UZASADNIENIE

Powodowie, R. K. i A. K., wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kwoty 250.000 zł z ustawowymi odsetkami: od kwoty 240.000 zł od 2 lipca 2013 r., a od kwoty 10.000 zł od 14 marca 2014 r. do dnia zapłaty każdej z tych kwot /k.1 /. Żądana kwota obejmowała odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości powodów /łącznie 225.000 zł/ i odszkodowanie stanowiące równowartość nakładów koniecznych dla zapewnienia prawidłowego klimatu akustycznego w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi, łącznie 15.000 zł /k.10- wskazanie poszczególnych rodzajów żądań/.

Domagali się zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych /k.1/.

Jako podstawę prawną swoich roszczeń wskazali art. 129 ust.2 w związku z art. 136 ust. 2 i 3 ustawy Prawo o ochronie środowiska /k.7/.

Następnie, w piśmie z dnia 27 września 2018 r. /k.464- 470/ doręczonym w odpisie pełnomocnikowi pozwanego w dniu 16 października 2018 r. /k.555- zwrotne poświadczenie odbioru/ zmodyfikowali powyższe roszczenia o zapłatę domagając się, dodatkowo kwoty 235.647,17 zł , czyli wnosząc ostatecznie o zasądzenie kwoty 485.647,17 zł tytułem odszkodowania za spadek wartości nieruchomości i konieczne nakłady akustyczne z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 462.617,17 zł od dnia 2 lipca 2013 r. /od dnia 1 stycznia 2016 r. z odsetkami za zwłokę/,

- od kwoty 23.030 zł od dnia 14 marca 2014 r. /od dnia 1 stycznia 2016 r. z odsetkami za zwłokę/, do dnia zapłaty każdej z tych kwot /k.465 i k.468- 469/.

Na rozprawie w dniu 21 lutego 2019 r. rozszerzyli też żądanie dotyczące kosztów postępowania domagając się zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości podwójnej stawki minimalnej ze względu na znaczny nakład pracy pełnomocnika /k.573/.

Pozwany, (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P., konsekwentnie wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych /k. 187 i k.573/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie byli w dniu wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) nr (...) dotyczącej utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska P.- Ł., współwłaścicielami, na prawach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, następujących nieruchomości:

1/ położonej w P. przy ul. (...), zapisanej w księdze wieczystej (...) /k. 29- 33- wydruk księgi wieczystej , której stan wpisów pozostaje bez zmian w zakresie istotnym dla meritum sprawy, k.26 - wypis z rejestru gruntów, k. 27- kserokopia wyrysu z mapy ewidencyjnej/.

2/ położonej w P. przy ul. (...) , zapisanej w księdze wieczystej (...) /k. 37- 43- wydruk księgi wieczystej , której stan wpisów pozostaje bez zmian w zakresie istotnym dla meritum sprawy, k.34 i 35 - wypis z kartoteki budynków i rejestru gruntów, k. 36- kserokopia wyrysu z mapy ewidencyjnej/.

3/ położonej w P. przy ul. (...), zapisanej w księdze wieczystej (...) /k. 47-51 - wydruk księgi wieczystej , której stan wpisów pozostaje bez zmian w zakresie istotnym dla meritum sprawy, k. - wypis z kartoteki budynków/,

4/ położonej w P. przy ul. (...), zapisanej w księdze wieczystej (...) /k. 53-57- wydruk księgi wieczystej , której stan wpisów pozostaje bez zmian w zakresie istotnym dla meritum sprawy, k.52 - wypis z rejestru gruntów/,

5/ położonej w P. przy ul. (...), zapisanej w księdze wieczystej (...) /k. 60- 64- wydruk księgi wieczystej , której stan wpisów pozostaje bez zmian w zakresie istotnym dla meritum sprawy, k.59 - wypis z rejestru gruntów/.

Daty nabycia poszczególnych nieruchomości wskazane są w kserokopiach aktów notarialnych /k.320- 370/.

Dnia 5 września 2013 r. nabyli, na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, wraz z wierzytelnościami zbywców w stosunku do (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P. /k.73 i 74- kserokopia umowy cesji a dnia 24 lutego 2014 r i zawiadomienia dłużnika o tej cesji, k.317-319- deklaracja podatkowa i dowód zapłaty podatku dotyczącego przedmiotu umowy cesji/:

6/ nieruchomość położoną w P. przy ul. (...), zapisaną w księdze wieczystej (...) /k. 67- wydruk księgi wieczystej , której stan wpisów pozostaje bez zmian w zakresie istotnym dla meritum sprawy z wpisem identyfikującym umowę sprzedaży- k.69, k.66 - wypis z rejestru gruntów/.

Dnia 30 stycznia 2012 r. Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania dla lotniska P.- Ł. w P. . Weszła ona w życie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa (...), czyli w dniu 28 lutego 2012 r.

Budynki mieszkalne wymagające nakładów zapewniających prawidłową ochronę akustyczną znajdują się na nieruchomościach położonych w P.:

- przy ul. (...) /k. 404– opis budynku z materiałem zdjęciowym w opinii biegłego J. W. z 26 lipca 2018 r. k.17- 31 pliku w czerwonej oprawie przy II tomie akt/,

- przy ul. (...) /k. 407– opis budynku z materiałem zdjęciowym w opinii biegłego J. W. z 26 lipca 2018 r. k.17- 33 pliku w czerwonej oprawie przy II tomie akt/,

- przy ul. (...) /k. 410– opis budynku z materiałem zdjęciowym w opinii biegłego J. W. z 26 lipca 2018 r. k.17- 32 pliku w czerwonej oprawie przy II tomie akt/,

- przy ul. (...) /k. 417– opis budynku z materiałem zdjęciowym w opinii biegłego J. W. z 26 lipca 2018 r. k.17- 35 pliku w czerwonej oprawie przy III tomie akt/.

Budynki mieszkalne zostały postawione na wyżej wskazanych nieruchomościach w okresie, gdy funkcjonowało już pozwane lotnisko, natomiast nie był jeszcze ustanowiony obszar ograniczonego użytkowania.

(...) stanowiące współwłasność powodów znalazły się w całości w strefie wewnętrznej o.o.u. z wyjątkiem nieruchomości przy ul. (...) obejmującej działkę nr (...) /k.139- 150- kserokopia w/w uchwały z 30 stycznia 2012 r. z wykazem działek położonych w obszarze ograniczonego użytkowania- okoliczności bezsporne/.

Ograniczenia użytkowania w strefie wewnętrznej polegają na:

a/ zakazie budowy nowych szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym, lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b/dopuszczeniu rozbudowy, odbudowy, oraz nadbudowy istniejących szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym, lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c/ zakazie tworzenia stref A uzdrowisk,

d/ dopuszczeniu lokalizowania zabudowy mieszkaniowej pod warunkiem zapewnienia właściwego komfortu akustycznego w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej /§ 8 ust.2 uchwały/.

W obszarze ograniczonego użytkowania uchwała wprowadziła wymagania techniczne dotyczące budynków, które w strefie wewnętrznej polegały na zapewnieniu właściwego klimatu akustycznego w budynkach i pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej poprzez stosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej /§9 ust. 2 uchwały/.

Odnośnie nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi biegły J. W. przyjmował wartość części mieszkalnej nieruchomości jako wartość wyjściową potrzebną do zastosowania parametru spadku wartości ze względu na wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania /k.571- 572- zeznania biegłego/. Było to działanie prawidłowe i dostateczne dla wydania opinii co do spadku wartości tych nieruchomości.

Wartość nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) według stanu z dnia 28 lutego 2012 r. /data wejścia w życie wyżej opisanej uchwały/ i cen z daty sporządzenia opinii, czyli z dnia 3 sierpnia 2018 r. wynosiła 694.389 zł /k. 402 plik zawierający operat szacunkowy z 3 sierpnia 2018 r. biegłego J. W./, a utrata jej wartości rynkowej będąca skutkiem objęcia nieruchomości strefą wewnętrzną o.o.u. wynosiła w dacie wydania opinii 72.564 zł /k.- 403 plik zawierający opinię biegłego J. W. o zmniejszeniu wartości rynkowej nieruchomości z 7 sierpnia 2018 r , w szczególności k.31 tego pliku/.

Przed wprowadzeniem o.o.w. budynek na tej nieruchomości spełniał wymogi prawidłowej ochrony pomieszczeń przed dźwiękami dochodzącymi z zewnątrz w myśl przepisów prawa budowlanego i Polskich Norm dla dopuszczalnego hałasu w środowisku /k.23 i 24 pliku jak k. 404/.

Ze względu na poziom hałasu generowanego przez pozwane lotnisko, pomieszczenia domu mieszkalnego powodów przeznaczone na stały pobyt ludzi nie spełniają obecnie norm izolacyjności akustycznej.

Powodowie powinni dokonać, własnym kosztem i staraniem, nakładów mających na celu poprawę izolacji akustycznej pomieszczeń wymagających takiej ochrony, a konkretnie dokonać wymiany okien i zamontować wentylację mechaniczną z rekuperacją /k.404- plik z opinią biegłego J. W. z dnia 26 lipca 2018 r. dotyczącą wartości nakładów i k.571- 573- zeznania tego biegłego/.

Koszt tych nakładów, według cen z daty wydania opinii, czyli z 26 lipca 2018 r. 2018 r. wynosił 22.150,84 zł /k. 404, i k.38- 39 tego pliku - opinia biegłego J. W. dotycząca nakładów, k.567 i 568- zeznania biegłego dotyczące nakładów koniecznych dla zapewnienia właściwego klimatu akustycznego/.

Wartość nieruchomości położonej w P. przy ul (...) według stanu z dnia 28 lutego 2012 r. /data wejścia w życie wyżej opisanej uchwały/ i cen z daty sporządzenia operatu, czyli z dnia 3 sierpnia 2018 r. wynosiła 850. 383 zł /k.25 w pliku jak k. 405 zawierającym operat szacunkowy biegłego J. W./, a utrata jej wartości rynkowej będąca skutkiem objęcia nieruchomości strefą wewnętrzną o.o.u. wynosiła w dacie wydania opinii 87.653 zł /k.406- plik z opinią biegłego J. W. o zmniejszeniu wartości rynkowej nieruchomości z 7 sierpnia 2018 r. w szczególności k.31 tej opinii/.

Ze względu na poziom hałasu generowanego przez pozwane lotnisko, pomieszczenia domu mieszkalnego częściowo wykorzystywanego na biuro przeznaczone na stały pobyt ludzi nie spełniają obecnie norm izolacyjności akustycznej.

Powodowie powinni dokonać, własnym kosztem i staraniem, nakładów mających na celu poprawę izolacji akustycznej pomieszczeń wymagających takiej ochrony, a konkretnie dokonać wymiany okien i zamontować wentylację mechaniczną z rekuperacją /k. 407- wyżej opisana opinia dotycząca wartości nakładów, k.567- 568- zeznania biegłego/.

Koszt tych nakładów, według cen z daty wydania opinii, czyli z 26 lipca 2018 r. wynosił 27.071 zł /k. 40-41 pliku jak k. 407/.

Wartość nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) według stanu z dnia 28 lutego 2012 r. /data wejścia w życie wyżej opisanej uchwały/ i cen z daty sporządzenia opinii, czyli z dnia 3 sierpnia 2018 r. wynosiła 1.909.528 zł /k.408- plik zawierający operat szacunkowego biegłego J. W., w szczególności k. 32/, a utrata jej wartości rynkowej będąca skutkiem objęcia nieruchomości strefą wewnętrzną o.o.u. wynosiła w dacie wydania opinii 154.194 zł /k.409- plik z opinią biegłego J. W. o zmniejszeniu wartości rynkowej nieruchomości z 8 sierpnia 2018 r. w szczególności k. 31/.

Przed wprowadzeniem o.o.w. budynek na nieruchomości powodów spełniał wymogi prawidłowej ochrony pomieszczeń przed dźwiękami dochodzącymi z zewnątrz w myśl przepisów prawa budowlanego i Polskich Norm dla dopuszczalnego hałasu w środowisku /k.410- plik z opinią w/w biegłego z 7 sierpnia 2018 r. dotyczącą nakładów, szczególnie k.24 tego pliku/.

Ze względu na poziom hałasu generowanego przez pozwane lotnisko, pomieszczenia domu mieszkalnego powodów przeznaczone na stały pobyt ludzi nie spełniają obecnie norm izolacyjności akustycznej.

Powodowie powinni dokonać, własnym kosztem i staraniem, nakładów mających na celu poprawę izolacji akustycznej pomieszczeń wymagających takiej ochrony, a konkretnie dokonać wymiany okien i zamontować wentylację mechaniczną z rekuperacją / 410- plik z opinią biegłego J. W. z dnia 7 sierpnia 2018 r. dotyczącą wartości nakładów, k.567- zeznania tego biegłego/.

Koszt tych nakładów, według cen z daty wydania opinii, czyli z dnia 7 sierpnia 2018 r. wynosił 42.315,17 zł /k. 39 i 40 w pliku jak k.410- opinia biegłego J. W. dotycząca nakładów/.

Wartość nieruchomości przy ul. (...) w P. według stanu z dnia 28 lutego 2012 r. /data wejścia w życie wyżej opisanej uchwały/ i cen z daty sporządzenia opinii, czyli z dnia 6 sierpnia 2018 r. wynosiła 213.268 zł /411- plik z operatem szacunkowym biegłego J. W., szczególnie k.19- 21/, a utrata jej wartości rynkowej będąca skutkiem objęcia nieruchomości strefą wewnętrzną o.o.u. wynosiła w dacie wydania opinii 23.029 zł /k.412- plik z opinią biegłego J. W. o zmniejszeniu wartości rynkowej nieruchomości z 6 sierpnia 2018 r. w szczególności k.15- 23 tej opinii/.

Wartość nieruchomości przy ul. (...) w P. według stanu z dnia 28 lutego 2012 r. /data wejścia w życie wyżej opisanej uchwały/ i cen z daty sporządzenia opinii, czyli z dnia 6 sierpnia 2018 r. wynosiła 271.740 zł /k.413- plik z operatem szacunkowym biegłego J. W., szczególnie k.20- 22/, a utrata jej wartości rynkowej będąca skutkiem objęcia nieruchomości strefą wewnętrzną o.o.u. wynosiła w dacie wydania opinii 33.640 zł /k.414- opinia biegłego J. W. o zmniejszeniu wartości rynkowej nieruchomości z 6 sierpnia 2018 r. w pliku, w szczególności k.21- 23 tej opinii/.

Wartość nieruchomości przy ul. (...) w P. według stanu z dnia 28 lutego 2012 r. /data wejścia w życie wyżej opisanej uchwały/ i cen z daty sporządzenia opinii, czyli z dnia 3 sierpnia 2018 r. wynosiła 446.450 zł /k.415- plik zawierający operat szacunkowy biegłego J. W., szczególnie k.25 i 26/, a utrata jej wartości rynkowej będąca skutkiem objęcia nieruchomości strefą zewnętrzną o.o.u. wynosiła w dacie wydania opinii

23.030 zł /k.416- opinia biegłego J. W. o zmniejszeniu wartości rynkowej nieruchomości z 3 sierpnia 2018 r. w pliku , w szczególności k.30 i 31 tej opinii/.

Ze względu na poziom hałasu generowanego przez pozwane lotnisko, pomieszczenia domu mieszkalnego powódki przeznaczone na stały pobyt ludzi nie spełniają obecnie norm izolacyjności akustycznej.

Powodowie powinni dokonać, własnym kosztem i staraniem, nakładów mających na celu poprawę izolacji akustycznej pomieszczeń wymagających takiej ochrony, a konkretnie dokonać wymiany okien i zamontować wentylację mechaniczną z rekuperacją /k.417- plik z opinią biegłego J. W. z dnia 26 lipca 2018 r. dotyczącą wartości nakładów, w szczególności k.17, 25-26 i 35- 43, k.567 i 568- zeznania tego biegłego/.

Koszt tych nakładów, według cen z daty wydania opinii, czyli z 26 lipca 2018 r. wynosił 19.489,49 zł /k. 43 - opinii biegłego J. W. dotycząca nakładów w pliku jak k.417/.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie w/w wydruków ksiąg wieczystych, których autentyczności strony nie kwestionowały, a także wypisów z rejestru gruntów i zdjęć satelitarnych z zaznaczeniem poszczególnych nieruchomości powodów znajdujących się przy kolejnych operatach szacunkowych opisanych powyżej.

Sąd z urzędu, z innych spraw podobnego rodzaju, zna treść wyżej cytowanej uchwały Sejmiku Województwa (...), a dowody z istotnych dla meritum sprawy fragmentów raportu o oddziaływaniu lotniska Ł. na środowisko i zaleceń dotyczących procedur podchodzenia do lądowania, startów i zastosowania urządzeń obsługi samolotów /k.264- 284/, oraz decyzji (...) Dyrektora Ochrony Środowiska w P. i Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska dotyczące rozbudowy i modernizacji lotniska Ł. /k.206- 263/ dopuścił na okoliczność, że pozwany czyni starania mające na celu ograniczanie hałasu związanego z funkcjonowaniem lotniska, stara się ten hałas systematycznie umniejszać, a także monitoruje jego natężenie.

Zeznaniom informacyjnym powodów /k.- 305- 307/ sąd dał wiarę, bowiem nie były one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym przyjętym za podstawę ustaleń.

Opinia każdego biegłego stanowi hipotezę przy tego typu stanie faktycznym, jednak ważne jest, żeby uwzględniała wyczerpująco wszelkie istotne okoliczności, aby wydana została w oparciu o jak najszerszą wiedzę dostępną w dacie jej wydania i była tak dokładna jak to jest możliwe.

Zarówno w/w operaty szacunkowe jak i opinie biegłego J. W. dotyczące: wartości nieruchomości, zmniejszenia wartości nieruchomości w związku z ich położeniem w strefie wewnętrznej, lub zewnętrznej /nieruchomość przy ul. (...) w P./ o.o.u., oraz wartości nakładów niezbędnych dla rewitalizacji akustycznej budynków mieszkalnych na nieruchomościach zabudowanych spełniają te kryteria.

Ponadto są logiczne, oraz w sposób rzeczowy i wyczerpujący odpowiadają na pytania sądu zawarte w zleceniu.

W swych zeznaniach złożonych na rozprawie dnia 21 lutego 2019 r. z biegły J. W. swe operaty szacunkowe, oraz opinie w pełni obronił przekonywująco wyjaśniając wątpliwości stron w odpowiedziach na ich szczegółowe pytania /k.570-572- protokolarny skrót zeznań biegłego J. W. dotyczący sprawy niniejszej, k.567 i 568- odpowiedzi biegłego na pytania dotyczące nakładów niezbędnych w celu zapewnienia prawidłowego klimatu akustycznego w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej i zapewnienia prawidłowej wentylacji tych pomieszczeń/.

Sąd uznał te operaty i opinie biegłego J. W. za wysoce przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Pozwany złożył do akt sprawy dokumenty w kserokopiach, całkowite, lub fragmentaryczne /k.285- 290/ których sąd nie zaliczył w poczet dowodów, bowiem część kserokopii stanowiła wycinki dokumentów, a żadna z nich nie dotyczyła nieruchomości powodów i konkretnego stanu faktycznego ustalanego w mniejszej sprawie.

Operat szacunkowy prywatnie zlecony przez powodów /k.471- 492/ nie mógł być zaliczony w poczet dowodów, bowiem biegły J. W. w swych zeznaniach wyjaśnił dlaczego w swoich operatach oszacował wyłącznie części mieszkalne nieruchomości zabudowanych, a nie ich całość..

Ze względu na pozytywną ocenę operatów szacunkowych i opinii biegłego J. W. , oraz zeznań tego biegłego sąd nie uwzględnił wniosku pozwanego o opinię uzupełniającą, lub opinię innego biegłego, bowiem dowody te były zbędne i doprowadziłyby do nieuzasadnionej przewlekłości postępowania /k.572- postanowienie wydane na rozprawie/.

Wobec wyjaśnienia istotnych dla meritum sprawy okoliczności sąd odstąpił od przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron.

Sąd zważył, co następuje:

Powodowie opierali swe żądania odszkodowawcze przede wszystkim na tzw. normatywnym związku przyczynowym. Jako jego podstawę prawną wskazali art.129 ust. 2 oraz 136 ust. 2 i 3 ustawy Prawo o ochronie środowiska.

Przepis art.129 ust.2 u.p.o.ś. stanowi, że w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. W myśl ust.4 tego przepisu z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Według art. 136 ust.1 u.p.o.ś. w razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania właściwymi w sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowania lub wykupu nieruchomości są sądy powszechne. Ustęp 2 tego przepisu stanowi, iż obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania. Zgodnie zaś z art.136 ust. 3 u.p.o.ś. w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

Niewątpliwie powodowie złożyli niniejsze powództwo w terminie wskazanym przez ustawę, tj. przed dniem 24 kwietnia 2015 r.

Art. 129 ust. 2 u.p.o.ś. określa, że w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda zaś obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości.

W następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania nastąpił rzeczywisty spadek wartości wyżej opisanych nieruchomości powodów wynikający z tego, że i powodowie i potencjalni kolejni właściciele tych nieruchomości zmuszeni są do znoszenia hałasu emitowanego przez pozwane lotnisko niezależnie od tego, czy będzie on przekraczał dopuszczalne normy hałasu, czy nie, z jaką częstotliwością naruszenia te będą występowały i jak będą znaczne.

Stanowi to oczywiste ograniczenie prawa własności.

Wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania równoznaczne jest z publicznym potwierdzeniem, że lotnisko emituje hałas oddziaływujący na ten obszar w stopniu skutkującym ograniczone, w określony sposób, możliwości korzystania z nieruchomości na tym obszarze położonych, a hałas jest do tego stopnia dokuczliwy, że wskazane jest sfinansowanie urządzeń, elementów wyposażenia domów, lub wręcz przebudowy domów, aby się przed nim chronić.

Podane w opiniach biegłego J. W. dotyczących zmniejszenia wartości rynkowej nieruchomości powodów informacje dotyczące wpływu hałasu emitowanego przez otoczenie na ceny nieruchomości dotyczące lotniska w K. i lotnisk zagranicznych nie dotyczą bezpośrednio pozwanego i jego otoczenia, ale stanowią istotną wskazówkę dlaczego następuje spadek wartości nieruchomości położonych w okolicy lotnisk.

Tak więc fakt, że pozwany monitoruje hałas i stara się go ograniczać nie ma wpływu na zakres spadku wartości nieruchomości powodów położonych w ramach o.o.u. Dopóki obszar ograniczonego użytkowania istnieje, dopuszczalna jest w jego obrębie możliwość emisji hałasu w stopniu ponadnormatywnym, a natężenie ruchu lotniczego w przyszłości może emisję hałasu potęgować.

Ponieważ, po wprowadzeniu o.o.u. nastąpił spadek wartości każdej z nieruchomości powodów, łącznie o 394.110 zł /72.564+87.653+154.194+ (...)+ (...)+23.030= 394.110/, jak wykazano powyżej, powodowie ponieśli więc konkretną szkodę w tej wysokości według cen z daty wydania opinii dotyczących spadku wartości poszczególnych nieruchomości, czyli z 6-8 sierpnia 2018 r. /k.403, k.406, k.409, k.412, k.414 i k.416/.

Oceniając zasadność roszczenia powodów o odszkodowanie stanowiące równowartość nakładów na ich nieruchomości niezbędnych dla zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w pomieszczeniach budynków wymagających ochrony akustycznej stwierdzić należy, iż przepis art. 136 ust. 3 u.p.o.ś wyraźnie stanowi, iż tylko w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

Ugruntowany w orzecznictwie jest pogląd, że odszkodowanie powinno obejmować koszty przystosowania istniejących budynków w taki sposób, aby w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej zapewniony był właściwy klimat akustyczny niezależnie od tego, czy nakłady na rewitalizację akustyczną zostały poniesione w całości, w części, czy dotąd ich nie dokonano.

W/w art. 136 ust. 2 u.o.o.ś. nie zawęża wypłaty odszkodowania do kosztów już poniesionych w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie, lecz wskazuje tę sytuację jako dodatkowy element szkody.

Odmienna interpretacja wprowadzałaby zróżnicowanie właścicieli na bardziej rzutkich i zamożnych, mających wiedzę z dziedziny akustyki, lub budownictwa, którzy załatwili i opłacili materiały, fachowców i dokonali stosownych nakładów, aby ochronić swe mieszkania przed hałasem i właścicieli, którzy nie mają wiedzy jakich konkretnie nakładów trzeba dokonać i nie mają dostatecznych możliwości finansowych, aby te nakłady ponieść i ochronić przed hałasem zajmowane pomieszczenia wymagające ochrony akustycznej.

Biegły J. W. konkretnie wskazał jakie nakłady są konieczne, aby zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach domów mieszkalnych na nieruchomościach powodów, które tego wymagają /k.404, k.407, k.410 i k.417- pliki opinii datowanych 26 lipca 2018 r. dotyczących nakładów/.

Wartość tych nakładów wynosi łącznie 111.026,66 zł /22.150,84+27.071,16+42.315,17+ (...),49/ według cen z 26 lipca 2018 r.

Powodowie wezwali pozwanego o zapłatę odszkodowań dotyczących wyżej opisanych nieruchomości pismami z dnia 13 czerwca 2013 r., które pozwany odebrał 27 czerwca 2013 r. i z dnia 26 lutego 2014 r. /k.151-173- pisma ze wskazaniem żądań odszkodowawczych w kwotach: 300.000 zł dotyczące nieruchomości przy ul. (...), 300.000 zł dotyczące nieruchomości przy ul. (...), 800.000 zł dotyczące nieruchomości przy ul. (...),

60.000 zł dotyczące nieruchomości przy ul. (...), 60.000 zł dotyczące nieruchomości przy ul. (...) i /k.176- 179- pismo z żądaniem odszkodowania w kwocie 400.000 zł dotyczące nieruchomości przy ul. (...)/. W sumie powodowie żądali więc kwoty 1.920.000 zł.

Do pism tych nie została dołączona żadna opinia, ani operat umożliwiający ocenę, czy żądania te nie są zawyżone.

Również do pozwu z dnia 23 grudnia 2016 r. określającego łączną wysokość żądanych roszczeń na poziomie 250.000 zł powodowie nie dołączyli żadnego dokumentu, który uprawdopodobniał roszczenia w tej wysokości, a w uzasadnieniu pozwu wskazali, że pozew dotyczy tylko części roszczeń wynoszących 1.920.000 zł /k.9/.

Pozwany nie był więc w stanie ustalić, czy żądana przez powodów kwota odszkodowania jest trafna w całości, lub w części.

Odsetki ustawowe od kwoty zasądzono więc od dnia 1 września 2018 r., czyli od następnego dnia po dacie otrzymania przez pozwanego odpisów operatów i opinii biegłego J. W. /k.496- oświadczenie o dacie odbioru odpisów w dniu 31 sierpnia 2018 r./.

Podstawą prawną orzeczenia o roszczeniach akcesoryjnych jest art. 481§1 i 2 k.c. w związku z art. 476 k.c.

Co do roszczenia głównego Sąd orzekł zgodnie z ostatecznym żądaniem powodów na podstawie w/w przepisów.

W punkcie II wyroku sąd oddalił powództwo w zakresie roszczeń akcesoryjnych sprzed daty, wskazanej w punkcie I wyroku.

Opłata od pozwu wynosiła ostatecznie 24.283 zł. Powodowie ponieśli ją w części wpłacając 12.500 zł /k.16/ i uiścili zaliczkę w kwocie 10.000 zł /k.421/.

Pozwany, oprócz opłaty od skargi na postanowienia referendarza przyznające biegłemu prawidłowo wyliczone i należne mu kwoty wynagrodzeń, żadnych kosztów dotąd nie poniósł.

Koszty łączne operatów szacunkowych i opinii biegłego J. W., to kwota 22.070,29 zł /k.422- 423 i k.572- postanowienie o utrzymaniu w mocy orzeczenia Referendarza z 6 września 2018 r./.

Całość kosztów sądowych stanowi zatem kwota 46.353,29 zł.

Roszczenie główne powodów zostało uwzględnione w całości.

Pozwany przegrał więc sprawę wobec czego powinien zwrócić powodom uiszczone przez nich koszty sądowe w kwocie 22.500 zł, /12.500+10.000/ i żądane koszty zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotnej stawki, czyli 21.600 zł / §2 ust.7 w związku z § 15 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych…- Dz. U. poz.1804 ze zm./. W sumie jest to kwota 44.100 zł.

Ponieważ Skarb Państwa poniósł w toku postępowania koszty sądowe w łącznej kwocie 23.853,29 zł stanowiące sumę opłaty sądowej od rozszerzonego roszczenia i wynagrodzenia biegłego przekraczającego kwotę 10.000 zł wpłaconą przez powodów na poczet opinii biegłych jako zaliczkę należało kwotę 23.853 zł ściągnąć od pozwanego jak w punkcie III podpunkt 2 wyroku.

Podstawą prawną orzeczenia o kosztach postępowania jest art. 98§1 i 3 k.p.c. w związku z art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /tekst jednolity Dz. U z 2016 r. poz. 623 ze zm./, oraz w/w przepisy dotyczące kosztów zastępstwa procesowego.

/-/ E. Hoffa

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE