UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 kwietnia 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wykonując prawomocny wyrok Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. przeliczył od dnia 24 sierpnia 2012 r. tj. od daty określonej wyrokiem Sądu emeryturę należną E. Z. (1) przyjmując do ustalenia podstawy wymiaru tego świadczenia przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych z lat 1973-1987, 1991-1994 i 2000. (...) wyniósł 82,80%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wwpw 82,80% przez kwotę bazową 2.974,69 zł wyniosła 2.463,04 zł, a po waloryzacji od 1 marca 2017 r. 2.681,39 zł i od 1 marca 2018 r. - 2.761,30 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił 25 lat i 9 miesięcy okresów składkowych oraz 1 rok i 7 miesięcy okresów nieskładkowych. Wysokość świadczenia ustalono na kwotę 1.565,90 zł, po waloryzacjach od 1 marca 2017 r.- 1.704,66 zł.

W odwołaniu od powyższej decyzji E. Z. (1) zarzucił organowi rentowemu:

- nieuwzględnienie okresu zatrudnienia, a w konsekwencji również wynagrodzenia za okres służby w Jednostce Wojskowej nr (...) w okresie od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r.,

- nieprawidłowe ustalenie okresu pełnienia służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim od 1 maja 1973 r. do 6 maja 1974 r., gdy faktycznie ubezpieczony służbę w wojsku pełnił od 16 kwietnia 1973 r. do 6 maja 1974 r.,

- nieuwzględnienie w stażu pracy okresu zatrudnienia od 1 marca 1985 r. do 30 września 1990 r., a w konsekwencji wynagrodzenia za ten okres,

- niewłaściwe przyjęcie jako daty początkowej wypłaty przeliczonej emerytury tj. 28 lutego 2013 r., zamiast prawidłowej 24 sierpnia 2012 r. (od nabycia prawa do świadczenia),

- niewłaściwe ustalenie okresów składkowych.

Ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez:

- uwzględnienie okresu zatrudnienia i otrzymywanego wynagrodzenia w Jednostce Wojskowej nr (...) w C. od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r., i w konsekwencji przyjęcie wwpw 95,67% zamiast 64,33% za rok 1973. Ubezpieczony wskazał, że w okresie tego zatrudnienia przysługiwało mu wynagrodzenie w wysokości 9,40/godz. i 30% dodatku, a nadto, iż za okres od 1 stycznia do 30 kwietnia 1973 r. otrzymał wynagrodzenie w kwocie 10.671 zł oraz dodatek w wysokości 21.600 zł;

- prawidłowe zaliczenie całego okresu służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim od 16 kwietnia 1973 r. do 6 maja 1974 r. i wynagrodzenia z tego okresu do podstawy wyliczenia emerytury;

- zaliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 1 marca 1985 r. do 30 września 1990 r. i wynagrodzenia do podstawy wymiaru emerytury. Ubezpieczony przedłożył w tym zakresie zaświadczenie Rp-7 z dnia 4 kwietnia 2001 r. dotyczące jego zatrudnienia oraz zarobków we wskazanym okresie w Usługowo- (...) w C.;

- przyjęcie jako podstawy wyliczenia emerytury wynagrodzeń z 20 najkorzystniejszych dla ubezpieczonego lat zatrudnienia tj. z lat 1972-1988, 1991-1993;

- przyjęcie wskaźnika podstawy wymiaru 90,67%, zamiast 82,80 %,

- ustalenie prawa do emerytury na dzień 24 sierpnia 2012 r.

Nadto wniósł o wypłatę zaległego świadczenia licząc od dnia 24 sierpnia 2012 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości wskazując, że w decyzji z dnia 20 kwietnia 2018 r. zostały w całości uwzględnione postanowienia zawarte w wyroku Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. o sygn. akt VII U 3675/12.

Na rozprawie w dnu 3 października 2018 r. ubezpieczony oświadczył, że podtrzymuje swoje odwołanie i wnosi o zwrot akt organowi rentowemu celem uzupełnienia decyzji o wskazanie podstawy faktycznej i prawnej, a nadto dodatkowo wniósł o wypłatę świadczenia emerytalnego za okres od jego przyznania do końca grudnia 2013 r. Odwołujący się wskazał także, że chciałby otrzymać wyrównanie świadczenia za ten okres w kwocie wynikającej z wyroku Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. Ubezpieczony wskazał przy tym, że w jego ocenie Sąd Okręgowy w tym wyroku zaniżył wysokość otrzymywanego przez niego wynagrodzenia mimo, że dysponował wyciągiem z listy płac i zaświadczeniem dołączonym do odwołania. Sąd określając należne ubezpieczonemu wynagrodzenie za rok 1973 nie wziął pod uwagę zarobku w kwocie 10.300 zł otrzymanego w jednostce wojskowej (...). Natomiast Sąd ten wziął pod uwagę hipotetyczne wynagrodzenie uzyskane w kolejnej jednostce. Również wyrokiem Sądu nie objęto zarobków za rok 1972, a w ocenie odwołującego się powinny być uwzględnione. Ubezpieczony przyznał przy tym, że wniosek o uwzględnienie zarobków za rok 1972 składa po raz pierwszy dopiero w tej chwili. Ubezpieczony wyjaśnił również, że nie składał w ZUS Rp-7 załączonego do odwołania.

Wyrokiem z dnia 3 października 2018 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych przekazał wniosek ubezpieczonego o przeliczenie świadczenia, złożony ustnie do protokołu rozprawy z dnia 3 października 2018 r. organowi rentowemu w celu jego rozpoznania i wydania decyzji (punkt I) oraz oddalił odwołanie (punkt II).

Powyższe orzeczenie Sąd Okręgowy oparł o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

W dniu 7 sierpnia 2013 r. E. Z. (1) złożył w ZUS wniosek o emeryturę. Ubezpieczony wniósł o przyjęcie jako podstawy wymiaru świadczenia emerytalnego podstawy wymiaru wcześniej przyznanej renty. Dodatkowo domagał się uwzględnienia w jego stażu ubezpieczeniowym okresu zatrudnienia od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. w Jednostce Wojskowej (...). Decyzją z dnia 14 września 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał E. Z. (1) prawo do emerytury od 24 sierpnia 2012 r., to jest od osiągnięcia wieku emerytalnego na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227 ze zm.). Wysokość emerytury obliczono z uwzględnieniem do podstawy wymiaru świadczenia wynagrodzenia z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia (z lat 1975-1989, 1991-1994, 2000). Wskaźnik podstawy wymiaru wynosi 36,97%. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto 18 lat i 9 miesięcy okresów składkowych oraz 1 rok i 7 miesięcy okresów nieskładkowych. Wysokość świadczenia ustalono na kwotę 994,26 zł. Jednocześnie wypłata świadczenia została zawieszona z powodu zbiegu z prawem do innego świadczenia.

W piśmie z dnia 18 grudnia 2012 r. E. Z. (1) zwrócił się o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem nowych dokumentów potwierdzających staż ubezpieczeniowy. Przedłożył wówczas zaświadczenie z dnia 24 października 2012 r. o zatrudnieniu od 1 lipca 1976 r. do 30 lipca 1984 r. w (...) w G. ze wskazaniem wynagrodzeń z lat 1979-1984. W wyniku rozpatrzenia tego wniosku decyzją z dnia 18 lutego 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. ustalił nowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy i stosownie podwyższył świadczenie od 1 grudnia 2012 r. (tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o przeliczenie). Organ rentowy, uwzględniając zaświadczenie o zarobkach uzyskiwanych przez wnioskodawcę w latach 1979-1984, ustalił nowy, wyższy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury, to jest 77,17% z wynagrodzeń wybranych z 20 najkorzystniejszych dla ubezpieczonego lat z całego okresu ubezpieczenia, a mianowicie z lat 1975-1989, 1991-1994 i 2000. Świadczenie zostało podwyższone z uwzględnieniem kwoty bazowej aktualnej na dzień złożenia wniosku, czyli 2.974,69 zł. Podstawa wymiaru wynikająca z pomnożenia podanych wyżej czynników wynosi 2.295,57 zł. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto 18 lat i 9 miesięcy okresów składkowych oraz 1 rok i 7 miesięcy okresów nieskładkowych. Wysokość świadczenia ustalono na kwotę 1.299,07 zł. Jednocześnie wypłata świadczenia została zawieszona z powodu zbiegu z prawem do innego świadczenia.

W dniu 12 stycznia 2014 r. ubezpieczony złożył wniosek o wznowienie wypłaty świadczenia emertytalnego. Decyzją z dnia 7 kwietnia 2014 r. organ rentowy, uwzględniając wniosek podjął wypłatę zawieszonej emerytury od dnia 1 stycznia 2014 r., to jest od miesiąca, w którym wpłynął wniosek. Dokonano przy tym potrącenia kwoty 2.912,85 zł „na pokrycie innych należności”. Kwota ta stanowiła nadpłatę emerytury wojskowej podlegającą zwrotowi. Wysokość świadczenia ustalono tak samo jak w decyzji z dnia 18 lutego 2013 r. tj. przy przyjęciu (...) w wysokości 77,17% (zarobki z lat 1975-1989, 1991-1994, 2000), kwoty bazowej 2974,69 zł, stażu ubezpieczeniowego: 18 lat i 9 miesięcy okresów składkowych oraz 1 rok i 7 miesięcy okresów nieskładkowych.

W piśmie z dnia 12 stycznia 2014 r., poza wnioskiem o podjęcie wypłaty zawieszonego świadczenia, ubezpieczony wniósł o doliczenie do jego stażu ubezpieczeniowego okresu służby wojskowej od 25 października 1966 r. roku do 15 października 1971 r. oraz od 30 marca 1973 r. do 6 maja 1974 r. Decyzją z dnia 11 kwietnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał E. Z. (1) emeryturę w podwyższonej wysokości od dnia 1 stycznia 2014 r., to jest od miesiąca, w którym został złożony wniosek. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto 24 lata, 7 miesięcy i 17 dni okresów składkowych oraz 1 rok i 7 miesięcy i 4 dni okresów nieskładkowych. Organ zaliczył do stażu pracy wnioskodawcy okresy służby wojskowej od 25 października 1966 r. do 22 lipca 1971 r. (zamiast do 15 października 1971 r.) oraz od 30 marca 1973 r. do 6 maja 1974 r. Wysokość podstawy wymiaru świadczenia ustalono przy przyjęciu (...) w wysokości 77,17% (zarobki z lat 1975-1989, 1991-1994, 2000) i kwoty bazowej 2.974,69 zł. Wysokość świadczenia wyliczono na kwotę 1.473,07 zł, po waloryzacji od 1 marca 2013 r. – 1.531,99 zł, od 1 marca 2014 r. - 1.556,50 zł. Dokonano przy tym potrącenia kwoty 2.912,85 zł „na pokrycie innych należności”. Kwota ta stanowiła nadpłatę emerytury wojskowej podlegającą zwrotowi.

W piśmie z dnia 13 lutego 2014 r. ubezpieczony wniósł o przyznanie mu emerytury w kwocie zaliczkowej. Decyzją z dnia 9 kwietnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w S. odmówił ustalenia emerytury zaliczkowej wskazując, że ubezpieczonemu już przyznano świadczenie emerytalne, którego wypłata była początkowo zawieszona, a od 1 stycznia 2014 r. wznowiono wypłatę.

Decyzją z dnia 19 kwietnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. ustalił wysokość emerytury należnej E. Z. (1) w związku z zakończeniem potrąceń. Wskazano, że wysokość świadczenia wynosi od 1 czerwca 2014 r. – 1.556,50 zł.

Ubezpieczony wniósł odwołania od powyższych decyzji z dnia: 14 września 2012 r., 18 lutego 2013 r., 7 kwietnia 2014 r., 9 kwietnia 2014 r., 11 kwietnia 2014 r. i 19 kwietnia 2014 r. Sprawy z odwołań ubezpieczonego od powyższych decyzji toczyły się przed Sądem Okręgowym w Szczecinie pod sygn. akt VIIU 3675/12. Ubezpieczony w toku tego postępowania sądowego domagał się:

- ustalenia wysokości świadczenia przy przyjęciu podstawy wymiaru poprzednio pobieranej przez niego renty,

- doliczenia do okresu ubezpieczenia okresu zatrudnienia od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. w jednostce wojskowej,

- przyjęcia do podstawy wymiaru świadczenia wynagrodzenia z 10 lat od 1975 r. do 1984 r., który jest w jego ocenie korzystniejszy,

- doliczenia okresy służby wojskowej od 25 października 1966 r. do 15 października 1971 r. oraz od 30 marca 1973 r. do 6 maja 1974 r. i ustalenia wysokości wynagrodzenia z tego okresu,

- przyjęcia jako wynagrodzenia za lata 1975-1978 średniej wynagrodzeń z lat od 1979 r. do 1984 r.,

- doliczenia okresu pobierania renty,

- wydania przez organ rentowy decyzji ustalającej wysokość emerytury w kwocie zaliczkowej określonej przez ubezpieczonego na kwotę 2.059 zł.

Ubezpieczony kwestionował ponadto prawidłowość dokonanego potrącenia w decyzjach z dnia 7 kwietnia 2014 r. i 11 kwietnia 2014 r. Ubezpieczony podnosił ponadto, że niezasadnie przyznano mu prawo do emerytury niepełnej. W ocenie ubezpieczonego jego okres składkowy wynosi bowiem 28 lat i 1 miesiąc, a nieskładkowy 5 lat i 9 miesięcy, i winien otrzymać emeryturę w pełnej wysokości.

Odnośnie decyzji z dnia 7 kwietnia 2014 r. ubezpieczony zakwestionował także datę, od której podjęto wypłatę zawieszonego świadczenia (organ rentowy podjął wypłatę od 1 stycznia 2014 r., tj. od daty złożenia wniosku w tej sprawie) wskazując, że prawo do emerytury przysługuje mu od 24 sierpnia 2012 r. i od tego czasu należą mu się świadczenia. Zakwestionował również prawidłowość dokonanego potrącenia.

Odnośnie decyzji z dnia 11 kwietnia 2014 r. ubezpieczony kwestionował datę początkową przyznania podwyższonego świadczenia oraz prawidłowość ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury i okresów składkowych związanych ze służbą wojskową.

Wyrokiem z dnia 22 lutego 2016 r., sygn. akt VII U 3675/12, Sąd Okręgowy w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu odwołania E. Z. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 14 września 2012 r., 18 lutego 2013 r., 7 kwietnia 2014 r., 9 kwietnia 2014 r., 11 kwietnia 2014 r. i 19 kwietnia 2014 r. zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że do ustalenia wysokości emerytury z dniem nabycia prawa do świadczenia przyjmuje również okresy:

- od 25 października 1966 r. do 15 października 1971 r. z tytułu pełnienia zasadniczej służby wojskowej,

- od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. z tytułu zatrudnienia w Jednostce Wojskowej (...) w C.,

- od 16 kwietnia 1973 r. do 6 maja 1974 r. z tytułu pełnienia służby zawodowej w Ludowym Wojsku Polskim

oraz ustalił wysokość uposażenia z tytułu pełnienia służby zawodowej w Ludowym Wojsku Polskim

- w roku 1973 na kwotę 21.600 zł,

- w roku 1974 na kwotę 7.250 zł,

nadto ustala wysokość wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu (...) w G.

- w roku 1975 na kwotę 21.142 zł

- w roku 1976 na kwotę 21.204 zł

- w roku 1977 na kwotę 24.696 zł

- w roku 1978 na kwotę 24.549 zł

oraz oddalił odwołania w pozostałym zakresie (pkt I).

W punkcie II wyroku oddalił odwołanie od decyzji z dnia 9 kwietnia 2014 r. w całości.

Za uzasadniane Sąd Okręgowy uznał wnioski ubezpieczonego o uwzględnienie w jego stażu ubezpieczeniowym okresów pełnienia zasadniczej wskazanych powyżej oraz zarzut ubezpieczonego, że organ rentowy przed podjęciem decyzji o zawieszeniu wypłaty świadczenia powinien z urzędu dokonać analizy, które świadczenie było dla ubezpieczonego korzystniejsze: czy emerytura wojskowa, czy emerytura ZUS.

Odnośnie wniosku ubezpieczonego o ustalenie wysokości przysługujących mu w latach 1973-1978 wynagrodzeń Sąd Okręgowy ustaleń w tym zakresie dokonał w oparciu o opinię biegłego. Zaś wyliczenia zarobków ubezpieczonego z okresu zatrudnienia od 5 września 1974 r. do 31 grudnia 1978 r. w (...) w G. dokonano w oparciu o dostępną dokumentację płacową (przy przyjęciu stawek godzinowych wskazanych w angażach zawartych w aktach pracowniczych). Przy czym na podstawie tej dokumentacji możliwe okazało się wyliczenie wynagrodzeń począwszy dopiero od stycznia 1975 r., za okres od 5 września do 31 grudnia 1974 r. brak było w aktach osobowych dokumentacji płacowej.

Odnośnie okresu od 16 kwietnia 1973 r. do 6 maja 1974 r. wyliczenia dokonano na podstawie obowiązujących w spornym okresie aktów prawnych regulujących kwestie wysokości uposażenia żołnierzy.

Za bezzasadny Sąd Okręgowy uznał wniosek ubezpieczonego o przyjęcie jako wynagrodzenia za lata 1975-1978 średniej wynagrodzeń z lat 1979-1984. Sąd Okręgowy nie znalazł również podstaw do ustalenia wysokości wynagrodzenia ubezpieczonego w okresie od 1 lipca 1976 r. do 31 grudnia 1978 r. i dalej do 1984 roku w oparciu o zapis w świadectwie pracy z dnia 30 lipca 1984 r. dotyczący ostatnio otrzymywanego przez ubezpieczonego wynagrodzenia.

Sąd Okręgowy za bezzasadny uznał wniosek ubezpieczonego o ustalenie wysokości emerytury przy przyjęciu podstawy wymiaru poprzednio pobieranej przez niego renty. Sąd Okręgowy nie znalazł również podstaw prawnych do zaliczenia do okresów ubezpieczenia okresu pobierania przez ubezpieczonego renty. Za bezpodstawne Sąd Okręgowy uznał również żądanie wydania przez organ rentowy decyzji ustalającej wysokość emerytury w kwocie zaliczkowej określonej przez ubezpieczonego na kwotę 2.059 zł.

Wyrokiem z dnia 22 listopada 2016 r., sygn. akt III AUa 351/16, Sąd Apelacyjny w Szczecinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację ubezpieczonego od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 22 lutego 2016 r. Sąd Apelacyjny w pełni podzielił ustalenia i rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt VII U 3675/12. Dodatkowo Sąd Apelacyjny wskazał, że chybione okazały się również zarzuty ubezpieczonego dotyczące potrącenia z przyznanej ubezpieczonemu emerytury kwoty 2.912,85 zł i przekazanie na pokrycie nienależnie pobranej emerytury wojskowej przyznanej w drodze wyjątku za okres od 1 stycznia 2014 r. do 30 marca 2014 r. Zdaniem Sądu Apelacyjnego organ rentowy prawidłowo również podjął wypłatę zawieszonego świadczenia emerytalnego od dnia 1 stycznia 2014 r. Decyzję taką umożliwiło wydanie decyzji przez dyrektora (...) z dnia 24 marca 2014 r. o wstrzymaniu od dnia 1 stycznia 2014 r. wypłaty wojskowej emerytury przyznanej w drodze wyjątku.

Odnośnie zarzutów dotyczących przyjęcia w decyzji z dnia 18 lutego 2013 r. nieprawidłowej daty początkowej wypłaty przeliczonego świadczenia od lutego 2013 r. Sąd Apelacyjny zauważył, że w decyzji z dnia 18 lutego 2013 r., faktycznie omyłkowo jako datę złożenia wniosku podano datę wpływu do ZUS zaświadczenia o zarobkach (to jest 13 lutego 2013 r.), natomiast emerytura została przeliczona prawidłowo od 1 grudnia 2012 r., czyli od miesiąca, w którym do sądu wpłynął wniosek o przeliczenie emerytury.

Powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego ubezpieczony zaskarżył skargą kasacyjną. Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2017 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

Wykonując prawomocny wyrok Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. organ rentowy decyzją z dnia 20 kwietnia 2018 r. przeliczył od dnia 24 sierpnia 2012 r. tj. od daty określonej wyrokiem Sądu emeryturę należną E. Z. (1). Ustalając wysokość emerytury organ rentowy do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych z lat 1973-1987, 1991-1994, 2000. (...) wyniósł 82,80%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wwpw 82,80% przez kwotę bazową 2.974,69 zł wyniosła 2.463,04 zł, po waloryzacji od 1 marca 2017 r. - 2.681,39 zł, od 1 marca 2018 r. - 2.761,30 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił okresy: 25 lat i 9 miesięcy okresów składkowych oraz 1 rok i 7 miesięcy okresów nieskładkowych.

Obliczając wartość emerytury organ rentowy dokonał wyliczenia matematycznego wg następującego wzoru:

1) 24% x 2.974,69 zł (część socjalna tj. 24% kwoty bazowej) = 713,93 zł

2) (309 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 2.463,04 zł (ustalona podstawa wymiaru emerytury) = 824,63 zł

3) (19 miesięcy nieskładkowych x 0,7%) : 12 x 2.463,04 zł (ustalona podstawa wymiaru emerytury) = 27,34 zł

łącznie 1.565,90 zł, po waloryzacjach od 1 marca 2017 r. - 1.704,66 zł.

Organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do wyrównania należności za okres od 1 stycznia 2014 r. (od daty podjęcia wypłaty świadczenia) do 31 maja 2018 r. w kwocie 5.211,47 zł brutto (4.208,44 zł netto).

Organ rentowy ustalając wysokość emerytury w decyzji z dnia 20 kwietnia 2018 r. w całości uwzględnił wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 22 lutego 2016 r.

Organ rentowy po pierwsze zweryfikował przyjęty do wyliczenia wysokości emerytury staż ubezpieczeniowy E. Z., uwzględniając w tym stażu dodatkowo:

- okres pełnienia zasadniczej służby wojskowej od 25 października 1966 r. do 15 października 1971 r. oraz okres pełnienia służby wojskowej zawodowej od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. w Jednostce Wojskowej (...) w C. i od 1 maja 1973 r. do 6 maja 1974 r. w Ludowym Wojsku Polskim.

Organ rentowy dokonał nadto ponownego wyliczenia wysokości podstawy wymiaru świadczenia. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych z lat 1973-1987, 1991-1994, 2000, a (...) wyniósł 82,80%.

Organ rentowy przyjął przy tym:

- za rok 1973 kwotę 21.600 zł ustaloną wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. za okres zatrudnienia w wojsku od 16 kwietnia 1973 r. do 31 grudnia 1973 r.;

- za rok 1974 kwotę 11.890 zł, w tym 7.250 zł ustaloną wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. za okres zatrudnienia w wojsku od 1 stycznia 1974 r. do 6 maja 1974 r. plus 4.640 zł za okres zatrudnienia od 5 września 1974 r. do 31 grudnia 1974 r.;

- za rok 1975 kwotę 21.142 zł ustaloną wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r.

- za rok 1976 kwotę 21.204 zł ustaloną wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r.

- za rok 1977 kwotę 24.696 zł ustaloną wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r.

- za rok 1978 kwotę 24.549 zł ustaloną wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r.

Po ustaleniu powyższego stanu faktycznego oraz na podstawie przepisów prawa niżej powołanych Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd pierwszej instancji najpierw zwrócił uwagę, że zaskarżona w sprawie decyzja z dnia 20 kwietnia 2018 r. została wydana w wykonaniu prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r., sygn. akt VII U 3675/12, w którym Sąd Okręgowy przesądził m.in. to, że do ustalenia wysokości emerytury z dniem nabycia prawa do świadczenia przyjmuje również okresy od 25 października 1966 r. do dnia 15 października 1971 r. z tytułu pełnienia zasadniczej służby wojskowej, od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. z tytułu zatrudnienia w Jednostce Wojskowej (...) w C., od 16 kwietnia 1973 r. do 6 maja 1974 r. z tytułu pełnienia służby zawodowej w Ludowym Wojsku Polskim oraz ustalił wysokość uposażenia z tytułu pełnienia służby zawodowej w Ludowym Wojsku Polskim w roku 1973 na kwotę 21.600 zł, w roku 1974 na kwotę 7.250 zł., nadto ustalił wysokość wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu (...) w G. w roku 1975 na kwotę 21.142 zł, w roku 1976 na kwotę 21.204 zł, w roku 1977 na kwotę 24.696 zł oraz w roku 1978 na kwotę 24.549 zł.

Sąd meriti zwrócił zatem uwagę, że wbrew zarzutom ubezpieczonego organ rentowy ustalając wysokość emerytury w decyzji z dnia 20 kwietnia 2018 r. w całości uwzględnił wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 22 lutego 2016 r. Organ rentowy zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. dokonał ponownego wyliczenia wysokości podstawy wymiaru świadczenia w sposób szczegółowo opisany w dokonanych w niniejszej sprawie ustaleniach faktycznych.

W świetle powyższego sąd pierwszej instancji uznał za zupełnie chybione zarzuty ubezpieczonego dotyczące nieuwzględnienia w jego stażu ubezpieczeniowym okresu zatrudnienia w Jednostce Wojskowej (...) w C. od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. Z karty przebiegu zatrudnienia uwzględnionego przez ZUS przy wyliczaniu stażu ubezpieczeniowego E. Z. wynika bowiem jednoznacznie, że okres tego zatrudnienia został w całości uwzględniony w stażu ubezpieczeniowym E. Z. jako okres składkowy.

Odnośnie kolejnego okresu zatrudnienia w Ludowym Wojsku P. od dnia 16 kwietnia 1973 r. do 6 maja 1974 r. Sąd Okręgowy zauważył, że faktycznie organ rentowy w stażu ubezpieczeniowym E. Z. uwzględnił jedynie okres od 1 maja 1973 r. do 6 maja 1974 r., tymczasem z wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 22 lutego 2016 r. jednoznacznie wynikało, że w Ludowym Wojsku Polskim ubezpieczony pracował w rzeczywistości od 16 kwietnia 1973 r. Sąd orzekający w niniejszym postępowaniu nie mógł jednak przychylić się do wniosku ubezpieczonego o uwzględnienie w jego stażu ubezpieczeniowym całego okresu zatrudnienia od 16 kwietnia 1973 r. do 6 maja 1974 r. w Ludowym Wojsku Polskim. Jednocześnie sąd meriti zwrócił uwagę, że nie kwestionuje tego, że faktycznie w takim właśnie okresie ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu w Ludowym Wojsku Polskim, zostało to bowiem przesądzone w wyroku Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. Jednak w realiach niniejszej sprawy sąd ten przyjął, że organ rentowy dokonał prawidłowego zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego okresu zatrudnienia w Ludowym Wojsku Polskim jedynie w wymiarze od 1 maja 1973 r. do 6 maja 1974 r. bowiem początkowy okres tego zatrudnienia - od 16 kwietnia do 30 kwietnia 1973 r. - pokrywa się w całości z okresem zatrudnienia ubezpieczonego w Jednostce Wojskowej nr (...) w C. (w której ubezpieczony był zatrudniony od dnia 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r.), który ZUS zaliczył skarżącemu w całości w stażu ubezpieczeniowym, jako okres składkowy.

Sąd Okręgowy wyjaśnił przy tym, że zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1270; powoływana dalej jako: ustawa emerytalna), jeżeli okresy, o których mowa w art. 6, 7 i 10, zbiegają się w czasie, przy ustalaniu prawa do świadczeń określonych w ustawie uwzględnia się okres korzystniejszy. Zatem przywołany przepis nie pozwala na sumowanie zbiegających się w czasie okresów składkowych, nieskładkowych i uzupełniających, co z kolei oznacza, że okres zatrudnienia ubezpieczonego w Ludowym Wojsku Polskim od 16 kwietnia 1973 r. do 30 kwietnia 1973 r. nie może być wnioskodawcy zaliczony odrębnie jako okres składkowy. Zbiegające się okresy podlegania ubezpieczeniom społecznym nie podlegają bowiem sumowaniu przy obliczaniu okresów ubezpieczenia wymaganych do ustalenia prawa do świadczeń emerytalnych lub rentowych, dlatego też Sąd nie uwzględnił tego żądania wnioskodawcy.

Dalej sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że ubezpieczony dodatkowo domagał się w niniejszym postępowaniu:

- uwzględnienia przy ustalaniu wysokości podstawy wymiaru emerytury wynagrodzeń otrzymywanych przez ubezpieczonego w okresie zatrudnienia w Jednostce Wojskowej nr (...) w okresie od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r.,

- uwzględnienia w stażu pracy całego okresu zatrudnienia w Usługowo- (...) w C. od 1 marca 1985 r. do 30 września 1990 r.,

- uwzględnienia przy ustalaniu wysokości podstawy wymiaru emerytury wynagrodzeń otrzymywanych przez ubezpieczonego w okresie zatrudnienia w Usługowo- (...) w C. od 1 marca 1985 r. do 30 września 1990 r. wskazanych w zaświadczeniu Rp-7 z dnia 4 kwietnia 2001 r.

Nadto wniósł o przyjęcie jako podstawy wyliczenia emerytury wynagrodzeń z 20 najkorzystniejszych dla ubezpieczonego lat zatrudnienia tj. z lat 1972-1988, 1991-1993, przyjęcie wskaźnika podstawy wymiaru 90,67%, zamiast 82,80 %. Dodatkowo wniósł o wyrównanie i wypłatę świadczenia emerytalnego za okres od jego przyznania tj. od 24 sierpnia 2012 r.

W odpowiedzi sąd meriti wskazał, że wnioski ubezpieczonego w powyższym zakresie nie były dotychczas zgłaszane przez niego organowi rentowemu. Kwestia wysokości wynagrodzeń ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w Jednostce Wojskowej nr (...) oraz w Usługowo- (...) w C., jak również kwestia rzeczywistego okresu zatrudnienia ubezpieczonego w tym ostatnim przedsiębiorstwie oraz kwestia okresu za jaki powinno zostać ubezpieczonemu przyznane wyrównanie świadczenia emerytalnego nie były również przedmiotem rozpoznania przez Sąd Okręgowy w poprzednim postępowaniu toczącym się pod sygn. akt VII U 3675/12, co przyznał zresztą sam ubezpieczony składając oświadczenie do protokołu w dniu 3 października 2018 r.

W postępowaniu o sygn. akt VII U 3675/12 ubezpieczony domagał się bowiem wyłącznie: ustalenia wysokości świadczenia przy przyjęciu podstawy wymiaru poprzednio pobieranej przez niego renty, doliczenia do okresu ubezpieczenia okresu zatrudnienia od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. w jednostce wojskowej, przyjęcia do podstawy wymiaru świadczenia wynagrodzenia z 10 lat od 1975 do 1984, który jest w jego ocenie korzystniejszy, doliczenia okresów służby wojskowej od 25 października 1966 r. do 15 października 1971 r. oraz od 30 marca 1973 r. do 6 maja 1974 r. i ustalenia wysokości wynagrodzenia z tego okresu, przyjęcia jako wynagrodzenia za lata 1975-1978 średniej wynagrodzeń z lat od 1979 r. do 1984 r., doliczenia okresu pobierania renty, wydania decyzji ustalającej wysokość emerytury w kwocie zaliczkowej określonej przez ubezpieczonego na kwotę 2.059 zł. I tylko takich roszczeń ubezpieczonego dotyczyło rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 22 lutego 2016 r.

Zatem sąd pierwszej instancji orzekający w niniejszej sprawie wskazał, że zgodnie z art. 477¹⁰ § 2 k.p.c. jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu. Przywołany przepis wprowadza regułę, zgodnie z którą niedopuszczalne jest dochodzenie przed sądem żądania, które nie było rozpoznane przez organ rentowy. W związku tym żądanie, które nie było przedmiotem decyzji organu rentowego, a zostało zgłoszone w odwołaniu lub w toku postępowania przed sądem, zostanie przekazane przez sąd do rozpoznania organowi rentowemu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 1999 r., II UKN 622/98, OSNP 2000/15/591).

W analizowanym postępowaniu wobec jednoznacznego brzmienia art. 477¹⁰ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy nie był zatem władny do merytorycznego rozpoznania zasadności powyższych wniosków ubezpieczonego i dlatego orzekł jak w punkcie I sentencji.

Natomiast zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S., z przyczyn powyżej wskazanych, Sąd ten uznał za prawidłową i na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie ubezpieczonego oddalił.

Z powyższym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie w punkcie II nie zgodził się E. Z. (1), który w wywiedzionej apelacji zarzucił mu błąd w ocenie stanu faktycznego i niedostrzeżenie, iż organ rentowy nie wykonał wyroku z dnia 22 lutego 2016 r. w całości. Zdaniem apelującego organ rentowy nie ustalił ponownie podstawy wymiaru emerytury zgodnie ze wskazaniem ustawy, lecz wydał decyzję o przeliczenie emerytury z pominięciem wyroku Sądu nakazującego przyjąć do ustalenia wysokości emerytury okres od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. zatrudnienia jako pracownik cywilny w jednostce wojskowej (...). W ocenie skarżącego organ rentowy przyjął ten okres tylko do przebiegu zatrudnienia natomiast pominął do obliczenia wwpw pomimo, że w aktach sprawy jest dokumentacja pracownicza, świadectwo pracy, zaświadczenie – wyciąg z listy płac za każdy rok kalendarzowy 1972 oraz 1973 oddzielnie.

Ubezpieczony podniósł, że sąd pierwszej instancji na bezprawne działanie nie zwrócił uwagi i oddalił odwołanie, wydając niesprawiedliwy wyrok.

Nadto apelujący zwrócił uwagę, że Sąd Okręgowy omyłkowo ustalił datę złożenia wniosku o emeryturę na dzień 7 sierpnia 2013 r., bowiem decyzja o przyznaniu emerytury została wydana w dniu 14 września 2012 r. w odpowiedzi na wniosek z dnia 7 sierpnia 2012 r. Również okres zatrudnienia w jednostce wojskowej (...) w C. sąd omyłkowo uznał za okres zawodowej służby wojskowej, podczas gdy organ rentowy prawidłowo przyjął ten okres.

E. Z. (1) podnosząc powyższe wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i orzeczenie co do istoty sprawy.

W odpowiedzi na apelację Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jej oddalenie podtrzymując w całości swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i w pełni podzielając argumentację faktyczną i prawną zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. W ocenie organu rentowego apelacja jest oczywiście bezzasadna w całości, bowiem sąd pierwszej instancji w pełni zebrał i dokonał wszechstronnej oceny materiału dowodowego, prawidłowo ustalił wszystkie okoliczności faktyczne sprawy, wyciągnął na ich podstawie nie budzące zastrzeżeń logiczne wnioski i prawidłowo zastosował zarówno przepisy prawa materialnego, jak i procesowego.

Sąd Apelacyjny rozważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego okazała się nieuzasadniona.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji jest prawidłowe. Sąd Okręgowy właściwie przeprowadził postępowanie dowodowe prawidłowo ustalając stan faktyczny sprawy. Sąd odwoławczy podzielił ustalenia faktyczne, a także rozważania prawne przedstawione przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, rezygnując jednocześnie z ich ponownego szczegółowego przytaczania w tej części uzasadnienia (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r., I PKN 339/98, OSNAP 1999/24/776 i z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 233/09, LEX nr 585720).

Przedmiotem sporu w niniejszym postępowaniu jest wykonanie wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 22 lutego 2016 r., sygn. akt VII U 3675/12 przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z dnia 20 kwietnia 2018 r.

Natomiast E. Z. (1) w odwołaniu od tej decyzji oprócz zarzutów zgłoszonych do niej sformułował szereg nowych wniosków dotyczących ustalenia wysokości przyznanego mu świadczenia emerytalnego, które prawidłowo Sąd Okręgowy na podstawie art. 477¹⁰ § 2 k.p.c. przekazał do rozpoznania organowi rentowemu.

Odnosząc się do zarzutów apelacji wskazać trzeba, że oczywiste omyłki w ustaleniach sądu pierwszej instancji, które podnosi skarżący nie mają wpływu na ocenę prawidłowości rozstrzygnięcia tego sądu. W sprawie bowiem niespornym jest, że wniosek o przyznanie emerytury skarżący złożył w dniu 7 sierpnia 2012 r., a nie w dniu 7 sierpnia 2013 r. oraz że w okresie od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. był pracownikiem cywilnym Jednostki Wojskowej nr (...) w C., a nie żołnierzem zawodowym.

Pozostałe zarzuty do zaskarżonego wyroku okazały się nieuzasadnione, bowiem prawidłowo sąd pierwszej instancji uznał, że decyzja z dnia 20 kwietnia 2018 r. wykonuje wyrok Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. i to w całości.

Podkreślić należy, że prawomocny wyrok z dnia 22 lutego 2016 r. nakazywał organowi rentowemu do ustalenia wysokości emerytury E. Z. (1) z dniem nabycia prawa do tego świadczenia przyjąć również okresy:

- od dnia 25 października 1966 r. do dnia 15 października 1971 r. z tytułu pełnienia zasadniczej służby wojskowej,

- od 15 kwietnia 1972 r. do 30 kwietnia 1973 r. z tytułu zatrudnienia w Jednostce Wojskowej (...) w C.,

- od 16 kwietnia 1973 r. do 6 maja 1974 r. z tytułu pełnienia służby zawodowej w Ludowym Wojsku Polskim

i wszystkie trzy okresy w zaskarżonej decyzji zostały uwzględnione, o czym jednoznacznie świadczy załącznik do decyzji – karta przebiegu zatrudnienia ubezpieczonego, w której ustalono łączny okres składkowy w wymiarze 25 lat, 9 miesięcy i 24 dni w porównaniu do ustalonego przebiegu zatrudnienia przy decyzji z dnia 11 kwietnia 2014 r., w której przyjęto okresy składkowe w wymiarze 24 lat, 7 miesięcy i 17 dni, przy jednoczesnym uwzględnieniu także okresu zatrudnienia od 25 października 1966 r. do 22 lipca 1971 r. oraz od 30 marca 1973 r. do 6 maja 1974 r.

Następnie w wyroku z dnia 22 lutego 2016 r. Sąd Okręgowy ustalił dla ubezpieczonego wysokość uposażenia z tytułu pełnienia służby zawodowej w Ludowym Wojsku Polskim:

- w roku 1973 na kwotę 21.600 zł

- w roku 1974 na kwotę 7.250 zł

oraz wysokość wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu (...) w G.:

- w roku 1975 na kwotę 21.142 zł

- w roku 1976 na kwotę 21.204 zł

- w roku 1977 na kwotę 24.696 zł

- w roku 1978 na kwotę 24.549 zł

i również wszystkie te wielkości zostały uwzględnione przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji o czym świadczy złącznik do decyzji obrazujący obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru dla ubezpieczonego.

W omawianym prawomocnym wyroku Sąd Okręgowy nadto oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji z dnia 9 kwietnia 2014 r. w całości, a decyzja ta dotyczyła wznowienia wypłaty świadczenia od dnia 1 stycznia 2014 r.

Poza wskazanymi powyżej ustaleniami Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 22 lutego 2016 r. nie orzekł o żadnych innych ustaleniach dla potrzeb wyliczenia wysokości świadczenia emerytalnego E. Z. (1). Zatem zarzut nie wykonania tego wyroku przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji jest oczywiście chybiony.

Należy jednak przyznać rację ubezpieczonemu, że pomimo złożenia do akt sprawy VII U 3675/12 przez Archiwum Wojskowe w T. listy płac pracowników cywilnych jednostki wojskowej nr (...) w C. z dnia 25 lipca 2014 r. za okres od stycznia do kwietnia 1973 r. (k. 261 tych akta) oraz złożenia jej kserokopii także przez ubezpieczonego przy odwołaniu w niniejszej sprawie, wynagrodzenie to nie zostało uwzględnione przy ustalaniu podstawy wymiaru składek za 1973 r., a więc także przy ustalaniu wysokości świadczenia emerytalnego. Należy jednak wyjaśnić, że organ rentowy wykonując wyrok Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. uwzględnił tę podstawę, która została wskazana przez Sąd, a która także nie obejmowała wynagrodzenia za okres od stycznia do kwietnia 1973 r.

W tej sytuacji wniosek ubezpieczonego o uwzględnienie przy ustaleniu wwpw świadczenia emerytalnego także wynagrodzenia za okres od stycznia do kwietnia 1973 r. w Jednostce Wojskowej nr (...) w C. należało przekazać organowi rentowemu do rozpoznania (art. 477¹⁰ § 2 k.p.c.).

Jednocześnie należy wskazać, że podstawą prawną dokonanego na nowo ustalenia wysokości świadczenia emerytalnego ubezpieczonego jest art. 133 ustawy emerytalnej w myśl, którego:

1. W razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenia wypłaca się, poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do tych świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż:

1) od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydano decyzję z urzędu, z zastrzeżeniem art. 107a ust. 3;

2) za okres 3 lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc, o którym mowa w pkt 1, jeżeli odmowa lub przyznanie niższych świadczeń były następstwem błędu organu rentowego lub odwoławczego.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio również w razie ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości wskutek wznowienia postępowania przed organami odwoławczymi albo wskutek kasacji, z tym że za miesiąc zgłoszenia wniosku przyjmuje się miesiąc wniesienia wniosku o wznowienie postępowania lub o kasację.

Przytoczony przepis oraz prawomocny wyrok Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego 2016 r. wskazują, że wypłata świadczenia emerytalnego dla apelującego nastąpiła od dnia 1 stycznia 2014 r. mimo, że samo prawo i jego wysokość były i są ustalane na dzień 24 sierpnia 2012 r. (w myśl art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej - tj. na dzień osiągniecia przez ubezpieczonego powszechnego wieku emerytalnego, pomimo złożenia wniosku o przyznanie prawa do emerytury już w dniu 7 sierpnia 2012 r.).

Ubezpieczony w postępowaniu o sygn. akt VII U 3675/12 odwołując się od decyzji z dnia 7 kwietnia 2014 r. domagał się ustalania, że wypłata świadczenia emerytalnego winna nastąpić od dnia przyznania prawa do emerytury, a Sąd Okręgowy rozpoznając to roszczenie uznał, że jest ono nieuzasadnione.

W związku z powyższym trzeba wyjaśnić, że w myśl art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Z prawomocnością orzeczenia sądowego (zarówno w ujęciu materialnym, jak i formalnym) związana jest powaga rzeczy osądzonej (art. 366 k.p.c.), przy czym jest to konstrukcja prawna odmienna - choć ściśle powiązana - z regulacją art. 365 § 1 k.p.c. Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Moc wiążąca orzeczenia (art. 365 § 1 k.p.c.) może być rozważana tylko wtedy, gdy rozpoznawana jest inna sprawa niż ta, w której wydano poprzednie orzeczenie oraz, gdy kwestia rozstrzygnięta innym wyrokiem stanowi zagadnienie wstępne. Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia sądu charakteryzuje się dwoma aspektami. Pierwszy z nich odnosi się tylko do faktu istnienia prawomocnego orzeczenia. Ten aspekt występuje, gdy w poprzednim postępowaniu, w którym zapadło prawomocne orzeczenie nie brała udziału choćby jedna ze stron nowego postępowania, a nie jest ona objęta prawomocnością rozszerzoną. Nie można bowiem takiej strony obciążać dalszymi skutkami wynikającymi z prawomocnego orzeczenia. Drugi aspekt mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia jest określony jako walor prawny rozstrzygnięcia (osądzenia) zawartego w treści orzeczenia. Jest on ściśle związany z powagą rzeczy osądzonej (art. 366 § 1 k.p.c.) i występuje w nowej sprawie pomiędzy tymi samymi stronami, choć przedmiot obu spraw jest inny. W nowej sprawie nie może być wówczas zastosowany negatywny (procesowy) skutek powagi rzeczy osądzonej polegający na niedopuszczalności ponownego rozstrzygania tej samej sprawy. Występuje natomiast skutek pozytywny (materialny) rzeczy osądzonej przejawiający się w tym, że rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu (rzecz osądzona) stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami nowy spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto to w prawomocnym, wcześniejszym wyroku, a więc w ostatecznym rezultacie procesu uwzględniającym stan rzeczy na datę zamknięcia rozprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2009 r., II CSK 12/09). Taka jest treść prawomocnego orzeczenia, o którym stanowi art. 365 § 1 k.p.c., a więc treść wyrażonej w nim indywidualnej i konkretnej normy prawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 2009 r., II PK 302/08). A zatem w kolejnym postępowaniu, w którym pojawia się ta sama kwestia, nie może być ona już ponownie badana. Związanie orzeczeniem oznacza zatem zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 r., II CSK 452/06, OSNC-ZD 2008/1/20 oraz uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2008 r., III CZP 72/08, OSNC 2009/2/20; Glosa 2009 nr 3, s. 24 z glosą M. Sieradzkiej).

Mając powyższe na uwadze trzeba stwierdzić, że pomiędzy stronami niniejszego procesu został już prawomocnie rozstrzygnięty spór dotyczący daty podjęcia wypłaty świadczenia emerytalnego ubezpieczonego i – mimo wniosku apelującego – kwestia ta nie może podlegać ponownemu badaniu wobec jej prawomocnego rozstrzygnięcia wyrokiem z dnia 22 lutego 2016 r.

Z kolei, w odpowiedzi na twierdzenia ubezpieczonego należy także wskazać, że organ rentowy na żadnym etapie postępowanie nie wydał wobec E. Z. (1) decyzji zaliczkowej, czyli opartej na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy emerytalnej, tj. ustalając wysokość świadczenia w kwocie zaliczkowej zbliżonej do kwoty przewidywanych świadczeń. Kwestię tę omówił także Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 lutego 2016 r., ponieważ była już ona podnoszona przez skarżącego także w tym prawomocnie zakończonym postępowaniu.

Natomiast przywoływany przez ubezpieczonego art. 28 ustawy emerytalnej dotyczy przyznania prawa do emerytury w wieku powszechnym, ale dla osób, które nie legitymują się (nie mogą udowodnić) okresu ubezpieczenia określonego w art. 27 tej ustawy. Skarżący przedkładając kolejne dowody na posiadane okresy ubezpieczenia obecnie legitymuje się okresem składkowy w wymiarze 25 lat i 9 miesięcy oraz nieskładkowym – 1 rok i 7 miesięcy, podczas gdy przy pierwszej decyzji z dnia 14 września 2012 r. organ rentowy przyjął za wykazane 18 lat i 9 miesięcy okresów składkowych oraz 1 rok i 7 miesięcy okresów nieskładkowych.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny uznał apelację za nieuzasadnioną i oddalił ją na podstawie art. 385 k.p.c. (punkt 2).

SSA Urszula Iwanowska SSA Beata Górska SSA Jolanta Hawryszko

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE