Sygn. akt VIII U 1403/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 marca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 23 stycznia 2019 roku odmówił E. M. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 12 marca 2019 roku ustaliła, ze ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy, zatem brak jest podstaw do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

/decyzja k.98 plik VI akt ZUS/

W dniu 25 kwietnia 2019 roku ubezpieczona reprezentowana przez radcę prawnego złożyła odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz zasądzenie na rzecz odwołującej od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych.

/odwołanie k.3-9/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację tożsamą co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.13-14/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona E. M. urodziła się (...).

/okoliczności bezsporne/

W okresie od 1 marca 2017 r. do 28 lutego 2019 r. E. M. pobierała rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

/decyzja k. 26-2, 54-55 plik VI akt ZUS/

W dniu 23 stycznia 2019 r. E. M. złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek k.94 plik VI akt ZUS/

Lekarz orzecznik ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznał u ubezpieczonej: przebyte urazy prawego stawu kolanowego z uszkodzeniem struktur wewnątrzstawowych obecnie bez ograniczenia sprawności ruchowej i zaburzeń funkcji chodu, w trakcie okresowego leczenia usprawniającego i zachowawczego- terapia komórkowa. Nadciśnienie tętnicze od 6 lat. Przebyta appendektomia w 1977 roku. Orzeczeniem z dnia 11 lutego 2019 roku Lekarz Orzecznik ZUS nie uznał ubezpieczonej za osobę niezdolną do pracy.

/opinia lekarska k. 104-106 dokumentacja medyczna, orzeczenie k. 96 plik VI akt ZUS /

Od powyższego orzeczenia ubezpieczona złożyła sprzeciw.

/sprzeciw k. 110-111 dokumentacji medycznej/

Komisja lekarska ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania ubezpieczonego oraz po dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznała u ubezpieczonej: pourazowe uszkodzenie struktur wewnętrznych stawu kolanowego prawego w wyniku wypadku w pracy w dniu 27 lipca 2016 roku wygojone z zespołem bólowym, bez istotnego ograniczenia sprawności ruchowej, w trakcie dalszego leczenia usprawniającego. Nadciśnienie tętnicze dobrze kontrolowane. Orzeczeniem z dnia 12 marca 2019 roku Komisja Lekarska ZUS nie uznała ubezpieczonej za osobę niezdolną do pracy.

/ opinia lekarska k. 113-115 dokumentacja medyczna, orzeczenie k. 97 plik VI akt ZUS /

Powyższe orzeczenie legło u podstaw wydania zaskarżonej decyzji.

/decyzja k.98 plik VI akt ZUS/

Z punktu widzenia ortopedycznego u ubezpieczonej rozpoznano stan po urazie skrętnym kolana z podejrzeniem uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej, zmiany zwyrodnieniowe kolana prawego. Skutki wypadku z dnia 27 lipca 2016 roku nie powodują upośledzenia funkcji narządu ruchu w stopniu powodującym częściową lub całkowitą niezdolność do pracy. Z punktu widzenia ortopedycznego wnioskodawczyni jest zdolna do pracy.

/pisemna opinia lekarza ortopedy M. S. k. 21-24/

W badaniu tomograficznym i rezonansie magnetycznym kolana opisywane są zmiany zwyrodnieniowe kolana prawego z uszkodzeniem rogu tylnego łąkotki przyśrodkowej na tle zmian zwyrodnieniowych. W badaniu klinicznym u wnioskodawczyni występują niepewne objawy łąkotkowe przy zachowaniu pełnej ruchomości stawu kolanowego prawego. Zmiany zwyrodnieniowe kolana prawego z podejrzeniem uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej nie powodują upośledzenia funkcji stawu kolanowego prawego w stopniu powodującym częściową lub całkowitą niezdolność do pracy. Nie stwierdzono upośledzenia funkcji ruchowej kolana prawego, który miałby związek z wypadkiem przy pracy w dniu 27 lipca 2016 roku. Stwierdzona w październiku 2017 roku dysfunkcja kolana prawego powodująca okresową częściową niezdolność do pracy w chwili badania nie występuje. Konieczność zabiegu artroskopii kolana prawego z powodu zmian zwyrodnieniowych tego stawu nie może świadczyć o niezdolności do pracy. orzeczony 10% stały uszczerbek na zdrowiu nie ma związku z oceną zdolności do pracy. Nie stwierdzono upośledzenia funkcji kolana prawego w stopniu dającym podstawę do orzeczenia niezdolności do pracy.

/pisemna opinia uzupełniająca lekarza ortopedy M. S. k. 47-48/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o powołane dokumenty oraz opinię biegłego lekarza specjalistę ortopedę. Dokonując oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd uznał w/w opinię biegłego za wiarygodną, gdyż jest rzetelna i sporządzona zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Opinia została sporządzona w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki badania bezpośredniego. Biegły zdiagnozował schorzenia, ocenił ich wpływ na sprawność organizmu i zdolność wnioskodawczyni do wykonywania pracy, odnosząc swą ocenę do jej doświadczenia i kwalifikacji zawodowych. Opinia jest pełna, nie zawiera sprzeczności ani braków, które pozbawiałyby jej mocy dowodowej, została przekonująco uzasadniona, a zawarty w niej końcowy wniosek orzeczniczy logicznie wynika z przeprowadzonych badań i analizy dokumentacji medycznej.

Opinia została doręczona stronom z zobowiązaniem do ustosunkowania się do nich. Pełnomocnik ubezpieczonej złożył zastrzeżenia do opinii biegłego ortopedy. Wskazał, że opinia jest niepełna, brakuje w niej uzasadnienia wniosków poczynionych przez biegłego ortopedę, a ponadto biegły pominął istotne dla sprawy okoliczności. Podkreślił, że biegły ogólnikowo wskazał, że ubezpieczona jest zdolna do pracy jednakże nie zawarł uzasadnienia tak stanowczego wniosku. Ponadto, biegły nie wyjaśnił z jakiego powodu wskazane rozpoznanie lekarskie nie świadczy o częściowej niezdolności do pracy odwołującej. Biegły winien także wskazać czy na skutek skręcenia kolana prawego podczas wypadku przy pracy w dniu 27 lipca 2016 r. u odwołującej nadal utrzymuje się upośledzenie sprawności ruchowej oraz czy stan kolana prawego odwołującej uległ poprawie od dnia 18 października 2017 r. (tj. od dnia, w którym lekarz orzecznik ZUS orzekł, że odwołująca pozostaje niezdolna do pracy do dnia 30 czerwca 2018 r). Dodatkowo biegły winien wskazać czy fakt, że w dniu 18 maja 2017 r. lekarz orzecznik orzekł u odwołującej 10% stałego uszczerbku na zdrowiu (a nie długotrwałego uszczerbku zdrowiu) nie świadczy o tym, że odwołująca nadal pozostaje niezdolna do pracy. Sąd Okręgowy na skutek złożonych zastrzeżeń do opinii biegłego przeprowadził dowód z uzupełniającej opinii biegłego ortopedy. Biegły w wydanych opiniach uzupełniających odniósł się do zarzutów pełnomocnika ubezpieczonej, ponownie wskazując na kryteria jakimi kierował się przy wydaniu opinii pierwotnej oraz wskazał podstawy jakie legły u podstaw wydaniu opinii. Sąd Okręgowy uznał opinię za wyczerpującą i nie znalazł podstaw do odmowy jej wiarygodności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. , poz. 1773) ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy.

W myśl art. 16 ust. 1 analizowanej ustawy ustalenia tej niezdolności i jej związku z chorobą zawodową lub z wypadkiem przy pracy dokonuje lekarz orzecznik ZUS.

Stosownie do art. 17 ust. 1 przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z tytułu ubezpieczenia wypadkowego stosuje się, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy, odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych(tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz.1383 z późn. zm.).Świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (ust. 2).

W niniejszej sprawie spór między stronami ograniczał się do oceny stanu zdrowia ubezpieczonej pod kątem niezdolności do pracy.

Zgodnie z treścią art. 12 ww. ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Z samej definicji częściowej niezdolności do pracy wynika, że ubezpieczony może utracić zdolność do pracy w określonym stopniu, a mimo to nie nabyć prawa do renty. Znaczenie ma dopiero utrata zdolności do pracy w znacznym stopniu. Wprawdzie ustawodawca nie wyjaśnia, jak należy rozumieć znaczny stopień utraty zdolności do pracy, tym niemniej semantycznie pojęcie „w znacznym stopniu” oznacza „w stopniu większym niż połowa zwykłej zdolności do pracy” (por. wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 2008 r., I UK 106/08, niepublikowany). Przy takim założeniu można przyjąć, że z art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach wynika granica ochrony ubezpieczeniowej, gdyż prawa do renty nie ma ubezpieczony, który utracił zdolność do pracy w stopniu mniejszym niż znaczny (mniejszym niż połowa zwykłej zdolności do pracy). Można zatem stwierdzić, że utrata w nieznacznym stopniu (na pewno w mniejszym niż znaczny stopień) zdolności do pracy nie uprawnia do ustalenia niezdolności do pracy (choćby częściowej) jako przesłanki prawa do renty. I odwrotnie, utrata zdolności do pracy w znacznym stopniu (większym niż połowa zwykłej zdolności do pracy) uprawnia do ustalenia częściowej niezdolności do pracy jako przesłanki prawa do renty na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się natomiast stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji i możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1 ww. ustawy).

W definicji niezdolności do pracy ustawodawca dał wyraz powiązaniu prawa do renty z rzeczywistą znaczną utratą zdolności do pracy zarobkowej jako takiej, a częściową niezdolność do pracy powiązał z niezdolnością do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy, zaakcentował istnienie potencjalnej przydatności do pracy. Chodzi zatem o zdolność do pracy zarobkowej nie tylko jako zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, ale zdolność do podjęcia pracy w ogóle, z uwzględnieniem rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku, predyspozycji psychofizycznych.

Zdolność do pracy ma dwa elementy: biologiczny (ogólna sprawność psychofizyczna) i gospodarczy (przydatność na rynku pracy). Należało zatem ustalić, czy ubezpieczona jest zdolna do wykonywania pracy w dotychczasowym pełnym zakresie, czy jej kwalifikacje pozwalają na wykonywanie innej pracy, czy dla utrzymania aktywności zawodowej konieczne jest przekwalifikowanie.

Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy nie jest kryterium niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 ww. ustawy. Brak możliwości wykonywania dotychczasowej pracy nie jest wystarczający do stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy, gdy jest możliwe podjęcie innej pracy (w swoim zawodzie, bez przekwalifikowania lub gdy rokowanie co do przekwalifikowania jest pozytywne). Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy jest warunkiem koniecznym do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale nie jest warunkiem wystarczającym jeżeli wiek, poziom wykształcenia, predyspozycje psychofizyczne dają podstawy do uznania, że jest możliwe podjęcie pracy w zawodzie albo po przekwalifikowaniu.

O częściowej niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, ale ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnie z kwalifikacjami.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało , że zdiagnozowane schorzenia w postaci stanu po urazie skrętnym kolana z podejrzeniem uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej, zmiany zwyrodnieniowe kolana prawego nie powodują jej częściową niezdolność do pracy. Należy także wskazać, iż dokonując oceny dowodów z opinii biegłych Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Odmienne ustalenie w tej mierze może być dokonane tylko na podstawie opinii innych biegłych lekarzy, jeżeli ich opinia jest bardziej przekonywująca oraz wszechstronnie przedstawia kwestię nasuwającą wątpliwości w sprawie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87). W niniejszej sprawie opinia biegłego co do oceny niezdolności ubezpieczonej do pracy jest jednoznaczna. Biegły dokonał oceny stanu zdrowia ubezpieczonej pod kątem zdolności do pracy i uzasadnił swoje stanowisko.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni

M.P.