UZASADNIENIE

Powodowie M. T. (1), małoletni M. T. (3) i małoletnia M. T. (2) reprezentowani przez przedstawiciela ustawowego M. T. (1) wnieśli pozew przeciwko (...) S.A. w W.:

I. o zapłatę solidarnie na rzecz powodów kwoty 160.000 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 września 2016 r. do dnia zapłaty,

II. o zapłatę na rzecz każdego z powodów kwoty po 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 września 2016 r. do dnia zapłaty,

III. o zapłatę na rzecz małoletniego M. T. (3) i małoletniej M. T. (2) renty wyrównawczej w kwocie po 2.000 zł miesięcznie, począwszy od dnia 29 września 2016 r., płatnej z góry do 5 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności każdej raty,

IV. o ustalenie, że pozwany ponosi odpowiedzialność za dalsze, mogące wystąpić w przyszłości skutki wypadku dla zdrowia psychicznego powodów.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że w dniu 20 września 2015 r. w wypadku komunikacyjnym śmierć poniósł mąż M. T. (1) i ojciec małoletnich powodów – M. T. (4). Pozwany zaproponował zawarcie ugody, przy czym uzależnił swoją zgodę od zrzeczenia się dalszych roszczeń, w tym renty na rzecz małoletnich dzieci. Do dnia dzisiejszego rodzina jest pod wpływem traumatycznego przeżycia. Zmarły stanowił dla wymienionych nie tyko finansowe, lecz przede wszystkim psychiczne wsparcie. W trakcie postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia na rzecz M. T. (1) - 55.000 zł, a na rzecz małoletnich powodów po 60.000 zł.

Odnosząc się do żądania odszkodowania kwoty 160.000 zł, powodowie sprecyzowali, że powyższe żądanie obejmuje:

1) zniszczenie motocykla w wysokości 60.000 zł,

2) zniszczenie wyposażenia motocyklisty w łącznej wysokości 20.697 zł, na które składają się:

a) rękawice – 2.000 zł,

b) torba – 1.200 zł,

c) kurtka – 1.450 zł,

d) spodnie -1.000 zł,

e) sakwa – 992,12 zł,

f) tłumik – 4.943,87 zł,

g) telefon - 1.261 zł,

h) kask – 3.850 zł,

i) pozostała odzież w łącznej wysokości 4.000 zł, obejmująca:

- okulary przeciwsłoneczne – 2.070 zł,

- koszula – 320 zł,

- koszula – 350 zł,

- podkoszulek – 80 zł,

- bluza – 300 zł,

-sweter – 200 zł,

- spodnie dżinsowe – 350 zł,

- spodnie materiałowe – 30 zł,

3) koszty pogrzebu i pochówku w łącznej wysokości 40.000 zł,

4) straty związane z prowadzoną przez zmarłego działalnością gospodarczą w łącznej wysokości 39.300 zł, obejmujące:

a) utrata dochodów związana z konserwacją i sprzedażą opon za drugą połowę 2015 r. w kwocie 5.020 zł,

b) konieczność przeszkolenia innego pracownika – 2.500 zł,

c) nakłady związane ze zmianą systemu informatycznego w łącznej wysokości 31.485,85 zł, w tym:

- zmiana systemu informatycznego – 20.411,85 zł,

- wykonanie nowej reklamy – 7.380 zł,

- modernizacja istniejących reklam – 3.690 zł,

d) koszty związane z wypowiedzeniem umów kredytowych – 300 zł.

(k. 4-8, k. 122, k. 130, k. 149, k. 160).

Ponadto powodowie wnieśli o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (protokół rozprawy k. 361).

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powodów na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W ocenie pozwanego zgłoszone żądanie zadośćuczynienia jest rażąco wygórowane, zaś co do roszczeń rentowych brak jest podstaw do ich uwzględnienia. Z analizy dokumentacji wynika, że obecnie osiągany dochód na osobę przewyższa średni dochód na jednego członka rodziny uzyskiwany przed zdarzeniem (k. 188).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 września 2015 r. na drodze (...) O.-O., jadąc od miejscowości P. w kierunku miejscowości G., doszło do wypadku komunikacyjnego. Kierujący pojazdem osobowym A. C. wobec niedostosowania należytej prędkości do panujących intensywnych opadów atmosferycznych i istniejących warunków drogowych, nierównej, mokrej asfaltowej nawierzchni, nieumyślnie naruszył przepisy o ruchu drogowym. Kierujący pojazdem osobowym doprowadził do niekontrolowanego przemieszczenia się pojazdu na przeciwległy pas ruchu, a następnie m.in. do zderzenia z motocyklem marki B., nr rej. (...), kierowanym przez M. T. (4). Wskutek doznanych obrażeń wielonarządowych, M. T. (4) zmarł.

Sąd Rejonowy w O.prawomocnym wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2018 r. uznał A. C. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i skazał go na karę jednego roku pozbawienia wolności, przy czym karę tę zawiesił na okres próby wynoszącej 2 lata na podstawie art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 69 § 1 i 2 kk., art. 70 § 1 k.k. i art. 72 § 1 pkt 2 k.k. Nadto, Sąd na podstawie art. 46 § 2 k.k. przyznał od oskarżonego na rzecz M. T. (1) nawiązkę w wysokości 25.000 zł.

(bezsporne, a nadto dowód z akt sprawy karnej (...) SR w O.: wyrok i uzasadnienie k. 918, k. 932-948, apelacja k. 967, wyrok SO w O.w sprawie (...) k. 1075-1075v, uzasadnienie k. 1095-1100)

Pojazd, którym kierował sprawca wypadku, objęty był umową obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartą w pozwanym zakładzie ubezpieczeń (b ezsporne).

W dniu 1 października 2015 r. przed notariuszem został sporządzony protokół poświadczenia dziedziczenia. Spadek po zmarłym M. T. (4) na podstawie ustawy nabyli M. T. (1), M. T. (3) i M. T. (2) – po 1/3 części.

(dowód z akt sprawy (...) SR w O. protokół poświadczenia dziedziczenia - k. 644 -646)

M. T. (4) od 2001 r. pozostawał w związku małżeńskim z M. T. (1). Ze związku pochodzi dwoje małoletnich dzieci: M. (ur. (...)) i M. (ur. (...)) Powódka głównie zajmowała się domem oraz opiekowała się dziećmi. Ponadto przez 3-4 godziny dziennie pomagała mężowi w prowadzeniu działalności gospodarczej, do jej zadań należało przede wszystkim dostarczenie dokumentów do księgowej. Pozostały czas przeznaczała na pracę w domu oraz opiekę nad dziećmi. (...) razy w tygodniu uczęszczał na treningi jazdy konnej, córka zaś na zajęcia taneczne i zajęcia z języka obcego. Dzieci do szkoły oraz na zajęcia dodatkowe były dowożone przez M. T. (1). Rodzina wspólnie spędzała weekendy, wyjeżdżali na wycieczki do muzeum, na wycieczki rowerowe. W okresie letnim, cała rodzina wyjeżdżała na wycieczki zagraniczne np. do W. na narty, C., P., na L..

Ojciec małoletnich powodów finansował hobby dzieci w postaci jazdy konnej M. oraz zajęć tanecznych, pływania, nauki języków obcych M.. Ponosił również koszty indywidualnych korepetycji dzieci.

(dowód: odpisy aktów usc k. 10, 11, 12, zeznania powódki M. T. (1) k. 344v-345, zeznania świadków M. G. – k. 190 v. 190, M. D. – k. 191 – 191 v.)

M. T. (4) od lat 90 – tych prowadził działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. T. (4). Prowadził wulkanizację, warsztat samochodowy i myjnię.

W 2013 r. mąż powódki z prowadzonej działalności uzyskał następujące kwoty:

a) przychód – 2.308.078,21 zł,

b) koszty – 2.223.726,40 zł,

c) dochód brutto – 84.351,81,

d) świadczenia publicznoprawne - składki ubezpieczenia społecznego (...) (8.202 zł), składki ubezpieczenia zdrowotnego (6.267,18 zł), podatek dochodowy (9.072 zł),

e) dochód netto – 60.810,63 zł.

Z kolei w 2014 r uzyskał z tytułu:

a) przychodu –2.241.843,16 zł,

a) kosztów – 2.141.713,65 zł,

b) dochodu brutto – 100.129,51 zł,

c) świadczenia publicznoprawne - składki ubezpieczenia społecznego (...) (8.303,77 zł), składki ubezpieczenia zdrowotnego (6.472,28 zł), podatek dochodowy (11.874zł),

d) dochodu netto –73.479,46 zł.

W okresie od stycznia do września 2015 r. uzyskał tytułem:

a) przychodu – 1.327.799,97 zł,

b) kosztów – 1.246.063,94 zł,

c) dochodu brutto – 81.736,03,

d) świadczenia publicznoprawne - składki ubezpieczenia społecznego (...)(6.801,27 zł), składki ubezpieczenia zdrowotnego (5.819,64 zł), podatek dochodowy (9.773 zł),

e) dochodu netto – 59.342,12 zł.

Ww. okresie M. T. (4) uzyskiwał średniorocznie następujące kwoty tytułem:

a) przychodu – 2.106.773,78 zł,

b) kosztów – 2.008.952,88 zł,

c) dochodu brutto – 97.820,90 zł,

d) świadczeń publicznoprawnych – składki (...)( 8.524,71 zł), składki (...)(6.832,99 zł), podatek dochodowy (11.325,56 zł),

e) dochodu netto – 71.137,64 zł.

(dowód: opinia biegłego C. K. k. 232-240, dokumentacja - k. 241-308, k. 46-47, 50-56, 63-69, zeznania powódki M. T. (1) k. 345)

Po śmierci M. T. (4), działalność gospodarczą przejęła jego żona – powódka M. T. (1). Powódka, M. T. (1) w przejętej po mężu działalności gospodarczej zajmuje się konserwacją i naprawą pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli. Działa pod firmą (...) z/s w I.. Pracuje od 8 do 17. Zajmuje się głównie czynnościami księgowo-organizacyjnymi. Naprawą aut zajmuje się pracownik zatrudniony przez powódkę. M. T. (4) od 2008 r. miał zawarte umowy z siecią E.i uiszczał opłatę franczyzową w kwocie 3.500 zł. Pomimo możliwości kontynuowania współpracy z dotychczasowym podmiotem, powódka podjęła decyzję o zmianie podmiotu na E., w którym opłata franczyzowa wynosi 307 zł. W związku z tym poniosła koszty związane z przystosowaniem działalności do zmienionego podmiotu, które obejmowały:

a) modernizację systemu informatycznego – 16.595 zł netto, 20.411,85 zł brutto,

b) wykonanie nowej reklamy – 6.000 zł netto, 7.380 zł brutto,

c) modernizację istniejących reklam – 3.000 zł netto, 3.600 zł brutto.

Powódka przeszkoliła pracownika, gdyż nie posiadała wiedzy w dziedzinie napraw samochodowych. Dokonała sprzedaży wszystkich opon, które były zamówione przez męża w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

(dowód: faktury k. 151-153, zeznania powódki M. T. (1)- k. 361-364v. )

W 2016 r. zaciągnęła kredyt w kwocie 50.000 zł na swoją działalność gospodarczą, który spłaciła. Przejęła po mężu trzy kredyty zaciągnięte w 2014 (dwa kredyty) i 2012 r. (jeden kredyt). Jeden z nich spłaciła w 2015 r. Aktualnie posiada zadłużenie na poziomie 175.810 zł.

W okresie 2016-2018 r. z prowadzonej przez siebie działalności uzyskała następujące kwoty:

I. 2016 r. 2017 r. 2018 r.

a) przychód: 1.673.346,43 zł 1.825.027,09 zł 1.613.219 zł

b) koszty: 1.556.087,90 zł 1.625.194,38 zł 1.533.147,88 zł,

c) dochód brutto: 117.258,53 zł 199.832,71 zł 80.071,12 zł,

d) świadczenia

publicznoprawne: 24.375,30 zł 44.678,21 zł 24.857,07 zł

e) dochód netto: 92.883,23 zł 155.154.50 zł 55.214,05 zł.

II. Średnioroczne powyższe składniki wyniosły:

a) przychód: 1.703,864,17 zł,

a) koszty: 1.571.476,72 zł,

b) dochód brutto: 132.387,45 zł,

c) świadczenia publicznoprawne łącznie: 31.303,53 zł,

d) dochód netto: 101.083,92 zł.

W dniu 11 stycznia 2016 r. powódka M. T. (1) sprzedała (...) (...) za cenę netto 101.626,02 zł (brutto 125.000 zł). W związku z tą transakcją przychody w 2016 r. były większe i wyniosły 1.673.346,43 zł. Bez przychodu ze sprzedaży wyniosłyby 1.571.720,41 zł. Sprzedaż wpłynęła również na wzrost dochodu brutto i netto (por. tabele dochód z 2016 r.). Bez przychodu ze sprzedaży samochodu dochód wyniósłby: 15.632,541 zł brutto i 10.158,21 zł netto.

(dowód: opinia biegłego księgowego C. K. k. 232-240, dokumentacja finansowa k. 241-308, P.- k. 46-47, 50-56, 63-69, zeznania powódki M. T. (1) k. 345, zeznania świadka M. G. k. 150v-151, umowa o kredyt k. 45, zaświadczenie z B. S.w I. z dnia 5 września 2019 r. złożone na rozprawie w dniu 6 września 2019 r.- k. 361 v. – 364, zaświadczenie o spłacie kredytu k. 49)

M. T. (1) poniosła koszty pogrzebu w łącznej kwocie 36.301,01 zł. Koszty te obejmowały:

a) opłatę w kwocie 950 zł za przyjęcie ciała zmarłego, wydrukowanie i wywieszenie nekrologów, wiązanka róż, dowóz księdza, korzystanie z kaplicy

b) opłatę za wykonanie grobowca z bloczków betonowych na zaprawie cementowej z płytami – 3.936 zł,

c) opłatę za prawo do korzystania z miejsca pod grób murowany pojedynczy – 600,01 zł,

d) opłatę za menu bankietowe na 121 osób – 6.655 zł,

e) usługę pogrzebową 3.400 zł,

f) posługę pogrzebową – 700 zł,

g) nagrobek granitowy – 20.000 zł,

h) opłata za zezwolenie na prowadzenie prac kamieniarskich i budowalnych – ustawienie nagrobka – 60 zł.

(dowód: zeznania powódki k. 346v, faktury k. 18, 19, 20,21, 22, 28, 31 zdjęcie nagrobka k. 35)

W chwili wypadku M. T. (4) miał na sobie odzież przeznaczoną do jazdy na motorze. Motocykl marki B., na którym podróżował M. T. (4), został zakupiony w 2015 r. W skład wyposażenia motocykla jak i odzieży M. T. (4) w dniu zdarzenia wchodziły następujące składniki:

a) rękawice, zakupione w 2013 r. za 305,59 zł netto,

b) kurtka, zakupiona w 2013 r. za 1.168,86 zł netto,

c) spodnie, zakupione w 2013 r. za 813,01 netto,

d) sakwa, zakupiona w 2013 r. za 691,06 zł netto,

e) telefon, zakupiony w 2014 r. za 1.399 zł netto,

f) kask wraz z systemem słuchawkowym, zakupione w 2013 r. (2.500 zł netto kask, 1.350 zł netto zestaw), łącznie netto 3.130,08 zł,

g) pozostała odzież, w tym spodnie, koszula, podkoszulek, bluza, sweter.

Powódka M. T. (1) otrzymała odszkodowanie za zniszczony motocykl.

(dowód: faktury k. 13- 27, k. 29, zeznania powódki M. T. (1) - k. 361-364)

Powodowie bardzo przeżyli śmierć M. T. (4). Po śmierci ojca, małoletnie dzieci oraz powódka uczęszczały do psychologa przez okres ok. roku. U powódki M. T. (1), przez okres ok. 2 lat mieszkała jej siostrzenica – M. D., która pomagała w czynnościach domowych, w pracy oraz w opiece przy dzieciach. W dalszym ciągu powodowie odczuwają przygnębienie po stracie, osamotnienie i żal.

Od 2018 r. małoletni powodowie, M. i M. jeżdżą do szkoły samodzielnie. Uczęszczają na zajęcia dodatkowe. M. ma treningi jazdy konnej. Koszty zajęć konnych to 70 zł za trening (łącznie 600 -700 zł miesięcznie). Treningi odbywają się 3 razy w tygodniu. Małoletni M., bierze udział w zawodach raz lub dwa razy w miesiącu. Koszt opłaty za zawody wynosi 1.500 zł. Koszty utrzymania konia wynoszą 1.900 zł. Nadto ubezpieczenie konia i małoletniego powoda to koszt 300 zł rocznie. Na zajęcia dodatkowe poza I. zawozi go powódka M. T. (1).

M. dodatkowo uczęszcza na korepetycje z matematyki, angielskiego, chemii. Średni miesięczny koszt wynosi 600 zł.

Małoletnia M. uczęszcza na zajęcia z matematyki, angielskiego i na tańce. Średni miesięczny koszt – 600 zł.

Aktualnie rodzina czas wolny spędza w polskich górach i nad polskimi jeziorami.

(dowód: zeznania powódki M. T. (1) k. 361-364 v., faktury za zawody k. 44, opłata za treningi jeździeckie k. 57, faktura za utrzymanie konia k. 58, rachunek za korepetycje k. 60, faktury k. 42-43, pismo B. E. k.41)

Decyzją z dnia 21 października 2015 r. Z.w E. przyznał rentę rodzinną dla każdego z powodów po 459,96 zł. Od 1 marca 2016 r. kwota ta wynosi 461,07 zł dla każdego z powodów.

(dowód: akta Z. z dnia 21 października 2015 r. k. 20, decyzja o waloryzacji renty k. 48)

Z tytułu śmierci M. T. (4), powódka M. T. (1) z dobrowolnych ubezpieczeń otrzymała kwotę ok. 600.000 zł. Z otrzymanych pieniędzy powódka nabyła dwa lokale mieszkalne z garażem oraz nieruchomość gruntową. Zamierza je w przyszłości wynajmować. Średni, deklarowany przez powódkę możliwy do osiągnięcia dochód (czynsz) z tego tytułu to 800-1.000 zł. Ponadto M. T. (1) otrzymała od sprawcy wypadku 25.000 zł tytułem nawiązki.

(bezsporne, a nadto oświadczenie pełnomocnika powódki złożone na rozprawie w d dniu 6 września 2019 r.- k. 344, dowód: pisma (...) S.A. z dnia 28 października 2015 r. i 18 kwietnia 2016 r. k. 353-355,akty notarialne – k. 344-351 zeznania powódki .- k. 361 v. – 364v.)

W dniu 29 września 2016 r. powodowie zgłosili szkodę pozwanemu, żądając:

- kwoty 60.000 zł, w tym tytułem zwrotu kosztów pogrzebu ok. 40.000 zł oraz zniszczonych w wypadku rzeczy zmarłego ok. 20.000 zł.

- kwoty 200.000 zł tytułem odszkodowania jako rekompensaty, którą mógłby uzyskać zmarły, który prowadził działalność gospodarczą,

- kwoty po 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia w związku ze śmiercią M. T. (4) na rzecz każdego z uprawnionych,

- kwoty po 3.000 zł tytułem renty na rzecz każdego z dzieci zmarłego.

W postępowaniu likwidacyjnym powodowie otrzymali następujące kwoty:

a) tytułem zadośćuczynienia:

- M. T. (1) – 35.000 zł,

- małoletni M. T. (3) i małoletnia M. T. (2) –po 40.000 zł,

b) odszkodowanie:

- na rzecz każdego z powodów – po 20.000 zł tytułem pogorszenia sytuacji życiowej,

- koszty pogrzebu – 16.301,01 zł,

- koszty postawienia nagrobka - 10.000 zł.

(oświadczenie pełnomocnika powódki - k. 361 v., okoliczności przyznane w odpowiedzi na pozew k. 188, ponadto dowód: pismo z dnia 29 września 2016 r. – k. 33-35, decyzja (...). 70-71, dokumenty z akt szkody – k. 189)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle przeprowadzonego stanu materiału dowodowego, żądania powodów zasługiwały na uwzględnienie w części.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez każdą ze stron, których wiarygodności nie zaprzeczyła żadna z nich, jak również z zeznań świadków M. G. i M. D. i powódki. Świadkowie zeznawali spontanicznie, bez skłonności do przekłamań czy przesady. Przedstawili relacje łączące powodów ze zmarłym M. T. (4), rozmiar i charakter cierpień oraz krzywdę powodów wynikłą wskutek jego śmierci. Za wiarygodne uznano zeznania powódki w tej części, w której znajdują one potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym.

Ponadto Sąd uwzględnił opinię biegłego C. K., której wiarygodności i rzetelności nie kwestionowała żadna ze stron.

Poza sporem pozostawała kwestia odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela za skutki wypadku z dnia 20 września 2015 r., w następstwie którego śmierć poniósł M. T. (4) – mąż M. T. (1), ojciec małoletnich powodów M. T. (3) i M. T. (2). W ocenie pozwanego, krzywda doznana przez powodów została zrekompensowana przyznanym dotychczas zadośćuczynieniem na rzecz powodów. Pozwany zakład odmówił wypłaty dalszych świadczeń, w tym renty na rzecz małoletnich powodów.

W związku z tym, że strony odmiennie oceniały rozmiar następstw wypadku z dnia 20 września 2015 r., kwestią sporną i przez to wymagającą wyjaśnienia było wykazanie jak śmierć M. T. (4) wpłynęła na dotychczasowe życie powodów, na odczuwalne przez nich ból i cierpienie po stracie najbliższej osoby oraz na bieżące funkcjonowanie, co z kolei wiązało się z koniecznością ustalenia na ich rzecz odpowiedniej w myśl przepisów art. 446 § 4 k.c., art. 446 § 3 k.c. i art. 446 § 2 k.c. kwot zadośćuczynienia, odszkodowania i renty.

Odnosząc się do żądania zadośćuczynienia, wskazać należy, że zgodnie z art. 446 § 4 k.c. sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Krzywdy spowodowanej śmiercią osoby bliskiej nie można wymierzyć w sposób sztywny i uniwersalny w każdym przypadku. Każdorazowo zadośćuczynienie zależy od indywidualnych okoliczności sprawy. Krzywdę doznaną w wyniku śmierci osoby bliskiej bardzo trudno ocenić i wyrazić w formie pieniężnej. Każdy przypadek należy traktować indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy, przy czym ocena ta powinna opierać się na kryteriach obiektywnych, a nie na wyłącznie subiektywnych odczuciach pokrzywdzonego. Wyważenie odpowiedniej kwoty, w relacji do okoliczności sprawy, należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego. Zasądzenie zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. powinno nastąpić według kryteriów branych pod uwagę przy zasądzaniu zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w rozumieniu art. 23 i 24 k.c., oraz art. 448 k.c., z uwzględnieniem jednak ciężaru gatunkowego naruszonego dobra, jakim jest prawo do życia w rodzinie, czyli więź rodzinna drastycznie zerwana wskutek zaistniałego wypadku.

Jak wynika z postępowania dowodowego przeprowadzonego w tej sprawie rodzina powodów była bardzo zżyta, szczęśliwa. Małżonkowie tworzyli zgodne małżeństwo, wspierali się w utrzymywaniu rodziny, wychowywaniu dzieci. M. T. (4) był inicjatorem wyjazdów i wycieczek rodzinnych, głównie zagranicznych oraz zamiłowań, hobby, rozwijał zainteresowania i pasję u małoletnich powodów. Rodzina mogła zawsze liczyć na jego wsparcie.

Z zeznań złożonych przez powódkę M. T. (1) oraz przesłuchanych świadków wynika bez najmniejszej wątpliwości, że poczucie krzywdy i cierpienia po stracie M. T. (4) (męża powódki i ojca pozostałych małoletnich powodów) było ogromne. Naturalną bowiem reakcją jest ból, wstrząs psychiczny po tragicznie i nagle zmarłym bliskim. Po śmierci męża, powódka M. T. (1) potrzebowała pomocy w odnalezieniu się w nowej sytuacji i samodzielnym udźwignięciu całego ciężaru utrzymania rodziny. Po bezpowrotnym odejściu męża, przejęła całość obowiązków rodzicielskich wobec dzieci oraz ciężar utrzymania domu i rodziny. Została całkowicie pozbawiona wsparcia tak psychicznego, emocjonalnego, jak i materialnego, jakie miała wcześniej ze strony męża. M. T. (1), utraciła bowiem męża w chwili, kiedy mieli przed sobą jeszcze wiele lat wspólnego pożycia, wspólne plany na przyszłość.

Małoletni powodowie w chwili śmierci ojca mieli: M. lat 9, zaś M. – 12. Więź rodzica z dziećmi należy do jednej z silniejszych więzi międzyludzkich. W chwili śmierci M. T. (4), dzieci były w wieku szkolnym. W tym okresie, ojciec, obok matki - był niezwykle ważną osobą w ich życiu. Był ich wsparciem i pewnego rodzaju drogowskazem do dalszego podejmowania decyzji. Dlatego też, nieoczekiwana strata, była dla nich szokiem, powodowała poczucie złości, żalu. Nie ulega wątpliwości, że nagłe przerwanie więzi w wyniku tragicznego wypadku - zaburza naturalne oczekiwania co do trwałości więzi, kultywowania życia rodzinnego, wzajemnego wsparcia i czyni tym trudniejszym do zaakceptowania stratę ojca i bardziej odczuwalną krzywdę, gdyż straty tej nie da się już przywrócić.

Strata ojca ma i będzie mieć wpływ na dalsze życie małoletnich powodów, którzy na tym etapie życia potrzebowali i nadal potrzebują ojca. Powodowie nadal odczuwają wielką pustkę po stracie ojca. Osamotnienie, pustka po stracie osoby najbliższej towarzyszą powodom. O złym samopoczuciu, uczuciu pustki, przygnębienia, żalu, rozpaczy zeznała sama powódka, której zeznania korelują z zeznaniami świadków. Wypowiedzi powódki na rozprawie w dniu 06 września 2019 r. były spójne, przepełnione smutkiem i żalem.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd uznał, że adekwatną do rozmiaru krzywdy kwotą zadośćuczynienia w stosunku do każdego z powodów jest kwota po 200.000 zł. Uwzględniając, że pozwany dotychczas wypłacił część zadośćuczynienia wymienionym, zasądzono od pozwanego w stosunku do:

a) powódki M. T. (1) kwotę 165.000 zł (200.000 zł –wypłacone 35.000 zł),

b) małoletnich powodów M. T. (2) i M. T. (3) po 160.000 zł (200.000 zł –wypłacone po 40.000 zł),

o czym orzeczono na podstawie art. 446 § 4 k.c. w zw. 436 § 1 k.c. i w zw. z art. 822 k.c. i art. 34 ust. 1 i art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, U.i P.(pkt I, IV, IX wyroku).

Niewątpliwie wyrokiem karnym na rzecz powódki M. T. (1) zasądzono nawiązkę w wysokości 25.000 zł. Jednakże przyznanie nawiązki ma charakter zryczałtowanego odszkodowania i służy „naprawie” sytuacji życiowej, która to uległa znacznemu pogorszeniu w związku ze śmiercią pokrzywdzonego. Ponadto środki uzyskane przez powodów w kwocie ok. 600.000 zł nie mogą być odliczone od zadośćuczynienia, albowiem pochodzą z innych tytułów tj. z tytułu dobrowolnych świadczeń.

W dalszej części odniesiono się do żądania odszkodowania w łącznej kwocie 160.000 zł, które obejmowało:

a) zniszczenie motocykla o wartości 60.000 zł,

b) zniszczenie wyposażenia motocykla i odzieży o wartości 20.697 zł,

c) straty związane z działalnością gospodarczą o wartości 39.300 zł.

d) koszty pogrzebu o wartości 40.000 zł.

Analizując odpowiedzialność pozwanego zakładu, należy wskazać, że zgodnie z art. 34 a ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, U.i P., z ubezpieczenia O. posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Stosownie do treści art. 36 ust. 1 pkt 1 tej ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Odesłanie zawarte w art. 36 ust. 1 przywołanej ustawy dotyczące ustalenia i wypłaty odszkodowania w graniach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym oznacza konieczność odwołania się do obowiązującego prawa, czyli do przepisów kodeksu cywilnego regulującego odpowiedzialność cywilną wskazanych osób (tj. art. 435-437 k.c.), a w szczególności do art. 361 § 1 i 2 k.c.

Odpowiedzialność posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym kształtuje się na zasadach ogólnych, czyli na zasadzie winy - art. 436 § 2 k.c. W przepisach art. 436 § 2 k.c. i art. 361 k.c. zawarte są reguły nakazujące przestrzeganie zasad pełnego odszkodowania w graniach adekwatnego związku przyczynowego. Szkoda jest uszczerbkiem w prawnie chronionych dobrach wyrażających się w różnicy miedzy stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby następnie wytworzyć się w normalnej kolei rzeczy, a stanem jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiążę powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej. Każdorazowo granice obowiązku naprawienia szkody wyznaczane są przez tzw. normalny związek przyczynowy między zdarzeniem wywołującym uszczerbek, a szkodą.

W okolicznościach niniejszej sprawy, bezspornym było, że do zdarzenia doszło podczas, gdy M. T. (4) podróżował motocyklem. Wskutek zdarzenia komunikacyjnego, motocykl uległ zniszczeniu. Powodowie nie przedstawili żadnego dowodu na okoliczność wysokości szkody z tytułu zniszczonego motocykla. Niewątpliwie ustalenie wysokości szkody w tym zakresie wymagało wiedzy specjalnej, a strona nie złożyła wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Warto również wspomnieć, że powódka otrzymała odszkodowanie za zniszczony pojazd od ubezpieczyciela, który swoją ochroną objął przedmiotowy pojazd, przy czym nie pamiętała jaką kwotę jej przyznano.

Strona powodowa przedstawiła dokumenty w postaci faktur na okoliczność wyposażenia motocykla, odzieży, dodatkowych akcesoriów motocyklisty na kwotę 7.507,60 zł netto, tj, rękawice - 305,59 zł, kurtka - 1.168,86 zł, spodnie - 813,01 zł, sakwa 691,06 zł netto, telefon - 1.399 zł netto, kask z systemem słuchawkowym - 3.130,08 zł (sąd nie uwzględnił faktury za tłumik, tłumik był bowiem zamontowany w pojeździe i uległ uszkodzeniu). Podnieść należy, że zakup rzeczy wymienionych w fakturach został rozliczony w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i powodowie otrzymali zwrot podatku V.(vide: oświadczenie pełnomocnika powodów – k. 229). Dlatego Sąd przyjął do wyliczeń wysokości szkody ceny netto. Z uwagi na to, że większość rzeczy została zakupiona w 2013 r., sąd odliczył 50% zużycia. Z tych przyczyn Sąd przyjął, że powodowie ponieśli szkodę z tego tytułu w wysokości 3.753,80 zł.

Powodowie nie przedstawili dowodu na okoliczność wartości rzeczy, które nie znalazły pokrycia w fakturach (chodzi tutaj o torbę). Podobnie należy odnieść się do dodatkowej odzieży, którą miał na sobie lub przy sobie zmarły, wyliczoną przez powódkę na kwotę 4.000 zł w postaci: dwóch koszul, podkoszulka, bluzy, swetra, dwóch par spodnie, okularów – nie znajduje potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym, zarówno pod względem ilości posiadanej odzieży jak i jej wysokości. Przy czym w stosunku do tej części odszkodowania Sąd miał na względzie art. 322 k.p.c. Sąd bowiem przyjął, że w chwili wypadku, zmarły posiadał na sobie część wymienionej garderoby, albowiem odzież motocyklową nakłada się na odzież. Dlatego też, w tym zakresie, w ocenie Sądu, kwota 300 zł winna pokryć wskazaną stratę.

W tym miejscu warto wskazać, że w postępowaniu cywilnym zasadniczo rola sądu ogranicza się do oceny dowodów przeprowadzonych z inicjatyw stron. Wprawdzie, art. 232 zd. 2 k.p.c., stanowi, że sąd może odpuścić dowód niezawnioskowany przez strony, jednakże w kontekście art. 3 k.p.c. ma charakter wyjątkowy i nie może stanowić podstawy do zastępowania przez sąd inicjatywy dowodowej stron. Dopuszczenie dowodu z urzędu, oznaczałby że sąd działa na korzyść jednej ze stron sporu. Obie strony były reprezentowane przez profesjonalnym pełnomocników, dlatego też sąd nie znalazł podstaw by działać w tym zakresie z urzędu. Ciężar wykazania powstania i wysokości szkody spoczywał na stronie powodowej.

Strona powodowa w ramach odszkodowania żądała zasądzenia kwoty 39.300 zł tytułem strat związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W ocenie Sądu żądania w tym zakresie nie zostały udowodnione.

Wskazać bowiem należy, że powodowie nie przedłożyli dokumentów przedstawiających kosztów przeszkolenia pracownika. Nie wykazali aby ponieśli jakiekolwiek straty dochodów związane z konserwacją i sprzedażą opon. Podnieść należy, że M. T. (1) zeznała, że wszystkie opony zostały sprzedane. Nie wykazano zaś, aby powstała z tego tytułu strata. Nie udowodniono również jakie były koszty związane z wypowiedzeniem umów kredytowych i czy te wydatki miały bezpośredni związek ze zdarzeniem.

Jak wynika z analizy sytuacji majątkowej powodów zarówno przed śmiercią M. T. (4), jak i po jego śmierci – poziom dochodów nie uległ znacznemu obniżeniu. Dochody uzyskiwane z działalności prowadzonej przez męża powódki są porównywalne z aktualnymi dochodami samej powódki.

W ocenie Sądu, poczynione działania (dotyczy to nakładów związanych ze zmianą systemu informatycznego, wykonania nowej reklamy, modernizacji istniejących reklam) związane z przystosowaniem działalności gospodarczej do nowego podmiotu, z którym współpracę podjęła M. T. (1), nie były bezpośrednio związane ze zdarzeniem. Jak wskazała M. T. (1) na rozprawie w dniu 6 września 2019 r. nie była zobligowana do kontynuowania umów zawartych za życia M. T. (4). Kierując się kalkulacją ekonomiczną, M. T. (1) dokonała zmiany podmiotu na E. i ponosi niższą opłatę franczyzową. Powyższa decyzja to podjęte przez nią ryzyko związane z prowadzeniem działalności i wiążące się ze zmianą systemu informatycznego, wykonaniem nowej reklamy, modernizacją istniejących reklam, co wliczone jest w koszt jej prowadzenia.

Wskazać należy, że M. T. (1) mogła kontynuować współpracę z dotychczasowym podmiotem, który zachęcał do zawarcia z nim umowy, m.in. przez 3 miesiące odstępując od pobierania opłat.

Reasumując Sąd uznał, że żądanie odszkodowania za uszkodzone mienie jest udowodnione co do kwoty 3.753,80 zł oraz co do kwoty 300 zł tytułem odszkodowania za pozostałą odzież, co łącznie dało kwotę 4.053,80 zł. Mając na uwadze, że powodowie jako spadkobiercy zmarłego dziedziczą w częściach równych, kwotę 4.053,80 zł należało podzielić na 3 części. W związku z tym, Sąd zasądził na rzecz każdego z powodów kwotę po 1.351,26 zł na podstawie art. 34 i 36 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, U. i P.w zw. z art. 415 k.c. i 436 § 2 k.c. w zw. z art. 361 k.c. oraz 822 k.c. (vide: wyrok pkt II, V i X).

W pozostałym zakresie powództwo o odszkodowanie, Sąd oddalił jako nieudowodnione.

Odnosząc się do żądania zwrotu kosztów pogrzebu, podstawą prawną stanowi art. 446 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty pogrzebu, temu kto je poniósł.

Powódka udokumentowała wydatki związane z pogrzebem na łączną kwotę 36.301,01 zł (vide: faktury k. 18, 19, 20,21, 22, 28, zdjęcie nagrobka k. 35). Pozwany nie wykazał, aby koszty te były wygórowane i nie odpowiadały lokalnym zwyczajom.

W toku postępowania likwidacyjnego, pozwany wypłacił M. T. (1) kwotę 16.301,01 zł oraz 10.000 zł tytułem nagrobka (łącznie wypłacono kwotę 26.301,01 zł). Na marginesie należy wskazać, że pozwany odmówił wypłaty kosztów postawienia nagrobka na kwotę 20.000 zł, przyznając jedynie kwotę 10.000 zł, albowiem zdjęcie nagrobka było nieczytelne.

W ocenie Sądu, postawienie nagrobka na kwotę 20.000 zł oscyluje wokół kosztów zwyczajowo przyjętych. Dlatego, Sąd uznał za zasadne przyznanie powódce kwotę 10.000 zł tytułem zwrotu kosztów pochówku, o czym orzeczono w pkt. II wyroku, w pozostałym zakresie zaś powództwo zostało oddalone, jako pozbawione uzasadnionych podstaw.

Ponadto małoletni powodowie domagali się zasądzenia od pozwanego renty.

Zgodnie z art. 446 § 2 k.c., osoba względem, której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego naprawienia szkody – renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Renta ma charakter odszkodowawczy, stanowi wynagrodzenie straty, jakiej doznała osoba uprawniona do alimentacji przez niemożność uzyskania świadczenia zezwalającego na zaspokojenie jej wszystkich potrzeb. Zmierza zatem do restytucji, w granicach możliwych do zrealizowania, stanu rzeczy, jaki istniał w chwili zdarzenia wywołującego szkodę. Określenie wysokości należnego uprawnionemu świadczenia uwzględniać powinno kwotę, jaką zobowiązany alimentowałby go oraz otrzymywaną od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych rentę rodzinną.

Przy ustalaniu zakresu zobowiązania zmarłego, który był obciążony obowiązkiem alimentacyjnym, sąd musi dokonać oceny nie tylko rzeczywiście uzyskiwanych przez niego dochodów, ale i jego możliwości zarobkowych. Wyznaczenie tych możliwości powinno być oparte na realnych podstawach, przemawiających za tym, że z dużym stopniem prawdopodobieństwa zmarły osiągnąłby oznaczone dochody (zobacz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2010 r., I CSK 702/09, Lex 688668).

W niniejszej sprawie bezspornym było, że ojciec małoletnich powodów był osobą, na której ciążył ustawowy obowiązek alimentacyjny, zgodnie z art. 128 i 133 k.r.o. Średni dochód netto osiągany przez M. T. (4) wynosił 71.137,64 zł rocznie. Po urodzeniu dzieci, M. T. (4) partycypował w kosztach ich utrzymania, finansował hobby dzieci, tym naukę jazdy konnej, wyjazdy na turnieje, utrzymanie konia, koszty korepetycji. Nadto, dzieci w okresie wakacyjnym lub ferii zimowych spędzały czas poza granicami kraju. Ponadto aktywnie uczestniczył w ich wychowaniu.

Zasygnalizować wypada, że nie chodzi o zwykle matematyczne przerachowanie dochodu zmarłego na liczbę członków rodziny. W przyznaniu renty wyrównawczej konieczne jest odwołanie się do potrzeb uprawnionego i możliwości zarobkowych zmarłego. Do tych samych przesłanek nawiązał ustawodawca w art. 135 § 1 k.r.o., w którym wyznaczył zakres obowiązku alimentacyjnego (tak SN w wyroku z dnia 30 stycznia 2015 r. w sprawie III CSK 132/14, OSNC-ZD 2016/2/31). Celem renty alimentacyjnej jest naprawienie szkody polegającej na tym, że uprawniony do alimentów nie może ich uzyskać wobec śmierci zobowiązanego (tak J. Gudowski, G.Bieniek - Kodeks cywilny. Komentarz. Księga trzecia. Zobowiązania pod red. J. Gudowskiego, LexisNexis 2013, teza 9 do art. 446 k.c.; podobnie SA w Warszawie w wyroku z dnia 30 listopada 2016 r. w sprawie VI ACa 1150/15, LEX nr 2342377; SA w Lublinie w wyroku z dnia 28 stycznia 2016 r. w sprawie I ACa 567/15, LEX nr 2000397). Zatem koszty utrzymania małoletnich nie są tylko determinowane miesięcznym wyżywaniem, ubraniem, zakupem środków higieny, dojazdami do szkoły i zajęć pozalekcyjnych, czy zapewnieniem odpowiedniej rozrywki.

Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że standard życia rodziny powodów był wysoki. Jak wynika z przedłożonych dokumentów, jak również z zeznań powódki będącej przedstawicielką ustawową małoletnich powodów, dzieci uczęszczają do państwowych szkół, jednakże mają liczne – drogie zainteresowania. Chodzi tutaj głównie o naukę jazdy konnej M. oraz wszystkich wydatków z tym związanych tj. turnusów, utrzymanie konia, specjalnego ubioru, nauki jazdy konnej. W przypadku małoletniej powódki są to zajęcia pozalekcyjne. Na podobne zajęcia uczęszcza M..

Przy hipotetycznym założeniu, że nie doszłoby do wypadku, w ocenie Sądu – w dalszym ciągu pasje, hobby, zainteresowania byłyby realizowane. Zasądzona art. 446 § 2 k.c. renta nie może być wyższa od kwoty, którą zmarły byłby zobowiązany świadczyć z tytułu obowiązku alimentacyjnego.

Należy również pamiętać, że aktualnie cały ciężar utrzymania i osobistej pieczy nad małoletnimi powodami spoczywa na powódce M. T. (1), która nie będzie mogła liczyć na wsparcie ze strony ich ojca. Potrzeby małoletnich powodów wyznaczają nie tylko zapewnienie minimalnych warunków życiowych, lecz zapewnieniu im rozwoju psychofizycznego, w tym realizowanie ich dotychczasowych pasji.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sąd, biorąc pod uwagę otrzymywane świadczenie rentowe z Z., zasadne było uwzględnienie roszczenia o zasądzenie renty po 1.500 zł na rzecz każdego z małoletnich powodów. W pozostałym zakresie powództwo jako pozbawione racji podlegało oddaleniu.

Powodowie zgłosili nadto żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku z dnia 20 września 2015 r. na podstawie art. 189 k.p.c.

Sąd uznał, że brak jest podstaw do ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Pozwany co do zasady nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 20 września 2015 r. Dlatego też odpada jedna z podstaw orzekania o ustaleniu odpowiedzialności na przyszłość – ewentualne trudności dowodowe przy ustalaniu odpowiedzialności, związane z upływem czasu od dnia zdarzenia. Wobec tego, o ile w przyszłości powodowie zdecyduje się dochodzić kolejnych roszczeń z tytułu następstw wypadku, w zasadzie będą musieli wykazać jedynie zaistnienie szkody i jej wysokość, a także adekwatny związek przyczynowy pomiędzy jej wystąpieniem a przedmiotowym wypadkiem, co zawsze i tak jest badane w toku postępowania. Dlatego też w ocenie Sądu brak jest po stronie powodów wymaganego interesu prawnego, stąd żądanie o ustalanie podlegało oddaleniu.

O odsetkach, Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c. Powodowie domagali się zasądzenia zadośćuczynienia i odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 września 2016 r. Na rozprawie w dniu 6 września 2019 r. pełnomocnik powodów oświadczył, że w dniu 29 września 2016 r. zostało pozwanemu doręczone wezwanie do zapłaty (k. 33).

W związku z tym, biorąc pod uwagę treść art. 817 § 1 i 2 k.c. doliczono do ww. daty 30 dni, a następnie 14 dni –z uwagi na to, że sprawa wymagała wyjaśnień. Dlatego też, Sąd zasadził odsetki od dnia 13 listopada 2016 r. do dnia zapłaty – uznając, że pozwany pozostaje w opóźnieniu w zakresie żądania zadośćuczynienia i żądania odszkodowania. Wskazać należy, że żądania powodów były sprecyzowane i dostatecznie umotywowane. Stan istniejący w chwili doręczenia wezwania uzasadniał wypłatę świadczeń.

Z kolei w przypadku żądania zapłaty odsetek od rat renty wyrównawczej, Sąd

zasądził rentę za okres od 29 września 2016 r. do dnia 30 listopada 2016 r. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 listopada 2016 r. – a więc przyjmując wystarczający termin do wypłaty świadczeń, upływ 30 dni i 14 dni. Z kolei zaś kolejne raty renty, poczynając od miesiąca grudnia 2016 r. płatne są wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia w płatności którejkolwiek z raty.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 k.p.c. Strona powodowa żądała zasądzenia jedynie kosztów zastępstwa procesowego (por. protokół k. 361, stawka minimalna wynosi 10.800 zł). Strona pozwana poniosła zaś koszty procesu obejmujące koszty zastępstwa procesowego oraz wydatki na wynagrodzenie biegłego w kwocie 841,88 zł. Biorąc pod uwagę wynik procesu (strona powodowa uległa w zasadniczej części w zakresie żądania odszkodowania, strona pozwana zaś w przeważającej części co do zadośćuczynienia i renty), Sąd uznał, że udział w kosztach każdej ze stron był podobny, dlatego też zasadne było wzajemne zniesienie kosztów procesu.

O nieuiszczonych w niniejszej sprawie kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Sąd nie obciążał powodów kosztami sądowymi, mając na względzie okoliczności niniejszej sprawy.

Sąd obciążył kosztami sądowymi pozwanego, mając na względzie wynik

procesu. Powodowie domagali się zasądzenia solidarnie odszkodowania w łącznej kwocie 160.000 zł, opłata od pozwu została określona na kwotę 8.000 zł, z czego powodowie zapłacili 5.800 zł, pozostała do zapłaty opłata sądowa w kwocie 2.200 zł. Pozwany przegrał w tym zakresie sprawę w 8,8% (14.053,78 zł x 100% :160.000). Oznacza to, że pozwany winien uiścić kwotę 193,60 zł.

Powódka, M. T. (1) utrzymała się z żądaniem zadośćuczynienia na poziomie 82,50% (165.000 zł x 100:200.000 zł), zaś małoletni powodowie w 80%. Opłata od zadośćuczynienia od każdego z powodów wynosiła po 10.000 zł. Oznacza to, że pozwany z uwagi na wynik procesu winien uiścić koszty: 8.250 zł, 8.000 zł i 8.000 zł z tytułu nieuiszczonych opłat sądowych.

Opłata od żądania zasadzenia renty została określona na kwotę po 1.200 zł, powodowie utrzymali się z żądaniem na poziomie kwoty 1.500 zł, co oznacza, że wygrali w zakresie 75%, czyli należne opłaty od pozwanego wynoszą po 900 zł (75% z kwoty 1.200 zł).

W związku z tym, suma opłat sądowych nieuiszczonych przez strony i odpowiadająca poziomowi przegrania sprawy przez pozwanego to 26.243,60 zł (8.250 zł, 8.000 x 2; 900 zł x 2, 193,60). Dodatkowo Sąd obciążył wymienionego kwotą 420,93 zł (tj. ½ kwoty z 841,87 zł stanowiącej nieuiszczone wydatki na wynagrodzenie biegłego) co dało łącznie kwotę 26.664,53 zł.

sędzia Ewa Oknińska

Przewodniczący:	SSO Ewa Oknińska
Protokolant:	sekretarz sądowy Paula Łożyńska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE