Sygn. akt. I ACa 81/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

SSA Jan Sokulski

Sędziowie:

SA Bogdan Ziemiański

SO del. Jan Dela (spr.)

Protokolant:

st.sekr.sądowy Cecylia Solecka

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2016 r. na rozprawie

sprawy z powództwa A. K. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) S.A.

z siedzibą w W.

o zapłatę i ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej za skutki wypadku na przyszłość

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Krośnie

z dnia 24 czerwca 2015 r., sygn. akt I C 866/12

I.  o d d a l a apelację,

II.  z a s ą d z a od powódki A. K. (1)′ na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) S.A z siedzibą w W. kwotę 5.400 zł ( pięć tysięcy czterysta ) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego .

SSA Bogdan Ziemiański SSA Jan Sokulski del.SO Jan Dela

Sygn. akt I ACa 81/16

UZASADNIENIE

Powódka A. K. (1) złożyła do Sądu Okręgowego w Krośnie pozew przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W. domagając się ostatecznie zasądzenia od pozwanego kwoty 34.000 euro albo równowartości tej kwoty w polskich złotych z ustawowymi odsetkami począwszy do 24 listopada 2009r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia , skapitalizowanej renty za okres od 11.10.2009r. do dnia 30.09.2012r. w kwocie 38.545,85 euro albo równowartości tej kwoty polskich złotych z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty , bieżącej renty w kwocie po 1.905,62 euro miesięcznie , albo równowartości tej kwoty w polskich złotych począwszy od października 2010r. , tytułem zwiększonych potrzeb, utraconych zarobków i zmniejszonych widoków na przyszłość , płatnej z góry do 10-go każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, ustalenia odpowiedzialności pozwanego za mogące się ujawnić u powódki w przyszłości skutki wypadku z 9.10.2009r. oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu.

Uzasadniając swoje żądanie powódka wskazała, że w dniu 10.10.2009r. w M. miała miejsce kolizja drogowa , w której samochód marki M. (...) prowadzony przez powódkę zderzył się z samochodem marki B. (...), który był kierowany przez A. G.. Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Krośnie A. G. został uznany wyłącznie winnym spowodowania tej kolizji.

Był on ubezpieczony u pozwanego w zakresie OC . Pozwany przyjął odpowiedzialność z tego tytułu i wydał decyzję przyznającą powódce odszkodowanie za samochód w kwocie 9.879 euro oraz kwotę 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Kwota zadośćuczynienia w żadnym wypadku nie rekompensuje w całości uszczerbku majątkowego jak i niemajątkowego powódki. Powódka leczy się z powodu urazu wewnętrznego brzucha, odczuwa silne bóle także w zakresie kręgosłupa szyjnego , musi stosować odpowiednią dietę . Ponadto u powódki występują wszystkie objawy urazu, a to : zaburzenia mowy, zaburzenia wzroku , podwójne widzenie, bóle oczu, bóle nóg, bóle ramion, słabość w rękach i nogach , zaburzenia świadomości i równowagi, uczucie mrowienia i kłucia w różnych częściach ciała i częste bóle głowy, a także problemy psychologiczno-psychiatryczne .

Specjalistyczną opinią lekarską stwierdzono u powódki 45% stopień zmniejszenia zdolności do wykonywania czynności zarobkowych. Opinia ta została wydana 17.01.2011r. Stan zdrowia powódki ulega pogorszeniu , wypadek drogowy przekreślił karierę zawodową powódki, która w dacie wypadku pracowała w banku i zarabiała średnio 1.260,52 euro miesięcznie.

Zdiagnozowane u powódki zaburzenia neurologiczne mają charakter postępujący.

Pozwany (...) z/s w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Zdaniem pozwanego zgłoszone przez powódkę roszczenia są nadmierne w stosunku do rozmiaru krzywdy . Natomiast odczuwane obecnie przez powódkę dolegliwości są następstwem chorób samoistnych, na które powódka cierpiała przed wypadkiem. W szczególności dotyczy to tocznia rumieniowatego układowego z uszkodzeniem nerek i przebytego w dzieciństwie urazu kręgosłupa lędźwiowego.

Z ostrożności procesowej pozwany zarzucał, że odsetki zarówno od kwoty zadośćuczynienia jak i od skapitalizowanej renty powinny być zasądzone od dnia wyrokowania.

Wyrokiem z dnia 24.06.2015r. Sąd Okręgowy w Krośnie w sprawie IC 866/12 zasadził od pozwanego na rzecz powódki ustawowe odsetki od kwoty 22.038 euro za okres od 24.11.2009r. do dnia 22.08.2013r. oraz ustawowe odsetki od kwoty 4.910,68 euro za okres od dnia 23.10.2012r. do dnia 9.05.2013r. W pozostałej części powództwo oddalił . Zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu i nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Krośnie kwotę 8.077 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawą powyższego rozstrzygnięcia był następujący stan faktyczny, który ustalił Sąd I instancji :

- 10.10.2009r. w M. miała miejsce kolizja drogowa, w którym kierujący samochodem B. A. G. zderzył się z samochodem marki M. (...) kierowanym przez powódkę. Sąd Rejonowy w Krośnie prawomocnym wyrokiem uznał A. G. wyłącznie winnym spowodowania wypadku. Samochód B. uderzył w bok samochodu M. (...) kierowanego przez powódkę i w samochodzie tym zadziałały kutyny boczne powietrzne. Powódka wyrokiem Sądu Rejonowego w krośnie w sprawie IIW 38/10 została uniewinniona od zarzutu popełnienia wykroczenia z art. 86 § 1 kw ,

- w dniu 23.10.2009r. powódka zgłosiła szkodę do likwidacji,

- w toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powódce zadośćuczynienie w kwocie 2.000 euro.

- Po wytoczeniu przedmiotowego powództwa ubezpieczyciel dodatkowo wypłacił powódce: 22.08.2013r. kwotę 22.038 euro tytułem zadośćuczynienia ,

9.05.2013r. kwotę 4.910,68 euro tytułem odszkodowania za utracone dochody w okresie od 10.10.2009r. do 9.10.2010r.

Sąd Okręgowy w dalszym ciągu ustalił, że powódka w dacie wypadku miała 43 lata. Była zatrudniona w banku jako niezależny konsultant za wynagrodzeniem netto ok. 1.260 euro miesięcznie. Stosunek pracy z powódką został rozwiązany 30.06.2011r. za porozumieniem stron ze względu na stan zdrowia powódki uniemożliwiający jej świadczenie pracy. W czasie pracy powódka była cenionym pracownikiem. 17 stycznia 2011r. specjalistyczną opinią lekarską sporządzoną na zamówienie odpowiednika ZUS w Republice Słowackiej u powódki stwierdzono 45% zmniejszenia zdolności do wykonywania czynności zarobkowych. W opinii tej opisano dolegliwości , w tym toczeń rumieniowaty układowy , zapalenie nerek , szyjno – ramieniowy zespół pourazowy i pourazowe zaburzenie stresowe określając, ze niepełnosprawność ta istnieje d d11.10.2010r. i powstała na skutek urazu skręcenia kręgosłupa szyjnego . Zdiagnozowany u powódki toczeń rumieniowaty układowy powoduje zwiększenie stopnia niepełnosprawności o 10%.

W opinii tej podano również, że w okresie od 18.09.1991r. do 14. 10. 1999r powódka otrzymywała rentę inwalidzką z uwagi na toczeń układowy.

W okresie od 20.06.2010r. do 10.12.2010r. powódka przeszła wymienione rozległe badania specjalistyczne . Od 11.10.2010r. powódka otrzymuje rentę , która do końca 2010r .wynosiła 242 ,30 euro miesięcznie, w 2011 roku po 246,70 euro miesięcznie , w 2012 roku po 254,90 euro miesięcznie. Łącznie w tym okresie powódka otrzymała kwotę 12.286,20 euro. Pracując przez ten okres ( 36 miesięcy ) mogłaby uzyskać kwotę 45.378,72 euro ) .

Sąd Okręgowy ustalił także, że powódka w wieku 9 lat przebyła uraz kręgosłupa lędźwiowego i nosiła gorset. Ze względu na zdiagnozowany toczeń rumieniowaty układowy od 1990r, jest leczona kortykoidami . Ze względu na toczeń układowy od 19.09.1991r. do 14.10.1999r. otrzymywała rentę inwalidzką ze względu na toczeń układowy . Przed wypadkiem powódka pozostawała pod kontrolą lekarza neurologa.

W ostatnim badaniu neurologicznym przed wypadkiem 29.04.2009r. powódka zgłaszała bóle mięśni i stawów, gorączkę, zmęczenie, zmiany skórne, wrażliwość na światło, suchość śluzówek, dysurię i biegunki.

W badaniu okulistycznym z 9.09,.2009r . stwierdzono zaćmę pod torebkową tylną bez postępów, brak cech patologicznych tarczy nerwów wzrokowego, obecność druzów w plamce i reakcję na światło.

W wyniku obrażeń, które powódka doznała w wypadku w dniu 10.10.2009r . przebywała w Wojewódzkim (...) Szpitalu w K. od 10.10.2009r do 16.10.2009r.

W Szpitalu tym rozpoznano u powódki stłuczenie głowy - bez utraty przytomności , ranę tłuczoną głowy, stłuczenie brzucha , podejrzenie krwiaka pod torebkowego śledziony, niedokrwistość w przebiegu chorób przewlekłych. Ranę tłuczoną głowy zaopatrzono w (...).

W czasie hospitalizacji (...) w K. na Oddziale Chirurgicznym wykonano jednokrotnie RTG czaszki i kręgosłupa C nie stwierdzając żadnych zmian pourazowych oraz 3-y krotne badanie USG jamy brzusznej. W stanie ogólnym dobrym powódka została wypisana ze szpitala z zaleceniem kontroli w Poradni Chirurgicznej .

W czasie pobytu w szpitalu w K. powódka miała prawidłowe tętno i ciśnienie, prawidłową świadomość, wzrok, słuch i postawę ciała , pragnienie i wydalanie. Stwierdzano jedynie trudności w poruszaniu i ograniczaniu stawów. Powódka po zakończeniu w/w leczenia czuła się początkowo dobrze .Po kilku dniach zaczęła gorączkować i odczuwać bóle w prawym boku. Z tego powodu przebywała w Szpitalu w Ś. od 27.10.2009r. do 2.11.2009r. Stwierdzono tam odmiedniczkowe zapalenie nerek . Powódka była badana również 14.10.2009r neurologicznie . Po około 3 miesiącach pojawiły się u powódki bóle kręgosłupa i zawroty głowy, a w maju 2010r zaburzenia widzenia.

W lipcu 2010r. wykonane badanie (...) mózgu potwierdziło drobne uszkodzenia ogniskowe w białej substancji w mózgu. Konsekwencją doznanych w wypadku obrażeń były dolegliwości bólowe trwające około jednego miesiąca. Z powodu doznanych obrażeń powódka wymagała leków przeciwbólowych przez okres około 30 dni. Nie wymagała opieki świadczonej przez osoby trzecie ani specjalnego odżywiania. Ujawniona u powódki w 2010r. przepuklina krążka międzykręgowego na poziomie C5, C6 , była schorzeniem co do którego mogło dojść w wyniku wypadku. Łączny trwały uszczerbek na zdrowiu powódki z powodu obrażeń doznanych w przedmiotowym wypadku wynosił łącznie 30%.

Sąd ustalił, że powódka jest leczona co najmniej od 20 lat metyloprednizonem z powodu choroby układowej . Widoczne skrzywienie kręgosłupa lędźwiowego jest istniejącą od wielu lat wadą postawy.

Obecny stan zdrowia powódki jest następstwem trwającej od 20 lat choroby układowej oraz stwierdzonej wady wrodzonej kręgosłupa lędźwiowego. Jedynym następstwem wypadku jest dyskopatia na poziomie C5 i C6.

Oceniając tak ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy w oparciu o art. 822 § 1 kc , art. 34 ustęp 1 ustawy z 22.05.2003r o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( Dz, U z 2013r. poz. 392, tekst jedn. I w zw. z art. 445 § 1 kc i 444 kc ) uznał, że kompensata majątkowa , którą otrzymała powódka od pozwanego w czasie trwania niniejszego postępowania i we wcześniejszym postępowaniu likwidacyjnym jest kwotą odpowiednią do doznanej krzywdy i w zupełności spełnia funkcję kompensacyjną.

Sąd I instancji wskazywał przede wszystkim , że obrażenia doznane przez powódkę w wypadku skutkują jedynie 30% trwałym uszczerbkiem na zdrowiu. Dolegliwości bólowe, które były następstwem wypadku utrzymywały się jedynie przez okres 30 dni. Nie istniały zatem żadne podstawy do uwzględnienia roszczeń ponad kwotę wypłaconą powódce przez ubezpieczyciela.

Sąd Okręgowy przyjmował, iż faktem jest , że powódka cierpi obecnie na szereg chorób i dolegliwości , jednakże te schorzenia nie mają związku z wypadkiem samochodowym z dnia 10.10.2009r. , lecz są skutkiem długoletniego stosowania leków, których działanie niesie ze sobą szereg skutków ubocznych dla organizmu pacjenta. Z opinii biegłych wynikało również, że brak było podstaw do uwzględnienia roszczeń o rentę z tytułu utraty zdolności zarobkowych , utraty widoków na przyszłość i zwiększonych potrzeb.

Sąd Okręgowy za biegłymi przyjmował, że utrata zdolności zarobkowych powódki nie ma związku z obrażeniami doznanymi w wypadku. Powódka nie wymaga specjalnego odżywiania ani opieki osób drugich. Leki wskazane przez powódkę dotyczyły leczenia innych schorzeń niż powypadkowych.,

Uzasadnione było zdaniem Sądu Okręgowego w takiej sytuacji na podstawie art. 444 § 2 kc roszczenie dotyczące wyrównania dochodów, które powódka utraciła w związku z przebywaniem na zwolnieniu lekarskim. Powódka z tego tytułu otrzymała kwotę 4.910,68 euro . Powódka w żadnym zakresie nie dokonała cofnięcia pozwu . Dlatego uzasadnione jedynie były odsetki ustawowe od wypłaconej kwoty, od dnia wymagalności do dnia zapłaty z w/w tytułu oraz zadośćuczynienia.

Sąd Okręgowy uznał, iż brak jest podstaw ( powódka nie wykazała ) do uwzględnienia roszczenia o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku na przeszłość ( art. 189 kpc ).

Sąd I instancji w całości dał wiarę opinii biegłych CM UJ w K.. Nie uwzględnił wniosku powódki o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych . Fakt, ze opinia CM UJ w K. jest dla powódki niekorzystna , nie uzasadnia potrzeby powoływania kolejnych biegłych w sytuacji gdy wnioski i opinie biegłych są należycie uzasadnione. Nie jest rzeczą biegłych ocena diagnozy sporządzonej przez innych lekarzy lecz dokonanie własnej oceny stanu zdrowia osoby badanej na podstawie przeprowadzonego badania we własnym zakresie i analizy dokumentacji dołączonej do akt sprawy.

Opinia znajdująca się w aktach likwidacji szkody , a także specjalistyczna opinia lekarska z 17.01.2011r. sporządzona przez S. P. są jedynie dokumentami prywatnymi w rozumieniu art. 245 kpc i nie mają waloru opinii biegłego. Zeznania świadków, którym Sąd dał wiarę w zakresie relacji o przebiegu zdarzeń nie mogą stanowić podstawy do dokonywania ustaleń w zakresie przyczyn aktualnego stanu zdrowia powódki , gdyż jedynie opinia biegłych służy wyjaśnieniu tych okoliczności.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc in fine . Natomiast w odniesieniu do opłaty sądowej od pozwu Sąd Okręgowy zastosował art. 113 ustęp 1 uksc wskazując, że po wytoczeniu powództwa roszczenie powódki zostało uwzględnione jedynie w 28% stąd strona pozwana została obciążona opłatą sądową w 28% na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krośnie, od której uiszczenia powódka była zwolniona.

I.  Wyrok powyższy zaskarżyła apelacją powódka w części oddalającej powództwo ( punkt II wyroku ) .

Powódka wskazała wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 68.464 ,61 euro , a wg. kursu średniego NBP na dzień wniesienia pozwu 282.526 zł 06 gr.

II.  Zaskarżonemu wyrokowi powódka zarzucała :

1.  Naruszenie przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy , a mianowicie art. 233 § 1 kpc oraz art. 278 § 1 kpc w zw. z art. 162 kpc poprzez oddalenie wniosków o nową opinie biegłych oraz o opinię uzupełniającą pomimo , że zalegająca w aktach opinia biegłych z dnia 11.06.2014r. oraz opinia uzupełniająca z dnia 27.02.2015r. są niejasne i niepełne oraz budzą zastrzeżenia w kontekście innych dowodów przeprowadzonych w sprawie takich jak zeznania świadków , a przede wszystkim opinie prywatne , wykonane w ramach postępowania likwidacyjnego na zlecenie pozwanej, a także w kontekście logicznego rozumowania i koincydencji zdarzeń , a okoliczności sprawy w dalszym ciągu wymagają wiadomości specjalnych do ich wyjaśnienia, a nadto opinia uzupełniająca z dnia 27.02.2015r koncentruje się na niemerytorycznych , wyrażających negatywne emocje , uwagach dotyczących zarzutów strony powodowej, zamiast na rozwianiu istotnych wątpliwości występujących w sprawie, a to wszystko przy spełnieniu warunku wpisania odpowiedniego zastrzeżenia do protokołu rozprawy z dnia 10.06.2015r. ; i w konsekwencji

2.  Sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego w skutek naruszenia przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 231 § 1 kpc , art. 217 § 1 kpc oraz art. 227 kpc oraz art. 278§ 1 kpc , przez dokonanie rażąco dowolnej oceny materiału dowodowego w sposób przekraczający zasady swobodnej oceny dowodów, co wyraża się w pochopnym przyjęciu przez sąd orzekający, że :

a.  powódka cierpi na szereg chorób i dolegliwości, a jej stan zdrowia jest bardzo poważny, jednakże nie ma on związku z obrażeniami doznanymi w wypadku samochodowym , a ze schorzeniami występującymi u powódki przed wypadkiem i długoletnim stosowaniem leków, których działanie niesie za sobą szereg skutków ubocznych dla organizmu pacjenta;

b.  utrata zdolności zarobkowych powódki nie ma związku z obrażeniami doznanymi w wypadku;

c.  powódka nie wykazała w toku procesu, że jej aktualny stan zdrowia nie ujawnia jeszcze wszystkich skutków doznanego w wypadku uszkodzenia ciała ;

Zaś wszystkie istotne okoliczności sprawy zostały wyjaśnione i nie wymagają już wiadomości specjalnych pomimo, że zabrany w sprawie materiał dowodowy do tego nie uprawniał, i pominięciu istotnego dowodu w postaci nowej opinii biegłych lub opinii uzupełniającej.

III.  Wskazując na powyższe zarzuty , na zasadzie art. 386 § 1 i 4 kpc w zw. z 368 § 1 punkt 5 kpc wnosiła o :

1.  zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i :

1)  zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki :

a.  kwoty 11.962 euro albo równowartości tej kwoty polskich złotych wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę od dnia 24.11.2009r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;

b.  kwoty 33.635,17 euro albo równowartości tej kwoty polskich złotych wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty licząc, tytułem skapitalizowanej renty za okres od dnia po dniu zdarzeniu drogowego tj. od 11.10.2009r. do 30.09.2012r.

c.  renty w kwocie 1.905,62 euro miesięcznie albo równowartości tej kwoty w polskich złotych , płatnej z góry do 10-go każdego następującego po sobie miesiąca począwszy od października 2012r. z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat .

2)  ustalenie odpowiedzialności pozwanej (...) S.A w stosunku do powódki A. K. (2) za mogące się ujawnić skutki zdarzenia wypadkowego zaistniałego w miejscowości M. w dniu 10.10.2009r.

2.  zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego przed Sądem Apelacyjnym wg norm prawem przepisanych , ewentualnie ,

3.  uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego – w przypadku uwzględnienia zarzutu naruszenia przepisów postępowania , które mogło mieć wpływ na wynik sprawy i konieczności przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

Pozwany (...) S.A w W. w odpowiedzi na apelację powódki wnosił o jej oddalenie i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, wg. norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje :

Apelacja powódki jest nieuzasadniona.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego 7 sędziów - zasada prawna z dnia 31.01.2008r III CZP 49/07 Sąd II instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego ; w granicach zaskarżenia bierze jednak pod uwagę nieważność postępowania.

Zgodnie z art. 233 § 1 kpc Sąd Najwyższy ocenia wiarygodność i moc dowodów wg. własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, a zatem z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów, mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności. Ramy swobodnej oceny dowodów wyznaczone są, więc wymaganiami prawa procesowego , doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia , wg. których Sad w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów ( art. 233 § 1 kpc ) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego , dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych , to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 27.09.2002r II CKN 817/00 LEX Nr 56906 ).

Podzielając w całości przytoczone wyżej poglądy doktryny i orzecznictwa Sądu Najwyższego w kontekście treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego podkreślić należy, że Sąd ten sprostał przedstawionym wyżej wymogom.

Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji jest wszechstronna. Nie sposób doszukać się w niej błędów logicznych. Ocena zasadności apelacji powódki wymaga przytoczenia poglądów judykatury i piśmiennictwa prawniczego celem określenia co stanowi dowód z opinii biegłego, waloru opinii instytutu naukowego lub naukowo badawczego ( art. 290 § 1 kpc ), oraz znaczenia opinii prywatnych i potrzeby „ odpowiedzi „ czy też odnoszenia się biegłych powołanych w sprawie do opinii prywatnych , czy też orzeczeń wydanych w innych postępowaniach.

W świetle stanowiska judykatury zadaniem biegłego nie jest ustalenie stanu faktycznego sprawy lecz naświetlenie i umożliwienie wyjaśnienia przez Sąd okoliczności z punktu widzenia posiadanych przez biegłego wiadomości specjalnych przy uwzględnieniu zebranego i udostępnionego mu materiału sprawy.

W świetle art. 278 kpc opinią biegłego jest wyłącznie opinia sporządzona przez osobę wyznaczoną przez Sąd . (...) ekspertyzy opracowane na zlecenie stron , czy też w toku postępowania ( procesu ) , czy jeszcze przed jego wszczęciem należy traktować , w razie ich przyjęcia przez sąd orzekający jako wyjaśnienie stanowiące poparcie, z uwzględnieniem wiadomości specjalnych, stanowiska stron. Nie może być traktowana jako dowód w procesie opinia biegłego, choćby był nim stały biegły sądowy, sporządzona na piśmie na polecenie strony i złożona do akt sądowych.

Oparcie rozstrzygnięcia na prywatnych ekspertyzach złożonych w innym procesie jest przede wszystkim naruszeniem przepisów Kodeksu ( KPC), które regulują zasady przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12.04.2002r. I CKN 92/00 LEX Nr 53932).

Należy podkreślić ugruntowane już stanowisko Sądu Najwyższego o tym, że „ pozasądowa ekspertyza rzeczoznawcy sporządzona na zlecenie strony nie podlega ocenie Sądu jako dowód z opinii biegłego ( art. 278 kpc zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8.06.2001r. I PKN 468/00 OSNP 2003/8/197 )”.

Zasięgnięcie opinii placówki naukowej lub naukowo – badawczej zachodzi wówczas , gdy podlegający ocenie Sądu orzekającego problem , że względu na jego złożoność, wymaga wyjaśnienia przez specjalistów o szczególnie wysokim przygotowaniu praktycznym oraz teoretycznym i gdy konieczne będzie wykorzystanie najnowszych wyników badań sądowych ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19.12.2006r. V CSK 360/06 LEX Nr 238973).

W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy powołał dowód z takiej właśnie opinii placówki naukowo badawczej CM UJ w K. . Była to jedyna opinia powołana przez instytut naukowy w rozumieniu art. 278 kpc w zw. z art. 290 § 1 kpc .

Treść wydanej opinii przez zespół biegłych został doręczony stronom. Powódka złożyła zarzuty do tej opinii . Biegli z tej samej placówki naukowo badawczej CM UJ w K. udzielili odpowiedzi na zarzuty.

Należy podzielić stanowisko Sądu I instancji wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku , iż sam fakt , że opinia powołanego w tym wypadku instytutu naukowo badawczego jest dla strony ( w jej odczuciu niekorzystna ), to taka okoliczność nie uzasadnia potrzeby powołania innego biegłego.

Identyczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wielu orzeczeniach przykładowo uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego 18.10.2001r IV CKN 478/00, LEX Nr 52795 .

Należy w tym miejscu wyeksponować także utrwalone już stanowisko w judykaturze, iż oparcie orzeczenia na pozasądowym oświadczeniu biegłego stanowi uchybienie procesowe.

Słusznie zatem Sąd Okręgowy uznał, że biegli ( takie samo stanowisko zajęli biegli CM UJ w K. ), iż opinia biegłych w żadnym wypadku nie musi odnosić się do też sformułowanych przez biegłych tej samej specjalności w innych opiniach czy też ekspertyzach prywatnych.

Sąd Okręgowy zaaprobował treść opinii placówki naukowo badawczej - CM UJ w K. - która stała się podstawą wydania zaskarżonego orzeczenia.

Konkludując należy uznać, że Sąd Okręgowy w żadnym wypadku nie naruszył przepisów postępowania cywilnego ( art. 233 § 1 w zw. z art. 278 § 1 kpc i w zw. z art. 162 kpc , a w konsekwencji także art. 217 § 1 kpc i art. 227 kpc ).

Wydając zaskarżony wyrok Sąd Okręgowy dysponował jedną opinią CM UJ w K. , która odpowiada standardowi specjalistów o wysokim przygotowaniu praktycznym oraz teoretycznym. Opinia ta była jednoznaczna w ocenie skutków wypadku, którego doznała powódka w dniu 10.10.2009r w M. .

Sąd Okręgowy odniósł się też dlaczego nie ma potrzeby powoływania kolejnych biegłych oraz odnoszenia się do specjalistycznej opinii lekarskiej z dnia 17.01.2011r . sporządzona przez S. P., a także opinii zalegających w aktach likwidacji szkody.

Na aprobatę zasługuje także stanowisko Sądu Okręgowego wskazujące, że zeznania świadków nie mających wiedzy specjalnej w zakresie jakim dotyczą oceny przyczyn aktualnego stanu zdrowia powódki, nie mogą stanowić podstawy do dokonywania ustaleń lub innych ustaleń niż przeprowadzony w postępowaniu dowód z opinii biegłych placówki naukowo badawczej.

Ostatecznie Sąd Apelacyjny mając na uwadze, że Sąd Okręgowy odniósł się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do wszystkich zarzutów powódki i ocenił je zgodnie że wskazanymi wyżej przepisami prawa oraz utrwalonymi judykatury ,nie naruszył przepisów prawa procesowego.

Sąd Okręgowy odniósł się do wszystkich wymagań mających znaczenie dla stopnia i rodzaju doznanego uszczerbku na zdrowiu, wieku powódki, jej pracy zawodowej – znaczenia chorób samoistnych , okresu w którym powódka nie mogła świadczyć pracy , pobierała leki , zostały uwzględnione w ramach podstawy faktycznej zaskarżonego wyroku.

Ustalenia stanu faktycznego i zawartą w uzasadnieniu wyroku Sądu I instancji oceną prawną Sąd Apelacyjny aprobuje i przyjmuje za własną.

Powyższe skutkuje tym, że apelację powódki jako nieuzasadnioną należało oddalić na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 108 § 1 w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc oraz w zw. z § 6 punkt 7 w zw. z § 12 ustęp 1 punkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r . w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz. U. z 2013r., poz. 490 ze zm. ).

SSA Bogdan Zieliński SSA Jan Sokulski del. SO Jan Dela