UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z 12 czerwca 2013 r. (prawidłowo: z 3 września 2015 r.) stwierdził, że M. Z. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od dnia 9 kwietnia 2010 r. do dnia 2 lutego 2012 r., określając jednocześnie podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia oraz na Fundusz Pracy za wskazany okres (kwoty w zaskarżonej decyzji).

W odwołaniu od tej decyzji M. Z. wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i stwierdzenie, że w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. podlegał ustawodawstwu słowackiemu w zakresie ubezpieczeń na podstawie zawartej umowy o pracę najemną i wykonywaniu pracy na terenie innego Państwa Członkowskiego. Odwołujący podkreślił, że prowadził działalność gospodarczą w Polsce i w międzyczasie zawarł w dniu 9 kwietnia 2010 r. umowę o pracę ze słowacką firmą (...) z siedzibą w B. w Słowacji. Pracę najemną wykonywał na terenie Słowacji. Do jego obowiązków należało wykonywanie pracy promotora usług produktów świadczonych przez pracodawcę bądź jego klientów. Za wykonywaną pracę odwołujący otrzymywał należne wynagrodzenie w wysokości określonej w umowie o pracę. Z wynagrodzenia odprowadzano należne składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Na podstawie umowy o pracę odwołujący został zarejestrowany dla potrzeb ubezpieczeń społecznych w Słowacji, a słowacka instytucja właściwa nadała mu numer ubezpieczenia społecznego (registracny list FO). Do odwołania dołączył kopie dokumentacji w języku słowackim (bez tłumaczenia) oraz potwierdzeń otrzymanych przelewów.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc, że instytucja słowacka nie wydała świadectwa potwierdzającego podleganie przez odwołującego ustawodawstwu państwa miejsca zatrudnienia, ale prawomocną decyzją stwierdziła, że odwołujący nie wykonywał pracy na terenie Słowacji od 9 kwietnia 2010 r. i nie został objęty od tej daty słowackimi przepisami zabezpieczenia społecznego. Organ rentowy stwierdził, że odwołujący jako osoba prowadząca działalność gospodarczą na własny rachunek w Polsce winien podlegać ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu od 9 kwietnia 2010 r. w Polsce.

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z 27 września 2016 r. oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy ustalił, że M. Z. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą na terenie Polski o nazwie Agencja (...). Jednocześnie 9 kwietnia 2010 r. zawarł z G. M. (...) (siedziba (...), Słowacja) umowę o pracę na wykonywanie zatrudnienia na terenie Słowacji. Z pisma odwołującego z 20 października 2014 r. adresowanego do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 roku podjął zatrudnienie na terenie Słowacji. Następnie od 3 lutego 2012 r. zawarł umowę o pracę na czas nieokreślony ze spółką (...) s.r.o. z siedzibą P., C., Słowacja. Wobec tej firmy słowacki organ rentowy przeprowadził kontrolę, w wyniku której ustalono, że pracodawca ten zatrudnia osoby o podejrzanie niskich zarobkach i ze znikomym zobowiązaniem pracy. Jednocześnie organ ten zaznaczył, że wskazany pracodawca jest tzw. „firmą skrzynkową”, co oznacza, że nie dochodzi w niej do realnego wykonywania pracy przez ich pracowników, a właściwy oddział słowackiego zakładu ubezpieczeń wyda postanowienia o braku ubezpieczenia, tzn. że pracownicy ci (w tym odwołujący) nie podlegają słowackim przepisom prawnym. Słowacka instytucja ubezpieczeniowa pod nazwą S. P. pobocka T. (Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.) postanowieniem z 12 września 2011 r. nr: 700- (...)-23 uznała, że po stronie zatrudnionego M. Z. od 9 kwietnia 2010 r. nie powstało prawo do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, emerytalnym i ubezpieczeniem na wypadek bezrobocia z tytułu zatrudnienia u G. M. (...). W uzasadnieniu wskazała, że nawet w drodze fizycznej kontroli przeprowadzonej u pracodawcy G. M. (...) nie było można znaleźć dowodów faktycznego wykonywania pracy najemnej przez zatrudnionego, co oznacza, że po stronie pracodawcy nie powstał stosunek ubezpieczenia. Postanowienie to stało się prawomocne 12 marca 2014 r. Wobec tego organ rentowy pismem z 27 lipca 2015 r. wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie ustalenia schematu podlegania odwołującego do ubezpieczeń społecznych oraz wymiaru składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na terytorium Polski. Decyzją z 3 września 2015 r., nr: (...) organ rentowy stwierdził, że odwołujący w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz określił podstawę wymiaru składek.

Sąd Okręgowy odwołał się do art. 6 ust. l pkt 5 i art. 12 ust. l ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 963 ze zm.), który określa przesłanki podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu przez osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Na podstawie art. 13 pkt 4 tej ustawy stwierdził, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Sąd odwołał się do definicji działalności gospodarczej zawartych w ustawie z 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. nr 101, poz. 1178 ze zm.) oraz ustawie z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.). Zaznaczył, że taka działalność podlega obowiązkowemu zgłoszeniu organowi ewidencyjnemu, przy czym obowiązek ten obejmował także zmiany stanu faktycznego i prawnego odnoszące się do przedsiębiorcy i wykonywanej przez niego działalności gospodarczej powstałe po dniu dokonania wpisu w ewidencji działalności gospodarczej. Do cech działalności gospodarczej zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego należą: zawodowy, a więc stały charakter, związana z nią powtarzalność podejmowanych działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania czy uczestnictwo w obrocie gospodarczym (uchwała Sądu Najwyższego z 6 grudnia 1991 r., III CZP 117/91, OSNCP 1992, nr 5, poz. 65).

Sąd Okręgowy zaznaczył, że słowacki zakład (...) Oddział w T. jako organ właściwy zgodnie z przepisami § 178 ust. 1 lit a) punkt pierwszy ustawy nr (...) o ubezpieczeniu społecznym oraz na podstawie art. 13 ust. 3 oraz 13 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w brzmieniu rozporządzenia (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 988/2009 w sprawie unieważnienia nabycia prawa do ubezpieczenia chorobowego, ubezpieczenia społecznego i ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, wydał na podstawie § 210 ust. 1 lit. a) ustawy o ubezpieczeniu społecznym postanowienie z 12 września 2011 r., nr 700- (...)-23, którym stwierdził, że po stronie pracownika M. Z., zamieszkałego przy ul. (...), (...)-(...) L., Rzeczpospolita Polska, nie doszło do nabycia prawa do obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego, obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i obowiązkowego ubezpieczenia na wypadek bezrobocia od 9 kwietnia 2010 r. u pracodawcy G. M. - (...), (...), 919 10 B.. Słowacki organ ubezpieczeniowy wskazał, że pracodawca G. M. - (...), (...), 919 10 B., nr identyfikacyjny spółki (...), zgłosił M. Z. do ubezpieczenia od 9 kwietnia 2010 r. Ze względu na fakt, że w przypadku tego pracodawcy nie było możliwe, nawet w wyniku fizycznej kontroli, wykazanie faktycznego wykonywania pracy przez zatrudnionego M. Z., po stronie pracodawcy nie został zawiązany stosunek pracy od 9 kwietnia 2010 r. Zakład (...) poistovna, centrala, jako organ odwoławczy, oddalił odwołanie M. Z. z 21 października 2011 r. i podtrzymał postanowienie zakładu (...) poistovna a.s. oddział T., nr 700- (...)-23 z 12 września 2011 r. poprzez wydanie postanowienia numer (...)- (...)-BA. Postanowienie z 12 września 2011 r. uprawomocniło się 12 marca 2014 r.

Zdaniem Sądu, wobec faktycznego prowadzenia przez odwołującego pozarolniczej działalności gospodarczej na własny rachunek na terytorium Polski i nienabycia prawa do słowackiego obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego, obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i obowiązkowego ubezpieczenia na wypadek bezrobocia od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę ze słowackim pracodawcą G. M. (...), w tym okresie odwołujący podlega prawodawstwu polskiemu w zakresie ubezpieczeń społecznych, a zatem jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu na terenie Polski. Odwołujący nie udowodnił, że zaprzestał prowadzenia tej działalności w Polsce w tym okresie.

Sąd zwrócił uwagę, że nadany odwołującemu przez słowacki organ ubezpieczeniowy registracny list FO oraz dokument E 106 SK uprawniający do korzystania ze świadczeń z opieki zdrowotnej nie są wystarczające do wykazania podlegania przez odwołującego słowackiemu ustawodawstwu. Potwierdzają one jedynie fakt zgłoszenia go do słowackiego systemu ubezpieczeń, natomiast okoliczności podlegania tym ubezpieczeniom były przedmiotem wnikliwego postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez słowacki organ ubezpieczeniowy, który miał wątpliwości co do prawdziwości i rzetelności umowy o pracę zawartej przez odwołującego ze słowackim pracodawcą, wskutek czego zostało wydane prawomocne postanowienie z 12 września 2011 r. o braku powstania po stronie pracodawcy stosunku pracy z odwołującym od 9 kwietnia 2010 r. Dokument ten jest dokumentem stanowiącym poświadczenie jego sytuacji prawnej w zakresie ubezpieczeń społecznych w spornym okresie i akceptowanym przez instytucje państw członkowskich, tj. polski Zakład Ubezpieczeń Społecznych i słowacki organ ubezpieczeniowy S. P..

Sąd odwołał się do art. 13 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U. UE. L. 2004, nr 166, poz. 1 ze zm.) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (DZ. U. UE.L. 2009, nr 284, poz. 1 ze zm.), które określają zasady ustalenia i stosowania właściwego ustawodawstwa Państwa Członkowskiego w zakresie zabezpieczenia społecznego w stosunku do osób migrujących od maja 2010 r. Sąd przytoczył definicję pracy najemnej i pracy na własny rachunek wynikające z art. 1 lit. a i b rozporządzenia nr 883/2004. Powołując się na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 6 czerwca 2013 r. (II UK 333/12), podkreślił, że w myśl art. 13 ust. 3 tego rozporządzenia wyłączona jest możliwość ustalenia prawa właściwego dla wskazanego stosunku prawnego w inny sposób niż wskazany przez normę dotyczącą koordynacji ubezpieczeń społecznych, w szczególności w sposób, w jaki ustala się ustawodawstwo właściwe dla stosunku pracy na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych. Sąd Okręgowy zaznaczył, że w myśl art. 14c (5) rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U. UE. L. 1971, nr 149, poz. 2 ze zm.) osoba będąca równocześnie pracownikiem najemnym na terytorium jednego Państwa Członkowskiego i prowadząca działalność na własny rachunek na terytorium innego Państwa Członkowskiego podlega ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wykonuje pracę za wynagrodzeniem, lub jeżeli jest zatrudniona na terytorium dwóch lub więcej Państw Członkowskich, ustawodawstwu określonemu w art. 14 ust. 2 lub 3, chyba, że lit. b stanowi inaczej. Nadto, zgodnie z art. 12a (5) pkt 7 rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72 z 21 marca 1972 r. w sprawie wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U. UE. L. 1972, nr 74, poz. 1 ze zm.), jeżeli zgodnie z przepisami art. 14c lit. a) rozporządzenia osoba będąca jednocześnie pracownikiem najemnym na terytorium jednego Państwa Członkowskiego prowadzi działalność na własny rachunek na terytorium innego Państwa Członkowskiego podlega ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, na którego terytorium jest zatrudniona, instytucja wyznaczona przez właściwe władze tego Państwa Członkowskiego wydaje jej świadectwo potwierdzające, że osoba ta podlega ustawodawstwu tego Państwa i przekazuje kopię tego świadectwa instytucji wyznaczonej przez właściwe władze Państwa Członkowskiego.

Sąd Okręgowy stwierdził, że organ ubezpieczeń społecznych miejsca zamieszkania ubezpieczonego (polski organ rentowy) był uprawniony do wskazania ustawodawstwa właściwego stosownie do art. 13 ust. 3 rozporządzenia nr 883/2004 (wyrok Sądu Najwyższego z 23 sierpnia 2007 r., I UK 68/07), ale nie miał kompetencji do oceny zaistnienia stosunku ubezpieczenia w sensie prawnym poprzez ustalenie, czy ubezpieczony rzeczywiście świadczył pracę na rzecz słowackiego pracodawcy (w realiach rozpoznawanej sprawy oceny tej dokonał słowacki organ ubezpieczeniowy). W sytuacji zbiegu wskazanych dwóch tytułów ubezpieczeń społecznych, pierwszeństwo i decydujące znaczenie w jego rozstrzygnięciu prawo europejskie przypisuje pracy najemnej, ale w realiach rozpoznawanej sprawy prawomocną decyzją słowackiego organu emerytalnego ustalono, że w spornym okresie odwołujący nie podlega ustawodawstwu słowackiemu. Nie zmienia tego fakt, że początkowo odwołującemu nadano numer słowackiego ubezpieczenia społecznego. Moc dowodowa tego numeru została skutecznie podważona przez wydanie postanowienia z 12 września 2011 r. nr 700- (...)-23. Jedynie istnienie tytułu ubezpieczenia społecznego za granicą wyklucza dokonanie ustaleń przeciwko dowodowi ubezpieczenia społecznego w innym państwie (uchwała Sądu Najwyższego z 18 marca 2010 r., II UZP 2/10; wyrok Sądu Najwyższego z 23 listopada 2012 r., II UK 103/12).

Przyjmując, że po stronie odwołującego nie powstało prawo do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, emerytalnym i ubezpieczeniem na wypadek bezrobocia z tytułu zatrudnienia u słowackiego pracodawcy na terenie Słowacji, Sąd stwierdził, że w spornym okresie odwołujący podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia w Polsce pozarolniczej działalności gospodarczej. Końcowo Sąd powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z 23 sierpnia 2007 r. wydany w sprawie I UK 68/07 (OSNP 2008, nr 19-20, poz. 300), podkreślając, że od wejścia Polski do Unii Europejskiej (1 maja 2004 r.) jedynie osoba będąca równocześnie pracownikiem najemnym na terytorium Niemiec oraz prowadząca działalność na własny rachunek w Polsce, nie podlega ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia w Polsce pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 13 pkt 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2007 r., nr 11 poz. 74 ze zm.). Artykuł 42 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską ma charakter upoważniający Radę do podjęcia środków w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, niezbędnych do ustanowienia swobodnego przepływu pracowników, a w preambule rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 wyraźnie stwierdza się, że "pracownicy najemni i osoby prowadzące działalność na własny rachunek przemieszczające się we Wspólnocie powinny być objęte systemem zabezpieczenia społecznego tylko jednego Państwa Członkowskiego w celu uniknięcia zbiegu właściwych ustawodawstw i wynikających z tego komplikacji. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego została bowiem oparta na czterech ogólnych zasadach: równego traktowania obywateli własnych i obcych, stosowania ustawodawstwa tylko jednego państwa członkowskiego, zachowania praw w trakcie nabywania i zachowania praw nabytych. Zasada stosowania ustawodawstwa jednego państwa członkowskiego polega natomiast na podporządkowaniu ustawodawstwu tylko jednego państwa członkowskiego, co oznacza stosowanie jego postanowień tak, jakby zainteresowany realizował swoją aktywność zawodową w całości na terytorium tego państwa.

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł na mocy art. 477¹⁴ § 1 k.p.c.

M. Z. złożył apelację od wyroku Sądu Okręgowego, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:

1. rażące naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 379 pkt 5 k.p.c. w zw. art. 477¹¹ § 2 k.p.c. poprzez prowadzenie postępowania dotkniętego nieważnością, poprzez niezawiadomienie pracodawcy odwołującego, firmy (...), której prawa lub obowiązki zależą od rozstrzygnięcia sprawy, i niepoinformowaniu go o możliwości przystąpienia do sprawy jako zainteresowany,

2. wydanie zaskarżonego wyroku w sytuacji, gdy odwołujący winien podlegać od dnia zawarcia umowy o pracę, tj. od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r., ustawodawstwu słowackiemu, i dlatego też wyrejestrował się od dnia zawarcia umowy o pracę ze słowackim pracodawcą z ubezpieczeń w Polsce i w okresie świadczenia pracy najemnej w Słowacji nie powstał dla niego obowiązek odprowadzania składek, gdyż wszystkie składki z tego tytułu odprowadzał za niego jego słowacki pracodawca,

3. rażące naruszenie prawa materialnego mające wpływ na treść wy danego wyroku, tj. art. 13 ust. 3 rozporządzenia nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, zawierającego normę kolizyjną wskazującą na ustawodawstwo właściwe dla ubezpieczenia społecznego osoby normalnie wykonującej pracę najemną i pracę na własny rachunek w różnych państwach członkowskich Unii, przez co wyłączona jest możliwość ustalenia prawa właściwego dla tego stosunku prawnego w inny sposób niż wskazany przez normę dotyczącą koordynacji ubezpieczeń społecznych, to oznacza, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych miał w pierwszej kolejności bezwzględny obowiązek ustalić odwołującemu ustawodawstwo słowackie, a następnie wydać stosowną decyzję o ustawodawstwie właściwym, a dopiero gdy ta zyskałaby przymiot prawomocności organ rentowy mógłby wydać ewentualnie decyzję stwierdzającą, że odwołujący jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. oraz wskazać podstawę wymiaru składek za sporny okres,

4. rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 19 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, iż posiadanie formularza Al przez odwołującego jest obligatoryjne i warunkuje zaliczenie go w poczet ubezpieczonych na terytorium Słowacji, podczas gdy uzyskanie tego zaświadczenia zależy od woli ubezpieczonego, jak też jest przede wszystkim sfinalizowaniem prawidłowo przeprowadzonej procedury ustalania ustawodawstwa właściwego. Dla ubezpieczonego kluczowe znaczenie ma jedynie registracny list FO, który potwierdza zgłoszenie go do systemu ubezpieczeń z uwagi na zawartą umowę o pracę,

5. rażące naruszenie prawa materialnego mające wpływ na treść wydanego wyroku, tj. art. 16 ust. 2 rozporządzenia Nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) Nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego poprzez podtrzymanie przez Sąd pierwszej instancji decyzji organu ubezpieczeniowego, która w swej treści nie uwzględnia treści art. 13 rozporządzenia nr 883/2004 oraz art. 14 rozporządzenia nr 987/2009, a zatem nie może być kwalifikowana jako decyzja w ogóle, która to ponadto została podjęta bez poczynienia należytych ustaleń z zakresu stanu faktycznego, ponieważ S. P. T. twierdzi, że decyzja z 12 września 2011 r. nr 700- (...)-23 uprawomocniła się 12 marca 2014 r., podczas gdy odwołujący zaskarżył tę decyzję do K. S. w Ż., który prowadzi sprawę pod sygn. 21Scud/14/2014,

6. rażące naruszenie prawa materialnego mające wpływ na treść wydanego wyroku, tj. art. 5 rozporządzenia nr 987/2009 poprzez nieuwzględnienie nadanego odwołującemu numeru ubezpieczenia rodne cislo, podczas gdy Sąd miejsca zamieszkania nie może tej okoliczności zignorować, istnienie bowiem tytułu ubezpieczenia społecznego za granicą wyklucza dokonywanie ustaleń przeciwko dowodowi ubezpieczenia społecznego w innym państwie, a zatem wbrew twierdzeniom organu rentowego i Sądu orzekającego odwołujący dysponuje ważnym zgłoszeniem do ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy o pracę,

7. rażące naruszenie prawa materialnego mające wpływ na treść wydanego wyroku, tj. art. 11 ust 3 lit. a rozporządzenia Nr 883/2004 poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, podczas gdy przepis ten nie miał zastosowania w niniejszej sprawie, ponieważ odwołujący wykonuje nie tylko pracę na własny rachunek w Polsce, ale także od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. wykonywał pracę najemną w Słowacji niemającą charakteru marginalnego, w związku z tym zastosowanie do niego ma wyłącznie art. 13 ust. 3 rozporządzenia Nr 883/2004,

8. rażące naruszenie prawa materialnego mające wpływ na treść wy danego wyroku, tj. art. 11 ust. 1 rozporządzenia Nr 883/2004 poprzez jego niezastosowanie i doprowadzenie w rezultacie do sytuacji, w której - wbrew przepisom rozporządzenia - odwołujący podlegał w tym samym czasie ustawodawstwu dwóch różnych państw członkowskich, ponieważ zaskarżana decyzja wskazuje, iż odwołujący jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu, a z tytułu umowy zawartej ze słowacką firmą (...) podlegał ubezpieczeniom w słowackim systemie w spornym okresie,

9. rażące naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 1 ust. 2 lit. c w zw. z art. 5 ust 1, art. 6 i art. 16 rozporządzenia wykonawczego poprzez wskazanie, iż odwołujący jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od 9 kwietnia 2010 r. do dnia 2 lutego 2012 r. i usankcjonowanie tym samym zaniechania podjęcia współpracy między instytucjami (ze słowackimi instytucjami właściwymi), bez jednoczesnego powzięcia uzasadnionych wątpliwości w myśl art. 5 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego wynikających z posiadanego dokumentu Al, co doprowadziło do zaniechania uskutecznienia w pełnym zakresie procedury dialogu i koncyliacji określonej tak w art. 6 i art. 16 rozporządzenia wykonawczego, jak i w postanowieniach Decyzji Nr Al (...) z dnia 12 czerwca 2009 r. w sprawie ustanowienia procedury dialogu i koncyliacji w zakresie ważności dokumentów, określenia ustawodawstwa właściwego oraz udzielenia świadczeń na mocy rozporządzenia podstawowego, w szczególności gdy postępowanie w sprawie zatrudnienia w firmie (...) nie zostało zakończone z uwagi na zaskarżenie decyzji do K. S. w Ż., co oznacza, iż S. P. jako instytucja przyjmująca nie miała podstaw, by zaakceptować jakiekolwiek inne ustawodawstwo niż słowackie,

10. naruszenia przepisów postępowania mających wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i błędną ocenę mocy i wiarygodności materiału dowodowego poprzez:

a) przyjęcie, że decyzja S. P. T. z 12 września 2011 r. nr 700- (...)-23 uprawomocniła się 12 marca 2014 r., podczas gdy odwołujący zaskarżył tę decyzję do K. S. w Ż., który prowadzi sprawę pod sygn. 21Scud/14/2014, co oznacza, że zaskarżana decyzja i wyrok zostały wydane, mimo braku współpracy między instytucjami właściwymi, a zatem jednoznacznie wskazuje na nieprawidłowość zaskarżanego rozstrzygnięcia,

b) oparcie zaskarżonego rozstrzygnięcia na nieformalnej informacji pochodzącej od S. P. i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o rzekomej pozorności działalności pracodawcy, a co za tym idzie fikcyjności wykonywanej pracy, podczas gdy informacja taka nie ma podstaw prawnych i nie jest prawomocna, a ponadto zaniechano wyjaśnienia faktu zawarcia porozumienia między instytucjami właściwymi w Polsce i w Słowacji, w piśmie z 25 lipca 2013 r., na podstawie nieprawdziwego stanu faktycznego, które to porozumienie bezpośrednio narusza unijną zasadę swobody przepływu pracowników Państw Członkowskich,

c) wydanie zaskarżonego wyroku z powołaniem się na nieprawomocną decyzję S. P., jak też nie mającą żadnego charakteru prawnego „informację"' o nieprawidłowościach, a tym samym zupełne pominięcie prawomocnej decyzji o zawieszeniu postępowania z uwagi na niekompletność i nieprawidłowość ustalonych okoliczności sprawy leżących u podstaw informacji przekazywanych przez słowacką instytucję właściwą,

d) błędne ustalenie stanu faktycznego i przyjęcie, iż dowody przedstawione przez odwołującego nie świadczą o wykonywaniu pracy niemającej charakteru marginalnego, podczas gdy pracodawca ocenił sporządzone raporty jako prawidłowe i wypłacił na ich podstawie wynagrodzenie w drodze przelewu na rachunek bankowy odwołującego, a żadna z instytucji nie wykazała, na jakiej podstawie miałoby się przyjąć marginalność pracy świadczonej przez odwołującego, ponieważ osiągany dochód i czas wykonywania pracy świadczą o jej wymiarze w obu obszarach ponad wymagane 5%.

Wskazując na te zarzuty, odwołujący się wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez jego uchylenie bądź zmianę w całości w ten sposób, że Sąd Apelacyjny uchyli zaskarżany wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z 27 września 2016 r. wydany w sprawie o sygn. akt IV U 2328/15 oraz decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. Inspektorat w L. nr (...) z 3 września 2015 r. i wyda orzeczenie co do istoty sprawy poprzez ustalenie, że od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. M. Z. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, gdyż podlega ustawodawstwu słowackiemu z tytułu wykonywania pracy najemnej na podstawie umowy o pracę i wykonywania pracy najemnej na terenie innego Państwa Członkowskiego i tym samym nie można wskazać podstawy wymiaru składek. W zakresie wniosków ewentualnych odwołujący wniósł o uchylenie zaskarżanego wyroku Sądu Okręgowego i decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi ubezpieczeniowemu ze wskazaniem na stwierdzone uchybienia, przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego. Ponadto, odwołujący wniósł o zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego kosztów procesu, w tym kosztów postępowania odwoławczego, według norm przepisanych.

Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Niezasadny jest zarzut nieważności postępowania, polegający na niewezwaniu do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego domniemanego pracodawcy odwołującego w Słowacji. Niniejsza sprawa nie dotyczy ustalenia właściwego ustawodawstwa Państwa Członkowskiego, ale nawet w sprawie dotyczącej ustalenia ustawodawstw, jakiego państwa w zakresie ubezpieczeń społecznych ma podlegać osoba prowadząca działalność gospodarczą i wykonująca pracę najemną na terenie dwóch różnych państw członkowskich, pracodawca nie jest osobą zainteresowaną w rozumieniu art. 477¹¹ k.p.c., gdyż powyższa sprawa nie dotyczy bezpośrednio jego praw i obowiązków (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 12 grudnia 2014 r., III AUa 872/14). Już z tego powodu nie można uznać, że odwołujący jako strona został pozbawiony swoich praw, wobec czego zarzuty naruszenia art. 379 pkt 5 k.p.c. w zw. art. 477¹¹ § 2 k.p.c. nie są zasadne.

Nie można również podzielić zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., gdyż Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, a ocena przeprowadzonych dowodów uwzględnia zasady doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania oraz nie przekracza granic swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.). Wbrew twierdzeniom odwołującego, organ rentowy, ustalając, że w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. odwołujący podlegał polskiemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, nie poprzestał jedynie na piśmie sporządzonym w dniu 25 lipca 2013 r. przez instytucję właściwą w Słowacji - S. P. centrala, z którego wynikało, że wskazany w nim pracodawca G. M. - (...) (siedziba (...), 919 10 B.), nr identyfikacyjny spółki (...), jest tzw. „firmą skrzynkową”. Samo oparcie rozstrzygnięcia organu rentowego na informacji wydanej przez instytucję właściwą w Słowacji ponad dwa lata przed wydaniem zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji organu rentowego nie byłoby wystarczającą okolicznością do ustalenia podlegania odwołującego ustawodawstwu polskiemu w zakresie ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w Polsce. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że w niniejszej sprawie polski organ rentowy zwrócił się do słowackiej instytucji ubezpieczeniowej o zajęcie stanowiska w kwestii podlegania ustawodawstwu świadczenia pracy najmniej, którą odwołujący – jak twierdził – miał wykonywać od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. w Słowacji. Mocą postanowienia z 12 września 2011 r. nr: 700- (...)-23 słowacki organ rentowy S. P. T. (Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.) wyłączył M. Z. z podlegania słowackiemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, emerytalnemu i ubezpieczeniu na wypadek bezrobocia z tytułu zatrudnienia u G. M. (...) w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r., natomiast S. P., centrala, jako organ odwoławczy, podtrzymał postanowienie zakładu ubezpieczeń społecznych S. P. T. z 12 września 2011 r. poprzez wydanie postanowienia numer (...)- (...)-BA. Postanowienie z 12 września 2011 r. uprawomocniło się 12 marca 2014 r., o czym słowacka instytucja ubezpieczeniowa poinformowała polski organ rentowy 23 marca 2015 r. (k. 76 akt ZUS) oraz pismem z 15 lutego 2016 r. (k. 78 akt sprawy). Taka decyzja jest wiążąca zarówno dla polskiego organu rentowego, jak i polskiego sądu, ponieważ polski organ rentowy, ani polski sąd nie mają kompetencji do oceny zaistnienia stosunku ubezpieczenia w innym państwie członkowskim. Nie jest dopuszczalna ocena stosunku prawnego stanowiącego tytuł ubezpieczenia społecznego w innym państwie członkowskim przez instytucję miejsca zamieszkania osoby wnoszącej o ustalenie właściwego ustawodawstwa. Stwierdzenia spełnienia warunków ubezpieczenia społecznego w systemie prawnym państwa wykonywania pracy podlegającym koordynacji na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (obowiązującego od 1 maja 2010 r.), a także poprzedzającego go rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U. UE. L. 1971, nr 149, poz. 2 ze zm.), dokonują organy właściwe do stosowania tego prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2013 r., II UK 333/12).

W niniejszej sprawie zakres i przedmiot postępowania sądowego wyznacza decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 3 września 2015 r., którą ustalono poleganie M. Z. obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadowemu z tytułu prowadzenia przez niego działalności gospodarczej w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. Tym samym w postępowaniu sądowym zadaniem Sądu było zbadanie, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaskarżoną decyzją z 3 września 2015 r. zasadnie objął odwołującego obowiązkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie wskazanym w tej decyzji. W istocie jednak problem, który skarżący poruszał zarówno w odwołaniu od powyższej decyzji, jak i w apelacji od wyroku Sądu Okręgowego, dotyczy ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie ubezpieczeń społecznych w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. Apelujący wywodził, że w tym czasie wykonywał pracę najemną w Słowacji, dlatego powinien podlegać słowackiemu ustawodawstwu zgodnie z art. 1 lit. a w związku z art. 13 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz.UE.L 2004 Nr 166, str. 1). Jednakże polski organ rentowy, dysponując informacją słowackiej instytucji ubezpieczeniowej o prawomocnym wyłączeniu odwołującego z podlegania słowackiemu ustawodawstwu w zakresie pracowniczego ubezpieczenia społecznego w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r., nie mógł postąpić inaczej, jak tylko objąć odwołującego w tym okresie polskim ubezpieczeniem społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w Polsce. W tej sprawie nie miały zastosowania normy kolizyjne określone w art. 14c (5) lit. b rozporządzenie Rady (EWG) Nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. oraz art. 13 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004, które określają zasady ustalania właściwego ustawodawstwa w zakresie ubezpieczeń społecznych w razie jednoczesnego wykonywania pracy najemnej i prowadzenia działalności na własny rachunek w przynajmniej dwóch państwach członkowskich w spornym okresie. Prawomocne wyłączenie odwołującego z podlegania słowackiemu ustawodawstwu w zakresie pracowniczego ubezpieczenia społecznego w spornym okresie prowadziło do tego, że odwołujący podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu tylko jednej aktywności, tj. prowadzenia na własny rachunek działalności gospodarczej w Polsce. Wobec tego – zgodnie z art. 13 ust. 1 i 2 lit. b rozporządzenia Nr 1408/71 oraz art. 11 ust. 1 i 3 lit. a rozporządzenia Nr 883/2004 (w których została wyrażona zasada podlegania osoby ubezpieczonej ustawodawstwu tylko jednego państwa członkowskiego, np. z tytułu wykonywania w tym państwie członkowskim pracy najemnej lub pracy na własny rachunek) – odwołujący podlegał ustawodawstwu tego państwa członkowskiego, w którym wykonywał pracę na własny rachunek, czyli ustawodawstwu polskiemu. Nie można zatem podzielić zarzutów naruszenia art. 13 ust. 3 rozporządzenia Nr 883/2004 poprzez jego niezastosowanie ani zarzutów naruszenia art. 11 ust. 1 i 3 lit. a rozporządzenia Nr 883/2004 poprzez jego błędne zastosowanie.

Nie można również podzielić zarzutu naruszenia art. 16 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) Nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, który określa procedurę tymczasowego ustalenia właściwego ustawodawstwa państwa członkowskiego przez wyznaczoną instytucję państwa członkowskiego miejsca zamieszkania zainteresowanego. Wymóg wyczerpania przez instytucje ubezpieczeniowe dwóch państw członkowskich, w jakich ubezpieczony wykonuje pracę rodzącą obowiązek ubezpieczenia procedury dotyczącej stosowania art. 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (a także przepisów rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie) istnieje jedynie wówczas, gdy instytucje te mają wątpliwości co do tego, które ustawodawstwo jest właściwe. Tylko wtedy konieczne jest wydanie w tym przedmiocie decyzji tymczasowej. W przeciwnym razie jest to bowiem bezprzedmiotowe. Wobec braku takich wątpliwości, organ rentowy nie ma obowiązku wydania decyzji korzystnej dla odwołującego, potwierdzającej podleganie ubezpieczeniu w innym państwie członkowskim, jak błędnie zakłada odwołujący (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 12 stycznia 2017 r., III AUa 2353/15; wyrok Sądu Najwyższego z 21 stycznia 2016 r., III UK 61/15). Wynika to też z art. 6 rozporządzenia Nr 987/2009, bowiem w świetle jego treści tymczasowe ustawodawstwo państwa członkowskiego jest ustalane w przypadku rozbieżności opinii pomiędzy instytucjami lub władzami dwóch lub więcej państw członkowskich w odniesieniu do określenia mającego zastosowanie ustawodawstwa. Tymczasem, w niniejszej sprawie nie było wątpliwości między instytucjami polską i słowacką co do podlegania odwołującego ustawodawstwu jednego z państw, ponieważ instytucja słowacka wprost oświadczyła, że odwołujący nie podlegał ustawodawstwu słowackiemu w spornym okresie, zaś polska twierdziła, że podlegał i nieprzerwanie podlega ustawodawstwu polskiemu. Wskutek wydania przez słowacką instytucją ubezpieczeniową prawomocnego postanowienia z 12 września 2011 r. o niepodleganiu przez odwołującego słowackiemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu wykonywania pracy najemnej w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. nie istniała potrzeba ustalenia przez polski organ rentowy tymczasowego ustawodawstwa na podstawie art. 16 rozporządzenia Nr 987/2009.

W konsekwencji zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy posiadało ustalenie, czy spełnione zostały warunki do objęcia odwołującego ubezpieczeniem społecznym zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. Nr 205, poz. 1585 ze zm.). Jednakże prowadzenie przez odwołującego działalności gospodarczej w okresie objętym zaskarżoną decyzją z dnia 3 września 2015 r., jak prawidłowo zauważył Sąd pierwszej instancji, nie było okolicznością sporną. Ani organ rentowy, ani odwołujący nie kwestionowali prowadzenia przez odwołującego działalności gospodarczej na terenie Polski w spornym okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. Skoro ta okoliczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, to odwołujący został prawidłowo objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w Polsce (która jest zarazem jedyną aktywnością zarobkową odwołującego). Z tego powodu zarówno decyzja organu rentowego z dnia 3 września 2015 r., jak i wyrok Sądu Okręgowego odpowiadają prawu.

W świetle tych ustaleń, okoliczności, na które odwołujący powołuje się w apelacji w celu wykazania faktycznego wykonywania pracy najmniej w Słowacji w spornym okresie, pozostają bez znaczenia dla sprawy. Na marginesie można jednak zgodzić się z odwołującym, że art. 19 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) Nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego nie stanowi o obowiązku posiada dokumentu A1 poświadczającego właściwe ustawodawstwo państwa członkowskiego, gdyż z tego przepisu wynika, że instytucja właściwa państwa członkowskiego, którego ustawodawstwo ma zastosowanie zgodnie z przepisami tytułu II rozporządzenia podstawowego, poświadcza na wniosek zainteresowanego lub pracodawcy, że to ustawodawstwo ma zastosowanie, oraz w stosownych przypadkach wskazuje, jak długo i na jakich warunkach ma ono zastosowanie. Oczywistym jest, że dokument A1 nie jest jedynym dopuszczalnym dowodem podlegania systemowi zabezpieczenia społecznego innego państwa członkowskiego. Możliwe jest wykazanie faktu wykonywania pracy na terenie Słowacji i opłacanie tam składek na ubezpieczenia społeczne również za pomocą innych dowodów. Niemniej jednak dokument A1 stanowi dowód tego, że składki ubezpieczeniowe nadal powinny być płacone w kraju stałego, dotychczasowego zatrudnienia, którym według odwołującego jest Słowacja.

Materiał dowodowy sprawy nie zawiera dokumentu A1, zaś przedłożone przez odwołującego kserokopie umowy o pracę, rachunków potwierdzających dokonanie wypłaty wynagrodzenia, zaświadczenia słowackiego pracodawcy potwierdzającego zatrudnienie odwołującego, raportów z wykonanej pracy, a nawet opłacanie składek na słowackie ubezpieczenie społeczne i zdrowotne nie mogłyby świadczyć o wykonywaniu przez odwołującego pracy najemnej na terenie Słowacji i podleganiu z tego tytułu słowackiemu ubezpieczeniu społecznemu. Można jednak zgodzić się z odwołującym, że polska instytucja ubezpieczeniowa nie może zignorować okoliczności nadania mu numeru ubezpieczenia przez słowacką instytucję ubezpieczenia, potwierdzonego kserokopią listu rejestracyjnego FO. W świetle art. 5 rozporządzenia Nr 987/2009 dokumenty wydane przez instytucję państwa członkowskiego do celów stosowania rozporządzenia podstawowego (rozporządzenie Nr 833/2004) i rozporządzenia wykonawczego (rozporządzenie Nr 987/2009), stanowiące poświadczenie sytuacji danej osoby oraz dowody potwierdzające, na podstawie których zostały wydane te dokumenty, są akceptowane przez instytucje pozostałych państw członkowskich tak długo, jak długo nie zostaną wycofane lub uznane za nieważne przez państwo członkowskie, w którym zostały wydane. Z tego względu istnienie tytułu ubezpieczenia społecznego za granicą wyklucza dokonywanie ustaleń przeciwko dowodowi ubezpieczenia społecznego w innym państwie. W razie natomiast pojawienia się wątpliwości co do ważności dokumentu lub dokładności przedstawienia okoliczności, na których opierają się informacje zawarte w tym dokumencie, instytucja państwa członkowskiego, która otrzymuje dokument, ma – stosownie do art. 5 ust. 2 rozporządzenia Nr 987/2009 – zwrócić się do instytucji, która ten dokument wydała, o niezbędne wyjaśnienia lub wycofanie tego dokumentu. Instytucja wydająca dokument ponownie rozpatruje podstawy jego wystawienia i w stosownych przypadkach wycofuje go.

To jednak, jakie znaczenie należy nadać dokumentom złożonym przez odwołującego (w tym listowi rejestracyjnemu potwierdzającego nadanie mu numeru ubezpieczenia rodne cislo) nie ma znaczenia w sprawie wobec wydania przez słowacką instytucję ubezpieczeniową prawomocnego postanowienia z 12 września 2011 r. o niepodleganiu przez odwołującego słowackiemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu wykonywania pracy najemnej w okresie od 9 kwietnia 2010 r. do 2 lutego 2012 r. W konsekwencji należy uznać, że odwołujący podlegał w spornym okresie polskiemu ustawodawstwu z tytułu prowadzonej w Polsce działalności gospodarczej.

W tym stanie rzeczy oddalono apelację na podstawie art. 385 k.p.c. (pkt I sentencji wyroku). O kosztach zastępstwa procesowego za drugą instancję orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) - pkt II sentencji wyroku.

SSO del. Teresa Suchcicka SSA Sławomir Bagiński SSA Marek Szymanowski

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE