UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 listopada 2017 r. nr (...), wydanym w sprawie o sygn. (...) Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (dalej: uokik) ograniczył z urzędu spółce (...) spółka akcyjna z siedzibą w B. oraz spółce (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedziba w G. prawo wglądu do materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania antymonopolowego - wszczętego postanowieniem (...) z dnia 23 grudnia 2016 r. w związku z podejrzeniem zawarcia przez (...) spółka akcyjna z siedzibą w B. oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w G. porozumienia ograniczającego konkurencję na krajowym rynku sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła polegającego na podziale tego rynku, co może stanowić naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz w związku z podejrzeniem zawarcia przez (...) spółka akcyjna z siedzibą w B. oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w G. porozumienia ograniczającego konkurencję na krajowym rynku sprzedaży mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła polegającego na podziale tego rynku, co może stanowić naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, zawartego w następujących pismach:

I. Odpowiedzi na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 27 lutego 2017 r. (k. 170-173):

1) (...) S.A. z siedzibą w C. z dnia 3 marca 2017 r. (k. 188 - 189);

2) FIRMA HANDLOWO-PRODUKCYJNA (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. z dnia 3 marca 2017 r. (k. 190-191);

3) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. z dnia 9 marca 2017 r. (k. 197-198);

4) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 6 marca 2017 r. (k. 199-200);

5) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 9 marca 2017 r. (k. 270-271);

6) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 14 marca 2017r. (k. 272-274);

7) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 14 marca 2017 r. (k. 275-276);

8) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. z dnia 15 marca 2017 r. (k. 277-290);

9) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 17 marca 2017r. (k. 297- 299);

10) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 17 marca 2017 r. (k. 300-312);

11) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C. z dnia 15 marca 2017 r. (k. 313- 316);

12) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. z dnia 15 marca 2017 r. (k. 317-318);

13) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 17 marca 2017 r. (k. 319-320);

14) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z dnia 20 marca 2017r. (k. 321-332);

15) WYTWÓRNIA (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 16 marca 2017 r. (k. 333-338);

16) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. z dnia 23 marca 2017 r. (k. 339-363);

17) (...) Sp. z o.o. S.. k. z siedzibą w P. z dnia 22 marca 2017r. (k. 364-376);

18) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w R. z dnia 23 marca 2017r. (k. 377-392);

19) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 23 marca 2017 r. (k. 393-402);

20) (...) S. A. z siedzibą w O. z dnia 24 marca 2017r. (k. 407-418);

21) (...) Przedsiębiorstwo Produkcji (...) Sp. j. z siedzibą w B. z dnia 22 marca 2017 r. (k. 419-428);

22) (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Ł. z dnia 24 marca 2017 r. (k. 436- 440);

23) GRUPA (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z dnia 27 marca 2017 r. (k. 441-449);

24) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 24 marca 2017 r. (k. 450-457);

25) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 27 marca 2017 r. (k. 458-474);

26) (...) S.A. z siedzibą w G. z dnia 30 marca 2017 r. (k. 475-482);

27) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 5 kwietnia 2017r. (k. 483- 488);

28) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 12 kwietnia 2017 r. (k. 489- 494);

29) WYTWÓRNIA (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 23 marca 2017 r. (k. 501-510);

30) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ż. z dnia 18 kwietnia 2017 r. (k. 576-584);

II. Odpowiedź na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 2 marca 2017 r. (k. 176-179) - A. T. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe (...) w D. z dnia 27 marca 2017 r. (data doręczenia pisma do Delegatury UOKiK w B.) (k. 403-406);

III. Odpowiedź na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 2 marca 2017 r. (k. 180-183) - pismo S. S. (1) oraz M. S. prowadzących działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej o nazwie (...) s.c. w K. z dnia 22 marca 2017 r. (k. 429-433);

IV. Odpowiedzi na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 27 kwietnia 2017 r. (k. 511-516):

1) I. T. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w P. z dnia 18 maja 2017 r. (data wpływu pisma do Delegatury UOKiK w B.) (k. 596-604);

2) P. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w P. z dnia 23 maja 2017 r. (data nadania pisma) (k. 732-745);

3) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 24 maja 2017 r. (k. 760-770);

4) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ż. z dnia 10 sierpnia 2017 r. (k. 1133-1138);

V. Odpowiedzi na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 17 lipca 2017 r. (k. 978-982):

1) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w M. z dnia 8 sierpnia 2017 r. (k. 999-1004);

2) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G.-D. z dnia 9 sierpnia 2017 r. (k. 1005-1010);

3) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. z dnia 7 sierpnia 2017 r. (k. 1011-1016);

4) (...) Spółdzielni (...) w Ł. z dnia 11 sierpnia 2017r. (k. 1017- 1021);

5) (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w M. z dnia 11 sierpnia 2017 r. (k. 1022- 1031);

6) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. z dnia 17 lipca 2017 r. (k. 1032-1037);

7) PHU (...) Sp. z o.o. z siedzibą w M. z dnia 14 sierpnia 2017 r. (k. 1038- 1054);

8) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 16 sierpnia 2017 r. (k. 1055- 1059);

9) (...) Sp. j. z siedzibą w (...) z dnia 10 sierpnia 2017 r. (k. 1060-1067);

10) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. z dnia 14 sierpnia 2017 r. (k. 1068- 1074);

11) Ł. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w W. z dnia 10 sierpnia 2017 r. (k. 1078-1081);

VI. Odpowiedź na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 9 października 2017 r. (k. 1090-1093) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 25 października 2017 r. (k. 1111-1119);

w zakresie informacji o: prowadzeniu działalności w zakresie produkcji lub sprzedaży preparatów mlekozastępczych oraz produkcji lub sprzedaży mieszanek mineralno-witaminowych, akcjonariuszach/udziałowcach posiadających więcej niż 10 % głosów na w.z.a./z.w., przynależności do grupy kapitałowej, lokalizacji wytwórni pasz przemysłowych oraz podania rodzaju produkowanej w nich paszy, sprowadzania od kontrahentów spoza P. preparatów mlekozastępczych dla bydła lub mieszkanek mineralno-witaminowych dla bydła w celu ich sprzedaży do odbiorców w Polsce, nazw własnych sprzedawanych preparatów mlekozastępczych dla bydła i mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, wielkości (w tonach) i wartości (w tys. zł) produkcji i sprzedaży na terytorium P. pasz dla zwierząt odrębnie w 2015 r. i 2016 r., wielkości (w tonach) i wartości (w tys. zł) realizowanego przez dany podmiot eksportu i importu pasz dla zwierząt odrębnie w 2015 r. i 2016 r., największych konkurentach w zakresie sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła w kraju oraz w zakresie sprzedaży mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła w kraju, prowadzeniu sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła lub mieszanek mineralno-witaminowych nie pod swoją marką, tj. do odbiorców, którzy następnie wprowadzają te produkty na rynek pod swoim znakiem towarowym, nabywaniu od innych przedsiębiorców preparatów mlekozastępczych dla bydła lub mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, które następnie podmiot wprowadza na rynek pod swoją marką (znakiem towarowym), charakterystyce produkcji preparatów mlekozastępczych dla bydła, mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła oraz pasz pełnoporcjowych/mieszanek paszowych, charakterystyce systemów dystrybucji preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, prowadzeniu sprzedaży produktów paszowych również do odbiorców zagranicznych, wymogów do wprowadzania do obrotu preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, opinii dot. wymogów do wprowadzania do obrotu preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła w innych krajach oraz dostrzeganych problemach w zakresie funkcjonowania konkurencji na rynkach związanych z produkcją i sprzedażą preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz na rynkach związanych z produkcją i sprzedażą mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła (dot. pkt I-VI niniejszego postanowienia);

VII. Odpowiedzi na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 27 kwietnia 2017 r. (k. 522-529):

1) G. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą PHU (...) w W. z dnia 11 maja 2017 r. (data nadania pisma) (k. 585-586);

2) (...) Spółka jawna (...) z siedzibą w S. z dnia 10 maja 2017 r. (k. 587-588);

3) J. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) n. wet. J. P. w L. z dnia 15 maja 2017 r. (k. 589-591);

4) Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. z dnia 12 maja 2017 r. (k. 592-595);

5) I. K. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w D. z dnia 17 maj 2017 r. (data nadania pisma) (k. 609-610);

6) P. S. - wspólnika spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. w W. z dnia 9 maja 2017 r. (k. 611-612);

7) H. W. - wspólnika spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. w P. z dnia 15 maja 2017 r. (k. 613-615);

8) (...) S.A. z siedzibą w D. z dnia 15 maja 2017 r. (k. 616-618);

9) KOPALNIA (...) S.A. z siedzibą w K. z dnia 15 maja 2017 r. (k. 619-638);

10) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. z dnia 18 maj 2017 r. (k. 639-643);

11) (...) S.A. z siedzibą w C. z dnia 18 maja 2017 r. (k. 644-647);

12) M. M. oraz J. M. prowadzących działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej pod nazwą (...) S.C. w P. z dnia 11 maja 2015 r. (k. 648-651);

13) Gminnej Spółdzielni (...) w S. z dnia 18 maja 2017 r. (k. 652-654);

14) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w M. z dnia 16 maja 2017 r. (k. 655-658);

15) (...) SPÓŁDZIELNI HANDLOWO-PRODUKCYJNEJ w Z. z dnia 17 maja 2017 r. (k. 659-662);

16) B. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą WYTWÓRNIA (...) w C. z dnia 16 maja 2017 r. (k. 663-667);

17) S. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w T. z dnia 17 maja 2017 r. (k. 668-672);

18) (...) w W. z dnia 17 maja 2017 r. (k. 673-676);

19) PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO-HANDLOWE (...) A. S. Sp. j. z siedzibą w S. z dnia 15 maja 2017 r. (k. 677-681);

20) E. S. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą ZAKŁAD PRODUKCJI (...) w B. z dnia 16 maja 2017 r. (k. 682-683);

21) PRZEDSIĘBIORSTWO (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 15 maja 2017 r. (k. 684-686);

22) (...)Sp. j. J. B., U. D., A. D., S. S. z siedzibą w K. z dnia 16 maja 2017 r. (k. 687-691);

23) Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe (...) N. M., K. M. (1), (...)Sp. j. z siedzibą w K. z dnia 15 maja 2017 r. (k. 692-695);

24) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. z dnia 22 maja 2017 r. (k. 696-700);

25) M. F. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą PRZEDSIĘBIORSTWO (...) w S. z dnia 22 maja 2017 r. (data nadania pisma) (k. 701-705);

26) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. z dnia 19 maja 2017 r. (k. 706-709);

27) (...) P. P. i W. F. S.. j. z siedzibą w S. z dnia 19 maja 2017 r. (k. 710-713);

28) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 18 maja 2017 r. (k. 714- 718);

29) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w R. z dnia 17 maja 2017 r. (k. 719-723);

30) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 23 maja 2017 r. (k. 724-728);

31) Wytwórnia (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. z dnia 18 maja 2017 r. (k. 729-731);

32) T. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstw (...) w L. z dnia 22 maja 2017 r. (k. 746-748);

33) Przedsiębiorstwo (...) dr (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ś. z dnia 24 maja 2017 r. (k. 749-752);

34) S. A. prowadzącego działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. w O. z dnia 22 maja 2017 r. (k. 753-755);

35) C. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w P. z dnia 23 maja 2017 r. (k. 756-759);

36) Z. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjne (...) w M. z dnia 26 maja 2017 r. (k. 771-773);

37) (...) S. Ł. Sp. j. z siedzibą w C. z dnia 22 maja 2017 r. (k. 778- 781);

38) (...) Sp. j. K. W. G. S. z siedzibą w M. z dnia 24 maja 2017 r. (k. 782-785);

39) A. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w W. z dnia 1 czerwca 2017 r. (data nadania pisma) (k. 786-787);

40) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. z dnia 26 maja 2017 r. (data nadania pisma) (k. 788- 793);

41) ZAKŁAD PRODUKCYJNY (...) sp. j. z siedzibą w T.z dnia 1 czerwca 2017 r. (k. 794-796);

w zakresie informacji o: prowadzeniu działalności w zakresie produkcji lub sprzedaży preparatów mlekozastępczych oraz produkcji lub sprzedaży mieszanek mineralno- witaminowych, nazw własnych sprzedawanych preparatów mlekozastępczych dla bydła i mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, wielkości (w tonach) i wartości (w tys. zł) produkcji i sprzedaży na terytorium P. pasz dla zwierząt odrębnie w 2015 r. i 2016 r., wielkości (w tonach) i wartości (w tys. zł) realizowanego przez dany podmiot eksportu i importu pasz dla zwierząt odrębnie w 2015 r. i 2016 r., oraz dostrzeganych problemach w zakresie funkcjonowania konkurencji na rynkach związanych z produkcją i sprzedażą preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz na rynkach związanych z produkcją i sprzedażą mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła (dot. pkt VII niniejszego postanowienia);

VIII. Załączniki do pisma Departamentu Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2017 r.: dane tabelaryczne (k.293-294) w zakresie wielkości i wartości sprzedaży podmiotów monitorowanych w ramach (...);

IX. Załączniki 1 i 2 do pisma Inspekcji Weterynaryjnej - Głównego Lekarza Weterynarii - z dnia 10 kwietnia 2017 r. (k. 496-499) w zakresie listy podmiotów produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła oraz listy podmiotów produkujących mieszanki mineralno-witaminowe dla bydła.

( Postanowienie nr (...), k. 5-17).

Zażalenie na to postanowienie wniosła (...) Sp. z o.o. Spółka komandytowa z siedzibą w G., zaskarżając to orzeczenie w całości. Wobec przedmiotowego postanowienia podniesiono zarzuty:

1) naruszenia przepisów postępowania, tj. 69 ust. 1 uokk w zw. art. 6 w zw. z art. 7 w zw. z art. 8 w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 23), w zw. z art. z art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzonej w R. dnia 4 listopada 1950 r., zmienionej następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełnionej Protokołem nr 2. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 z późn. zm.), poprzez przyjęcie, że ograniczenie z urzędu wglądu do materiału dowodowego załączonego do akt Postanowieniem stanowi „ograniczenie wglądu w niezbędnym zakresie”, podczas gdy Organ dokonał ograniczenia prawa do wglądu do materiału dowodowego w sposób nadmierny i w sposób nieproporcjonalny dokonał wyważenia dwóch równorzędnych wartości, jakimi są prawo strony do dostępu do akt sprawy oraz prawo do ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, co stanowi naruszenie fundamentalnych zasad postępowania w szczególności zasady praworządności, zasady prawdy obiektywnej i zasady pogłębiania zaufania obywateli do władzy publicznej, co narusza prawa Skarżącej

2) naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 69 ust. 5 u.o.k.k. w zw. z art. 9 k.p.a., poprzez przyjęcie, że udostępnione stronom postępowania wersje jawne dokumentów, do których Postanowieniem ograniczono stronom postępowania prawo wglądu, realizują wynikającą z art. 9 k.p.a. zasadę informowania stron, podczas gdy udostępnione stronom postępowania dokumenty zawierają jedynie puste karty ze wskazaniem nazwy podmiotu udzielającego odpowiedzi i nie realizują w sposób realny zasady informowania stron;

3) naruszenia prawa materialnego, tj. art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 19 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Dz. U. z 2003 r., nr 153, poz. 1503, polegające na jego błędnej wykładni, poprzez przyjęcie, że dla oceny czy dana informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa nie ma znaczenia, czy przedsiębiorca podejmuje działania w celu ich utajnienia , podczas gdy literalna wykładania art. 11 ust. 4 uznk wskazuje, że dla uznania, że dana informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa niezbędne jest, aby przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty strona powodowa wniosła o:

1. uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości,

ewentualnie, w razie nieuwzględnienia przez Sąd wniosku wskazanego w pkt 1 wniesiono o:

2. zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez udzielenie skarżącej prawa wglądu do materiału dowodowego załączonego do akt postępowania, w zakresie wszystkich dokumentów wymienionych w pkt I - IX postanowienia, w wersji opracowanej przez organ w taki sposób, aby zostały z tych dokumentów usunięte wyłącznie informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, a pozostawione informacje niestanowiące takiej tajemnicy;

ewentualnie, w razie nieuwzględnienia przez Sąd wniosku wskazanego w pkt 1 i 2 wniesiono o:

3. zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez udzielenie skarżącej prawa wglądu do materiału dowodowego załączonego do akt postępowania, w zakresie wszystkich dokumentów wymienionych w pkt I - IX postanowienia, w wersji opracowanej przez organ w taki sposób, aby odpowiedzi respondentów ankiet zostały udostępnione skarżącej w formie zanonimizowanej, nie pozwalającej na ustalenie podmiotu, który przekazał daną informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, względnie poprzez sporządzenie przez organ i udostępnienie skarżącej zbiorczego, zanonimizowanego zestawienia odpowiedzi zawierających takie informacje;

oraz

4. zasądzenie od organu na rzecz (...) kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.

Strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko w piśmie przygotowawczym z 2 sierpnia 2018 r.

( Zażalenie, k. 18-27; Replika powoda na odpowiedź pozwanego, k. 92-99).

Prezes UOKiK wniósł o oddalenie zażalenia w całości oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

( Odpowiedź na zażalenie, k. 68-75).

(...) S.A. z siedzibą w B. wniosła o uwzględnienie wniosków zażalenia oraz zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

( Odpowiedź na zażalenie, k. 62-64).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem nr (...) z 23 grudnia 2016 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął z urzędu postępowanie antymonopolowe w związku z podejrzeniem zawarcia przez (...) S.A. z siedzibą w B. (dalej: (...)) oraz (...) Sp. z o.o. S.. k. z siedzibą w G. (dalej: (...)) porozumienia ograniczającego konkurencję na krajowym rynku sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła polegającego na podziale tego rynku, co może stanowić naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz w związku z podejrzeniem zawarcia przez (...)oraz (...)porozumienia ograniczającego konkurencję na krajowym rynku sprzedaży mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła polegającego na podziale tego rynku, co może stanowić naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów ( Postanowienie nr (...), k. 3-7 akt admin.).

W toku przedmiotowego postępowania Prezes UOKiK przeprowadził badanie rynku produkcji i sprzedaży preparatów mlekozastępczych oraz rynku produkcji i sprzedaży mieszanek mineralno-witaminowych. W ramach tych działań, 27 lutego 2017 r. oraz 2 marca 2017 r., organ wystosował do 42 podmiotów wezwania, zawierające 19 pytań dotyczących ich działalności w zakresie produkcji lub obrotu preparatami mlekozastępczymi oraz produkcji lub obrotu mieszankami mineralno-witaminowymi, jak i dotyczących samej struktury i funkcjonowania obu rynków ( Wezwanie w toku postępowania antymonopolowego, k. 170-183 akt admin.).

Pismem z 22 lutego 2017 r. organ ochrony konkurencji wystąpił do Głównego Inspektoratu Weterynarii o udzielenie informacji w zakresie wymogów formalnoprawnych, których spełnienie jest konieczne dla prowadzenia działalności w zakresie produkcji i sprzedaży pasz, w tym preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła na terenie Rzeczypospolitej Polskiej ( pismo, k. 138-139 akt admin.).

W odpowiedzi na to zapytanie, w piśmie z 10 kwietnia 2017 r. Główny Lekarz Weterynarii wskazał, że zgodnie z danymi przesłanymi przez Wojewódzkich Lekarzy Weterynarii na terenie kraju funkcjonuje 18 podmiotów produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła oraz 81 podmiotów produkujących mieszanki mineralno-witaminowe, zaś zgodnie z rejestrem podmiotów paszowych ( (...)) około 8 tys. podmiotów zajmuje się obrotem paszami, co oznacza, że potencjalnie mogą one wprowadzać na rynek preparaty mlekozastępcze i/lub mieszanki mineralno-witaminowe. Do przedmiotowego pisma załączono listę podmiotów produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła oraz listę podmiotów produkujących mieszanki mineralno-witaminowe dla bydła ( pismo, k. 495-499 akt admin.).

Pismem z 23 lutego 2017 r. Prezes UOKiK wystąpił do Departamentu Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z pytaniem o dane rynkowe dotyczące wielkości i wartości krajowej produkcji i sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, a także o listę podmiotów produkujących i sprzedających wymienione produkty na terenie Rzeczypospolitej Polskiej wraz z ich udziałami w rynku ( pismo, k. 140-141 akt admin.).

W odpowiedzi udzielonej w piśmie z 7 marca 2017 r. Ministerstwo wskazało, że przekazuje informacje dotyczące rynku preparatów mlekozastępczych i mieszanek mineralnych dla bydła, opracowane na podstawie wyników badań rynkowych prowadzonych przez Ministerstwo w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej (ZSRIR). Do pisma załączono zestawienia tabelaryczne dotyczące wielkości i wartości sprzedaży podmiotów monitorowanych w ramach ZSRIR ( pismo, k. 291-294 akt admin.).

Ankiety w ramach badania rynku, prowadzonego przez Prezesa UOKiK, zostały rozesłane także do podmiotów, o których Prezes UOKiK dowiedział się na podstawie danych uzyskanych od wymienionych wyżej organów oraz do podmiotów, które zgodnie z pismem (...) z 24 lutego 2017 r. ( pismo, k. 145-167 akt admin.), prowadzą weryfikowaną działalność, a nie były wcześniej objęte badaniem ( Wezwanie w toku postępowania antymonopolowego, k. 511-516 akt admin.).

Dodatkowo, pismem z 27 kwietnia 2017 r. organ antymonopolowy wezwał 46 podmiotów do przedłożenia skróconej ankiety, dotyczącej w szczególności wielkości i wartości produkcji i sprzedaży na terytorium P. pasz dla zwierząt w 2015 r. i 2016 r. oraz wielkości i wartości realizowanego przez dany podmiot eksportu i importu pasz dla zwierząt w 2015 r. i 2016 r. ( Wezwanie w toku postępowania antymonopolowego, k. 522-529 akt admin.).

Pismami z 28 września i 9 października 2017 r. Prezes UOKiK wezwał do uzupełnienia ankiety (...), (...)oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. – tj. stronę równolegle prowadzonego postępowania antymonopolowego o sygn. akt (...) ( Wezwanie w toku postępowania antymonopolowego, k. 1082-1093 akt admin.).

Postanowieniem z 28 listopada 2017 r., zaskarżonym w niniejszym postępowaniu sądowym, Prezes UOKiK ograniczył z urzędu Spółkom (...) prawo wglądu do części materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania antymonopolowego, obejmującego: (1) odpowiedzi przedsiębiorców, udzielone w ramach przeprowadzonej przez organ ankiety w ramach badania rynku produkcji i sprzedaży preparatów mlekozastępczych oraz rynku produkcji i sprzedaży mieszanek mineralno-witaminowych oraz (2) listy podmiotów produkujących/sprzedających ww. produkty, przedstawione przez Departament Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Głównego Lekarza Weterynarii.

Powyżej opisany stan faktyczny nie był między stronami sporny i został ustalony przez Sąd w oparciu dokumenty zgromadzone w toku postępowania administracyjnego, których wiarygodność i moc dowodowa nie budziła zastrzeżeń Sądu i nie była kwestionowana przez strony.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zażalenie podlegało częściowemu uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 uokik, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, na wniosek lub z urzędu, może, w drodze postanowienia, w niezbędnym zakresie ograniczyć prawo wglądu do materiału dowodowego załączonego do akt sprawy, jeżeli udostępnienie tego materiału groziłoby ujawnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa, jak również innych tajemnic podlegających ochronie na podstawie odrębnych przepisów.

Stosownie do art. 4 pkt 17 uokik - w brzmieniu aktualnym na datę wydania zaskarżonego postawienia - przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu ww. art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej: uznk), zaś według art. 11 ust. 4 uznk – również w wersji tego przepisu obowiązującej w dacie wydania skarżonego postawienia - przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Informację objętą tajemnicą przedsiębiorstwa stanowią zatem takie dane, które spełniają łącznie następujące warunki: (1) są to dane o charakterze technicznym, technologicznym, organizacyjnym przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, (2) nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej, (3) a przedsiębiorca w celu ich ochrony podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. W świetle ostatniej z wymienionych przesłanek, powód słusznie zarzuca Prezesowi UOKiK błędne przyjęcie, iż dla oceny, czy określona informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa nie ma znaczenia, czy przedsiębiorca podejmuje działania w celu jej utajnienia. Ochronie na podstawie art. 11 ust. 4 uznk podlegają – przykładowo - informacje o charakterze technicznym, technologicznym (np. metoda, technologia produkcji), dotyczące organizacji przedsiębiorstwa (struktura podmiotu, przepływ dokumentów, sposób kalkulacji cen, zabezpieczenia danych etc.), związane z planami produkcji/zbytu, dane obrazujące wielkość produkcji i sprzedaży, a także źródła zaopatrzenia i zbytu - przy czym katalog tych informacji jest otwarty. Aktualne pozostaje – podzielane przez Sąd orzekający w niniejszym składzie - stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w uzasadnieniu wyroku z 22 kwietnia 1938 r. (sygn. akt III K 2496/37, System Informacji Prawnej LEX nr 356451), zgodnie z którym „wiadomość chroniona musi być tajemnicą, tj. wiadomością nieznaną ogółowi lub osobom, które ze względu na swój zawód są zainteresowane w posiadaniu takiej wiadomości. Przestaje być tajemnicą, jeżeli każdy konkurent może się o niej dowiedzieć drogą zwykłą i dozwoloną (np. z opisu w pismach fachowych, z wystawienia towaru na widok publiczny, gdzie każdy fachowiec może poznać metodę produkcji itp.)”.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu Okręgowego, nie wszystkie informacje, objęte postanowieniem Prezesa UOKiK nr (...) z 28 listopada 2017 r. o ograniczeniu powodowi i zainteresowanemu prawa wglądu do materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania antymonopolowego, spełniają przesłanki pozwalające na uznanie je za tajemnicę przedsiębiorstwa.

Po pierwsze, nie stanowi tego rodzaju tajemnicy fakt wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej w zakresie produkcji oraz sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła i mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła. Informacja na ten temat nie ma bowiem waloru informacji poufnej, gdyż można ją uzyskać chociażby na stronach internetowych producentów czy sprzedawców tych produktów (np. na stronie internetowej (...)Sp. z o.o. w Ł., k. 112), czy w ogólnie dostępnych punktach sprzedaży. Istnieje także prawny obowiązek oznaczenia na opakowaniach przedmiotowych produktów ich producenta, poprzez wskazanie weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego (tzw. kod alfa), który zamieszczany jest w publicznym, jawnym rejestrze podmiotów paszowych ( (...)), dostępnym na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii.

Nietrafne jest przy tym twierdzenie pozwanego, aby materiał dowodowy zgromadzony w sprawie potwierdzał, że wiedza o podmiotach wykonujących wskazaną działalność gospodarczą nie jest powszechnie znana nawet pracownikom stron postępowania. Przeczą temu zeznania świadka K. M. (2), złożone w toku rozprawy administracyjnej przeprowadzonej przez Prezesa UOKiK w postępowaniu antymonopolowym (k. 905-906 akt admin.), wyjaśnienia/oświadczenia A. M. w toku przeszukania przeprowadzonego u powodowej Spółki 18 kwietnia 2016 r. (k. 49 akt admin.), czy zeznania świadka M. B., odebrane przez Sąd Rejonowy w Przeworsku w drodze pomocy prawnej udzielonej Prezesowi UOKiK (k. 968 i 969verte akt admin.). Ponadto, jak trafnie argumentował zainteresowany, dzięki powszechnie dostępnym narzędziom, takim jak wyszukiwarka internetowa (...) oraz strona internetowa Głównego Inspektoratu Weterynarii oraz przy wykorzystaniu kodu alfa możliwe jest rozpoznanie producenta paszy także dla osoby niezwiązanej z daną branżą. Każdy konkurent może zatem ustalić drogą zwykłą i dozwoloną producenta preparatów mlekozastępczych dla bydła i mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła.

Wymowny przykład braku poufności analizowanych danych stanowi także powszechnie dostępna na stronie internetowej publikacja „Katalog dostawców sektora spożywczego”, wydana przez (...) S.A. (k. 100-111). Wskazano w niej dostawców sektora paszowego. Przykładowo, wymieniono (...) Sp. z o.o. w Ł. podając jednocześnie, że przedsiębiorca ten oferuje pasze, koncentraty paszowe, premiksy i preparaty mlekozastępcze.

Reasumując, bezpodstawne było utajnienie wobec powoda i zainteresowanego informacji o podmiotach prowadzących działalność w zakresie produkcji i/lub sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła i mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła (co dot. rozstrzygnięcia w punktach I-VI w zakresie, w jakim ograniczono prawo wglądu do odpowiedzi na pytanie nr 1 oraz w punkcie VIII i IX zaskarżonego postanowienia). Dodatkowo, odnośnie do list przedsiębiorców przedstawionych przez Departament Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Głównego Lekarza Weterynarii, należy zgodzić się z powodem co do tego, że fakt przedstawienia niepoufnych informacji o producentach i sprzedawcach w sposób zredagowany nie powoduje, iż dane te nabywają przez to charakteru tajemnicy przedsiębiorstwa. Sporządzone przez organ administracji publicznej zestawienie jawnych informacji, dotyczących nazwy, pod którą na rynku działa określony przedsiębiorca oraz zakresu wykonywanej przez niego działalności gospodarczej, nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa. Natomiast powoływanie się przez pozwanego na zastrzeżenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o konieczności ochrony danych osobowych przedsiębiorców, objętych badaniami rynkowymi prowadzonymi przez Ministerstwo w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej ( (...)), jest nieadekwatne do okoliczności niniejszej sprawy. Według ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej (art. 6 ust. 1). W rozpatrywanej sprawie nie chodzi zaś o ujawnienie tego typu danych, lecz o informacje dotyczące działalności gospodarczej wykonywanej przez przedsiębiorców.

Po drugie i po trzecie, nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa informacja o akcjonariuszach/udziałowcach posiadających więcej niż 10% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy/zgromadzeniu wspólników oraz informacja o przynależności określonego przedsiębiorcy do grupy kapitałowej oraz o nazwie i adresie przedsiębiorcy stojącego na jej czele (dot. odpowiedzi na pytanie 2 i 3 ankiety przeprowadzonej przez Prezesa UOKiK). Wskazane dane są bowiem jawne i można jest ustalić na podstawie informacji zawartych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego oraz w oparciu o sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej.

Po czwarte, nie stanowią informacji poufnej dane o lokalizacji wytwórni pasz na ternie P. oraz rodzaju produkowanej w niej paszy (dot. pyt. 4 ankiety). Obiekty te mogą zostać zidentyfikowane na podstawie jawnego rejestru podmiotów paszowych, a rodzaj produkowanej paszy, jak już wskazano, można ustalić za pomocą kodu alfa znajdującego się na opakowaniu produktu.

Wreszcie, po piąte, nie są utajnione na rynku nazwy własne sprzedawanych preparatów mlekozastępczych dla bydła i mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła (informacja dot. pytania nr 7, objętego pkt I-VI sentencji zaskarżonego postanowienia oraz pytania nr 1 – w zakresie punktu VII sentencji postanowienia). Można je bez problemu ustalić, na przykład, na podstawie informacji zawartej na stronie internetowej przedsiębiorców, którzy oferują te produkty (np. wydruk ze strony internetowej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł., k. 112), czy w oparciu o etykiety sprzedawanych pasz i rejestr podmiotów paszowych, według kodu alfa znajdującego się na opakowaniu.

Z podanych względów, w niniejszej sprawie, w opisanym wyżej zakresie, nie zaistniały przesłanki do ograniczenia stronom prawa wglądu do materiału dowodowego zgromadzonego przez pozwanego w postępowaniu antymonopolowym. Oznacza to, że w tym zakresie naruszono prawo stron do obrony. Sąd podziela stanowisko powoda, iż w danym przypadku ograniczenie przez Prezesa Urzędu prawa wglądu do materiału dowodowego było nadmierne. Organ nie zachował bowiem proporcji w wyważeniu dwóch równorzędnych wartości, takich jak prawo strony do dostępu do akt sprawy oraz prawo do ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa. Zakwestionowane orzeczenie nie spełnia standardów sprawiedliwości proceduralnej. W rezultacie strona pozbawiona jest realnej możliwości ustosunkowania się, między innymi, do informacji, które mogą stanowić element opisu stanu faktycznego sprawy, niezbędny dla prawidłowej oceny zachowania stron postępowania pod kątem zarzucanego im porozumienia ograniczającego konkurencję, w tym chociażby do ustaleń dotyczących rynku właściwego. Natomiast zasada jawności postępowania jest jedną z ogólnych zasad postępowania administracyjnego. Prawo wglądu do akt sprawy stanowi więc jedno z uprawnień procesowych strony, a jego realizacja daje gwarancją poszanowania ogólnej zasady wysłuchania stron, wyrażonej w art. 10 k.p.a. Przepis art. 69 ust. 1 uokik przewiduje zaś wyjątek od ww. zasady. Tym samym, fakt ograniczenia dostępu do materiału dowodowego ze względu na konieczność ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa zasadniczo nie powinien powodować utrudnienia, a już na pewno nie powinien ograniczać pozostałym stronom postępowania możliwości wypowiedzenia się co do informacji istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Ochrona dobra, jakim jest tajemnica przedsiębiorstwa, nie uzasadnia tak daleko idącego i nieproporcjonalnego, jak to przyjęto w niniejszej sprawie, ograniczenia fundamentalnego uprawnienia procesowego stron postępowania administracyjnego, jak prawo do obrony. Wymaga podkreślenia, że możliwość wykonywania tego prawa, a zarazem czynny udział strony w postępowaniu antymonopolowym leży w interesie publicznym, gwarantując wydanie rozstrzygnięcia odpowiadającego zaistniałemu stanowi faktycznemu. Natomiast ograniczenie powyższych uprawnień skutkuje naruszeniem prawa stron postępowania do obrony i pozostaje w sprzeczności z art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Sąd podziela także stanowisko powoda, iż w omawianym zakresie organ ochrony konkurencji nie wywiązał się z - wynikającego z art. 9 k.p.a. - obowiązku należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Materiał dowodowy, objęty ograniczeniem prawa wglądu, udostępniono bowiem w taki sposób, że odpowiedzi przedsiębiorców na ankiety w zakresie nieobjętym tajemnicą stanowią w istocie puste kartki, na których zawarto jedynie pieczątki, loga przedsiębiorców udzielających odpowiedzi z pominięciem jakiejkolwiek dalszej treści tych pism.

Natomiast w odniesieniu do pozostałych informacji, zawartych w pismach wymienionych w sentencji zaskarżonego postanowienia, Sąd Okręgowy podziela ocenę Prezesa UOKiK, o potrzebie uznania ich za objęte tajemnicą przedsiębiorstwa i zarazem w pełni aprobuje argumentację, przedstawioną w tym zakresie przez pozwanego. Dane te spełniają bowiem wymóg poufności (tj. nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej i podjęto niezbędne działania w celu zachowania ich poufności) oraz prezentują wartość gospodarczą (w szczególności zaś dotyczy to danych o wielkości i wartości produkcji i sprzedaży pasz, wielkości zrealizowanego eksportu i importu pasz, źródeł zaopatrzenia i zbytu, w tym posiadania wytwórni zlokalizowanych poza Polską, systemu produkcji czy systemu dystrybucji pasz).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 479 ^31a § 1 i § 3 k.p.c. w związku z art. 479³² § 2 k.p.c., Sąd orzekł jak w punkcie 1 i 2 sentencji postanowienia.

O wzajemnym zniesieniu między stronami kosztów postępowania rozstrzygnięto zgodnie z art. 100 k.p.c. uznając, że obie strony w równym stopniu wygrały sprawę, jak i uległy przeciwnikowi.

SSO Ewa Malinowska

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE