UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 czerwca 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującą płatnika składek (...) sp. z o.o. w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. podwyższa się o 50% i ustala w wysokości 2,51%.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że w/w stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe w w/w roku składkowym winna być ustalona w wysokości 1,67%, tymczasem płatnik w dokumentach rozliczeniowych za okres od lipca 2011 r. do marca 2012 r. wykazał stopę procentową składki w zaniżonej wysokości 1,47%. W związku z tym, w myśl art. 34 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199 poz. 1673), stopę procentową składki na cały rok ustalono w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Organ rentowy wskazał, że płatnik jest zobowiązany opłacić składki wraz z odsetkami za zwłokę.

W odwołaniu od w/w decyzji płatnik składek wniósł o jej uchylnie i ustalenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w okresie od 1 lipca 2011 r. do 31 marca 2012 r. w wysokości 1,20%. W uzasadnieniu płatnik wskazał, że w lipcu 2011 r. przejął przedsiębiorstwo upadłej (...) spółki z o.o., dla której wysokość składki w okresie rozliczeniowym od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. ustalona została na 1,20%. Zdaniem płatnika, od chwili nabycia przedsiębiorstwa upadłej, czyli od lipca 2011 r. winna go obowiązywać stopa procentowa w wysokości ustalonej dla (...) spółki z o.o. to jest 1,20% podstawy jej wymiaru. Płatnik wskazał, że błędnie ustalił stopę procentową składki na 1,47%, podczas gdy winna ona wynieść 1,20%.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 22 stycznia 2013 r. w pkt 1 zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił stopę procentową na ubezpieczenie wypadkowe dla (...), spółki z o.o. w okresie od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. w wysokości 1,47% w pkt 2 oddalił odwołanie w pozostałej części, a w pkt 3 zasadził od organu rentowego na rzecz spółki koszty zastępstwa procesowego i ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółki z o.o. z siedzibą w Ł. obejmująca likwidację majątku została ogłoszona w dniu 18 grudnia 2008 r.

Wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe dla (...) spółki z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w Ł. w okresie rozliczeniowym od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. ustalona została na 1,20% podstawy jej wymiaru.

(...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł. została zawiązana w dniu 1 kwietnia 2011 r. Przedmiotem działalności spółki, zgodnie z wpisem do rejestru przedsiębiorców, była m.in. produkcja przędzy, produkcja gotowych wyrobów tekstylnych, produkcja odzieży. Płatnikiem składek na ubezpieczenie wypadkowe (...) sp. z o.o. stała się od dnia 16 maja 2011 r. W maju 2011 r. do ubezpieczenia wypadkowego zostało zgłoszonych 5 ubezpieczonych. Umowy z wszystkimi zatrudnionymi w spółce (...) pracownikami zostały rozwiązane z końcem maja 2011 r.

Na podstawie umowy zawartej w dniu 15 lipca 2011 r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł. nabyła przedsiębiorstwo upadłej (...) spółki z o.o. w całości z wyłączeniem środków pieniężnych na rachunkach bankowych i w kasie przedsiębiorstwa oraz ruchomości wymienionych w umowie. Wraz z przedsiębiorstwem upadłej spółki (...) spółka (...) przejęła zatrudnionych tam 13 pracowników.

W dokumentach rozliczeniowych za okres od lipca 2011 r. do marca 2012 r. (...) sp. z o.o. wykazała stopę procentową składki w wysokości 1,47% odpowiednią do liczby zatrudnionych osób. W okresie od lipca 2011 r. do marca 2012 r. w spółce zatrudnionych było od 75 do 116 pracowników.

(...) sp. z o.o. zmieniła nazwę na (...) spółka z o.o. Zmiana nazwy w Krajowym Rejestrze Sądowym została wpisana w dniu 28 września 2012 r. Zarząd spółki i przedmiot jej działalności pozostały bez zmian.

(...) spółka z o.o. zatrudnia około 120 pracowników. Wypadków przy pracy nie było.

Spółka prawidłowo podała wszystkie niezbędne informacje konieczne do ustalenia wysokości stopy procentowej. Nieprawidłowo wyliczyła jedynie wysokość procentową samej składki.

W tak ustalonym stanie faktycznym w oparciu o treść przepisów art. 27, art. 28, 30, 31 i art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej oraz załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. z 2002, Nr 200, poz. 1692, ze zm.), Sąd uznał, iż odwołanie płatnika jest częściowo zasadne.

Zmieniając zaskarżoną decyzję w zakresie ustalenia samej wysokości stopy procentowej, Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie organ rentowy nie wskazał jakie nieprawidłowe dane zostały przekazane przez wnioskodawcę. Natomiast zdaniem Sądu w toku procesu ustalono, że odwołujący podał prawidłowe dane, a jedynie na ich podstawie błędnie ustaliła wysokość procentową składki. Płatnik zatem zdaniem Sądu nie spełnia przesłanek uprawniających organ do zastosowania sankcji z art. 34 ustawy wypadkowej.

Sąd podzielił w tym wypadku zapatrywania wyrażone w wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 listopada 2008 r. w sprawie III AUa 1163/08, w myśl, którego odprowadzenie składki w zaniżonej wysokości nie prowadzi automatycznie do możliwości nałożenia na płatnika przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych sankcji określonej w art. 34 ust. 1 ustawy z 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (LEX nr 552000).

Natomiast z mocy art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 Nr 205 poz. 1585 z późn. zm.) stanowiącego generalną regulację dla określenia i realizacji obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, w tym również ubezpieczeniu wypadkowemu, do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio przepisy art. 93 i art. 93a-93c ordynacji podatkowej.

Przepis ten art. 93 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012, poz. 749, ze zm.) stanowi, że osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się: osób prawnych, osobowych spółek handlowych, osobowych i kapitałowych spółek handlowych - wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.

Zgodnie z art. 93a § 1 osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku: przekształcenia innej osoby prawnej lub przekształcenia spółki nie mającej osobowości prawnej - wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki.

Zgodnie zaś z art. 93c § 1 osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku. Przepis § 1 stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa /§ 2 art. 93c/.

Sąd podniósł w uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia, iż w rozpoznawanej sprawie stan faktyczny nie był przedmiotem sporu. W toku niniejszego postępowania (...) sp. z o.o. zmieniła nazwę na (...) spółka z o.o.

Kwestią sporną natomiast zdaniem Sądu w rozpoznawanej sprawie była wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej płatnika składek (...) spółki z o.o. (poprzednio (...) sp. z o.o.) w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. Sporne było to czy (...) spółka z o.o. (poprzednio (...) sp. z o.o.) może uchodzić za podmiot wstępujący w całokształt sytuacji prawnej płatnika składek (...) spółki z o.o. w upadłości i czy w związku z tym uzasadnionym jest opłacanie przez niego składki na takim poziomie jakim miał to ustalony upadły.

W uznaniu Sądu taka sytuacja w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi. Z samego tylko faktu nabycia (w drodze umowy sprzedaży) przedsiębiorstwa upadłej (...) spółki z o.o. zdaniem Sądu nie wynika, że nastąpiła zmiana formy organizacyjno - (...) spółki (...) (obecnie (...) spółki z o.o.), a jedynie taka zmiana w świetle przepisów kodeksu spółek handlowych uzasadnia twierdzenie o przekształceniu danej spółki. Odwołująca się spółka nie jest prawnym następcą (...) spółki z o.o. w upadłości powstałym w wyniku łączenia się osób prawnych, przekształcenia lub ich podziału, o których mowa w art. 93 § 1, art. 93a § 1 i art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej, a tym samym nie podstaw do uznania, że nabyła ona prawo do posługiwania się wysokością stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalonej uprzednio dla (...) spółki z o.o. w upadłości.

Odwołujący się płatnik błędnie zatem wywiódł, że z samego tylko faktu nabycia całego przedsiębiorstwa innego upadłego płatnika zachowuje prawo do opłacania składki na ubezpieczenie wypadkowe na takim jak on poziomie. Stąd żądanie jego ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w okresie od 1 lipca 2011 r. do 31 marca 2012 r. w wysokości 1,20% uznać należało za bezzasadne.

Ustalono natomiast, że 5 ubezpieczonych płatnik zatrudniał jedynie w jednym miesiącu - maju 2011 r., w okresie zaś od lipca 2011 r. do marca 2012 r. miesięcznie zatrudniał od 75 do 116 pracowników. Zgłoszenie do ubezpieczenia wypadkowego ponad 9 ubezpieczonych uzasadnia, zgodnie z art. 28 ust. 2, ustalenie stopy procentowej składki jako iloczynu stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek. Tak ustalona stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe wyniosła 1,47%. Stopa ta została wobec tego ustalona przez płatnika w prawidłowej wysokości.

Nadto w myśl cytowanego art. 27 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z dnia 30 października 2002 r. (t. j. Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322) stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się na rok składkowy, to jest na okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku, zatem nie istnieje możliwość jej zmiany w toku tego okresu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477¹⁴ § 2 kpc, zmienił skarżoną decyzję i ustalił, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującą płatnika składek (...) spółki z o.o. (poprzednio (...) sp. z o.o.) w okresie rozliczeniowym od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. wynosi 1,47%.

W pozostałym zaś zakresie, to jest w jakim płatnik żądał ustalenia stopy procentowej składki na poziomie 1,20%, Sąd oddalił odwołanie.

Powyższy wyrok zaskarżyły apelacjami obie strony.

Organ rentowy zaskarżył wyrok w części dotyczącej ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek (...) Spółka z o.o. w wysokości 1,47%. i zarzuca mu:

-: naruszenie prawa materialnego, a w szczególności art. 28 ust. 1 i ust. 4 oraz art. 34 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322) poprzez niewłaściwą wykładnię i błędne zastosowanie, a w skutek tego nieprawidłowe ustalenie płatnikowi składek stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe i wniósł o: zmianę wyroku i oddalenie odwołania od decyzji z dnia 20.06.2012 r. w części zaskarżonej stosując w tym wypadku art. 34 ust. 3 ustawy wypadkowej.

W uzasadnieniu swego stanowiska organ skarżący podniósł, iż wobec wskazanej treści przywołanych przepisów odnoszących się do przedmiotowego płatnika składek, należy w pierwszej kolejności podkreślić, iż wysokość podstawowej stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca w tym stanie faktycznym w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 01.04.2011 r. do 31.03.2012 r. winna wynosić 1,67% i powinna dodatkowo ulec podwyższeniu o 50% do wysokości łącznej 2,51% świetle art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej.

Organ podniósł, iż w kwestii dotyczącej zastosowania art. 34 ustawy wypadkowej, zgodnie z którym przewidziana przepisem sankcja w ocenie sądów ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do sytuacji, w których płatnik albo nie przekaże danych, albo w odniesieniu do płatników, o których mowa w art. 28 ust. 1 i art. 33 ust. 1 i 2, nie dokona właściwych ustaleń co do liczby ubezpieczonych lub grupy działalności - organ rentowy prezentuje odmienne stanowisko. Gdyby płatnik składek przy ustalaniu stopy procentowej zgodnie z obowiązującym stanem prawnym odniósł ją prawidłowo do grup działalności, to nie byłoby podstawy do zastosowania sankcji z art. 34 ust. 3, a ponieważ popełnił błąd i należało zastosować rzeczoną sankcję.

Natomiast jeżeli chodzi o fakt ustalenia przez płatnika przedmiotowej stopy procentowej składki w wysokości 1,47%, która w ocenie organu rentowego jest nieprawidłowa, sąd poza przytoczeniem przepisów mających zastosowanie przy analizie tej sprawy, nie uzasadnił dlaczego to ona ma być adekwatna do niniejszego stanu faktycznego, a nie wskazana w zaskarżonej decyzji w wysokości 1,67%.

Organ rentowy wskazał, iż stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowe w tym przypadku dla wyżej wymienionego płatnika (tu: liczba ubezpieczonych podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w miesiącu kalendarzowym, od którego płatniku składek został zgłoszony w ZUS - art. 28 ust. 4), na rok składkowy obejmujący okres rozliczeniowy od 1.04.2011 r. do 31.03.2012 r. powinna być przez niego ustalona w wysokości 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności (art. 28 ust. 1). Najwyższa stopa procentowa składnika to ubezpieczenie dla grup działalności, ustalona zgodnie z załącznikiem do nr 2 do wymienionego wcześniej rozporządzenia wykonawczego do ustawy (por. w brzmieniu obowiązującym od 1.04.2010 r. do 31.03.2012 r.), występowała w grupie oznaczonej jako „Górnictwo surowców energetycznych". Stopa ta wynosiła 3,33%, a zatem odpowiedni jej 50% wskaźnik należało ustalić w wysokości 1,67% podstawy wymiaru.

Liczba ubezpieczonych podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w miesiącu kalendarzowym, od którego płatnik składek został zgłoszony w ZUS, czyli w maju 2011 r. wynosiła 5-ciu ubezpieczonych i zmieniła się dopiero od lipca 2011 r., a więc w miesiącu, w którym zgodnie z cytowanymi przepisami wskaźnik w wysokości 1,47% pozostaje bez znaczenia, a decydujące znaczenie ma wskaźnik z maja 2011 r.

Płatnik w swojej apelacji zaskarżył wyrok w części oddalającej odwołanie i wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej ubezpieczonego w okresie od 1 lipca 2011 r. do 31 marca 2012 r. na 1,20%,

a) zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie w I instancji w wysokości 2.400 zł.,

b) utrzymanie wyroku w mocy w pozostałym zakresie,

ewentualnie o:

c) uchylenie zaskarżonej decyzji organu w całości.

Płatnik zarzucił naruszenie art. 31 ustawy wypadkowej i art. 317 ust. 1 ustawy prawo upadłościowe poprzez jego nie zastosowanie i przyjęcie, iż niemożliwe jest ustalenie stopy procentowej w spornym okresie w wysokości ustalonej dla zakupionej firmy czyli 1, 20%. Oraz art. 28 ust. 1 i 2 ustawy wypadkowej.

W uzasadnieniu swego stanowiska płatnik podał, że nie można zgodzić się z Sądem, z tym, że w zakresie przejętego przez ubezpieczonego (wówczas działającego pod nazwą (...) sp. z o.o.) zgodnie z art. 23 kp zakładu pracy (...) sp. z o.o. w upadłości, nie nastąpiła sukcesja nabywcy w prawie do stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, w wysokości ustalonej dla (...) sp. z o.o. w upadłości. Sąd pominął art. 317 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze, z którego wynika, że na nabywcę przedsiębiorstwa upadłego przechodzą wszelkie koncesje, zezwolenia, licencje i ulgi, które zostały udzielone upadłemu, chyba, że ustawa lub decyzja o ich udzieleniu stanowi inaczej. Ustawodawca przewidział tamże zasadę sukcesji generalnej w sferze publicznoprawnej, ale ograniczonej do samych aktywów. Pojecie ulgi ma tu charakter klauzuli generalnej, w której mieszczą się wszelki publicznoprawne uprawnienia podmiotowe, które stanowią korzyść - niewątpliwie niższa wysokość stopy procentowej jest taką korzyścią. Natomiast ustawa, która takowe uprawnienia miałaby wyłączać, musi mieć charakter wyłączenia wyraźnego, negatywnego - istnienie regulacji, która odmiennie określałaby węższy katalog pozytywny sukcesji danego rodzaju praw nie jest takowym wyłączeniem. Zastosowanie przez Sąd art. 31 ustawy nie było zatem zasadne, a przepisy Ordynacji podatkowej - do których ten przepis odsyłał i które Sąd analizował - w ogóle nie regulowały sytuacji następstwa prawnego w przypadku nabycia przedsiębiorstwa upadłego (tym samym nie stanowiły przepisu szczególnego do art. 317 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego). Wobec tego wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalona dla upadłego przedsiębiorstwa powinna przejść na jego nabywcę. W tym stanie rzeczy mającym uzasadnienie jest twierdzenie, że od chwili nabycia przedsiębiorstwa upadłej (...) sp. z o.o., czyli od lipca 2011 r. skarżącego powinna obowiązywać stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości ustalonej dla (...) sp. z o.o. w upadłości - 1,20% podstawy jej wymiaru.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Zarzutom obu apelacji w zakresie ustalonej przez Sąd I instancji w niniejszej sprawie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, trudno odmówić słuszności.

Przede wszystkim przedmiotem rozpoznania Sądu Okręgowego była ocena prawidłowości zaskarżonej decyzji, w świetle zarzutów płatnika składek oraz obowiązujących przepisów prawa w tym zakresie. Organ rentowy w decyzji tej nie tylko określił wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe dla firmy (...) sp. z o. o., ale przede wszystkim podwyższył tę wysokość o 50%, stosując sankcję przewidzianą w art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej, jedynie z uwagi na zaniżenie przez płatnika wysokości w/w stopy w w/w roku składkowym, z należnej według organu rentowego stopy w wysokości 1,67% do 1,47%.

Sąd I instancji natomiast w pkt 1 swego rozstrzygnięcia wskazał, iż stopa w spornym roku składkowym powinna wynosić 1,47%, wskazując na prawidłowość stanowiska płatnika w tym zakresie oraz jak słusznie podał organ rentowy w swojej apelacji, nie uzasadniając bliżej swego stanowiska ani nie podając sposoby wyliczenia takiej wysokości stopy.

Natomiast płatnik w swojej apelacji oraz w odwołaniu od zaskarżonej decyzji wskazywał, iż jego zdaniem stopa ta powinna wynosić 1,20%, a wiec jej wysokość powinna być taka sama jak wysokość stopy określona dla przedsiębiorstwa (...), które zostało zakupione przez właściciela firmy (...) spółki z o. o. w dniu 15 lipca 2011 r.

Natomiast w piśmie procesowym złożonym przed Sądem II instancji płatnik podał, iż omyłkowo wskazał w organie rentowym wysokość stopy 1,47%, z uwagi na błędnie przyjętą kategorię ryzyka w grupie działalności produkcja wyrobów włókienniczych i odzieży na 5 zamiast na 4.

A zatem przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była nie tylko możliwość zastosowania przez organ rentowy sankcji w stosunku do płatnika z art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej, ale przede wszystkim określenie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w w/w okresie składkowym.

Zgodnie z dyspozycją art. 27 Ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. nr 199 poz. 1673 z póź. zm.) stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się na rok składkowy.

Na mocy art. 2 pkt 8 „rok składkowy” jest to okres obowiązywania stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe należnych za okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku.

Stosownie do treści art. 28 ust. 1 w/w ustawy stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych wynosi 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności, zgodnie z zasadami określonymi w art. 30, zaś z ust. 2 wynika, iż stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych ustala Zakład jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek, z zastrzeżeniem art. 33.

Art. 28 ust. 3 ustawy stanowi, iż liczbę ubezpieczonych, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się jako iloraz sumy ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy poprzedniego roku kalendarzowego i liczby miesięcy, przez które płatnik składek był w poprzednim roku kalendarzowym zgłoszony w Zakładzie co najmniej 1 dzień.

Nadto wysokość składki wynika wprost z dyspozycji art. 29 ust. 1 ustawy, zgodnie z którą płatnik składek o którym mowa w art. 28 ust. 2, należy do grupy działalności ustalonej dla jego rodzaju działalności według (...) ujętego w rejestrze REGON w dniu 31 grudnia poprzedniego roku. Natomiast w myśl ust. 2, płatnik składek zgłoszony w Zakładzie w okresie od dnia 1 stycznia danego roku do dnia 31 marca następnego roku należy do grupy działalności ustalonej dla jego rodzaju działalności według (...) ujętego w rejestrze REGON w dniu, od którego płatnik składek jest w Zakładzie zgłoszony.

Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek, o którym mowa w art. 28 ust. 2, któremu Zakład nie ustalił kategorii ryzyka z uwagi na brak obowiązku przekazywania informacji, o której mowa w art. 31 ust. 6, przez trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe, wynosi tyle, co stopa procentowa określona dla grupy działalności, do której należy.

Z istoty przepisów ustawy wypadkowej dotyczących różnicowania wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, wynika, że stopa ta jest różnicowana w zależności od kategorii ryzyka związanego z daną grupą działalności oraz ilości zatrudnianych w danych firmach osób.

Przedkładając w/w przepisy na grunt niniejszej sprawy należy wskazać przede wszystkim na treść przepisu art. 28 ust. 4 ustawy wypadkowej, zgodnie z którym, jeżeli płatnik składek zgłaszany jest w Zakładzie w okresie od dnia 1 stycznia danego roku do dnia 31 marca następnego roku, liczbę ubezpieczonych, o których mowa w ust. 3, ustala się w oparciu o liczbę ubezpieczonych podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w miesiącu kalendarzowym, od którego płatnik składek został zgłoszony w Zakładzie.

Z uzasadnienia rozstrzygnięcia Sądu I instancji oraz z treści apelacji płatnika wynika, iż zarówno Sąd Okręgowy jak i płatnik uzasadniając swoje stanowiska, pominęli treść w/w przepisu, który zawiera określenie ram czasowych w roku składkowym, które decydują o ustaleniu wysokości stopy procentowej. Słusznie natomiast powołując się na treść w/w przepisów organ rentowy wskazał w apelacji, iż stopa procentowa w niniejszej sprawie może być ustalona jedynie z okresu maja 2011 r., kiedy to firma (...) zgłosiła swoich pracowników w liczbie 5 do ubezpieczenia wypadkowego.

Natomiast słusznie ZUS wskazał w apelacji, iż bez znaczenia dla określenia wysokości stopy jest to, że w lipcu na skutek zakupu firmy (...) liczba pracowników powiększyła się do 75.

Uzasadnione zatem jest stanowisko organu rentowego, iż wskaźnik 1,47% określony przez płatnika w lipcu 2011 r. nie może być brany pod uwagę, a to z tego powodu, iż rok składkowy w świetle powołanych przepisów nie podlega podziałowi w zależności od ilości zmieniających się pracowników w danej firmie, a stopa ta jest ustalana w zależności od ilości pracowników zgłoszonych po styczniu danego roku w organie rentowym.

A zatem przyjęcie ramy czasowej dla obliczenia wysokości stopy na maj 2011 r. oznacza, iż dla jej określenia ma zastosowanie art. 28 ust. 1 ustawy wypadkowej, który przewiduje tzw. ryczałtowe określenie w/w stopy, której dokonuje płatnik.

Firma (...) zgłosiła do ubezpieczenia wypadkowego wówczas 5 osób, a zatem najwyższa stopa procentowa dla wszystkich grup działalności, ustalona zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r., powołanego wyżej, w grupie oznaczonej jako „górnictwo surowców energetycznych” wynosiła 3,33%, a 50% od w/w stawki daje stopę w wysokości 1,67%. Tyle zatem powinna wynosić stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla firmy (...) spółki z o.o. w roku składkowym od 1 stycznia 2011 r. do 31 marca 2012 r. Taką wysokość stopy w maju 2011 r. określił płatnik, co przyznały obie strony na rozprawie apelacyjnej. A zatem wyrok Sądu I instancji w pkt 1 w zakresie określenia stopy w wysokości 1,47% podlega zmianie na podstawie art. 386 § 1 kpc.

Natomiast w świetle w/w przepisów oraz powyższych rozważań apelacja płatnika w zakresie określenia tej stopy w wysokości 1,20% nie znajduje żadnego uzasadnienia ani faktycznego ani prawnego.

Nie może bowiem przemawiać za w/w wysokością stopy okoliczność zakupu innej firmy przez właściciela firmy (...) i to w trakcie trwania roku składkowego i przejścia na firmę (...) wszelkich ulg z tego tytułu w tym w zakresie, a przede wszystkim określenia wysokości stopy jaka była ustalona w firmie zakupionej i podzielając w tym względzie stanowisko Sądu I instancji uznać należy, iż apelacja płatnika jest w całości bezzasadna i podlega oddaleniu na podstawie art. 385 kpc. Kwestia przejęcia – zakupu firmy (...) nastąpiła po zgłoszeniu przez płatnika swojej firmy do ubezpieczenia wypadkowego w maju 2011 r., a zatem wszelkie zarzuty płatnika nie zastosowania przez Sąd I instancji art. 317 ust. 1 ustawy prawo upadłościowe są w niniejszej sprawie bezprzedmiotowe.

Natomiast apelacja organu rentowego w zakresie podwyższenia o 50% stopy procentowej ustalonej w wysokości 1,67 jest nieuzasadniona. Słuszne w tym względzie jest stanowisko Sądu Okręgowego wskazujące na to, że organ rentowy nie podał w niniejszej sprawie żadnych przesłanek uzasadniających zastosowanie takiej sankcji z art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej. Nie może bowiem stanowić przesłanki do zastosowania w/w sankcji okoliczność, iż płatnik zaniżył wysokość stopy do 1,47%. Przede wszystkim zaniżenie stopy procentowej nie obejmowało całego okresu składkowego, a zostało dokonane w trakcie jego trwania i nie ma żadnych podstaw do przyjęcia jakiegokolwiek nieprawidłowego działania płatnika, który w maju 2011 r. wysokość tej stopy określił prawidłowo.

Z treści art. 34 ust. 1, ustawy wypadkowej wynika, iż jeżeli płatnik składek nie przekaże danych lub przekaże nieprawdziwe dane, o których mowa w art. 31, co spowoduje zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, Zakład ustala, w drodze decyzji, stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Płatnik składek zobowiązany jest opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę.

Z treści powołanych przepisów, a w szczególności art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej wynika, że aby można było mówić o nałożeniu na płatnika składek sankcji w postaci wyższej stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, muszą po stronie płatnika zaistnieć dwie okoliczności, podniesione w tym przepisie, a mianowicie: nie przekazanie przez płatnika do organu rentowego danych odnośnie wypadków przy pracy lub przekazanie nieprawdziwych danych w tym zakresie.

Odniesienie wykładni literalnej powyższego przepisu do zaistniałego w sprawie stanu faktycznego, prowadzi do wniosku, iż w niniejszej sprawie, spółka swoim zachowaniem nie wyczerpała przesłanek zawartych w treści powołanego przepisu, powodujących nałożenie na nią automatycznej sankcji w nim przewidzianej, w postaci zwiększenia procentowego w/w stopy składki.

Jakkolwiek słuszne jest stanowisko organu rentowego zawarte w apelacji, iż powyższy przepis przewiduje obligatoryjne nałożenie na płatnika takiej składki, gdy ten nie przekaże wymaganych danych lub przekaże nieprawdziwe dane, jednakże sytuacja wskazana w tym przepisie nie wystąpiła w niniejszej sprawie.

Firma (...) prawidłowo określiła wysokość stopy procentowej składki w maju 2011 r. i trudno uznać, iż w takiej sytuacji spółka nie przekazała danych lub przekazała jakieś dane nieprawdziwe. Organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję dysponował wszelkimi danymi przekazanymi przez spółkę, skorygowanymi zgodnie z wynikiem kontroli.

Słuszne w takiej sytuacji jest stanowisko Sądu I instancji, iż w takiej sytuacji spółka nie wyczerpała swoim postępowaniem treści przepisu art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej, umożliwiającej nałożenie na nią przewidzianej w nim sankcji związanej ze zwiększeniem stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Podobne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 25 listopada 2008 r. w sprawie III AUa 1163/08 LEX nr 552000 w którym podał, że odprowadzenie składki w zaniżonej wysokości nie prowadzi automatycznie do możliwości nałożenia na płatnika przez ZUS sankcji określonej w art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej. W uzasadnieniu swego stanowiska Sąd ten podniósł, iż błędne informacje płatnika, które organ rentowy mógł z łatwością zauważyć nie wyczerpują hipotezy normy prawnej z art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej, a zatem brak jest podstaw do ustalenia wyższej stopy procentowej składki.

Podzielając powyższą argumentację uznać należy, iż rozstrzygniecie Sądu I instancji w niniejszej sprawie w zakresie braku podstaw do nałożenia na płatnika sankcji z w/w przepisu jest prawidłowe, a apelacja organu rentowego w tym zakresie jako nieuzasadniona podlega oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE