UZASADNIENIE

Pozwami złożonymi w dniu 14 grudnia 2015 r. powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego kwot po 400 euro wraz z odsetkami tytułem odszkodowania za opóźniony lot.

Pozwana wniosła o oddalenie powództw w całości oraz orzeczenie o kosztach procesu.

Wyrokiem z dnia 8 września 2016 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, w pkt 1 zasądził od pozwanej na rzecz każdego z powodów kwoty po 400 euro wraz z ustawowymi odsetkami ustawowymi od dnia 18 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty; w pkt 2 oddalił powództwo w pozostałej części, w pkt 3 orzekł o kosztach procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana zaskarżając wyrok w całości.

Skarżąca zarzuciła Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art.442¹ k.c., art. 775 k.c. oraz art. 778 k.c. Wobec powyższego skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz orzeczenie o kosztach postępowania za obie instancje.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła także strona powodowa, zaskarżając ten wyrok w części, tj. w zakresie pkt. 2 i 3 wyroku.

Skarżący zarzucili Sądowi Rejonowemu naruszenie prawa materialnego, tj. art. 455 k.c., art. 476 k.c., oraz art. 5 ust. 1 w zw. z art. 7 ust 1 (2) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, art. 3 ust. 6 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, jak i prawa procesowego tj. art. 98 k.p.c.

W oparciu o powyższe zarzuty strona powodowa wniosła o zamianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództw w całości oraz orzeczenie o kosztach postępowania w obu instancjach.

W odpowiedzi na apelację pozwanej, strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację strony powodowej, pozwana wniosła o oddalenie apelacji i orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik powodów cofnął pozew w zakresie dochodzonej przez każdego z powodów kwoty 397,46 euro i wniósł o zasądzenie na rzecz każdego z powodów po 74,49 euro wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 maja 2017 r. do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego, w zakresie w jakim została wywiedziona od punktu 2 wyroku podlega odrzuceniu z uwagi na brak interesu prawnego pozwanego w zaskarżeniu wyroku Sądu I instancji w tym zakresie.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd uzależniający uprawnienie do wniesienia środka odwoławczego od istnienia gravamen, czyli pokrzywdzenia strony orzeczeniem sądu niższej instancji. Pokrzywdzenie miałoby polegać na całkowitym bądź częściowym nieuwzględnieniu żądań strony i uwidacznia się poprzez porównanie twierdzeń strony o przysługujących jej prawach z rozstrzygnięciem o tych prawach zawartym w orzeczeniu (tak np. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 1997 r., I CKN 57/97,; a także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 września 1997 r., III CKN 152/97, LEX nr 50615; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2006 r., II CZ 22/06, LEX nr 196615). Zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2014 r., której nadano moc zasady prawnej, pokrzywdzenie orzeczeniem (gravamen) jest przesłanką dopuszczalności środka zaskarżenia, chyba że interes publiczny wymaga merytorycznego rozpoznania tego środka (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2014r., sygn. III CZP 88/13).

Analizując akta sprawy stwierdzić należy, że rozstrzygnięcie zawarte w pkt. 2 wyroku Sądu Rejonowego dotyczy oddalenia powództwa skierowanego przeciwko pozwanej, a zatem rozstrzygnięcia dla pozwanej korzystnego. Tym samym apelacja pozwanej skierowana do tego rozstrzygnięcia, jako niedopuszczalna podlega odrzuceniu na podstawie art. 370 k.p.c. w zw. z art. 373 k.p.c.

W pozostałej części uzasadnienia należy się odnieść do cofnięcia pozwu przez powodów na rozprawie apelacyjnej w zakresie dochodzonej przez każdego z powodów kwoty 397,46 euro.

W myśl art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a gdy z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. Dopuszczalność cofnięcia pozwu podlega ocenie Sądu (art. 203 § 4 k.p.c.) w kontekście zgodności z prawem lub zasadami współżycia społecznego.

Na tle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego brak jest podstaw do uznania, że cofnięcie pozwu przez stronę powodową było sprzeczne z prawem (zmierzało do obejścia prawa) lub z zasadami współżycia społecznego. Niewątpliwie bowiem doszło do zaspokojenia roszczenia głównego powodów w toku procesu, na którą okoliczność wskazywały obie strony.

Z tych też względów zasadne było umorzenie postępowania co do żądanej przez każdego z powodów kwoty 397,46 euro.

Zgodnie natomiast z art. 386 § 3 k.p.c. jeżeli w postępowaniu apelacyjnym pozew podlega odrzuceniu albo zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, Sąd drugiej instancji uchyla zaskarżony wyrok oraz odrzuca pozew lub umarza postępowanie.

Dlatego też Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok w pkt. 1 i umorzył postępowanie w zakresie dochodzonej przez każdego z powodów kwoty 397,46 euro na podstawie art. 386 § 3 k.p.c.

Jeśli natomiast chodzi o rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego w pozostałej części, to jego przyczyną stał się zasadny zarzut przedawnienia.

Przede wszystkim należy wskazać, iż w dniu 17 marca 2017 r. Sąd Najwyższy rozstrzygając pytanie prawne zadane przez Sąd Okręgowy w Warszawie podjął uchwałę, stwierdzając, że „roszczenie o odszkodowanie przewidziane w art. 7 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, przedawnia się w terminie rocznym na podstawie art. 778 k.c.” (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 2017 r., sygn. akt III CZP 111/16).

W świetle powyższego, podniesiony przez pozwaną w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie uznać należało za zasadny. Tym samym, na uwzględnienie zasługiwały również zarzuty apelacyjne sprowadzające się do naruszenia przez Sąd Rejonowy prawa materialnego dotyczącego przedawnienia się roszczeń z tytułu opóźnionego lotu.

Strona powodowa dochodziła odszkodowania za opóźnienie lotu, który miał miejsce w dniu 3 sierpnia 2014 r. Natomiast, z powództwem o jego zasądzenie powodowie wystąpili dopiero w dniu 14 grudnia 2015 r., a zatem po upływie jednego roku. Mając na uwadze, że zgodnie z ww. stanowiskiem Sądu Najwyższego roszczenia tego typu ulegają przedawnieniu stosownie do regulacji art. 778 k.c. z upływem roku od dnia wykonania przewozu. Dlatego też roszczenie odsetkowe powodów nie mogło zostać uwzględnione z uwagi na skutecznie podniesiony zarzut przedawnienia.

Odnosząc się natomiast do twierdzenia strony powodowej o zrzeczeniu się zarzutu przedawnienia przez pozwanego, należy wskazać, że brak jest w aktach sprawy takiego oświadczenia.

Owszem strona powodowa przedstawiła wiadomość e-mail z dnia 16 maja 2017 r., w której to pozwana zwróciła się do strony powodowej o wskazanie kont bankowych niezbędnych do dokonania przelewu, niemniej jednak takie oświadczenie można poczytywać jako uznanie roszczenia przez pozwaną, nie zaś za zrzeczenie się zarzutu przedawnienia.

Zrzeczenie się zarzutu przedawnienia jest szczególnym, osobistym uprawnieniem dłużnika, w wyniku którego w drodze jednostronnej czynności prawnej dochodzi do przekształcenia zobowiązania niezupełnego ponownie w zupełne. To właśnie z uwagi na te daleko idące skutki prawne, zamiar i znaczenie tych następstw - działania dłużnika muszą być niewątpliwe. Takie oświadczenie powinno być złożone w taki sposób, aby nie budził wątpliwości zamiar strony je składającej.

Wskazać także należy, iż w wyroku z dnia 7 listopada 2007 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie (sygn. VI ACa 826/2007) wypowiedział się, że „oświadczenie o uznaniu długu, złożone po upływie terminu przedawnienia nie wywiera żadnych skutków prawnych, w tym nie powoduje, że termin przedawnienia biegnie na nowo”. W niniejszej sprawie oświadczenie takie pozwana spółka złożyła dopiero dnia 16 maja 2017 r., a więc już po upływie terminu przedawnienia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 386 § 3 i art. 385 k.p.c., jak w punkcie drugim wyroku.

W przedmiocie kosztów postępowania, zarówno w pierwszej, jak i w drugiej instancji Sąd Okręgowy orzekł, na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążając pozwanej tymi kosztami, pomimo przegrania postępowania. Sąd Okręgowy przy zastosowaniu art. 102 k.p.c. miał na uwadze zachowanie pełnomocnika powodów, który cofnął pozew dopiero na rozprawie apelacyjnej dnia 18 grudnia 2017 r., kiedy to do zapłaty przedmiotowego roszczenia doszło już dnia 18 maja 2017 r. Niezrozumiałe dla Sądu było zatem zwlekanie przez stronę powodową z cofnięciem pozwu, aż do wyznaczonego terminu rozprawy. Nadto, do zapłaty należności przez stronę pozwaną doszło na skutek wykonania decyzji wydanej przez greckiego odpowiednika Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego, przed którym postępowanie toczyło się równolegle z postępowaniem sądowym.

SSO Joanna Staszewska

Przewodniczący:	SSO Joanna Staszewska
Protokolant:	protokolant Magdalena Duda

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE