UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 13 marca 2018 roku Sąd Rejonowy w Opocznie oddalił powództwo (...) Sp. z o.o. z siedziby w W. przeciwko D. B. o zapłatę.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego.

Firma (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zajmuje się udzielaniem kredytów.

Pismem sporządzonym w formie elektronicznej, adresowanym do D. B., Biuro Spółki (...), powołując się m.in. na pkt 19 umowy pożyczki udzielonej przez (...) Sp. z o.o., poinformował o wysokości rat.

Z załączonego przez powoda wydruku wynika, że D. B. w dniu 3 maja 2015 r. zawarł umowę pożyczki o numerze (...), a saldo do spłaty wynosi 3.169 złotych.

Sąd dokonał ustaleń faktycznych opierając się na złożonych do akt sprawy dokumentach.

Sąd Rejonowy zważył, iż powództwo jako nieudowodnione podlegało oddaleniu w całości.

Zgodnie z treścią art. 720 §1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie zaś z § 2 tego przepisu (w wersji obowiązującej do dnia 8 września 2016 r.) umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych powinna być stwierdzona pismem.

Z uzasadnienia pozwu wynika, że w dniu 3 maja 2015 r. pozwany zawarł w formie pisemnej umowę pożyczki na kwotę 3.919 złotych. Zatem powód chcąc skutecznie dochodzić swego roszczenia, w myśl art. 6 k.c., winien był swe żądanie udowodnić. Ten kto, powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Na powodzie spoczywa zatem ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie, a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie powództwa (tak SN m.in. w orzeczeniach: z dnia 3 października 1969 r., II PR 313/69, OSNCP 9/70, poz. 147 oraz z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, nie publ.).

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy wskazać należy, że powód wszczynając postępowanie sądowe winien udowodnić, że:

-: doszło do zawarcia z pozwanym umowy pożyczki,
-: pożyczkodawca wywiązał się z umowy i przeniósł na własność pozwanego określoną w umowie ilość środków pieniężnych,
-: pozwany nie zwrócił kwoty pożyczki,
-: powód przejął powyższą wierzytelność.

Analiza materiału dowodowego sprawy wskazuje na to, iż powód nie udowodnił żadnej z wymienionych wyżej okoliczności. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwany w dniu 3 maja 2015 r. zawarł ze (...) Sp. z o.o. S.K.A. w formie pisemnej umowę pożyczki o numerze (...). W takim przypadku powód, wypełniając obowiązek z art. 6 k.c., winien załączyć do pozwu powyższy dokument, czego jednak nie uczynił. Powód bowiem ograniczył się do załączenia wydruku świadczącego o tym, iż dochodzona pozwem kwota stanowi niespłaconą część pożyczki o nr (...) udzielonej D. B. w dniu 3 maja 2015 r. Jednakże z treści tego dokumentu nie wynika z jakim podmiotem pozwany zawarł umowę pożyczki (czy z firmą (...) Sp. z o.o. S.K.A. czy też z firmą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.). Wątpliwości co do osoby pożyczkodawcy przysparza treść dokumentu sporządzonego w formie elektronicznej przez Biuro Spółki (...) adresowanego do D. B. (notabene nie wykazano iż pismo to faktycznie zostało pozwanemu doręczone), w którym powołano się m.in. na pkt 19 umowy pożyczki udzielonej przez (...) Sp. z o.o., a nie przez (...) Sp. z o.o. S.K.A.

W niniejszej sprawie powód również w żaden sposób nie wykazał, aby pożyczkodawca wywiązał się z umowy poprzez wypłacenie pozwanemu określonej w umowie kwoty pożyczki. Powód uchybił także w udowodnieniu przejęcia w dniu 10 marca 2016 r. wierzytelności od (...) Sp. z o.o. S.K.A., a na co sam wskazywał w uzasadnieniu pozwu, nie załączając żadnego dokumentu potwierdzającego tę okoliczność.

Pomimo, że zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tj. Dz. U. z 2016 r., poz. 1528) umowa o kredyt konsumencki nie wymaga formy pisemnej, to z uwagi na wskazywaną przez powoda okoliczność zawarcia umowy pożyczki w formie pisemnej, powód winien ten dokument załączyć, albo wykazać innymi środkami, że do zawarcia umowy doszło. Temu obowiązkowi powód nie sprostał, o czym Sąd wskazał już wyżej.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo, czemu dał wyraz w sentencji.

Wobec okoliczności, że pozwany nie stawił się na rozprawę i nie zajął stanowiska w sprawie ogłoszony wyrok jest wyrokiem zaocznym (art. 339 k.p.c.).

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka. Zaskarżyła go w całości, zarzucając:

I. Naruszenie przepisów postępowania, to jest:

1. 339 § 2 k.p.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na oddaleniu powództwa w sytuacji, gdy skoro strona pozwana nie stawiła się na rozprawę, to wówczas Sąd I instancji powinien przyjąć za prawdziwe twierdzenia Powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie, ponieważ nie budziły one uzasadnionych wątpliwości oraz nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa,

2. art. 232 k.p.c. przez nieuzasadnione przyjęcie, że strona powodowa nie wywiązała się z obowiązku udowodnienia okoliczności, z których wywodzi skutki prawne, w szczególności w zakresie wysokości i zasadności istnienia zobowiązania strony pozwanej względem strony powodowej, podczas gdy Powód przedstawił dowód w postaci historii spłat pożyczki, który wobec niestawienia się pozwanego na rozprawę i niezajęcia stanowiska w sprawie powinien być uznany za dowód wystarczający do udowodnienia wysokości i zasadności dochodzonego roszczenia,

3. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 231 k.p.c. przez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, dokonaną w sposób wybiórczy, a przez to uznanie przez Sąd I instancji, że Powód nie udowodnił wysokości i zasadności dochodzonego roszczenia, podczas gdy Powód przedłożył do akt niniejszej sprawy dowód w postaci historii spłat pożyczki, który wprost wskazuje wysokość i zasadność dochodzonego w niniejszym postępowaniu roszczenia.

II. Obrazę prawa materialnego, to jest art 6 k.c., przez jego niewłaściwą wykładnię polegającą na uznaniu, że Powód nie zadośćuczynił spoczywającemu na nim ciężarowi dowodu i nie udowodnił faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym w szczególności w zakresie wysokości i zasadności dochodzonego roszczenia, co stoi w sprzeczności z przedłożonymi do pozwu dokumentami, a w konsekwencji nierozpoznanie istoty sprawy i zaniechanie przez Sąd I instancji zbadania podstaw żądania Powoda,

Wskazując na powyższe apelujący wnosił o:

I. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1. zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kwoty 3.169,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty od dnia 2 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty,

2. zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda zwrotu kosztów postępowania pierwszoinstancyjnego,

względnie

II. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu w Opocznie,

III. zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów postępowania odwoławczego, według norm przepisanych.

Ponadto wnoszę o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów:

1) umowy pożyczki nr (...) z dnia 3 maja 2015 roku - na okoliczność istnienia, treści i wysokości zobowiązania Pozwanego, okresu udzielenia pożyczki, daty wymagalności roszczenia,

2) umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 10 marca 2016 roku - na okoliczność cesji wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...) na Powoda, legitymacji procesowej Powoda,

3) wypowiedzenia umowy pożyczki z dnia 18 maja 2016 roku wraz z dowodem nadania - na okoliczność wypowiedzenia umowy pożyczki nr (...) przez Powoda

4) przedsądowego wezwania do zapłaty z dnia 28 marca 2017 roku wraz z dowodem nadania - na okoliczność próby polubownego rozwiązania sporu, wysokości zobowiązania Pozwanego pozostałego do spłaty, terminu do spłaty zobowiązania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie jest uzasadniona i podlega oddaleniu.

Analiza akt jednoznacznie wskazuje, że istniały podstawy prawne do wydania w realiach niniejszej sprawy wyroku zaocznego.

Przepis art. 339 k.p.c. w paragrafie 2 ustanawia domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda dotyczących okoliczności faktycznych w wypadku bezczynności pozwanego, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Domniemanie to zastępuje jedynie postępowanie dowodowe. Podkreślenia jednak wymaga, że sąd zawsze jest obowiązany rozważyć, czy w świetle przepisu obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie powództwa.

W zakresie tym bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c. (por. np. wyrok SN z 7.06.1972r,, III CRN 30/72 Legalis, z 31.03.1999r. I CKU 176/97 Legalis, z 15.03.1996r. I CRN 26/96 Legalis).

Powyższe zatem oznacza, że domniemanie nieprawdziwości twierdzeń powoda nie obowiązuje, jeżeli budzą one uzasadnione wątpliwości lub zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Uzasadnione wątpliwości mogą powstać na przykład w sytuacji, kiedy twierdzenia powoda zawarte w pozwie, dotycząc stanu faktycznego sprawy są ze sobą sprzeczne lub nie zawierają pełnego stanu faktycznego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy zgodnie z żądaniem powoda (por. np. art. 339 k.p.c. red. Zieliński, wyd. 9/Zieliński, k.p.c., Komentarz 2017, wyd. 9, t. 11, Legalis).

Mając na uwadze przedstawione rozważania należało uznać, iż Sąd Rejonowy był uprawniony do odstąpienia od domniemania faktycznego wyrażonego w w/w przepisie. Do pozwu nie dołączono szeregu dowodów w tym umowy pożyczki oraz dokumentu potwierdzającego, że objęta pozwem kwota pieniężna była faktycznie przedmiotem umowy przelewu na rzecz powodowej firmy.

Do apelacji jej autor załączył szereg dokumentów, które jednak nie przedstawiają do sprawy wszystkich okoliczności faktycznych – istotnych z punktu widzenia końcowego rozstrzygnięcia.

Jak wynika z umowy sprzedaży wierzytelności (por. k. 48 i n.) jej integralną część stanowi m.in. załącznik Nr 1. Zgodnie z § 2 pkt 1 zbywca sprzedał powodowi wierzytelności określone tym załącznikiem. Treść § 1 tej umowy (por. pkt 6 k. 48) wskazuje natomiast, że szczegółowy wykaz wierzytelności winien zawierać dane poszczególnych wierzytelności i dłużników, określające co najmniej numer umowy, datę umowy, nazwiska i imiona dłużnika, pesel, adres dłużnika, kwoty kapitału oraz koszty.

Takiego dokumentu do akt sprawy strona powodowa reprezentowana przez pełnomocnika profesjonalistę nie złożyła. Nie zostało więc udowodnione (art. 6 k.c.) co było przedmiotem przelewu. Stąd też roszczenie objęte pozwem – co trafnie podniósł Sąd I instancji - nie zostało udowodnione.

Dlatego też wniesioną apelację, jako nieuzasadnioną należało oddalić (art. 385 k.p.c.).

SOJG/AOw

SSO Jarosław Gołębiowski

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE