Sygn. akt II AKa 453/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Dorota Tyrała (spr.)

Sędziowie: SA – Adam Wrzosek

SO (del.) – Anna Kalbarczyk

Protokolant: st. sekr. sąd. – Katarzyna Rucińska

przy udziale Prokuratora Leszka Woźniaka

oraz oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. z o.o.

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2019 r.

sprawy:

A. O. (1)

urodz. (...) w G.

córki L. i Z. z d. G.

oskarżonej z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., art. 270§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., art. 270§1 k.k. (x9)

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonej, pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego oraz prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 28 marca 2018 r. sygn. akt VIII K 97/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonej A. O. (1) w ten sposób, że:

a) w ramach czynu przypisanego oskarżonej w punkcie 1 wyroku ustala, iż kwota przywłaszczonego przez oskarżoną na szkodę spółki (...) sp. z o.o. powierzonego jej mienia ruchomego w postaci środków pieniężnych wynosiła nie mniej niż 1.054.999,25 (jeden milion pięćdziesiąt cztery tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt dziewięć i 25/100) zł, co stanowi mienie wielkiej wartości, jako podstawę prawną skazania za czyn ten wskazuje art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., zaś jako podstawę prawną wymiaru kary art. 294§ 1 k.k.;

b) orzeczony wobec oskarżonej w punkcie 15 wyroku na podstawie art. 46§1 k.k. w zw. z art. 4§1 k.k. obowiązek podwyższa do kwoty 803.756,55 (osiemset trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt sześć i 55/100) oraz określa, że powyższa kwota stanowi częściowe naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem;

II.  w pozostałej części tenże wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 300 (trzysta złotych) tytułem opłaty oraz obciąża ją wydatkami za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. O. (1) została oskarżona o to, że:

I.  w okresie od roku 2010 do 4 maja 2015 roku będąc prokurentem Spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. przywłaszczyła sobie powierzone jej mienie ruchome wielkiej wartości spółki (...) sp. z o.o. w postaci środków pieniężnych w łącznej kwocie 1.091.671,48 zł działając w ten sposób na szkodę ww. spółki prawa handlowego,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

II.  w okresie od 3 lipca 2011 roku do kwietnia 2012 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczne, działając z góry powziętym zamiarem w krótkich odstępach czasu podrobiła dokumenty (...) za okres od lipca 2011 roku do lutego 2012 roku oraz za miesiąc kwiecień 2012 roku poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

III.  w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 5 czerwca 2012 roku w O. w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument w postaci Zaświadczenia o zatrudnieniu na dane A. O. (1), datowany na dzień 5 czerwca 2012 roku w ten sposób, że wypełniła je własnoręcznie, wpisując zawyżoną, niezgodną ze stanem faktycznym kwotę dochodów oraz własnoręcznie nakreśliła podpis wystawcy - A. K.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.,

IV.  w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 20 marca 2007 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument PIT - 11/8B „Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za rok 2006 na dane podatnika A. O. (1), poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K. a następnie w dniu 21 marca 2007 roku posłużyła się wyżej wymienionym dokumentem przedkładając do w siedzibie Urzędu Skarbowego w W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

V.  w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 25 lutego 2008 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument PIT - 11/8B „Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za rok 2007 na dane podatnika A. O. (1), poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K. a następnie w dniu 25 lutego 2008 roku posłużyła się wyżej wymienionym dokumentem przedkładając do w siedzibie Urzędu Skarbowego w W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

VI.  w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 4 marca 2009 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument PIT - 11/8B „Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za rok 2008 na dane podatnika A. O. (1), poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K. a następnie w dniu 5 marca 2009 roku posłużyła się wyżej wymienionym dokumentem przedkładając do w siedzibie Urzędu Skarbowego w W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

VII.  w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 31 marca 2010 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument PIT - 11 /8B „Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za rok 2009 na dane podatnika A. O. (1), poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K. a następnie w dniu 1 kwietnia 2010 roku posłużyła się wyżej wymienionym dokumentem przedkładając do w siedzibie Urzędu Skarbowego w W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

VIII. w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 26 lutego 2011 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument PIT - 11 /8B „Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za rok 2010 na dane podatnika A. O. (1), poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K. a następnie w dniu 7 marca 2011 roku posłużyła się wyżej wymienionym dokumentem przedkładając do w siedzibie Urzędu Skarbowego w W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

IX. w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 27 marca 2012 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument PIT - 11/8B „Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za rok 2011 na dane podatnika A. O. (1), poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K. a następnie w dniu 28 marca 2012 roku posłużyła się wyżej wymienionym dokumentem przedkładając do w siedzibie Urzędu Skarbowego w W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

X. w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 22 lutego 2013 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument PIT - 11/8B „Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za rok 2012 na dane podatnika A. O. (1), poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K. a następnie w dniu 25 lutego 2013 roku posłużyła się wyżej wymienionym dokumentem przedkładając do w siedzibie Urzędu Skarbowego w W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

XI. w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do dnia 1 stycznia 2015 roku w nieustalonym miejscu w celu użycia za autentyczny podrobiła dokument PIT - 11/8B „Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za rok 2014 na dane podatnika A. O. (1), poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu A. K., celem przedłożenia tego dokumentu w siedzibie Urzędu Skarbowego w W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem w dniu 28 marca 2018 r. sygn. akt VIII K 97/16:

1.  oskarżoną A. O. (1) w ramach zarzucanego jej czynu, opisanego w punkcie I, uznał za winną tego, że: w okresie od roku 2010 do 4 maja 2015 roku będąc prokurentem spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. przywłaszczyła sobie powierzone jej mienie ruchome znacznej wartości spółki (...) sp. z o.o. w postaci środków pieniężnych w kwocie nie mniejszej niż 596.190,13 złotych działając w ten sposób na szkodę ww. spółki prawa handlowego, który to czyn wyczerpuje dyspozycję art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i na tej podstawie skazał ją, a na podstawie art. 294 § 1 k.k. wymierzył jej karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie II i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. skazał ją, a na podstawie art. 270 § 1 k.k. wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

3.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie III i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

4.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie IV i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

5.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie V i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

6.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie VI i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

7.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie VII i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

8.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie VIII i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

9.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie IX i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

10.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie X i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

11.  oskarżoną A. O. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie XI i za to z mocy art. 270 § 1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

12.  na podstawie art. 85 k.k. i 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonej A. O. (1) w punktach od 1 do 11 sentencji wyroku i wymierzył jej jedną karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

13.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1. k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze 2 (dwóch) lat warunkowo zawiesił ustalając okres próby na 3 (trzy) lata;

14.  na podstawie art. 73 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. oddał oskarżoną w okresie próby pod dozór kuratora;

15.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. nałożył na A. O. (1) obowiązek naprawienia szkody poprzez zwrot (...) sp. z o.o. przywłaszczonych środków pieniężnych w wysokości 408.072,35 (czterystu ośmiu tysięcy siedemdziesięciu dwóch 35/100) złotych;

16.  Na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonej A. O. (1) 300 (trzysta) złotych tytułem opłaty, obciążając pozostałymi kosztami sądowymi w sprawie na rzecz Skarbu Państwa i zobowiązał ją do zwrotu wydatków poniesionych w sprawie przez oskarżyciela posiłkowego (...) sp. z o.o.

Apelacje od wyroku wnieśli: obrońca oskarżonej, pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego oraz prokurator.

Obrońca oskarżonej wyrokowi zarzucił:

• obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

- art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie przy dokonywaniu ustaleń faktycznych odnośnie ustalenia pobieranego przez oskarżoną wynagrodzenia wyjaśnień złożonych przez samą oskarżoną oraz zeznań G. B., które to dowody zostały w całości uznane za wiarygodne, a zatem powinny stanowić podstawę dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń faktycznych także w zakresie ustalenia wysokości pobieranego przez oskarżoną wynagrodzenia,

- art. 5 § 2 k.p.k. poprzez rozstrzygnięcie powstałych wątpliwości na korzyść oskarżonej i przyjęcie wariantu IV wynagrodzenia wskazanego w opinii biegłej z dnia 02 marca 2018 r., podczas gdy najkorzystniejszą wersją dla oskarżonej jest wersja wynikająca z jej wyjaśnień i taki też wariant winien zostać wybrany przez Sąd,

a w konsekwencji obrazy tych przepisów zarzucam także:

• błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku polegający na błędnym uznaniu, że suma nienależnie pobranego przez oskarżoną wynagrodzenia w latach 2010 - 2015 wynosi 114.521,55 zł, całkowita zaś kwota przywłaszczenia wynosi nie mniej niż 596.190,13 złotych, w sytuacji gdy w świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie można ustalić w sposób jednoznaczny i kategoryczny wysokości miesięcznego wynagrodzenia oskarżonej, co powinno skutkować przyjęciem jej wersji wydarzeń i uznaniu, że wysokość jej wynagrodzenia odpowiadała kwotom rzeczywiście pobranym z tego tytułu,

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu 1 i 15 poprzez:

- uznanie, że oskarżona jest winna tego, iż w okresie od roku 2010 do 4 maja 2015 roku przywłaszczyła sobie powierzone jej mienie ruchome znacznej wartości w postaci środków pieniężnych w kwocie nie mniejszej niż 481.668,58 zł

- nałożenie na oskarżoną obowiązku naprawienia szkody poprzez zwrot (...) Sp. z o.o. przywłaszczonych środków pieniężnych w wysokości 293.550,80 złotych.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wyrokowi zarzucił:

1. Naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 7 i 410 k.p.k. polegające na dowolnej a nie swobodnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego w postaci wyjaśnień oskarżonej, zeznań świadków J. G. (1) oraz A. K., zgromadzonej dokumentacji, jak również opinii bieglej J. M. i uznaniu, iż:

a. oskarżona z tytułu nienależnie pobranego wynagrodzenia zobowiązana jest do zwrotu na rzecz pokrzywdzonej jedynie kwoty i 14.521,55 złotych, w sytuacji gdy:

i. ze zgromadzonego materiału dowodowego, w tym ze spójnych zeznań świadka J. G. (2) oraz wiadomości e-mail przesłanych przez oskarżoną prezesowi zarządu pokrzywdzonej spółki, jednoznacznie wynika, iż oskarżona pobrała tytułem nienależnego jej wynagrodzenia łączną kwotę co najmniej 378.156,85 złotych;

ii. poczynione przez biegłą ustalenia w zakresie wariantu IV wynagrodzenia, przyjętego przez Sąd jako podstawa ustaleń faktycznych, zostały oparte o dane zawarte w dokumentach PIT doi. 2012 roku, tj. dokumentach co do których oskarżona została uznana za winną popełnia czynu z art. 270 § 1 k.k. (pkt 10 wyroku); 

iii. oskarżona fałszowała podpisy członka zarządu spółki pod dokumentami PIT-11/8B (Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy" za lata 2006 - 2012 oraz 2014), którego to zachowania oskarżona nie potrafiła racjonalnie wytłumaczyć, zaś jego jedynym logicznym wytłumaczeniem jest chęć zatajenia wysokości wpłacanego sobie wynagrodzenia przed członkami zarządu pokrzywdzonej;

iv. oskarżona w październiku 2012 roku w wiadomości mailowej przesłanej do prezesa zarządu pokrzywdzonej sama przyznała, iż jej wynagrodzenie wynosi 3.100,00 brutto;

v. z ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd I instancji wynika, iż maksymalne wynagrodzenie oskarżonej osiągnęło kwotę 3.500 złotych netto (str. 4 uzasadnienia)

tj. w sytuacji gdy oskarżona wypłaciła sobie na szkodę pokrzywdzonej nienależne wynagrodzenie w kwocie co najmniej 378.156,86 zł;

b. oskarżona miała prawo do dysponowania kartą S. wystawioną na konto pokrzywdzonej w sytuacji gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, iż:

i. oskarżona założyła kartę S. bez wiedzy i zgody zarządu pokrzywdzonej spółki oraz że o fakcie istnienia takiej karty nie wiedział żaden z innych pracowników pokrzywdzonej;

ii. pokrzywdzona była uprawniona do rozliczania przejazdów prywatnym samochodem do kwoty 2000,00 zł, co czyniła, a zatem brak jest uzasadnienia dla założenia oraz korzystania przez pokrzywdzoną z tego rodzaju karty;

iii. żadna inna osoba w spółce nie korzystała z katy S. mimo posiadania przez spółkę dwóch samochodów służbowych oraz wyrobienia przez oskarżoną dwóch kart paliwowych;

tj. w sytuacji gdy z tytułu bezprawnego używania przez oskarżoną karty S. na rachunek pokrzywdzonej w majątku pokrzywdzonej powstała szkoda w wysokości 50.960,35 zł

c. oskarżonej należała się pobrana przez nią kwota 120.000,00 złotych tytułem rozliczenia delegacji, w sytuacji gdy:

i. zarząd spółki wyraził zgodę na pokrywanie kosztów podróży służbowych oskarżonej z majątku spółki do maksymalnej kwoty 2.000,00 zł miesięcznie pod warunkiem ich zasadności z punktu widzenia zakresu działań oskarżonej jako prokurenta spółki oraz ich prawidłowego udokumentowania;

ii. pobrana i rozliczana przez oskarżoną kwota 120.000,00 zł wskazuje na pokonywanie przez oskarżoną średnio 5.000 km miesięcznie (przy przyjęciu średniej ceny paliwa 5,00 zł oraz spalaniu pojazdu na poziomie 10 litrów na 100 km.) w sytuacji gdy codzienne dojazdy oskarżonej z domu do pracy oraz z powrotem również z wliczeniem weekendów wynosiłyby łączną trasę 300 km;

iii. oskarżona w ramach swoich obowiązków praktycznie nie odbywała podróży służbowych" poza W., zaś wyjazdy poza miejsce pracy (ul. (...) w W.) ograniczały się do sporadycznych wizyt w siedzibie spółki przy ul. (...) w O. (50 km. w obie strony), co przy założeniu nawet codziennych wizyt oskarżonej w siedzibie spółki daje łączną odległość 1.800 km. miesięcznie przy 30 podróżach w ciągu miesiąca;

iv. w dokumentach pokrzywdzonej brak dokumentacji rozliczającej delegacje oskarżonej m.in. za rok 2014 oraz 2015, za sporządzenie której to dokumentacji odpowiedzialna była oskarżona;

v. oskarżona w styczniu 2015 roku pobrała zaliczkę na samochód w kwocie 30.000 zł, której nie rozliczyła i co do której brak jest ewidencji przebiegu pojazdu, zaś oskarżona została zwolniona dyscyplinarnie w dniu 4 maja 2015 roku

tj. w sytuacji gdy pobrana przez oskarżoną kwota 120.000,00 zł tytułem rozliczenia podróży służbowych została przez oskarżoną pobrana nienależnie na szkodę pokrzywdzonej;

d. brak jest podstaw do uznania, iż szkodę w majątku spółki wyrządzoną przez oskarżoną stanowią wszystkie dokonane przez oskarżoną „prywatne” zakupy oraz płatności za prywatne rachunku, w sytuacji gdy:

i. pokrzywdzona dokonywała z majątku spółki zakupu przedmiotów zupełnie nie związanych z zakresem działalności spółki (...) sp. o.o. (świadczenie usług pomocy medycznej);

ii. zakupione przez oskarżoną przedmioty nie posiadają aktualnie ich nominalnej wartości wobec upływu znacznego okresu czasu od daty ich zakupu;

iii. pokrzywdzona z uwagi na prowadzony zakres działalności nie ma możliwości odzyskania środków wydatkowanych w ten sposób przez oskarżoną poprzez odsprzedanie zakupionych przez A. O. (1) przedmiotów;

iv. wydatki związane z naprawą samochodu prywatnego V. oraz C. oraz serwisu ogumienia (str. 42 opinii) nie mogą dotyczyć wydatków służbowych albowiem w/w pojazdy nie były własnością ani pokrzywdzonej ani oskarżonej, zaś samochody firmowe pokrzywdzonej korzystały jedynie z warsztatów położonych w O. oraz S.;

tj. w sytuacji gdy realna wysokość szkody wyrządzonej przez oskarżoną w majątku pokrzywdzonej w związku z dokonywaniem prywatnych zakupów z rachunku firmy (76.009,36 zł) oraz z tytułu zwrotu z kasy lub rachunków bankowych spółki za prywatne wydatki oskarżonej (59.225,32) wynosi łącznie kwotę 135.234,68 zł;

2. Naruszenie przepisów postępowania karnego tj. art. 5 § 2 k.p.k., polegające na uznaniu, iż w sprawie występują niedające się usunąć wątpliwości w zakresie ustalenia wysokości należnego oskarżonej wynagrodzenia - a tym samym przywłaszczonej przez oskarżoną kwoty tytułem nienależnie wypłaconego wynagrodzenia - w sytuacji gdy swobodna ocena całokształtu materiału dowodowego, w szczególności:

a. Zeznań świadków J. G. (2) oraz A. K.;

b. Wiadomości e-mail oskarżonej z dnia 26 listopada 2012 roku;

c. przyznania się przez oskarżoną do fałszowania podpisów członka zarządu pod dokumentami PIT -11/8B (Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy” za lata 2006 - 2012 oraz 2014) - za co oskarżona została również skazana zaskarżonym wyrokiem,

d. brak dokumentacji źródłowej dotyczącej wynagrodzenia oskarżonej (umów o pracę/aneksów), za tworzenie i przechowywanie której odpowiedzialna była oskarżona;

dokonana z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego pozwalana na usunięcie wszelkich wątpliwości i ustalenie, maksymalnego wynagrodzenia należnego oskarżonej,

które to naruszenia mogły mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku poprzez niesłuszne uznanie, iż oskarżona przywłaszczyła sobie powierzone jej mienie pokrzywdzonej spółki w postaci środków pieniężnych w kwocie nie mniejszej niż 596.190,13 zł. w sytuacji gdy oskarżona przywłaszczyła na szkodę pokrzywdzonej spółki kwotę nie mniejszą niż 1.093.912,48 zł;

Mając na uwadze powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku:

1. w punkcie 1 poprzez ustalenie, iż oskarżona przywłaszczyła sobie na szkodę pokrzywdzonej spółki kwotę nie mniejszą niż 1.093.912,48 złotych (jeden milion dziewięćdziesiąt trzy tysiące dziewięćset dwanaście złotych 48/100);

2. w punkcie 15 poprzez nałożenie na oskarżoną częściowego obowiązku naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. na rzecz (...) sp. z o.o. poprzez zwrot przywłaszczonych środków pieniężnych w wysokości 905. 794,70 zł (dziewięćset pięć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt cztery złote 70/100);

ewentualnie w przypadku nie podzielania przez Sąd Apelacyjny zasadności wskazanych powyżej zarzutów o:

3. zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 15 poprzez określenie, iż zawarta w nim kwota stanowi jedynie częściowe naprawienia szkody przez oskarżoną na rzecz pokrzywdzonej;

Jednocześnie wniósł o zasądzenie od oskarżonej na rzecz (...) sp. z o.o. wydatków poniesionych przez oskarżyciela posiłkowego w związku z postępowaniem odwoławczym.

Prokurator wyrokowi zarzucił:

l) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia, mających wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, iż wysokość środków przywłaszczonych przez pokrzywdzoną wyniosła 596.190.13 złotych, podczas gdy prawidłowa interpretacja przeprowadzonych w sprawie dowodów winna prowadzić do uznania, iż ww. wyniosła 1.091.671,48 zł

2) obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 44 § 1 k.k. i art. 45 § 1 k.k. polegające na zaniechaniu przepadku przedmiotów pochodzących z przestępstwa - tj. rzeczy nabytych przez oskarżoną z przywłaszczonych pieniędzy oraz sfałszowanych przez oskarżoną dokumentów, w sytuacji gdy orzeczenie ww. środka karnego było obligatoryjne

W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez modyfikację opisu czynu I i uznanie, iż oskarżona przywłaszczyła środki pieniężne w kwocie 1.091.671,48 zł, a w konsekwencji - modyfikację pkt 15 zaskarżonego orzeczenia w zakresie dot. obowiązku naprawienia szkody i orzeczenie ww. obowiązku na kwotę 903.553,70 zł jak również orzeczenie przepadku przedmiotów pochodzących z przestępstwa.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Kontrola odwoławcza wywołana wniesionymi w sprawie apelacjami doprowadziła do wydania przez Sąd Odwoławczy orzeczenia reformatoryjnego, niemniej do powyższych zmian doszło wskutek uwzględnienia jedynie w części zarzutów skierowanych przeciwko skarżonemu rozstrzygnięciu sformułowanych w skargach odwoławczych wniesionych na niekorzyść oskarżonej przez prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Apelacja obrońcy oskarżonej nie zasługiwała natomiast na uwzględnienie w żadnym zakresie.

W pierwszym rzędzie wskazać należy, że niekwestionowane przez strony są rozstrzygnięcia Sądu I instancji w zakresie czynów z art. 270§1 k.k. przypisanych oskarżonej w punktach 2-11 skarżonego wyroku.

Kwestią bezsporną jest również fakt, iż w okresie wskazanym w czynie przypisanym w oskarżonej 1 skarżonego wyroku oskarżona A. O. (2) dokonała przywłaszczenia powierzonego jej mienia ruchomego w postaci pieniędzy na szkodę oskarżyciela posiłkowego (...) sp. z o.o. Oskarżona A. O. (2) przyznała się do popełnienia tego czynu, znajduje powyższe oparcie w materiale dowodowym, a żadna ze stron ustaleń Sądu w zakresie winy oskarżonej nie kwestionuje.

Skoro zatem apelacje wniesione w sprawie kwestionują ustalenia Sądu I instancji wyłącznie co do wysokości mienia przywłaszczonego przez oskarżoną – Sąd Apelacyjny – odniesie się jedynie do powyższej materii. I tak:

Obrońca oskarżonej twierdzi, że prawidłowe ustalenia Sądu I instancji winny prowadzić do przypisania oskarżonej A. O. (2) przywłaszczenia powierzonego jej mienia ruchomego znacznej wartości w postaci środków pieniężnych w kwocie nie mniejszej niż 481668,58 zł – i w efekcie do nałożenia na oskarżoną na oskarżoną obowiązku naprawienia szkody poprzez zwrot (...) Sp. z o.o. przywłaszczonych środków pieniężnych w wysokości 293.550,80 złotych.

W ocenie natomiast skarżącego prokuratora prawidłowa interpretacja przeprowadzonych w sprawie dowodów winna prowadzić do uznania, iż oskarżona przywłaszczyła środki pieniężne w kwocie 1.091.671,48 zł, a w konsekwencji modyfikacji nałożonego na oskarżoną obowiązku naprawienia szkody do kwoty 903.553,7o złotych.

Z kolei według skarżącego pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego – oskarżona przywłaszczyła sobie na szkodę pokrzywdzonej Spółki kwotę nie mniejszą niż 1.093.912,48 złotych, zaś obowiązek naprawienia szkody winien zostać nałożony na oskarżoną w kwocie 903.794,70 złotych.

Na wstępie zatem wskazać należy, że wyliczenie wysokości szkody w zarzuconym oskarżonej w akcie oskarżenia czynie z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w inkryminowanym okresie w kwocie 1.091.671,48 zł uwzględniało: pieniądze przywłaszczone przez oskarżoną z kasy spółki (w kwocie 188.117 zł), dokonywane przez oskarżoną wypłaty z rachunków bankowych spółki na rachunki prywatne (w kwocie 178.262,91 zł), wydatki związane z używaniem założonej przez oskarżoną karty S. ( w kwocie 50.960,35zl), nienależnie pobrane przez oskarżoną wynagrodzenie (w kwocie 378.156,86 zł), wydatki związane z fikcyjnymi podróżami służbowymi (w kwocie 160.938,90 zł), płatności za prywatne zakupy z rachunku spółki (w kwocie 76.009,36 zł) oraz kwoty pochodzące ze zwrotów z kasy spółki za prywatne wydatki (w kwocie 59.225,32).

Sąd I instancji co do czynu przypisanego w punkcie 1 wyroku ustalił wysokość szkody wyrządzonej przez oskarżoną na kwotę nie mniejszą niż 596.190,13 zł. Przyjął, że oskarżona w okresie objętym tym czynem zawyżyła swoje wynagrodzenie i z tego tytułu uzyskała nienależne co najmniej 114.521, 55 złotych. Podstawą do powyższego wyliczenia przez Sąd meriti był wariant IV wynikający z opinii biegłej z zakresu rachunkowości, który za podstawę wyliczeń przyjmował wynagrodzenie oskarżonej wynikające z kwot wskazanych w PIT za 2012 r. Z kolei szkoda wyrządzona przez oskarżoną z tytułu zakupów na prywatny użytek niezwiązanych z działalnością spółki według Sądu Okręgowego – wyniosła 72.108,99 zł miast wynikającej z aktu oskarżenia kwoty 135.234,68 zł, tj. sumy wynikającej z płatności za prywatne zakupy z rachunku spółki (76.009,36 zł) oraz kwot pochodzących ze zwrotów z kasy spółki za prywatne wydatki (59.225,32). Zdaniem Sądu meriti wskazaną w a/o kwotę przywłaszczenia z tytułu zakupów dokonywanych przez A. O. należy przede wszystkim zredukować „tak, jak dokonała tego biegła, o wartość przedmiotów zabezpieczonych w lokalu spółki”. Sąd I instancji ustalił także, że skoro oskarżona mogła potrącić tytułem ekwiwalentu za używanie prywatnego samochodu do celów służbowych miesięcznie kwotę 2.000 złotych – z tego tytułu wyrządzona szkoda wyniosła 40.938,90 złotych, bowiem wskazana w akcie oskarżenia kwota 160.938,90 złotych winna być pomniejszona o kwotę 120.000 złotych wynikającą z należnego jej ekwiwalentu wyliczonego wg limitu za lata 2010-2014. Ponadto Sąd meriti podzielając stanowisko biegłej ds. rachunkowości uznał, że oskarżonej nie można było przypisać przywłaszczenia kwot wynikających z wykorzystywania karty S. „bowiem wszystkie wydatki z nią związane były księgowane w kosztach firmy, wobec czego nie można mówić o przywłaszczeniu tych środków przez A. O.”. W pozostałym zakresie Sąd I instancji uznał, że prawidłowo wskazana przez oskarżyciela kwota przywłaszczenia wynikająca z przelewów dokonanych przez oskarżoną z kont pokrzywdzonej spółki na kota własne winna wynosić 180.502,91 zł, a nie jak wskazał oskarżyciel – 178.262,91zł, co było wynikiem błędu rachunkowego . Nadto co do przywłaszczonej gotówki przez oskarżoną z kasy w wysokości 188.117,78 zł – i to mimo faktu, iż została ona w całości aktualnie zwrócona przez oskarżoną – stwierdził, że składa się ona na kwotę przywłaszczonych przez oskarżoną środków pieniężnych.

Obrońca oskarżonej zakwestionował wyłącznie tą część ustaleń Sądu, która dotyczyła przyjętej do wyliczeń wysokości należnego oskarżonej wynagrodzenia. W ocenie skarżącego obrońcy podstawą do czynienia ustaleń w tym zakresie winny być wyjaśnienia oskarżonej A. O. (2) oraz zeznania świadka G. B..

Z kolei skarżący ustalenia Sądu I instancji prokurator wskazał, że podstawą do wyliczenia wysokości szkody wynikającej z nienależnie pobranego przez A. O. wynagrodzenia – winny być kwoty wynikające z zawartej przez oskarżoną umowy o pracę oraz ewentualne modyfikacje ustne ww. kwoty, o których zeznał Prezes Zarządu Spółki.

Podobny pogląd wyraził pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego. Zdaniem zarówno prokuratora, jak i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w inkryminowanym okresie tak wyliczona kwota nienależnie pobranego przez oskarżoną wynagrodzenia winna wynosić 378.156,86 zł.

Analizując materiał dowodowy zgromadzony w sprawie po pierwsze stwierdzić należy, że prawidłowo Sąd I instancji ustalił, iż trudno stanowczo i kategorycznie ustalić ostateczną wysokość należnego wynagrodzenia przysługującego oskarżonej – skoro zgodnie z praktyką stosowaną w Spółce (...) Sp. z o.o. umowa pisemna zawarta z oskarżoną była „ustnie modyfikowana” co do jego wysokości.

Po pierwsze: nie sposób się zgodzić się ze stanowiskiem prezentowanym przez obrońcę oskarżonej.

Jest oczywiste, że podstawą do czynienia ustaleń nie mogą być wyjaśnienia oskarżonej A. O. (2) – tak jak chciałby skarżący obrońca . Istotnie oskarżona twierdziła, że „dysponowała ona zgodą ustną” kierownictwa spółki na wyższe zarobki i dlatego niezrozumiałe wydają się jej czynione zarzuty, iż pobrała nienależne wynagrodzenie na szkodę spółki. Zdaniem obrońcy, skoro zatem nie można w sposób jednoznaczny ustalić wysokości należnego wynagrodzenia oskarżonej, to powyższe skutkować winno przyjęciem, że wartość wynagrodzenia oskarżonej odpowiadała kwotom rzeczywiście pobranym z tego tytułu. Potwierdzeniem dla wyjaśnień oskarżonej, w ocenie obrońcy, są zeznania świadka G. B., która potwierdziła, że w okresie od maja 2008 r. do czerwca 2011 r. w Spółce były wypłacane wysokie premie, nawet rzędu kilku tysięcy złotych – co miało wpływ na wysokość pobranego wynagrodzenia. Te zaś dowody zostały pominięte przez Sąd I instancji.

Tymczasem wbrew twierdzeniom obrońcy tak wyjaśnienia oskarżonej, jak i zeznania świadka G. B. nie zostały pominięte przy czynieniu ustaleń przez Sąd I instancji, o czym świadczy treść pisemnych motywów wyroku Sądu Okręgowego. Obrońca oskarżonej lansując własny pogląd oparty de facto wyłącznie o wyjaśnienia oskarżonej pomija inne dowody zgromadzone w sprawie, a jest to zabieg niedopuszczalny w procesie dochodzenia do prawdy materialnej.

Prawidłowo Sąd I instancji wyjaśnienia oskarżonej skonfrontował tak z depozycjami świadków J. G. (2) i A. K., jak i z zeznaniami M. N. oraz G. B.. Ocenił przy tym, że zeznania świadka G. B. co prawda są wiarygodne, niemniej są mało istotne dla ustalenia faktów w przedmiotowej sprawie. Z tą oceną dokonaną przez Sąd I instancji należy się zgodzić. Warto w tym miejscu wskazać obrońcy, że świadek G. B. pracowała w spółce (...) w okresie od 2008 r. do czerwca 2011 r. – tak więc trudno uznać, by dysponowała wiedzą przydatną do czynienia ustaleń dla sprawy w całym okresie od 2010 r. do 4 maja 2015 r., który dotyczy czynu przypisanego oskarżonej w punkcie 1. skarżonego wyroku. Warto także zwrócić uwagę, że wedle zeznań świadka G. B. nawet wówczas, gdy była ona zatrudniona w pokrzywdzonej Spółce to nie weryfikowała „danych i dokumentów otrzymywanych od oskarżonej z którymś z członków Zarządu” (k. 1226v). Zatem twierdzenie obrońcy, iż wyjaśnienia oskarżonej korespondują z tymi zeznaniami ma w istocie znaczenie uboczne. Nie mogą tym samym powyższe zaznania stanowić podstawy do czynienia stanowczych ustaleń w sprawie co do wysokości wynagrodzenia jakie oskarżona w sposób wynikający z ustaleń z pracodawcą winna mieć wypłacone za świadczoną pracę.

W tym miejscu wskazać należy, że na podstawie dowodów przeprowadzonych w sprawie Sąd meriti prawidłowo stwierdził powszechność dokonywania ustnych ustaleń między członkami Zarządu Spółki a oskarżoną w zakresie zmian w wysokości wynagrodzenia. Trafnie również Sąd I instancji wyciągnął wniosek o braku kontroli przez kierownictwo (...) M. nad wykonywaniem obowiązków przez oskarżoną – w tym uprawnieniem oskarżonej do dysponowania przez nią środkami pieniężnymi jej powierzonymi przez Spółkę z racji wykonywanej pracy – z powodu darzenia jej olbrzymim zaufaniem. Tych ustaleń skarżący – tak obrońca, jak też prokurator i pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nie kwestionowało.

Powyższe skutkowało (i uczynił to Sąd I instancji) koniecznością poddania zarówno twierdzeń oskarżonej o wysokości należnego jej wynagrodzenia, jak też wskazywanej odmiennie niż ona przez pokrzywdzoną Spółkę szkody z tego tytułu – weryfikacji. Bezsporne jest bowiem, że w sprawie brak jest dokumentów ostatecznie potwierdzających wysokość wynagrodzenia A. O. (2).

Niemniej nie oznacza to bynajmniej konieczności uznania, jak chciałby obrońca oskarżonej, iż w sprawie zachodzą wątpliwości w rozumieniu art. 5§2 k.p.k., które nakazują przyjęcie najkorzystniejszej wersji dla oskarżonej – a ta niewątpliwie wynika z jej wyjaśnień, skoro twierdzi ona, że całość wypłaconego jej wynagrodzenia była należna.

Takie rozumienie art. 5§2 k.p.k. jest uproszczone. Do zastosowania reguły in dubio pro reo nie jest wystarczające występowanie konkurencyjnych wersji zdarzenia i w żadnym razie nie sprowadza się do obowiązku rekonstruowania faktów w oparciu o najkorzystniejsze dla oskarżonej warianty. W wypadku bowiem, gdy ustalenia faktyczne zależne są od dania wiary tej lub innej grupie dowodów - rozstrzygnięcie niniejszej kwestii przede wszystkim wymaga oceny dowodów na gruncie art. 7 k.p.k., albowiem jedną z podstawowych prerogatyw Sądu orzekającego jest swobodna ocena dowodów.

Sąd Apelacyjny podkreśla, iż kontrola odwoławcza dokonana w sprawie nie potwierdziła zasadności zarzutów sformułowanych w tej skardze odwoławczej obrońcy oskarżonej. Naruszenie art. 410 k.p.k. następuje poprzez oparcie wyroku na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, bądź też przez pominięcie przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności tak korzystnych, jak i niekorzystnych dla oskarżonego (por.m.in.: wyrok SN z dnia 17 września 2004 r., sygn. IV KK 102/04, LEX nr 126693). Natomiast nie stanowi naruszenia przepisu art. 410 k.p.k. dokonanie takiej czy innej oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie (por.: postanowienie SN z dnia 2 czerwca 2002 r., sygn. V KKN 34/01, LEX nr 53912).

Tym samym zarzut obrońcy oskarżonej w zakresie pominięcia tak wyjaśnień oskarżonej jak i zeznań świadka G. B. nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem Sąd I instancji nie tylko nie pominął tychże dowodów, ale także dokonał ich oceny – która co do zasady jest o tyle słuszna iż wyjaśnienia oskarżonej zasługują na wiarę w części, zaś co do zeznań świadka G. B. mimo ich wiarygodności – nie mają kluczowego znaczenia w sprawie.

Tak przechodząc do apelacji wniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego oraz prokuratora stwierdzić na wstępie należy, że prezentują one krańcowo odmienne stanowisko w zakresie ustalonej wysokości szkody wynikającej z nienależnego wynagrodzenia pobranego przez oskarżoną niż obrona. Zarówno bowiem prokurator, jak i pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego swoje wyliczenia w tym zakresie opierają o zeznania J. G. (2), te zaś prowadzą do wyliczeń nienależnego wynagrodzenia pobranego przez oskarżoną na kwotę co najmniej 378.156,85 złotych. Skarżący prokurator i pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego podkreślając stanowczość i konsekwencję świadka J. G. (2) akcentują przy tym, że nie pozbawia waloru wiarygodności tych zeznań okoliczność, że świadek A. K. zeznała raz – że kwota 3.500 zł była kwotą netto, innym zaś razem – że kwota 3.500 zł była kwotą brutto. Zdaniem pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego powyższa odmienność wynika ze zwykłej omyłki świadka. Ponadto obaj skarżący odwołują się do treści wiadomości mailowej z dnia 26.11.2012 r. przesłanej przez oskarżoną w której podała, że w październiku 2012 r. jej wynagrodzenie wyniosło 3.100 zł brutto, co w efekcie przeczy składanym w sprawie przez oskarżoną wyjaśnieniom.

Analizując treść zeznań świadka J. G. (2) i zestawiając przedstawione przez niego wyliczenia z zeznaniami świadka A. K. – nie sposób nie dostrzec, że wynikające z tychże zeznań kwoty nienależnego oskarżonej wynagrodzenia znacząco różnią się od siebie. Obrazuje to wyliczenie biegłej ds. rachunkowości wskazujące w pierwszym przypadku kwotę 378156,85 zł do zwrotu, w drugim zaś wariancie – kwotę 328.912,07 zł do zwrotu. Różnice powyższe są tego rzędu, że wobec braku dokumentacji płacowej z tego okresu dotyczącej oskarżonej – nie można a proiri założyć, że jedno z wyliczeń ma przewagę nad drugim. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wskazując, że świadek A. K. zajmowała się medycznym aspektem działalności pokrzywdzonej spółki, zaś różnice w jej kolejnych zeznaniach wynikają z oczywistej omyłki świadka oraz upływu czasu pomiędzy jej kolejnymi zeznaniami – przekonuje o większej wartości dowodowej zeznań świadka J. G. (2).

Jeśli natomiast zważy się na fakt, iż oprócz przedstawionych wyliczeń wynagrodzenia oskarżonej przez świadka J. G. (2) – sporządzonych już po przeprowadzeniu audytu w pokrzywdzonej spółce w związku z ujawnionymi nieprawidłowościami w wykonywaniu obowiązków pracowniczych przez oskarżoną A. O. (2) – brak jest dokumentacji w postaci pisemnych umów o pracę z określeniem wysokości wynagrodzenia oraz zasad udzielania premii, powstaje wątpliwość czy rzeczywisty poziom wynagrodzenia oskarżonej za okres od roku 2010 do 4 maja 2015 r. istotnie może zostać ustalony wyłącznie na podstawie tego dowodu.

Przyznać w tym miejscu należy rację skarżącym prokuratorowi i pełnomocnikowi oskarżyciela posiłkowego, że ustalenie Sądu i instancji co do wysokości nienależnego wynagrodzenia pobranego przez oskarżoną w kwocie 114.521,55 zł było nieprawidłowe. W sposób nieuprawniony ustalenie powyższe opierało się o wyliczenia biegłej ds. rachunkowości według wariantu IV, w którym biegła ta przyjęła założenie, iż od roku 2012 wynagrodzenie oskarżonej pozostawało na poziomie wykazanym w PIT za 2012 r. Trafnie podnieśli skarżący, że sama oskarżona przyznała, iż sfałszowała PIT za 2012 r. Za czyn ten kwalifikowany z art. 270§1 k.k. Sąd Okręgowy skazał oskarżoną w punkcie 10 skarżonego wyroku, a żadna ze stron nie zaskarżyła powyższego rozstrzygnięcia. Niemniej z powodów wyżej wskazanych Sąd Apelacyjny uznał, że podstawą do wyliczenia szkody powstałej z tytułu nienależnego wynagrodzenia pobranego przez oskarżoną w inkryminowanym czasie nie mogą być także wyliczenia oparte o zeznania J. G. (2), czy też A. K..

Jest natomiast faktem, że niekwestionowane w sprawie było z kolei przez pokrzywdzoną spółkę wynagrodzenie oskarżonej wynikające z PIT za 2009 r., to zaś zostało wskazane na poziomie 50.127 zł brutto, co daje kwotę netto około 35.000 zł – a łącznie za cały wymieniony okres kwotę netto 186.666,67 zł. Przyjęcie takiego założenia powoduje, że skoro w inkryminowanym okresie oskarżona pobrała kwotę 525.912,07 zł – to jako nienależną należy uznać kwotę co najmniej 339.245,40 zł.

Trudno przy tym podzielić argumentację przedstawioną przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w apelacji, że brak zastrzeżeń co do dokumentacji PIT za 2009 rok ze strony pokrzywdzonej spółki wynikał wyłącznie ze względu na przepisy podatkowe. Tym samym argument podnoszony przez skarżącego pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, iż fakt przeprowadzenia audytu za okres 5 lat wstecz nie oznacza uznania przez pokrzywdzoną, że w okresie wcześniejszym pobrane przez oskarżoną wynagrodzenie w całości było należne – jest czysto polemiczny. Nie można w sposób skuteczny dowodzić okoliczności mających znaczenie dla ustaleń w zakresie czynu z art. 284§2 k.k. uwarunkowaniami wynikającymi z prawa podatkowego. W szczególności niezrozumiały jest argument odwołujący się do 5 – letniego okresu wynikającego z przepisów prawa podatkowego, bo okres ten w żaden sposób nie ma znaczenia dla karalności czynu z art. 284§2 k.k.

Z powodów wyżej wskazanych, zdaniem Sądu Apelacyjnego, w realiach niniejszej sprawy ustalenia w zakresie nienależnie pobranego wynagrodzenia oskarżonej winny być oparte o wariant III opinii biegłej ds. rachunkowości. Powyższe założenie respektuje przy tym w całej rozciągłości zasadę in dubio pro reo określoną w art. 5§2 k.p.k.

Przyznać należy rację skarżącym pełnomocnikowi oskarżyciela posiłkowego i prokuratorowi co do tego, iż nieprawidłowo także ustalona została przez Sąd I instancji kwota przywłaszczonych środków pieniężnych z tytułu fikcyjnych podróży. W tym zakresie za skarżącymi powtórzyć należy, że Zarząd pokrzywdzonej Spółki wyraził zgodę na pokrywanie kosztów podróży służbowych oskarżonej do maksymalnej kwoty 2.000 złotych miesięcznie pod warunkiem prawidłowego ich udokumentowania oraz oceny, że były one zasadne z punktu widzenia zakresu działalności oskarżonej jako prokurenta spółki. Tymczasem Sąd meriti od kwoty 160.938,90 zł wynikającej z ustaleń przeprowadzonego w sprawie audytu jako nienależnie pobrane środki z tytułu fikcyjnych podróży – bezrefleksyjnie przyjął za wskazaniem biegłej ds. rachunkowości, iż „miesięczna kwota jaką mogła potrącać oskarżona tytułem ekwiwalentu za używanie samochodu prywatnego do celów służbowych (tzw. zwrot za paliwo), była kwota 2000 zł, bowiem był to powszechnie znany w spółce limit” i odliczył z tego tytułu kwotę 120.000 zł, co w efekcie spowodowało przyjęcie zaniżonego wyliczenia na kwotę 40.938, 90 zł. Rację mają skarżący, że w toku postępowania z żadnego dowodu nie wynika, by oskarżona miała prawo do rozliczenia „ryczałtu” z tytułu korzystania z prywatnego samochodu skoro nie przedstawiła żadnego dokumentu na tą okoliczność. Pobrana przez oskarżoną kwota 120.000 zł wymagałaby pokonywania przez oskarżoną średnio 5.000 km miesięcznie – co w żaden sposób nie jest uzasadnione z punktu widzenia obowiązków oskarżonej – a co trafnie wykazał pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego. Podkreślenia przy tym wymaga, że w dokumentacji księgowej rozliczenie kwot z tytułu delegacji za lata 2010- 2013 było sporządzone wyłącznie przez oskarżoną i przez nikogo nie zaakceptowane, w roku 2014 do rozliczenia sporządzonego przez oskarżoną – dodatkowo nie było załączonych ewidencji rozliczenia kosztów przejazdu, zaś w roku 2015 – mimo pobrania kwoty 30.000 zł jako zaliczki oskarżona nie tylko nie załączyła ewidencji przebiegu pojazdu, ale także nie rozliczyła pobranej kwoty.

Podzielić także należy pogląd skarżących prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, że nieprawidłowe są ustalenia Sądu I instancji co do braku podstaw ujęcia jako kwot przywłaszczonych przez oskarżoną płatności dokonanych kartą S.. W świetle zgromadzonych w sprawie dowodów jest oczywiste, że oskarżona założyła kartę S. na swoje dane, równocześnie bez wiedzy i zgody Zarządu pokrzywdzonej Spółki – zaś płatności tą kartą dokonane przez oskarżoną wyniosły 50.960,35 zł. Brak jest przy tym podstaw do uznania, by karta niniejsza została „powierzona” oskarżonej – skoro powyższe nie znajduje odzwierciedlenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Trafnie podważył ustalenie Sądu I instancji w tym zakresie (które oparte zostało o stwierdzenie biegłej o powierzeniu oskarżonej karty S.) pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego argumentując, że nie daje ku temu podstaw wyjaśnienie oskarżonej, że skoro prezes Zarządu Spółki zażądał zwrotu karty podczas wręczania oskarżonej wypowiedzenia to oznacza powyższe, że wiedział o jej istnieniu. Tymczasem z zeznań J. G. (2) wynika, że istnienie karty S. odkrył „dopiero przy analizie historii bankowej D. Banku, czyli 30 kwietnia”. Powyższą depozycję potwierdza wynik audytu przeprowadzonego w pokrzywdzonej spółce – nie uwzględniał on bowiem kwoty 50.960,35 zł z tytułu używania karty S.. Prawidłowy wniosek z tego wynikający utwierdza, że nikt w pokrzywdzonej spółce nie wiedział o jej wydaniu i posługiwaniu się przez oskarżoną. Stwierdzenie zatem Sądu I instancji, że „nie można było przypisać oskarżonej przywłaszczenia kwot związanych z wykorzystaniem karty S., bowiem wszelkie wydatki z nią związane księgowane były w kosztach firmy, wobec czego nie sposób mówić o przywłaszczeniu tych środków przez A. O.” – jest co najmniej niezrozumiałe. Skoro bowiem nikt w pokrzywdzonej Spółce nie wiedział o obciążeniach jakie ponoszone były z tytułu rozliczania karty S. i czynionych nią płatności – brak jest podstaw do uznania, że zaksięgowane w kosztach firmy kwoty istotnie wygenerowała w ramach swojej działalności pokrzywdzona spółka. Powyższe ustalenie Sądu całkowicie pomija przy tym okoliczność, że osobą która księgowała powyższe wydatki - była sama oskarżona. I mimo, że to oskarżona dokonywała płatności kartą paliwową – wydatkami obciążona była pokrzywdzona Spółka.

Trafne są także zarzuty prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego co do ustalonej przez Sąd meriti wysokości szkody z tytułu dokonywanych przez oskarżoną prywatnych zakupów oraz z tytułu zwrotów z kasy lub rachunków bankowych spółki za prywatne zakupy. Odnosząc się do niniejszej kwestii wskazać należy, że w ocenie Sądu Apelacyjnego nie budzi zastrzeżeń wyliczenie oparte o przeprowadzony w sprawie audyt, wskazujące na łączną kwotę szkody z tego tytułu w wysokości 135.234,68 zł. Rację mają wymienieni skarżący, iż oskarżona dokonywała z majątku spółki zakupu przedmiotów zupełnie nie związanych z zakresem działalności spółki (...), bądź całkowicie dla tej działalności zbędnych. Dla ustalenia wartości szkody nie ma także znaczenia, że część przedmiotów pozostała w spółce (...) – skoro zakupione przez oskarżoną przedmioty nie tylko nie były związane z potrzebami firmy, ale także nie przedstawiają aktualnie wartości nominalnej wobec znacznego upływu czasu. Skutecznie zakwestionowane zostało także przez oskarżenie, że Sąd Okręgowy przyjmując jako prawidłowe wyliczenie biegłej – nie dostrzegł, że na wysokość szkody ustalonej przez biegłą z tego tytułu wpływały wydatki związane z naprawą samochodu prywatnego V. i C. oraz serwisu ogumienia – w sytuacji, gdy samochody firmowe pokrzywdzonej Spółki były serwisowane w innych warsztatach niż wskazane w rozliczeniu, a ponadto ww. samochody nigdy nie były w użytkowaniu tejże Spółki.

Ostatecznie wartość szkody z tytułu wydatków związanych z prywatnymi zakupami oskarżonej została oszacowana przez biegłą na kwotę 72.108,99 zł – a powyższe zyskało aprobatę Sądu I instancji, z czym trudno się zgodzić. Przyznać bowiem rację należy skarżącym, że przestępstwo przywłaszczenia następuje z chwilą, gdy sprawca zaczyna traktować daną rzecz jako swoją. W realiach niniejszej sprawy bez znaczenia zatem dla zaistnienia czynu zabronionego jest okoliczność, iż część przedmiotów nabytych za przywłaszczone przez oskarżoną pieniądze została w późniejszym czasie – już po ujawnieniu czynu zabronionego – zabezpieczona przez pokrzywdzoną spółkę. W szczególności okoliczność ta nie ma znaczenia dla oceny czy wcześniejsze działanie oskarżonej wyczerpało znamiona czynu zabronionego. Rację ma także skarżący prokurator podnosząc, że Sąd I instancji popada w tym zakresie w swoistą sprzeczność. O ile bowiem kwotę zabraną z kasy spółki ( 188.117,78 zł) a następnie (już po ujawnieniu czynu zabronionego) i dobrowolnie zwróconą przez oskarżoną słusznie uznaje za kwotę przywłaszczoną, o tyle w przypadku przedmiotów zakupionych przez oskarżoną i zabezpieczonych w sprawie – dochodzi do całkowicie odmiennych wniosków.

Tym samym należy przyznać rację skarżącemu pełnomocnikowi oskarżyciela posiłkowego oraz prokuratorowi, iż Sąd I instancji dokonując ustaleń co do wysokości szkody wyrządzonej przestępstwem przypisanym oskarżonej w punkcie 1 wyroku i opierając się o wyliczenia i oceny biegłej, w efekcie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego uwzględniając powyższe uwagi oraz fakt, iż prawidłowe wyliczenie w zakresie szkody wynikłej z przelewów dokonywanych przez oskarżoną z kont pokrzywdzonej spółki na konta własne wynosiła 180.502,91 zł ( a nie jak wskazano w a/o – 178.262,91 zł co było wynikiem omyłki rachunkowej) – kwota przywłaszczonego przez oskarżoną na szkodę spółki (...) sp. z o.o. powierzonego jej mienia ruchomego w postaci środków pieniężnych – co zostało przypisane oskarżonej w punkcie 1 wyroku – wynosiła nie mniej niż 1.054.999,25 (jeden milion pięćdziesiąt cztery tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt dziewięć i 25/100) zł. W świetle art. 115§ 6 k.k. kwota powyższa stanowi mienie wielkiej wartości.

Mimo dokonanej korekty Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do zmiany orzeczonej wobec oskarżonej A. O. (2) kary za czyn ten, kwalifikowany z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Wskazać także należy, że o taką zmianę nie wnosili skarżący na niekorzyść oskarżonej prokurator i pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego.

Mając na uwadze, że wynikająca z czynu szkoda w wysokości 188.117,78 zł została już naprawiona przez oskarżoną – Sąd Apelacyjny orzeczony przez Sąd Okręgowy wobec oskarżonej w punkcie 15 wyroku na podstawie art. 46§1 k.k. w zw. z art. 4§1 k.k. obowiązek podwyższył do kwoty 803.756,55 (osiemset trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt sześć i 55/100) oraz określił, że powyższa kwota stanowi częściowe naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem. Na wysokość ustalonego obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem ma wpływ fakt, iż zabezpieczone zostały w sprawie przedmioty nabyte przez oskarżoną – i przedstawiają one realną wartość. Niemniej wobec stanowiska zaprezentowanego w sprawie przez pokrzywdzoną Spółkę rozliczenie kwot wynikających z tego tytułu nie może odbyć się w toku procesu karnego i ewentualnie będzie wymagało rozliczeń na gruncie cywilnego.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.