Sygn. akt VII Ka 136/19
Dnia 29 kwietnia 2019 r.
Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym
w składzie:
Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski
Protokolant: sekr. sądowy Małgorzata Serafińska
przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Anny Winogrodzkiej- Miszczak
po rozpoznaniu w dniach: 6 marca i 29 kwietnia 2019 r.
sprawy:
1/ R. Z. (1) ur. (...) w K., syna A. i W. z domu Z. oskarżonego z art. 159§1kk w zb. z art. 157§1kk w zw. z art. 11§2kk w zw. z art. 64§1kk, art. 190§1kk
2/ A. Z. (1) ur. (...) w M., syna J. i U. z domu G.
oskarżonego z art. 159§1kk w zb. z art. 157§1kk w zw. z art. 11§2kk, art. 190§1kk x 3
na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych
od wyroku Sądu Rejonowego w K. (...) z dnia 23 listopada 2018 r., sygn. akt (...)
I zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
- uchyla rozstrzygnięcia o karach łącznych pozbawienia wolności z pkt II i z pkt V sentencji,
- w ramach rozstrzygnięcia z pkt I sentencji odnośnie czynu z pkt I aktu oskarżenia przypisanego oskarżonemu R. Z. (1) z jego opisu eliminuje sformułowania „rany poprzecznej nosa 1 cm- złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów” oraz „otarcia naskórka, drobne rany okolicy stopy lewej” i łagodzi wymiar kary orzeczonej za ten czyn do 2 ( dwóch ) lat pozbawienia wolności,
- w ramach rozstrzygnięcia z pkt IV sentencji odnośnie czynu z pkt III aktu oskarżenia oskarżonego A. Z. (1) uznaje za winnego tego, że w dniu 29 lipca 2018 r. w K. na ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z R. Z. (1) oraz ustaloną osobą nieletnią, wziął udział w pobiciu B. S. (1) w ten sposób, że wielokrotnie zadawał mu uderzenia przedmiotem typu pałka po całym ciele, powodując u niego obrażenia w postaci: obrzęku nosa, krwiaków okolicy obu oczodołów, drobnych ran, zadrapania ucha lewego, głowy - okolicy potylicy lewej, które to obrażenia naruszają rozstrój zdrowia na okres poniżej siedmiu dni, czym naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art.156§1 kk lub w art.157§1 kk tj. czynu z art. 158§1 kk i za to na podstawie wskazanego przepisu skazuje go za ten czyn na karę 10 ( dziesięciu ) miesięcy pozbawienia wolności,
- na podstawie art.85§1i2 kk i art.86§1 kk łączy kary jednostkowe i orzeka wobec oskarżonych kary łączne:
a/ co do R. Z. (1) 2 ( dwóch ) lat i 3 ( trzech ) miesięcy pozbawienia wolności,
b/ co do A. Z. (1) roku pozbawienia wolności,
II w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,
III zwalnia oskarżonych od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze,
IV zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokatów: S. S. i P. B. kwoty po 588 ( pięćset osiemdziesiąt osiem ) zł tytułem opłat za obrony z urzędu odpowiednio oskarżonych R. Z. (1) i A. Z. (1) wykonywane w postępowaniu odwoławczym oraz kwoty po 135,24 ( sto trzydzieści pięć złotych i dwadzieścia cztery grosze ) zł tytułem podatku od towarów i usług od tych opłat oraz na rzecz adwokata S. S. kwotę 475 ( czterysta siedemdziesiąt pięć ) zł tytułem wydatków związanych z dojazdem na terminy rozpraw w Sądzie Okręgowym wO..
Sygn. akt VII Ka 136/19
jest sporządzane w zakresie wniosku obrońcy. A. Z., w zakresie postulowanego złagodzenia kary oraz zmian dokonanych z urzędu.
1/ R. Z. (1) został oskarżony o to, że:
I w dniu 29 lipca 2018 r. w K. na ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z A. Z. (1) oraz ustalona osobą nieletnią, wziął udział w pobiciu B. S. (1) w ten sposób, że wielokrotnie zadawał mu uderzenia nożem oraz przedmiotami typu pałka po całym ciele, powodując u niego obrażenia w postaci: obrzęku nosa, rany poprzecznej nosa 1 cm, złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, krwiaków okolicy obu oczodołów, drobnych ran, zadrapania ucha lewego, głowy, okolicy potylicy lewej, rany skórno - podskórnej okolicy nadgarstka prawego dł. ok. 2 cm, 6 cm, rany skórno - podskórnej okolicy uda, pośladka prawego 6 cm, 4 cm, 4 cm, 8 cm, 7 cm, rany okolicy uda lewego skórno - podskórnej dł. Ok. 5 cm, rany okolicy uda lewego drążącą do kości udowej z przecięciem poprzecznym mięśni, naczyń tętniczych, nerwów dł. ok. 8 cm, otarcia naskórka, drobne rany okolicy stopy lewej, które to obrażenia naruszają rozstrój zdrowia na okres powyżej siedmiu dni, czym naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności, będąc skazanym za umyślne przestępstwo podobne,
tj. o czyn z art. 159 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k.
II w dniu 30 lipca 2018 r. w K., groził A. S. uszkodzeniem ciała, przy czym groźba ta wzbudziła w pokrzywdzonym uzasadniona obawę, że zostanie spełniona,
tj. o czyn z art. 190 § 1 kk,
2/ A. Z. (1) został oskarżony o to, że:
III w dniu 29 lipca 2018 r. w K. na ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z R. Z. (1) oraz ustaloną osobą nieletnią, wziął udział w pobiciu B. S. (1) w ten sposób, że wielokrotnie zadawał mu uderzenia nożem oraz przedmiotami typu pałka po całym ciele, powodując u niego obrażenia w postaci: obrzęku nosa, rany poprzecznej nosa 1 cm - złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, krwiaków okolicy obu oczodołów, drobnych ran, zadrapania ucha lewego, głowy, okolicy potylicy lewej, rany skórno - podskórnej okolicy nadgarstka prawego dł. ok. 2 cm, 6 cm, rany skórno - podskórnej okolicy uda, pośladka prawego 6 cm, 4 cm, 4 cm, 8 cm, 7 cm, rany okolicy uda lewego skórno - podskórnej dł. ok. 5 cm, rany okolicy uda lewego drążącą do kości udowej z przecięciem poprzecznym mięśni, naczyń tętniczych, nerwów dł. ok. 8 cm, otarcia naskórka, drobne rany okolicy stopy lewej, które to obrażenia naruszają rozstrój zdrowia na okres powyżej siedmiu dni, czym naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia,
tj. o czyn z art. 159 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
IV w dniu 31 lipca 2018 r. w K., na ulicy (...) groził A. S. uszkodzeniem ciała, przy czym groźba ta wzbudziła w pokrzywdzonym uzasadniona obawę, że zostanie spełniona,
tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k.
V w dniu 31 lipca 2018 r. w K., na ulicy (...) groził B. S. (1) uszkodzeniem ciała, przy czym groźba ta wzbudziła w pokrzywdzonym uzasadniona obawę, że zostanie spełniona,
tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k.
VI w dniu 29 kwietnia 2018 r. w miejscowości M., gm. K., groził W. G. spaleniem domu i uszkodzeniem ciała, przy czym groźba ta wzbudziła w pokrzywdzonym uzasadnioną obawę, że zostanie spełniona,
tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k.
Sąd Rejonowy w K. wyrokiem z dnia 23 listopada 2018 r. w sprawie (...)
I oskarżonego R. Z. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów i za to:
- za czyn z pkt I a/o z mocy art. 159 k.k. w zb. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. skazał go, zaś na podstawie art. 159 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu na karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności,
- za czyn z pkt II a/o z mocy art. 190 § 1 k.k. skazał go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,
II na podstawie art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. połączył orzeczone wobec oskarżonego R. Z. (1) jednostkowe kary pozbawienia wolności i w ich miejsce orzekł karę łączną 3 (trzech) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,
III na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu R. Z. (1) okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 31.07.2018, godz. 10:25,
IV oskarżonego A. Z. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów i za to:
- za czyn z pkt III a/o z mocy art. 159 k.k. w zb. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał go, zaś na podstawie art. 159 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,
- za czyny z pkt IV, V i VI a/o ustalając, że stanowią one ciąg przestępstw określonych w art. 91 § 1 k.k. z mocy art. 190 § 1 k.k. skazał go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności
V na podstawie art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k., art. 91 § 2 k.k. połączył orzeczone wobec oskarżonego A. Z. (1) jednostkowe kary pozbawienia wolności i w ich miejsce orzekł karę łączną 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności,
VI na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego A. Z. (1) kary pozbawienia wolności zaliczył okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 31.07.2018 r., godz. 18:35 do dnia 23.11.2018 r., godz. 14:00,
VII na podstawie art. 41a § 1 i 4 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego A. Z. (1) zakaz zbliżania się do pokrzywdzonego W. G. na odległość nie mniejszą niż 100 (sto) metrów na okres 2 (dwóch) lat od czasu uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia,
VIII na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. orzekł zwrot A. Z. (1) dowodu rzeczowego z poz. 1 zapisanego pod numerem (...) księgi przechowywanych przedmiotów tut. Sądu,
IX na podstawie art. 44 § 1 k.k. orzekł przepadek poprzez pozostawienie w aktach sprawy dowodów rzeczowych z poz. 2 i 3 zapisanych pod numerem (...) księgi przechowywanych przedmiotów tut. Sądu.
Powyższy wyrok zaskarżył obrońca oskarżonego A. Z. (1) w zakresie odnoszącym się do tego oskarżonego co do kary i zarzucił mu rażącą jej niewspółmierność i niezasadne niezastosowanie wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary, wynikającą przede wszystkim z niedostatecznego uwzględnienia okoliczności łagodzących i nadmiernego wyeksponowania okoliczności obciążających.
Wskazując na powyższy zarzut, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. IV poprzez wymierzenie oskarżonemu za czyn z pkt. III a/o - 10 miesięcy pozbawienia wolności, za czyny z pkt. IV, V i VI a/o - karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, a także w pkt. V - poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łącznej w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja obrońcy A. Z. jest jedynie częściowo zasadna.
Na wstępie podnieść należy, że Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń co do przypisania oskarżonym R. Z. i A. Z. udziału w pobiciu pokrzywdzonego oraz kierowania przez A. Z. gróźb karalnych wobec trzech ustalonych osób. Analiza materiału dowodowego w tym zakresie jest jasna, odpowiada dyrektywom określonym w art. 4 k.p.k., a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. Prowadzi ona do wniosku, że Sąd I instancji generalnie wnikliwe zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia skutkującego uznaniem winy oskarżonych. Sąd I instancji prawidłowo uznał te wyjaśnienia oskarżonych, w których przyznawali się do popełnienia zarzucanych im czynów za wiarygodne a ocenę tę należy podzielić, zwłaszcza o ile weźmie się pod uwagę w tym przedmiocie zeznania pokrzywdzonych. Ocena tych twierdzeń dokonana przez Sąd Rejonowy ma kompleksowy charakter a zarazem nie jest wybiórcza. W tej sytuacji należy jedynie zaakcentować te elementy, które wskazują na powody modyfikacji zaskarżonego wyroku.
W toku postępowania odwoławczego dopuszczono dowód z opinii biegłego z zakresu medycyny albowiem zaświadczenie wydane przez lekarza jak na k. 25 nie może być uznane za opinię w rozumieniu art.193 kpk.
Biegły B. Z. wskazał na mechanizm powstania obrażeń doznanych przez pokrzywdzonego B. S. w zakresie narzędzi, którymi posługiwali się oskarżeni. Z ustalonego stanu faktycznego, który nie był kwestionowany przez obrońcę A. Z. wynika, że ten oskarżony posługiwał się pałką natomiast drugi z oskarżonych tj. R. Z. używał noża. Właśnie to ostatnie narzędzie spowodowało powstanie u pokrzywdzonego obrażeń w rozumieniu art.156§1 kk i w konsekwencji w stosunku do A. Z. wyeliminowano po jego stronie spowodowania takich skutków. Ponadto co do tego oskarżonego odmiennie niż to uznał Sąd I instancji – k.348 przyjęto, że narzędzie w postaci pałki, którą posługiwał się A. Z. nie jest niebezpiecznym narzędziem. W ocenie Sądu Okręgowego nieustalona co do wyglądu i parametrów pałka nie może być uznana za przedmiot podobnie niebezpieczny do broni palnej czy też noża i dlatego stwierdził, że wobec A. Z. nie ma zastosowania dyspozycja z art.159 kk.
W tej sytuacji ramach rozstrzygnięcia z pkt IV sentencji odnośnie czynu z pkt III aktu oskarżenia oskarżonego A. Z. (1) uznano za winnego tego, że w dniu 29 lipca 2018 r. w K. na ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z R. Z. (1) oraz ustaloną osobą nieletnią, wziął udział w pobiciu B. S. (1) w ten sposób, że wielokrotnie zadawał mu uderzenia przedmiotem typu pałka po całym ciele, powodując u niego obrażenia w postaci: obrzęku nosa, krwiaków okolicy obu oczodołów, drobnych ran, zadrapania ucha lewego, głowy - okolicy potylicy lewej, które to obrażenia naruszają rozstrój zdrowia na okres poniżej siedmiu dni, czym naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art.156§1 kk lub w art.157§1 kk tj. czynu z art. 158§1 kk i za to na podstawie wskazanego przepisu skazał go za ten czyn na karę 10 ( dziesięciu ) miesięcy pozbawienia wolności, która siłą rzeczy z uwagi na „łagodniejszą” kwalifikację jest niższa niż ta, którą za przypisane przez siebie przestępstwo wymierzył Sąd Rejonowy a w istocie zgodna jest z postulatem obrońcy- k.370.
Odnośnie zarzutu skarżącego w zakresie wymiaru kary za ciąg przestępstw z art.190§1 kk w zw. z art.91§1 kk w żaden sposób nie można uznać, że kara 6 miesięcy pozbawienia wolności jest rażąco surową, także o ile weźmie się pod uwagę postulat w tym zakresie zawarty w apelacji- k.370. A. Z. w okresie kilku miesięcy groził trzem osobom, które obawiały się ich spełnienia i tym samym jedna kara 6 miesięcy pozbawienia wolność w żadnym stopniu nie obraża dyspozycji art.53 kk i jest adekwatna tak do stopnia społecznej szkodliwości czynów jak i zawinienia sprawcy. Na uwadze należy mieć także i to, że faktycznie A. Z. wymierzono karę łączną roku pozbawienia wolności i jest ona również zgodna co do wysokości ze stanowiskiem jego obrońcy.
Odmiennie jednakże niż to zarzucono w apelacji a w ślad za stanowiskiem Sądu I instancji uznano za konieczne i celowe orzeczenie wobec A. Z. kary pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym i w tym zakresie zaakceptować należy rozważania jak na k.349-349 odw.
Tym samym jeszcze raz wskazać należy, że A. Z. dopuścił się popełnienia czterech występków a okoliczności ich popełnienia świadczą, że cechowały się one znacznym ładunkiem społecznej szkodliwości. Zwłaszcza jeśli chodzi o czyn popełniony na szkodę B. S., to zauważyć należy, że ten pokrzywdzony, który generalnie wypowiadał się na rozprawie w sposób bardzo wyważony co do konsekwencji, które winny spotkać sprawców pobicia, jednocześnie jednoznacznie stwierdził, iż rola A. Z. w czynie była znacząca- porównaj zeznania z k. 309 odw.
Nie bez znaczenia jest także i to, że A. Z. był uprzednio karany- k.421, przy czym z uwagi na odbycie kary pozbawienia wolności w sprawie (...) nie doszło do zatarcia obu skazań. Już tylko powyższe sprzeciwia się możliwości warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Ponadto okoliczności popełnienia przypisanych A. Z. czynów także w ocenie Sądu Okręgowego faktycznie uniemożliwiają zastosowanie dyspozycji art.37 b kk. Oskarżony po raz kolejny wielokrotnie naruszył i to poważnie porządek prawny, co świadczy o jego niepoprawności. W konsekwencji jedynie orzeczenie kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia wykonania pozwoli na osiągnięcie celów skazania.
Mając powyższe na uwadze I zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
- uchylono rozstrzygnięcia o karach łącznych pozbawienia wolności z pkt II i z pkt V sentencji,
- w ramach rozstrzygnięcia z pkt I sentencji odnośnie czynu z pkt I aktu oskarżenia przypisanego oskarżonemu R. Z. (1) z jego opisu wyeliminowano sformułowania „rany poprzecznej nosa 1 cm- złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów” oraz „otarcia naskórka, drobne rany okolicy stopy lewej” i złagodzono wymiar kary orzeczonej za ten czyn do 2 ( dwóch ) lat pozbawienia wolności,
- w ramach rozstrzygnięcia z pkt IV sentencji odnośnie czynu z pkt III aktu oskarżenia oskarżonego A. Z. (1) uznano za winnego tego, że w dniu 29 lipca 2018 r. w K. na ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z R. Z. (1) oraz ustaloną osobą nieletnią, wziął udział w pobiciu B. S. (1) w ten sposób, że wielokrotnie zadawał mu uderzenia przedmiotem typu pałka po całym ciele, powodując u niego obrażenia w postaci: obrzęku nosa, krwiaków okolicy obu oczodołów, drobnych ran, zadrapania ucha lewego, głowy - okolicy potylicy lewej, które to obrażenia naruszają rozstrój zdrowia na okres poniżej siedmiu dni, czym naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art.156§1 kk lub w art.157§1 kk tj. czynu z art. 158§1 kk i za to na podstawie wskazanego przepisu skazano go za ten czyn na karę 10 ( dziesięciu ) miesięcy pozbawienia wolności,
- na podstawie art.85§1i2 kk i art.86§1 kk połączono kary jednostkowe i orzeczono wobec oskarżonych kary łączne:
a/ co do R. Z. (1) 2 ( dwóch ) lat i 3 ( trzech ) miesięcy pozbawienia wolności,
b/ co do A. Z. (1) roku pozbawienia wolności,
II w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy – art.437§2 kpk, art.438pkt1-4 kpk. Wskazana modyfikacja w opisie czynów odpowiedni z art.159 kk i z art.158§1 kk związana była z treścią opinii biegłego, który wskazał, że „rana poprzeczna nosa 1 cm- złamanie kości nosa z przemieszczeniem odłamów” nie było związane z przedmiotowym zdarzeniem „otarcia naskórka, drobne rany okolicy stopy lewej” mogły mieć charakter przypadkowy- k.478.
Na podstawie art.624§1 kpk zwolniono oskarżonych od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
Na podstawie art.29 ustawy prawo o adwokaturze i rozporządzenia wykonawczego do tej ustawy zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. B. kwotę 588 ( pięćset osiemdziesiąt osiem ) zł tytułem opłaty za obrony z urzędu A. Z. (1) wykonywaną w postępowaniu odwoławczym oraz kwoty po 135,24 ( sto trzydzieści pięć złotych i dwadzieścia cztery grosze ) zł tytułem podatku od towarów i usług od tych opłat.