UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki J. A. S. wniosła o zasądzenie alimentów w kwocie po 400 zł. miesięcznie od babci małoletniej E. W.. W uzasadnieniu wskazała, że ojciec małoletniej daniel S. nie płaci zasądzonych alimentów, nawet pomimo wyroku karnego skazującego go za niepłacenie alimentów. Małoletnia jest osoba niepełnosprawną, jest po dziecięcym porażeniu mózgowym, jest niezdolna do samodzielnej egzystencji i wymaga całodobowej opieki, wymaga ciągłej rehabilitacji, specjalistyczne turnusy kosztują po kilkanaście tysięcy złotych i są poza zasięgiem płatności matki powódki. Pozwana nie interesuje się wnuczką, nie utrzymuje z nią kontaktów. Pozwana posiada 2 mieszkania, w jednym z nich mieszka ojciec powódki. Pozwana wspiera dorosłego, silnego mężczyznę, zaś nie wspiera niepełnosprawnej wnuczki.

Pozwana E. W. wniosła o oddalenie powództwa w całości. Podała, że utrzymuje się z emerytury wynoszącej niewiele ponad 1200 zł., ma dwa mieszkania, za które opłaca czynsze, w jednym mieszka jej syn, który doprowadził do zdewastowania mieszkania, zaś w mniejszym ona sama. Pozwana cierpi na wiele schorzeń na które ponosi wydatki.

Sąd ustaliła następujący stan faktyczny:

Małoletnia powódka J. S. ma 17 lat. Jest dzieckiem niepełnosprawnym w stopniu znacznym, po dziecięcym porażeniu mózgowym, ma niedowład czterokończynowy i afazję całkowitą /nie mówi/. Porusza się na specjalistycznym wózku inwalidzkim, który m. in. utrzymuje ją w pionie w pozycji siedzącej, do poruszania się w domu ma specjalistyczne krzesło. Małoletnia wyrosła z dotychczasowego pionizatora, potrzebny jest nowy, który kosztuje 7 tyś zł., (...) dołoży 3 tyś zł., pozostałą kwotę musi zorganizować matka.

Małoletnia ma wiotkość mięśni co powoduje konieczność ciągłej rehabilitacji. Małoletnia korzysta z rehabilitacji w ramach NFZ, dwa razy w tygodniu w szkole, ponadto matka codziennie sama rehabilituje córkę w domu. Ponadto korzysta z pomocy rehabilitanta który przychodzi od kilku lat do domu, te rehabilitacje są płatne po 40 zł. - 2 razy w tygodniu. Przy schorzeniach powódki konieczna jest specjalistyczna rehabilitacja, którą oferują płatne turnusy rehabilitacyjne, jednak matki powódki na nie nie stać. Małoletnia w domu musi korzystać ze sprzętów do rehabilitacji takich jak piłki, wałki, materace, piasek kinetyczny, farby do malowania palcami.

W związku z zaburzona koordynacją małoletnia skupia się tylko na jednej czynności, ma ślinotok, przy karmieniu nieustannie trzeba uważać na możliwość zakrztuszenia, co powoduje, że tylko matka i najbliżsi potrafią ja nakarmić. Zima często zapada na infekcje górnych dróg oddechowych.

W okresach letnich matka zabiera powódkę na konie, jednak jeden pobyt to koszt 150 zł. Obecnie matka umawia się z właścicielami stadniny od czasu do czasu na jazdy przez 3 tygodnie pod rząd i wówczas płaci połowę ceny.

Jednocześnie rozwój intelektualny powódki jest w normie. Małoletnia komunikuje się z otoczeniem przy pomocy komputera. Aby polepszyć komfort dziewczynki, a także zapewnić dalszy prawidłowy rozwój, niezbędny jest zakup syntezatora mowy. Koszt zakupu takiego urządzenia to kilkadziesiąt tysięcy złotych. Małoletnia jest uczennicą klasy VII w (...) Ośrodku Szkolno - (...) w S.. Ma nauczanie indywidualne, które odbywa się w domu, ponadto matka zawozi córkę na zajęcia rehabilitacyjne i rewalidacyjne oraz imprezy okolicznościowe do szkoły /zaświadczenie ze szkoły k. 9, orzeczenia k. 10 – 12, decyzje k. 13 -14, odpis aktu urodzenia k. 19, wydruk historii choroby k. 62-64.

Powódka ma potrzeby, jak przeciętna nastolatka. Matka zapewnia jej modne ubrania, maluje ją, zabiera na koncerty muzyki młodzieżowej. Udział w koncercie D. K. spowodował wyjście małoletniej ze stanów depresyjnych w jakie popadała w okresie dojrzewania. Teraz D. K. jest jej idolem i w miarę możliwości matka zabiera córkę na jego koncerty.

Matka powódki A. S. (1) utrzymuje się z zasiłku z tytułu opieki nad niepełnosprawną córką w wysokości 1583 zł. Nigdzie dodatkowo nie pracuje. Otrzymuje także inne świadczenia z pomocy społecznej, łącznie z jej zasiłkiem i alimentami wypłacanymi na J. z funduszu alimentacyjnego oraz świadczeniem wychowawczym na młodszą córkę /500+/ - świadczenia wynoszą 3508,36 zł /zaświadczenie k. 65/.

Mieszkają w mieszkaniu rodziców matki powódki. A. S. (1) pozostaje w związku małżeńskim, jej mąż pracuje na stanowisku inspektora (...), zarabia netto wraz ze wszystkimi dodatkami ok. 2700 zł. miesięcznie. Z tego związku jest 12 - letnia siostra powódki /wyjaśnienia matki powódki k.71v – 72, porozumienie w sprawie wynagrodzenia męża matki powódki k. 70/.

Pozwana E. W. jest babcią powódki. Ma 66 lat, jest emerytką, otrzymuje 1300 zł. netto emerytury. Pozwana ma problemy z pionizacją, drżenia samoistne, każda czynność powoduje u niej znaczny wysiłek, zaburzenia lipidowe, ma stany depresyjne. Jest pod opieką neurologa, endokrynologa i psychiatry. Do psychiatry chodzi prywatnie, wizyta kosztuje 70 zł. Wszystkie lekarstwa, które powinna przyjmować kosztują 300 zł., w zakupie lekarstw pomaga jej córka. Pozwana wymaga terapii z powodu depresji i uzależnienia od alkoholu /jest niepijącą od 30 lat alkoholiczką/, obecnie uczestniczy w terapii indywidualnej /zaświadczenie o stanie zdrowia, faktury za leki k. 29-30, 43-44, 66 – 68, zaświadczenie o wysokości emerytury k. 28, Pit k. 31/.

Pozwana ma 2 mieszkania, mniejsze zajmuje sama, zaś z większego korzysta jej syn D. S. – ojciec powódki. Syn pozwanej w czasie gdy zamieszkiwali razem znęcał się nad matką, dlatego postanowiła wyprowadzić się do mniejszego mieszkania, które wcześniej wynajmowała. D. S. zdewastował mieszkanie na L., jednak pozwana nie podejmuje żadnych działań, aby go z tego mieszkania wyeksmitować. Pozwany był karany za znęcanie nad matką, wcześniej spędził w więzieniu 5 lat, jednak matka go odwiedzała i wysyłała paczki.

Pozwana opłaca czynsze za oba mieszkania oraz energię za mieszkanie na ul (...), łącznie za to mieszkanie ok. 400 zł. miesięcznie, natomiast za mieszkanie na ul. (...) to opłata 255 zł. plus opłaty za media ok. 50 zł. /telefon i telewizja kablowa/ /wyjaśnienia pozwanej k. 72, dowody opłat za czynsz i media k. 32 – 41, 45/.

Strony nie utrzymują kontaktów.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki zwróciła się o zasądzenie alimentów także przeciwko dziadkowi J., sprawa jest w toku.

Na rzecz małoletniej J. S. od jej ojca D. S. zostały ustalone alimenty w wysokości po 500 zł. miesięcznie, ostatnio podwyższone w lutym 2014 r. w sprawie III RC 269/13. Ojciec na rzecz córki nigdy nie zapłacił żadnej kwoty, obecnie alimenty są wypłacane z funduszu alimentacyjnego. Ojciec powódki wyrokiem z 1 października 2018 r. został skazany za nie płacenie alimentów na rzecz powódki na karę ograniczenia wolności. Pracy nie wykonał, dlatego kara została zamieniona na karę pozbawienia wolności. Obecnie został wezwany do stawienia się do zakładu karnego /odpis wykroku k. 8, akta SR w Szczytnie (...), akta komornicze (...)/.

Sąd zważył co następuje:

Żądanie jest częściowo uzasadnione.

Rozpatrują niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, sporządzonych przez kompetentne organy i w przepisany sposób, tym samym korzystających z domniemania prawdziwości oraz na dowodzie z wyjaśnień stron, które w zasadniczych kwestiach były bezsporne, w sferze sporu pozostaje ocena czy małoletnia powódka pozostaje w stanie niedostatku oraz ocena możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanej.

Małoletnia powódka pozostaje wstanie niedostatku. Jej matka ze świadczeń otrzymywanych na córkę, w tym alimentów wypłacanych z funduszu alimentacyjnego oraz z własnych dochodów nie jest w stanie zaspokajać wszystkich usprawiedliwionych potrzeb niepełnosprawnej J..

Małoletnia ma znacznie większe potrzeby niż nastolatka w jej wieku. Znaczą część wydatków pochłaniają koszty związane ze stanem zdrowia małoletniej. Są to zarówno środki higieny, leki, opieka lekarska, jak i, co przy schorzeniu powódki jest sprawą priorytetową, jej rehabilitacja.

Częściowo rehabilitacja jest refundowana przez NFZ, a także odbywa się w szkole, jednak małoletnia wymaga rehabilitowania codziennie, zaś jej matka z uwagi na wiek dziewczynki, nie jest w stanie wszystkich ćwiczeń z córką wykonywać samodzielnie. Z tego względu musi korzystać z pomocy płatnego rehabilitanta. Ponadto matka stara się zapewniać córce inne formy rehabilitacji jak np. jazdę konną.

Małoletnia wymaga także specjalistycznych sprzętów zarówno do poruszania się, jak i rehabilitacji. Syntezator mowy, który kosztuje ok. 40 tyś zł. jest poza zasięgiem rodziny powódki, jednak pieniądze na ten cel są zbierane w ramach fundacji utworzonej w tym celu.

Małoletnia ma także potrzeby jak każda nastolatka, pomimo swojej niepełnosprawności, chce się modnie ubierać, malować, czesać, uczestniczyć w życiu towarzyskim, chodzić na koncerty.

Matka powódki nie jest w stanie zaspokoić tych potrzeb ze swoich skromnych dochodów. Utrzymuje się tylko ze świadczenia pielęgnacyjnego. Nie może podjąć żadnej pracy, zarówno z powodów prawnych, jak i z uwagi na całodobową opiekę nad córką. Przy czym matka powódki ma na utrzymaniu także młodszą córkę, a dochody jej męża nie są wysokie.

Egzekucja alimentów od ojca powódki jest od czasu ich zasądzenia bezskuteczna. W 2014 r. matka powódki uzyskała zasądzenie najwyższej możliwej kwoty alimentów, która jest wypłacana z funduszu alimentacyjnego. Podwyższenia alimentów od ojca J. do kwoty ponad 500 zł, skutkowałoby również bezskutecznością ściągnięcia alimentów.

Tym samym jedyną możliwością uzyskania środków finansowych na utrzymanie J. jest zwrócenie się do dalszych krewnych na podstawie art. 128, 129, 132 Krio w zw. z art. 133§2 Krio o zasądzenie alimentów.

Pomimo jednak znacznych potrzeb powódki, wysokość alimentów jest ograniczona do możliwości zarobkowych i majątkowych osoby pozwanej /art. 135 Krio/.

Pozwana E. W. utrzymuje się z emerytury, która obecnie wynosi 1300 zł. miesięcznie. Z uwagi na wiek i stan zdrowia nie jest wstanie nigdzie dorabiać.

Natomiast pozwana ma dwa mieszkania. Jedno mogłaby wynajmować i czerpać dodatkowe dochody. Pozwana broni się przed takim rozwiązanemu tłumacząc się, że z mieszkania korzysta syn – ojciec J., który nie ma innego lokum.

W okolicznościach sprawy nie można pogodzić się ze stanowiskiem pozwanej, albowiem przedkłada ona interesy dorosłego, sprawnego mężczyzny nad potrzeby niepełnosprawnej, małoletniej wnuczki. Pozwanej jako matce, niewątpliwie jest trudno podjąć decyzję o eksmisji syna, jednak mając obowiązek alimentacyjny wobec wnuczki, powinna wziąć taką ewentualność pod uwagę.

Sąd wziął pod uwagę okoliczność, że wynajem mieszkania na ul. (...), nie przyniesie dużych dochodów, albowiem pozwana musiałaby w pierwszej kolejności wyremontować mieszkanie lub w ramach rozliczeń z wynajmującymi, powierzyć im przystosowanie mieszkania do korzystania z niego, co z kolei rodziłoby ograniczone dochody z wynajmu.

Z tych względów mając także na względzie wiek pozwanej i jej wydatki związane z lekami i opieką lekarską, Sąd ustalił alimenty na kwotę 50 zł. Jest to niewysoka kwota, nie mniej jednak w okolicznościach niniejszej sprawy, pozwoli na zaspokajanie drobnych potrzeb małoletniej powódki, a jednocześnie mieści się w możliwościach zarobkowych i majątkowych pozwanej.

Z tych względów na podstawie art. 133§2 w zw. z art. 132 i art. 135 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego Sąd orzekł jak w punktach I i II wyroku.

O kosztach Sądowych orzeczono na podstawie art. 100 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zaś o rygorze natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333§1 pkt 1 Kpc.

Sygn. akt III RC 35/19

z/

1.  (...)

2.  (...) A. S.,

3.  (...)

S., 23.04.2019 r.