Sygn. akt VI Ka 83/19
Dnia 10 maja 2019 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący SSO Waldemar Masłowski
Sędziowie SSO Tomasz Skowron
SSR del. do SO Jarosław Staszkiewicz (spr.)
Protokolant Katarzyna Witkowska
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w K. U. L.
po rozpoznaniu w dniu 10.05.2019 r.
sprawy A. B. ur. (...) w K.
s. Z. i M. z domu B.
skazanego wyrokiem łącznym
z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze
z dnia 22 listopada 2018 r. sygn. akt II K 422/18
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec skazanego A. B.;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz r. pr. M. K. kwotę 147,60 zł w tym 27,60 zł podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;
III. zwalnia skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.
Sygnatura akt VI Ka 83/19
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z 22 XI 2018 roku w sprawie II K 422/18 połączono kary pozbawienia wolności i karę ograniczenia wolności, orzeczone wobec A. B. wyrokami: Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z 21 V 2014 roku w sprawie VIII K 16/14 – kara łączna roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze - z 12 IV 2018 roku w sprawie II K 571/17 ( kara 10 miesięcy pozbawienia wolności ), 11 XII 2017 roku w sprawie II K 142/17 ( kara 2 lat pozbawienia wolności ) i z 17 X 2018 roku w sprawie II K 281/18 ( kara 10 miesięcy ograniczenia wolności ) i na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 87 § 1 k.k. i art. 19 ust. 1 ustawy z 20 II 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw wymierzono mu karę łączną 4 lat pozbawienia wolności. Na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. zaliczono skazanemu A. B. na poczet kary łącznej pobawienia wolności okresy rzeczywistego pozbawienia wolności: w sprawie sygn. akt VIII K 16/14 od 16 VI 2015 roku godz. 17.45 do 24 III 2016 roku godz. 11.25 oraz od 8 VI 2018 roku do 22 XI 2018 roku, w sprawie II K 571/17 od 18 XI 2017 roku godz. 16.10 do 20 XI 2017 roku godz. 11.00 i w sprawie II K 142/17 od 20 I 2017 roku godz. 9.30 do 20 I 2017 roku godz. 15.30. Pozostawiono jednocześnie do odrębnego wykonania pozostałe orzeczenia zawarte w wyrokach opisanych w pkt I-IV części wstępnej. Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz r. pr. M. K. 147,60 zł, w tym kwotę 27,60 zł stanowiącą stawkę podatku od towarów i usług. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z 23 VI 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zwolniono A. B. od ponoszenia kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa, w tym nie wymierzono mu opłaty.
Apelację od wyroku złożył obrońca. Zarzucił w niej: obrazę art. 410 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie wszystkich okoliczności dotyczących skazanego, a wynikających z opinii o nim, choć prawidłowa ocena dotychczasowego zachowania A. B. i krytyczne zapatrywania na popełnione przestępstwa przemawiają za zastosowaniem zasady pełnej absorpcji oraz rażącą surowość łącznej kary pozbawienia wolności. Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie skazanemu łącznej kary 2 lat pozbawienia wolności.
Sąd zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.
W istocie, choć w odwołaniu znalazły się dwa zarzuty, to dotyczą one tego samego – zastrzeżeń do wysokości orzeczonej wobec skazanego kary łącznej. Trudno bowiem za osobny zarzut uznać twierdzenie o naruszeniu art. 410 k.p.k., niezależnie od jego trafności, skoro dotyczy ono nie pominięcia przez sąd I instancji dowodu z opinii o skazanym, a tylko nadania mu – w ocenie skarżącego – niedostatecznego znaczenia w procesie ustalania wysokości kary łącznej.
Przekonanie apelującego o tym, iż orzeczono wobec skazanego rażąco wysoką karę łączną opiera się o treść wspomnianej opinii oraz o tezę, że przedłużający się pobyt A. B. w zakładzie karnym zaburzy proces jego resocjalizacji, obecnie prawidłowo przebiegającej. Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, sąd I instancji przy ustalaniu wysokości kary łącznej wziął pod uwagę ilość czynów zabronionych, popełnionych przez skazanego w ciągu ponad pięciu lat, częściowo przy tym różnorodnych rodzajowo. Uznał to za dowód niepoprawności A. B., jego konsekwencji w łamaniu porządku prawnego. Zestawił z tym ustaleniem informacje dotyczące obecnego zachowania skazanego i przyjął, że jego postawa ulega poprawie. Z tych powodów zastosował zasadę asperacji, wymierzając karę łączną 4 lat pozbawienia wolności.
Rację ma sąd rejonowy wskazując, że dopiero łączna analiza wszystkich okoliczności mających wpływ na wymiar kary łącznej może doprowadzić do jej prawidłowego ukształtowania. Apelujący koncentruje się natomiast tylko na jednym z istotnych aspektów – zachowaniu skazanego w warunkach izolacji – chcąc nadać mu decydujące znaczenie. Zgodzić się należy z wywodami, zawartymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż na wysokość kary łącznej ma wpływ również zwartość czasowa czynów skazanego oraz ich ewentualne podobieństwo przedmiotowe i podmiotowe. W niniejszej sprawie mamy do czynienia z – karą łączną w wymiarze roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, obejmującą dwie kary po roku pozbawienia wolności wymierzone za popełnione w 2013 roku czyny z art. 158 § 1 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., karą 2 lat pozbawienia wolności za czyn z art. 158 § 1 k.k. i art. 159 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., popełniony w 2016 roku, karą 10 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 207 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., popełniony w październiku i listopadzie 2017 roku oraz karą 10 miesięcy ograniczenia wolności za czyn z art. 209 § 1 k.k., popełniony w okresie od lipca 2017 roku do marca 2018 roku. Część z występków skazanego skierowana była przeciwko zdrowiu ludzkiemu, dwa przeciwko rodzinie i opiece, zaś jeden przeciwko cudzemu mieniu. Trudno uznać je za przestępstwa jednorodzajowe, czy choćby bliskie rodzajowo. Łączność taka występuje między niektórymi z tych czynów. Uzasadnia to ustalenie wysokości kary łącznej na niższą, niż suma kar podlegających łączeniu. To zauważalne, nie dominujące jednak podobieństwo części czynów- tych, za które wymierzono kary najsurowsze – nie sprawia, że kara łączna powinna być orzeczona z zastosowaniem zasady absorpcji, lub nawet asperacji bliskiej absorpcji.
Odległość czasowa pomiędzy występkami A. B. sprawia, że nie można mówić o ich zwartości, popełnieniu w niewielkich odstępach. Od przestępstw z 2013 roku minęły ponad 3 lata do czasu, gdy skazany ponownie naruszył prawo. Kolejnych czynów dopuścił się po następnym roku - wtedy to popełnione zostały dwa występki przeciwko rodzinie i opiece. A. B. jest więc sprawcą niepoprawnym, który wraca do nagannego tryb życia, kontynuując go przez dłuższy czas, często przy tym sięgając po przemoc. To także stanowi argument za zaostrzeniem jego łącznej odpowiedzialności.
Dopiero mając na uwadze taki obraz skazanego – wielokrotnego przestępcy, popełniającego kolejne, groźne występki przez niemal 4 lata – można oceniać jego aktualną postawę w zakładzie karnym. Przyznać należy, że jest ona prawidłowa, choć nie dowodzi niezwykle szybkiej i radykalnej zmiany postępowania A. B.. Większość z zawartych w opinii stwierdzeń dowodzi raczej, że podporządkował się rygorom zakładu karnego – nie sprawia trudności wychowawczych, przestrzega regulaminu, stara się przyjmować właściwą postawę wobec przełożonych, nie podejmował aktów agresji, czy samoagresji, nie jest uczestnikiem podkultury przestępczej, nie był karany dyscyplinarnie. O postępach resocjalizacyjnych skazanego świadczyć może jedynie to, że trzy razy go nagrodzono. Jest to świadectwo poprawy jego zachowania, jednak nie zmiany radykalnej, nie tego, że skazany za wszelką cenę chce powrócić do akceptowanego społecznie trybu życia. Okoliczności, na które powoływał się apelujący, choć nie pozostają bez wpływu na wysokość kary łącznej, nie mają dla niej decydującego znaczenia.
W tej sytuacji karę orzeczoną przez sąd I instancji należy ocenić jako surową, jednak z pewnością nie rażąco. Bierze ona pod uwagę powołane okoliczności w odpowiednim stopniu, wymierzono ją z uwzględnieniem aktualnej postawy skazanego. Powinna wdrożyć go do przestrzegania porządku prawnego.
Zarzut apelacji okazał się zatem bezzasadny. Brak było podstaw do ingerowania w zaskarżone orzeczenie z urzędu. Wobec tego utrzymano je w mocy, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.
Na rzecz obrońcy z urzędu skazanego – r. pr. M. K. - orzeczono od Skarbu Państwa kwotę 147,60 złotych z tytułu reprezentowania A. B. w postępowaniu odwoławczym ( § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 X 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ).
Ze względu na to, że skazany nie uzyskuje dochodów i nie posiada majątku, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono go od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.