Sygn. akt I C 486/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2019 roku

  Sąd Rejonowy w Kłodzku, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Izabela Kosińska-Szota

Protokolant: stażysta Kamila Kupiec

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2019 roku w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w B.

przeciwko K. F.

o zapłatę 501,64 zł

oddala powództwo.

(...)

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A. wniosła o zasądzenie od pozwanego K. F. kwoty 501,64 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 września 2016 r. i o zasadzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów procesu podnosząc, że zawarła z pozwanym umowę pożyczki nr (...) i w dniu 4 lipca 2016 r. wypłacono pozwanemu kwotę 9 000 zł, następnie pozwany odstąpił od umowy w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia, jednak nie dokonał zwrotu przekazanej na konto bankowe wpłaty.

Od wydanego przez referendarza sądowego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany wniósł sprzeciw podnosząc, że nie podpisał oryginału weksla, nie posiada umowy pożyczki (...), która została zawarta na jego dane osobowe, a należność wyłudzona. Pozwany wskazał, że złożył zawiadomienie o oszustwie w Komendzie Powiatowej Policji.

Strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 19 kwietnia 2018 r. podtrzymała dotychczasowe stanowisko wskazując, że zawarła z pozwanym umowę pożyczki i w dniu 4 lipca 2016 r. wypłaciła na rachunek bankowy pozwanego podany we wniosku kwotę z tytułu zawartej umowy w wysokości 9 000 zł, a następnie pozwany odstąpił od umowy, lecz nie zwrócił otrzymanych środków. Strona powodowa podała, że po wezwaniu do zapłaty pozwany wpłacił 8 000 zł, ale nie zwrócił kwoty dochodzonej pozwem. Ponadto, strona powodowa podniosła, że pozwany miał w chwili zawarcia umowy pełną zdolność do czynności prawnych, umowa nie została zawarta pośpiesznie, złożył wniosek o pożyczkę i żądane dokumenty, a weksel został wypełniony zgodnie z deklaracją wekslową. Strona powodowa podniosła także, że pozwany nie zaprzeczył, że otrzymał 9 000 zł, jak również nie zaprzeczył, że zaniechał dokonania zwrotu kwoty w całości.

Pozwany w piśmie procesowym z dnia 11 maja 2018 r. zaprzeczył okolicznościom wskazanym w piśmie procesowym strony powodowej. Pozwany podał, że nie złożył wniosku o udzielenie pożyczki, nie zawarł umowy pożyczki nr (...), nie złożył oświadczenia o odstąpieniu od umowy pożyczki.

W piśmie procesowym z dnia 3 lipca 2018 r. strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko podnosząc, że pozwany nie wykazał, by jego podpis został sfałszowany, a jego obowiązek w tym zakresie wynika z art. 6 k.c.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany posiada rachunek bankowy w (...) o numerze (...), na który przelewane jest jego wynagrodzenie z Państwowej Straży Pożarnej, z którego spłaca zobowiązanie zabezpieczone hipotecznie. Od 15 lat pozwany posiada rachunek w Banku (...) S.A. - obecnie w (...) S.A.

Dowód:

potwierdzenie realizacji polecenia przelewu - k.81

zeznania pozwanego - k.120 verte

Była żona powoda M. F. obecnie nosząca nazwisko S. przynosiła do siedziby firmy pośrednictwa finansowego wymagane dokumenty podpisane już nazwiskiem pozwanego, które powinny być podpisywane w obecności przedstawiciela strony powodowej. M. S. (poprzednio F.) znały się z W. J., ponieważ wcześniej pracowały razem w pośrednictwie finansowym. Wniosek o udzielenie pożyczki, umowa i weksel nie były podpisywane w obecności przedstawiciela strony powodowej. Pozwany nigdy nie podpisywał tych dokumentów i nie pojawił się w biurze przedstawiciela strony powodowej.

Dowód:

zeznania świadka W. J. - k.110

częściowo zeznania M. F. - k.119

Na wniosek z dnia 29 czerwca 2016 o udzielenie pożyczki po przedłożeniu kserokopii dowodu osobistego pozwanego i potwierdzenia przelewu o jego dochodach oraz kosztach utrzymania, w dniu 1 lipca 2016 r. została zawarta umowa nr (...), na podstawi której (...) S.A. z siedzibą w B. udzielił pożyczki w kwocie 9 000 zł. Umowę podpisano w imieniu pożyczkobiorcy imieniem i nazwiskiem (...). Kwota ta została przelana przez pożyczkodawcę na rachunek bankowy wskazany w umowie o nr (...). Przy zawarciu umowy został wystawiony weksel in blanco i deklaracja wekslowa opatrzone podpisem (...).

Dowód:

umowa pożyczki z dnia 1.07.2016 r. - k.39 - 44

deklaracja wekslowa - k.45

wniosek o udzielenie pożyczki z załącznikami - k.46 - 49, 50 - 51

kserokopia dowodu osobistego - k.80 - 80 verte

potwierdzenie realizacji polecenia przelewu - k.81

faktura VAT - k.82

weksel - k.4

Podpisy pozwanego na wniosku o udzielenie pożyczki, umowie pożyczki, załącznikach do umowy, deklaracji wekslowej i wekslu są zupełnie inne niż na sprzeciwie od nakazu zapłaty, umowie sprzedaży z dnia 11 października 2007 r., pełnomocnictwie udzielonym adwokatowi i oświadczeniu z dnia 15 marca 2018 r.

Dowód:

sprzeciw od nakazu zapłaty - k.28

oświadczenie z dnia 15.03.2018 r. - k.33

pełnomocnictwo procesowe - k.67

umowa sprzedaży - k.118

Strona powodowa pismem z dnia 24 sierpnia 2016 r. sporządziła wezwanie do zapłaty kwoty 8 501,64 zł.

Dowód:

wezwanie do zapłaty - k.5

kserokopia książki nadawczej - k.53- 54

wydruk ze strony śledzenie przesyłek - k..55

Korespondencję do pozwanego odbierała jego ówczesna żona M. F., nie przekazywała pozwanemu tej korespondencji, lecz szła z nią do W. J. i pytała dlaczego nie spłaca zaciągniętych na nazwisko pozwanego pożyczek. M. F. w 2016 r. posiadła rachunki w (...) S.A. i (...). Mogły się zdarzyć takie sytuacje, że pieniądze pochodzące z pożyczki wpływały na rachunek M. F. w (...) S.A. i ta następnie przekazywała te środki W. J..

Dowód: zeznania świadka M. - k.119

W dniu 15 marca 2018 r. pozwany złożył zawiadomienie o popełnionym na jego szkodę oszustwie poprzez zawarcie na jego dane osobowe bez jego wiedzy w dniu 1 lipca 2016 r. umowy pożyczki nr (...) z firmą (...) S.A. ma kwotę 9 000 zł.

Dowód:

potwierdzenie złożenia zawiadomienia - k.34

zeznania pozwanego - k.120 verte

Była żona pozwanego M. F. oświadczyła w dniu 8 stycznia 2017 r., że pozwany nie zaciągał jakichkolwiek pożyczek (za wyjątkiem kredytu hipotecznego w banku (...)). Pozostałe pożyczki, kredyty zaciągnęła na jego konto wykorzystując dane W. J. i ona je spłaca, zaś pozwany nic nie wiedział o tych pożyczkach.

Dowód: oświadczenie M. F. - k.69

Pozwany nie złożył podpisu pod umową pożyczki nr (...), nie wnioskował o taką pożyczkę, jak również nie podpisał i nie złożył w/w oświadczenia o odstąpieniu od tej umowy. Pieniądze w kwocie 5000 zł, tytułem wykonania umowy pożyczki, wpłynęły na rachunek, który nie należał do pozwanego. Dane osobowe pozwanego zostały wykorzystane bez wiedzy i zgody pozwanego przez W. J., która pracowała w biurze kredytowym w K..

Dowód: zeznania pozwanego - k.120 verte

Komenda Powiatowa Policji w K. prowadzi postępowanie przygotowawcze pod sygn. (...) przeciwko W. J. podejrzanej o czyn z art.286 § 1 k.k. i inne w którym K. F. występuje jako jedna z wielu osób pokrzywdzonych

Dowód: pismo KPP w K. z dnia 30.05.2018 r., 26.07.2018 r., 20.10.2018 r., 19.02.2019 r. i 17.04.2019 r. - k.75, 87, 103, 124, 129

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Na stronie powodowej spoczywał ciężar udowodnienia faktu, że łączyła ją z pozwanym umowa pożyczki nr (...) z dnia 1 lipca 2016 r. (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.). Poza przedłożeniem dokumentu umowy, wniosku o udzielenie pożyczki, deklaracji wekslowej, weksla, w których wpisano dane pozwanego K. F., strona powodowa nie zawnioskowała innych dowodów, chociażby z zeznań świadka M. U., wpisanej w umowie jako pełnomocnik pożyczkodawcy, która imieniu strony powodowej zawierała przedmiotową umową, na okoliczność w jaki sposób zostały od pozwanego odebrane podpisy pod w/w dokumentami, skoro pozwany nie był w siedzibie biura, w którym miała być zawarta umowa pożyczki 1 lipca 2016 r. Z pism KPP w K. wynika jednoznacznie, że prowadzone jest postępowanie o czyn z art.286 k.k. przeciwko W. J. i pokrzywdzonych jest wiele osób, w tym pozwany K. F.. Również zeznania świadka M. F. i W. J., jednoznacznie wykazują, że pozwany nie przychodził do siedziby biura strony powodowej, by złożyć podpisy. A więc strona powodowa nie udowodniła, w jakich okolicznościach takie podpisy były odbierane i dlaczego dopuszcza do odformalizowania procedury złożenia podpisów przez pożyczkobiorców godząc się, by dokumenty już podpisane były składane przez inne osoby.

Zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu pozwany wykazał, że nie zaciągał pożyczki u strony powodowej, nie otrzymał w związku z tym kwoty pożyczki, wszak nie podpisywał ani wniosku o udzielenie pożyczki, ani umowy, ani weksla i innych dokumentów. Zwrócić należy uwagę, że z porównania podpisów znajdujących się na dokumentach przedłożonych przez stronę powodową wynika zupełnie inny podpis niż podpis pozwanego znajdujący się na pełnomocnictwie procesowym, sprzeciwie od nakazu zapłaty, umowie sprzedaży samochodu z 2007 r. i oświadczeniu z 15 marca 2018 r. W sprawie nie zachodziła konieczność posiłkowania się dowodem z opinii biegłego z zakresu badania pisma ręcznego co do ustalenia, czy podpisy na dokumentach przedłożonych przez stronę powodową pochodzą od pozwanego jako pożyczkobiorcy. Zgodnie z przepisem art.254 § 1 k.p.c. badania prawdziwości dokumentu można dokonać z udziałem biegłego. Jednak przepis art. 254 § 1 1 k.p.c. stanowi, że badanie prawdziwości pisma może nastąpić przez porównanie pisma na zakwestionowanym dokumencie z pismem tej samej osoby na innych dokumentach niewątpliwie prawdziwych. Sąd w razie potrzeby może wezwać osobę, od której pismo pochodzi, w celu napisania podyktowanych jej wyrazów. Porównując podpisy na zakwestionowanych dokumentach - wekslu, deklaracji, umowie pożyczki i wniosku o udzielenie pożyczki z niewątpliwie prawdziwymi podpisami pozwanego na oświadczeniu k.33, sprzeciwie k.26, pełnomocnictwie procesowym k.67 i umowie sprzedaży k.118 stwierdzić należy, że podpisy umieszczone w umowie pożyczki i innych z nią związanych w sposób oczywisty różnią się od podpisu, zwykle kreślonego przez pozwanego. Porównanie tych podpisów na pierwszy rzut oka wskazuje, że podpisy złożone na dokumentach zaoferowanych przez stronę powodową są zupełnie inne niż podpisy na dokumentach z podpisem złożonym przez pozwanego, wszak różni je nie tylko sposób kreślenia dużego K i (...), ale również małego „f” w imieniu pozwanego, pochylenia obu pism oraz charakter. Ponadto, jak wynika z zeznań pozwanego, nie złożył on podpisu pod przedmiotową umową, nie wnioskował o taką pożyczkę, jak również jej nie podpisał, a pieniądze w kwocie 9 000 zł tytułem wykonania umowy pożyczki nie wpłynęły na jego rachunek. Stanowisko pozwanego znajduje potwierdzenie w dołączonym oświadczeniu M. F. i jej zeznaniach złożonych jako M. S., zgłoszonym przez niego zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa oszustwa na jego szkodę, jak również w fakcie, że policja prowadzi postępowanie w tej sprawie przeciwko wskazanej przez pozwanego osobie, gdzie pozwany jest tylko jedną z wielu osób pokrzywdzonych.

Sąd częściowo dał wiarę świadek M. S. nie ustalając, kto podpisał umowę za pozwanego i na czyj rachunek bankowy wpłynęły środki z pożyczki. Niewątpliwe jednak jest, że

Zwrócić należy też uwagę, że rachunek bankowy oznaczony w umowie pożyczki o numerze (...) nie jest ani numerem w (...), ani w (...) S.A., lecz w (...) S.A. Z zeznań pozwanego wynika, że nie posiada rachunku bankowego w (...) S.A., a numer początkowy rachunku z umowy pożyczki świadczy, że konto było prowadzone przez ten właśnie bank. W tych okolicznościach, skoro pozwany zaprzeczył zawarciu przedmiotowej umowy oraz zaprzeczył, że rachunek bankowy, na który wpłynęły pieniądze należał do niego, a ponadto o tym zeznawał, a z potwierdzenia realizacji przelewu, w którego posiadaniu strona powodowa pozostawała, również wynika inny numer rachunku bankowego, to na stronie powodowej spoczywał ciężar udowodnienia faktu wydania pozwanemu spornej kwoty zgodnie z umową (art. 6 k.c. w zw. z art. 720 k.c.). Strona powodowa tej okoliczności nie udowodniła.

Skoro z ustalonego stanu faktycznego wynika, że przy zawarciu umowy pożyczki w sposób nieuprawniony posłużono się danymi pozwanego i wpisano je, jako dane pożyczkobiorcy, przy czym w rzeczywistości to nie pozwany był stroną umowy i nie on nakreślił podpisy na dokumencie umowy, wekslu, deklaracji wekslowej i wniosku o udzielenie pożyczki, na co wskazują jednoznacznie zeznania byłej żony pozwanego - świadka M. F., zeznania pozwanego i porównanie podpisów z imieniem i nazwiskiem pozwanego na tych dokumentach z podpisem na dokumentach z jego oryginalnym podpisem, to powództwo o zapłatę podlegało oddaleniu.