast obowiązuje termin trzymiesięczny z art. 407 § 1 k.p.c. W postanowieniu z dnia 13 grudnia 2012 r., IV CZ 131/12 (LEX nr 1288740 ) Sąd Najwyższy stwierdził, że pięcioletni termin ad quem od uprawomocnienia się wyroku do wniesienia skargi o wznowienie postępowania (art. 408 k.p.c.) nie ma zastosowania, jeżeli skarga jest wnoszona ze względu na to, że strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana, jednakże musi zostać zachowany trzymiesięczny termin ad quo do wniesienia skargi, liczony od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy (art. 407 § 1 k.p.c.).

W uzasadnieniu powód powołuje się również na pozbawienie możności działania w sprawach objętych powództwem o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych wydanych w tych sprawach. Wskazania jednak wymaga, iż zarzut ten nie może być przedmiotem rozpoznania w ramach skargi o wznowienie postępowania dotyczącego tego powództwa. Podobnie dotyczy to podnoszonych kwestii związanych z naruszeniem prawa przy wydawaniu nakazów zapłaty przez Sąd Rejonowy.

Podkreślenia wymaga, iż nowe fakty i dowody nie mogą odnosić się do norm prawnych oraz ich interpretacji. Skarga o wznowienie postępowania nie może bowiem opierać się na zarzucie wadliwej oceny dowodów i okoliczności faktycznych w sprawie, której dotyczy. Podstawy dla wznowienia postępowania nie stanowi także obiektywna wadliwość orzeczenia wynikająca z obrazy prawa materialnego. Nie stanowi ponadto podstawy wznowienia w oparciu o art. 403 § 2 k.p.c. interpretacja przepisów prawa dokonana przez Trybunał Konstytucyjny, która jest odmienna niż przyjęta wcześniej przez sąd powszechny lub Sąd Najwyższy. Podobnie wskazanie przez stronę, że przepisy przyjęte za podstawę prawomocnego wyroku zostały następnie inaczej zinterpretowane w uchwale Sądu Najwyższego czy też, że w innym postępowaniu sądowym poczyniona została odmienna ocena prawna tych samych przepisów, nie uzasadnia wznowienia postępowania na podstawie art. 403 § 2 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r., sygn. akt IV CO 6/05, z dnia 4 stycznia 2007 r., sygn. akt V CZ 109/06 i z dnia 29 stycznia 2008 r., sygn. akt IV CZ 2/08).

Zgodnie z art. 410 § 1 k.p.c. Sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy odrzucił przedmiotową skargę jako wniesioną po upływie terminu, jak również nieopartą na ustawowej podstawie, o czym na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. orzekł w sentencji postanowienia.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE