UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 maja 2017 roku powódka D. M. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 6 888 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 10 października 2015 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w wyniku kolizji drogowej uszkodzeniu uległ pojazd marki S. o numerze rejestracyjnym (...) należący do B. H. i W. H.. Poszkodowani zlecili naprawę uszkodzonego pojazdu, a na czas naprawy wynajęli pojazd zastępczy. Za usługę najmu pojazdu zastępczego została wystawiona poszkodowanym faktura o numerze (...) na kwotę 7 872 złotych brutto (32 dni po stawce w kwocie 246 złotych brutto).

Pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wypłacił odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 984 złotych przyjmując okres 4 dni jako uzasadniony okres najmu i stawkę w kwocie 246 złotych brutto.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 08 grudnia 2017 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 5733/17 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. w sprzeciwie od powyższego orzeczenia wniósł o oddalenie powództwa wskazując, iż w jego ocenie wypłacił on już należne odszkodowanie pokrywające zasadne koszty najmu pojazdu zastępczego, kwestionując jednocześnie okres wynajmu pojazdu zastępczego trwający 32 dni i wskazując, że pojazd po kolizji z dnia 09 września 2015 roku był jezdny, doznał bowiem jedynie kosmetycznych uszkodzeń (porysowany tylny zderzak) oraz że poszkodowana zgłosiła szkodę dopiero w dniu, w którym oddała swój pojazd do warsztatu i wynajęła pojazd zastępczy, co uniemożliwiło pozwanemu szybkie dokonanie oględzin i uzgodnienie z warsztatem zakresu i kosztów naprawy przed pozostawieniem pojazdu w zakładzie naprawczym, czym zlekceważyła obowiązek współdziałania z pozwanym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W wyniku kolizji drogowej, która miała miejsce w dniu 09 września 2015 roku uszkodzony został pojazd marki S. model T. o numerze rejestracyjnym (...) należący do B. H. i W. H..

Odpowiedzialność za tę szkodę ponosił kierujący pojazdem ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W..

niesporne

W dniu 11 września 2015 roku B. H. zawarła z D. M. umowę najmu pojazdu zastępczego marki M. model C180 o numerze rejestracyjnym (...).

Strony ustaliły czynsz najmu w kwocie 250 złotych netto za dzień.

W tym samym dniu B. H. zleciła naprawę uszkodzonego pojazdu marki S. model T. o numerze rejestracyjnym (...) zakładowi naprawczemu prowadzonemu przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P..

umowa najmu – k.11 akt, protokół przekazania pojazdu – k. 11v akt, oświadczenie k. 14v akt, zlecenie naprawy – k. 73 akt

Uszkodzony pojazd marki S. model T. o numerze rejestracyjnym (...) był pojazdem nietypowym, o potrzebne do naprawy części trzeba było zwrócić się do magazynu poza granicami Polski.

zeznania świadka M. K. – protokół rozprawy z dnia 07 stycznia 2019 roku – k. 107-108 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:15-00:13:32)

W dniu 21 października 2015 roku D. M. wystawiła poszkodowanej B. H. fakturę numer (...) na kwotę 7 872 złotych brutto z tytułu najmu pojazdu zastępczego przez okres 32 dni przy uwzględnieniu stawki w kwocie 246 złotych brutto, albowiem z uwagi na czas trwania najmu zastosowano rabat.

faktura – k. 8v akt, protokół zwrotu pojazdu – k. 12 akt

W dniu 21 października 2015 roku B. H. i W. H. zawarli z D. M. umowę cesji wierzytelności w celu pokrycia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego.

umowa cesji wierzytelności – k. 9 akt

(...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wypłacił tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego kwotę 984 złotych uwzględniając okres 4 dni najmu pojazdu zastępczego i stawkę w kwocie 246 złotych brutto za dobę.

decyzja – k. 12v-13 akt

Uszkodzony pojazd marki S. model T. o numerze rejestracyjnym (...) po kolizji z dnia 09 września 2015 roku był sprawny pod względem ruchowym, jednak powstałe uszkodzenia uzasadniały wyłączenie go z eksploatacji do czasu zakończenia naprawy, czego przyczyną były zerwane mocowania w bocznej zewnętrznej prawej części zderzaka tylnego oraz uszkodzony wspornik boczny zderzaka służący do jego zamontowania skutkujące brakiem możliwości poprawnego zamocowania zderzaka do pojazdu. Brak prawidłowego zamocowania zderzaka stwarzał natomiast ryzyko jego wyczepienia podczas jazdy, zwłaszcza z dużą prędkością, co mogłoby spowodować realne zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego.

Celowy i ekonomicznie uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy pojazdu marki S. model T. o numerze rejestracyjnym (...) po kolizji z dnia 09 września 2015 roku wynosił 22 dni kalendarzowe.

Z uwagi na okoliczność, że pojazd marki S. model T. w okresie likwidacji szkody był wycofany już wówczas z produkcji, jego głównym rynkiem sprzedaży był kontynent amerykański, gdzie wyłącznie był produkowany i jednocześnie występuje dosyć rzadko na polskim rynku, kilkudniowe oczekiwanie na części uznać należy za uzasadnione. Po otrzymaniu w dniu 23 września 2015 roku części w postaci zderzaka i kompletu czujników parkowania możliwe było prowadzenie prac blacharskich i lakierniczych. Oczekiwanie na przyklejaną do zderzaka listwę, która montowana jest po zmontowaniu pojazdu i przed jego wydaniem użytkownikowi, czy światło odblaskowe montowane do polakierowanego wcześniej zderzaka przed jego ostatecznym montażem – nie wstrzymywały prac naprawczych, które można było zakończyć po otrzymaniu tych części w dniu 30 września 2015 roku.

Oczekiwanie na dostawę zaślepki ucha holowniczego w zderzaku nie było zasadne, brak tego elementu nie wstrzymywał prac naprawczych i nie ograniczał poruszania się pojazdu w ruchu drogowym, część tę można było w każdej chwili zamontować w zderzaku także w terminie późniejszym, a nadto element ten nie był przedmiotem szkody i nie był objęty zakresem uszkodzeń wynikających z przedmiotowej kolizji (cześć ta była obecna na zdjęciach z oględzin).

opinia biegłego sądowego P. C. – k. 113-125 akt, dokumentacja fotograficzna – w aktach szkody – k. 55, 65 akt

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie, który w dużej mierze pozostawał bezsporny pomiędzy stronami, Sąd ustalił na podstawie oświadczeń stron, w zakresie w jakim nie były one kwestionowane przez stronę przeciwną. Sąd uwzględnił zgromadzone w sprawie dokumenty, w tym znajdujące się w aktach szkody, albowiem ich autentyczność i wiarygodność nie była przez strony kwestionowana, jak również Sąd nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności i mocy dowodowej.

Pozostałe dokumenty nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia kwestii spornych, gdyż nie wnosiły do sprawy nowych i istotnych okoliczności.

Sąd zważył przy tym, że nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy przedłożone przez powoda opinie biegłego sądowego sporządzone na potrzeby innych postępowań, albowiem zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 1998 roku (sygn. akt I CKN 922/97, LEX numer 50754) taka opinia złożona do akt sprawy nie ma charakteru dowodu z opinii biegłego sądowego, gdyż Sąd rozpoznający daną sprawę nie wydał uprzednio postanowienia w przedmiocie dopuszczenia tego dowodu, nie wyznaczył tego biegłego sądowego i nie zakreślił mu przedmiotu i granic, w jakich ma się on wypowiedzieć. Takiej opinii przysługuje więc wyłącznie walor twierdzeń strony stanowiąc uzasadnienie jej stanowiska w sprawie.

Uznając je za wiarygodne, Sąd oparł się natomiast na zeznaniach świadka M. K. w szczególności w zakresie, w jakim świadek wskazywał, że uszkodzony pojazd marki S. model T. o numerze rejestracyjnym (...) był pojazdem nietypowym, o potrzebne do naprawy części trzeba było zwrócić się do magazynu poza granicami Polski, powyższe znajduje bowiem potwierdzenie w opinii biegłego sądowego, który wskazał, że z uwagi na okoliczność, że przedmiotowy pojazd w okresie likwidacji szkody był wycofany już wówczas z produkcji, jego głównym rynkiem sprzedaży był kontynent amerykański, gdzie wyłącznie był produkowany i jednocześnie występuje dosyć rzadko na polskim rynku, kilkudniowe oczekiwanie na części uznać należy za uzasadnione.

Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii spornych w niniejszej sprawie miała opinia biegłego sądowego w zakresie techniki motoryzacyjnej i motoryzacyjnej oraz ruchu drogowego P. C., której Sąd zasięgnął, jako że sprawa wymagała wiadomości specjalnych. W ocenie Sądu opinia biegłego sądowego została sporządzona wedle tezy dowodowej wysnutej przez Sąd, poza tym jest logiczna, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy. Komunikatywność jej sformułowań pozwala na zrozumienie wyrażonych w niej ocen i poglądów, a także sposobu dochodzenia do wniosków końcowych. Nie zawiera ona również wewnętrznych sprzeczności i wykluczających się wzajemnie wniosków. Nie była także w zasadzie kwestionowana przez żadną ze stron, toteż Sąd oparł się na niej w całości dokonując rozstrzygnięcia spornych w niniejszej sprawie kwestii podzielając w całości zawarte w opinii wnioski. W tym miejscu wskazać należy, że pismem procesowym z datą w nagłówku „dnia 01 kwietnia 2019 roku” (k. 131 akt) powódka wskazała, że nie miała wpływu na organizację pracy warsztatu naprawczego, czy dostawę części, a zgromadzona dokumentacja nie potwierdza, że zaślepka haku została zgubiona przez warsztat, zaś wydanie pojazdu bez tego elementu wyposażenia nie byłoby kompletne, co czego Sąd odniósł się w poniższej części rozważań.

W ocenie Sądu powództwo było zasadne w części.

W niniejszej sprawie powódka D. M. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 6 888 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 10 października 2015 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu tytułem zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania pokrywającego koszty najmu pojazdu zastępczego.

Pozwany wnosząc o oddalenie powództwa kwestionował żądanie pozwu jedynie w zakresie uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego. Sama zasadność jego wynajęcia, wysokość stawki najmu, jak i legitymacja procesowa powódki oraz zasadność rozliczenia szkody w kwocie brutto nie była kwestionowana.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest odpowiedzialność ubezpieczającego za szkody wyrządzone osobom trzecim. Jest to więc ubezpieczenie jego odpowiedzialności za wyrządzenie szkody opartej na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej sięga tak daleko, jak odpowiedzialność cywilna ubezpieczającego, a wysokość świadczeń ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest determinowana wysokością zobowiązań odszkodowawczych ubezpieczającego. W związku z tym odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczyciela jest taka, do jakiej zobowiązany byłby sprawca szkody, gdyby to od niego powód domagał się naprawienia szkody.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. W myśl § 2 niniejszego przepisu, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono.

Przepis art. 361 § 2 kodeksu cywilnego statuuje zatem zasadę pełnego odszkodowania. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Jednocześnie naprawieniu podlega jedynie taka szkoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy. Wskazać przy tym należy, że korzystanie z rzeczy nie stanowi samoistnej wartości majątkowej i w każdym przypadku należy badać, czy pozbawienia możliwości korzystania z rzeczy wywołało uszczerbek majątkowy poszkodowanych.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż w majątku poszkodowanych W. H. i B. H. powstała szkoda majątkowa, której część stanowią koszty zasadnego wynajmu pojazdu zastępczego na czas dokonywanej naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji. Nie podlega bowiem wątpliwości, iż w sytuacji gdyby do kolizji de facto nie doszło, nie powstałyby dodatkowe koszty związane z najmem pojazdu zastępczego.

Rozstrzygając kwestię zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego Sąd miał na uwadze, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (tak Sąd Najwyższy z dnia 05 listopada 2004 roku, sygn. akt II CK 494/03, Biuletyn Sądu Najwyższego 2005/3/11).

Jak wynika z opinii biegłego sądowego P. C. celowy i ekonomicznie uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy pojazdu marki S. model T. o numerze rejestracyjnym (...) po kolizji z dnia 09 września 2015 roku wynosił 22 dni kalendarzowe. Biegły sądowy wskazał przy tym, że uszkodzony pojazd był wprawdzie sprawny pod względem ruchowym, jednak powstałe uszkodzenia uzasadniały wyłączenie go z eksploatacji do czasu zakończenia naprawy, czego przyczyną były zerwane mocowania w bocznej zewnętrznej prawej części zderzaka tylnego oraz uszkodzony wspornik boczny zderzaka służący do jego zamontowania skutkujące brakiem możliwości poprawnego zamocowania zderzaka do pojazdu. Brak prawidłowego zamocowania zderzaka stwarzał natomiast ryzyko jego wyczepienia podczas jazdy, zwłaszcza z dużą prędkością, co mogłoby spowodować realne zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego.

Nadto biegły sądowy wskazał, że z uwagi na okoliczność, że przedmiotowy pojazd w okresie likwidacji szkody był wycofany już wówczas z produkcji, jego głównym rynkiem sprzedaży był kontynent amerykański, gdzie wyłącznie był produkowany i jednocześnie występuje dosyć rzadko na polskim rynku, kilkudniowe oczekiwanie na części uznać należy za uzasadnione. Po otrzymaniu w dniu 23 września 2015 roku części w postaci zderzaka i kompletu czujników parkowania możliwe było prowadzenie prac blacharskich i lakierniczych. Oczekiwanie na przyklejaną do zderzaka listwę, która montowana jest po zmontowaniu pojazdu i przed jego wydaniem użytkownikowi, czy światło odblaskowe montowane do polakierowanego wcześniej zderzaka przed jego ostatecznym montażem – nie wstrzymywały prac naprawczych, które można było zakończyć po otrzymaniu tych części w dniu 30 września 2015 roku. Natomiast oczekiwanie na dostawę zaślepki ucha holowniczego w zderzaku nie było zasadne, brak tego elementu nie wstrzymywał prac naprawczych i nie ograniczał poruszania się pojazdu w ruchu drogowym, część tę można było w każdej chwili zamontować w zderzaku także w terminie późniejszym i co więcej element ten nie był przedmiotem szkody i nie był objęty zakresem uszkodzeń wynikających z przedmiotowej kolizji (cześć ta była obecna na zdjęciach z oględzin), a zatem nie był objęty odpowiedzialnością pozwanego.

Jednocześnie wskazać należy, że wprawdzie dokumentacja zgromadzona w aktach sprawy nie potwierdza, że zaślepka haku została zagubiona przez warsztat (biegły sądowy jedynie wskazał na prawdopodobieństwo takiej sekwencji zdarzeń), ale nie budzi wątpliwości w świetle dokumentacji zdjęciowej z oględzin oraz ustalonego zakresu uszkodzeń, że element ten był w chwili oględzin zamontowany w pojeździe i nie uległ uszkodzeniu. Powódka zaś, na której spoczywał ciężar dowodu zgodnie z treścią art. 6 k.c., nie wykazała, że brak tego elementu pozostawał w związku z kolizją z dnia 09 września 2015 roku, co jedynie wówczas czyniłoby zasadnym obciążenie pozwanej kosztem tej części, jak i wydłużeniem naprawy spowodowanym koniecznością oczekiwania na tę właśnie część.

Mając powyższe na uwadze należało uznać, iż pozwany (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. zobowiązany był do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego stanowiących iloczyn uzasadnionego okresu najmu (22 dni) oraz stawki w kwocie 246 złotych brutto, a zatem kwotę 5 412 złotych brutto. Pozwany z tytułu najmu pojazdu zastępczego wypłacił powodowi kwotę 984 złotych, zatem do zapłaty pozostała jeszcze kwota 4 428 złotych, co oznacza, że żądanie pozwu w tym zakresie było zasadne.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. w punkcie pierwszym wyroku zasądził od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki D. M. kwotę 4 428 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi za okres od dnia 10 października 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty.

Uznając zaś dalej idące żądanie pozwu za niezasadne z przyczyn wskazanych wyżej, Sąd orzekł jak w punkcie drugim wyroku na podstawie powyższych przepisów stosowanych a contrario.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów określoną w art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c.

W niniejszej sprawie powódka wygrała sprawę w 64,29%, a pozwany w 35,71%. Koszty poniesione przez powódkę wyniosły 2 162 złotych (opłata sądowa od pozwu – 345 złotych, koszty zastępstwa procesowego – 1 800 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 złotych). Koszty poniesione przez pozwanego wyniosły 2 387,90 złotych (koszty zastępstwa procesowego – 1 800 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 złotych oraz wykorzystana zaliczka na poczet kosztów wynagrodzenia biegłego sądowego w kwocie 570,90 złotych).

Powódce zatem należy się zwrot kosztów procesu w kwocie 1 389,95 złotych (64,29% z kwoty 2 162 złotych), zaś pozwanemu – w kwocie 852,72 złotych (35,71% z kwoty 2 387,90 złotych). Po skompensowaniu obu powyższych kwot pozwany powinien zwrócić powódce kwotę 537,23 złotych, którą Sąd zasądził na jej rzecz w punkcie trzecim wyroku.

Przewodniczący:	SSR Justyna Supińska
Protokolant:	st. sekr. sąd. Dorota Moszyk

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE