Sygn. akt: X K 1083/16
G., dnia 17 marca 2017 roku
Sąd Rejonowy - G. P. w G. X Wydział Karny
w składzie:
Przewodniczący: SSR Adrianna Kłosowska
Protokolant: Mateusz Patelczyk
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej G. w G.
po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2017 roku na rozprawie
sprawy M. S. (1), syna T. i J. z domu P., urodzonego (...) w C., PESEL (...)
oskarżonego o to, że:
w dniu 2 lipca 2016 roku w G. na ulicy (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym powodując wypadek drogowy w ten sposób, że kierując samochodem O. (...) o nr rej. (...) zbliżając się do przejścia dla pieszych, nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa pieszemu S. M. znajdującemu się na przejściu dla pieszych, powodując jego potrącenie, w wyniku którego spowodował u niego obrażenia ciała w postaci: odmy opłucnowej lewostronnej pourazowej, złamania żeber IV-VIII lewych, podejrzenia stłuczenia płuca lewego u podstawy, złamania obojczyka lewego, stłuczenia prawego płata skroniowego i ciemieniowego, niewielką ilość świeżej krwi w rowkach korowych podpajęczynówkowo i przymózgowo przy płacie skroniowym prawym, złamania piramidy kości skroniowej lewej, zadrapania skóry głowy, krwiaka małżowiny usznej lewej, stanowiące ciężki uszczerbek na jego zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w rozumieniu art. 156 § 1 k.k.;
tj. o czyn z art. 177 § 2 k.k.
orzeka
I. oskarżonego M. S. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu, który kwalifikuje jako przestępstwo z art. 177 § 2 k.k. i skazując go za ten występek, na mocy art. 177 § 2 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,
II. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 k.k. warunkowo zawiesza oskarżonemu wykonanie orzeczonej w punkcie I (pierwszym) wyroku kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata,
III. na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego do uiszczenia na rzecz pokrzywdzonego S. M. (1) zadośćuczynienia w wysokości 5.000 zł (pięć tysięcy złotych),
IV. zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego S. M. (1) kwotę 1.400 zł (jeden tysiąc czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
V. na mocy art. 626 § 1 k.p.k., 627 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz. U. z 1983 r. nr 49 poz. 223 z późn. zm.) obciąża oskarżonego kosztami procesu w całości w kwocie 157,12 zł (sto pięćdziesiąt siedem złotych dwanaście groszy) tytułem wydatków oraz w kwocie 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem opłaty.
Sygn. akt X K 1083/16
W związku ze złożeniem wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku w trybie art. 422 § 2 k.p.k. ze wskazaniem, że wniosek dotyczy orzeczenia o karze i innych konsekwencjach prawnych czynu , Sąd stosownie do treści art. 424 § 3 k.p.k. ograniczył zakres uzasadnienia w sprawie.
Wyrokiem z dnia 17 marca 2017r. Sąd uznał M. S. (1) za winnego zarzucanego mu czynu z art. 177 § 2 k.k. i za to na podstawie wskazanego przepisu wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie w punkcie drugim wyroku, na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 k.k., warunkowo zawieszono na okres 3 (trzech) lat tytułem próby. Jednocześnie oskarżony (w punkcie trzecim wyroku) został zobowiązany do uiszczenia na rzecz pokrzywdzonego S. M. (1) zadośćuczynienia w wysokości 5.000 zł. Ponadto M. S. (2) obciążony został również kosztami sądowymi w sprawie i zasądzono od niego na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrot kosztów zastępstwa procesowego.
Sąd doszedł do przekonania, że oskarżony jest winny zarzucanego mu czynu z art. 177 § 2 k.k. Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił ustalić, że w dniu 2 lipca 2016r. w G. na ulicy (...) M. S. (2) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym powodując wypadek drogowy w ten sposób, że kierując samochodem O. (...) o nr rej. (...) zbliżając się do przejścia dla pieszych, nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa pieszemu S. M. znajdującemu się na przejściu dla pieszych, powodując jego potrącenie, w wyniku którego spowodował u niego obrażenia ciała w postaci: odmy opłucnowej lewostronnej pourazowej, złamania żeber IV-VIII lewych, podejrzenia stłuczenia płuca lewego u podstawy, złamania obojczyka lewego, stłuczenia prawego płata skroniowego i ciemieniowego, niewielką ilość świeżej krwi w rowkach korowych podpajęczynówkowo i przymózgowo przy płacie skroniowym prawym, złamania piramidy kości skroniowej lewej, zadrapania skóry głowy, krwiaka małżowiny usznej lewej, stanowiące ciężki uszczerbek na jego zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w rozumieniu art. 156 § 1 k.k.
Przepis art. 177 § 1 k.k. do odpowiedzialności karnej pociąga tego, kto naruszając chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 k.k. Zgodnie natomiast z paragrafem drugim tego przepisu, jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Aby więc przypisać sprawcy odpowiedzialność karną z przepisu art. 177 § 2 k.k., należy ustalić, iż chociażby nieumyślnie naruszył on zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, a ponadto skutkiem naruszenia powyższych zasad było spowodowanie (nieumyślne) wypadku, w którym inna osoba poniosła śmierć albo doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Zgodnie natomiast z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym, uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę.
Z przepisów przytoczonej ustawy wynikają natomiast kolejne (szczegółowe) obowiązki kierującego pojazdem. I tak, kierujący pojazdem zbliżając się do przejścia dla pieszych zobowiązany jest zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych (art. 26 ust. 1 prawa o ruchu drogowym). Tej elementarnej zasadzie bezpieczeństwa w ruchu drogowym M. S. (2) uchybił. Oskarżony doprowadził tym samym do wypadku drogowego, a w dalszej konsekwencji, do odniesienia przez pokrzywdzonego tego typu obrażeń, które skutkowały ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w rozumieniu art. 156 § 1 k.k.
W opisanym stanie faktycznym należało przyjąć, że oskarżony niewątpliwie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, jednak naruszenie to miało jednocześnie w ocenie Sądu charakter nieumyślny. Nie sposób bowiem przyjąć, że M. S. (2) umyślnie, mając świadomość, że na przejściu dla pieszych znajduje się S. M. (2), nie ustąpiłby mu pierwszeństwa i kontynuował jazdę. Niezachowanie przez oskarżonego wymaganej szczególnej ostrożności, sprowadzające się do naruszenia przez niego opisanych powyżej zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, miało zatem, oceniając logicznie, nieumyślny charakter.
Analizując z kolei istnienie związku przyczynowego pomiędzy stwierdzonymi naruszeniami przez oskarżonego zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a zaistniałym wypadkiem, którego następstwem był ciężki uszczerbek na zdrowiu pokrzywdzonego w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w rozumieniu art. 156 § 1 k.k., Sąd miał na uwadze, iż związek ten nie może być rozumiany tylko jako czasowe lub miejscowe następstwo wydarzeń, ale jako powiązanie wypadku drogowego z poprzedzającym go naruszeniem przez oskarżonego przepisów o ruchu drogowym. Powiązanie to nie może być hipotetyczne ani dorozumiane. Określony zaś w ustawie skutek winien być normalnym, typowym następstwem zachowania się sprawcy. Mając powyższe na względzie Sąd uznał, iż gdyby oskarżony M. S. (2) w ustalonych okolicznościach sprawy zachował szczególną ostrożność podczas zbliżania się do przejścia dla pieszych, do przedmiotowego zdarzenia w ogóle by nie doszło. Gdyby więc M. S. (2) nie naruszył zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, przedmiotowy wypadek drogowy by nie zaistniał, a logicznym tego efektem, byłby brak skutku w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego w postaci choroby realnie zagrażającej życiu. Konsekwentnie zatem Sąd uznał, że pomiędzy naruszeniem przez oskarżonego zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a wypadkiem będącym przedmiotem niniejszego postępowania, niewątpliwie zachodzi związek przyczynowy.
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 177 § 2 k.k., jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Rozważając kwestię kary Sąd miał na względzie przesłanki określone w dyrektywach jej wymiaru ujętych w art. 53 k.k. W myśl tego przepisu, sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego (prewencja szczególna), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i zaspokojenie potrzeby poczucia sprawiedliwości (prewencja ogólna). Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości.
Sąd dokonując oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu, którego popełnienia dopuścił się oskarżony M. S. (2), zważył na kwantyfikatory stopnia społecznej szkodliwości określone w art. 115 § 2 k.k. W myśl powyższego przepisu, przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności oraz stopień ich naruszenia. Bacząc na powyższe przesłanki, Sąd doszedł do wniosku, iż stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu jest wysoki. Przemawia za tym rodzaj i charakter naruszonego przez M. S. (1) dobra, oceniany zarówno w kontekście systematyki kodeksu karnego, jak i grożącej sankcji. Również rozmiar wyrządzonej szkody, bacząc na charakter ujemnych następstw przestępstwa w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w rozumieniu art. 156 § 1 k.k., oceniony musi być jako dość wysoki.
Sąd wziął ponadto pod uwagę rodzaj naruszonych przez M. S. (1) reguł ostrożności i to tak w aspekcie obiektywnym, gdyż reguły bezpieczeństwa w ruchu drogowym dotyczą wszystkich jego uczestników i wynikają wprost z cytowanej powyżej ustawy prawo o ruchu drogowym, jak i subiektywnym, który jest związany z ich zlekceważeniem przez oskarżonego, a także okoliczności popełnienia czynu. Oskarżony co prawda naruszył wskazane powyżej zasady ruchu drogowego, jednak dopuścił się tego naruszenia nieumyślnie.
Wychodząc poza ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, jako okoliczność łagodzącą przy wymiarze kary poczytał Sąd M. S. (2) jego uprzednią niekaralność, co wskazuje na nienaganny tryb jego dotychczasowego życia. Sąd uwzględnił również fakt, iż M. S. (2) naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w sposób nieumyślny, co nie wyklucza jego odpowiedzialności karnej, jednak zdaniem Sądu winno mieć wpływ na wymierzoną oskarżonemu karę. Na korzyść oskarżonego poczytał Sąd także jego postawę bezpośrednio po zaistniałym wypadku drogowym. M. S. (2) zainteresował się losem pokrzywdzonego, dowiadywał o jego stan zdrowia. Na uwagę zasługuje również postawa procesowa oskarżonego, który konsekwentnie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, nie utrudniał prowadzonego postępowania i wyraził szczery w ocenie Sądu żal z powodu zaistniałego zdarzenia drogowego.
Ogół wskazanych okoliczności zaważył na wymierzeniu M. S. (2) kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia – jednego roku pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu, kara pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu jest współmierna do stopnia jego winy i społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Ma ona za zadanie utwierdzić w przekonaniu, że sprawca poniósł odpowiedzialność adekwatną do popełnionego przestępstwa, a jednocześnie osiągnąć w stosunku do oskarżonego cele wychowawcze.
Sąd uznał także, iż w pełni zasadnym jest skorzystanie wobec oskarżonego M. S. (1) z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia orzeczonej wobec niego kary. Sąd miał w tym przypadku na względzie zasadę wynikającą z art. 58 § 1 k.k. Zgodnie z treścią rzeczonego przepisu, jeżeli ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, sąd orzeka karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary. Zgodnie natomiast z treścią art. 69 § 1 i § 2 k.k. Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa, zaś zawieszając wykonanie kary Sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa.
Analizując postawę M. S. (1), jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa, Sąd uznał za celowe wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący trzy lata. Sąd miał na względzie, iż M. S. (2) nie był wcześniej karany sądownie, ma rodzinę i ustabilizowane życie. W toku postępowania oskarżony nie utrudniał jego przebiegu, przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Sąd doszedł zatem do przekonania, że dla zrealizowania w niniejszej sprawie celów stawianych karze, nie jest konieczne jej efektywne wykonywanie w warunkach penitencjarnych. W ocenie Sądu należało oskarżonemu dać szansę i skorzystać wobec niego z dobrodziejstwa instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary również dlatego, że przypisany mu czyn, choć daleko idący w swoich skutkach, to jednak miał charakter incydentalny, zaś oskarżony naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, jak ustalono, w sposób nieumyślny. Orzeczony okres próby będzie natomiast wystarczający do skutecznego zweryfikowania przyjętej, pozytywnej prognozy kryminologicznej, co do przyszłej postawy oskarżonego. Warunkowe zawieszenie wykonania kary powinno mieć wpływ wychowawczy na M. S. (1) pozwalając mu na normalne życie w społeczeństwie, a jednocześnie powstrzymywać go przed naruszaniem porządku prawnego z obawy przed zarządzeniem wykonania kary.
Sąd na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązał także oskarżonego do uiszczenia na rzecz pokrzywdzonego S. M. (1) zadośćuczynienia w wysokości pięciu tysięcy złotych. Orzekając w tym zakresie Sąd miał na uwadze daleko idące skutki wypadku drogowego spowodowanego nagannym działaniem M. S. (1) oraz niewątpliwie zaistniałą w związku z powyższym po stronie pokrzywdzonego krzywdę. Zasądzona kwota ma przede wszystkim zadośćuczynić pokrzywdzonemu za jego krzywdę i poniesione cierpienia, ale również dodatkowo podkreślić akcent wychowawczy rozstrzygnięcia o odpowiedzialności M. S. (1) i wzmóc prewencyjne oddziaływanie na oskarżonego. Ustalając wysokość nawiązki Sąd miał na uwadze charakter i rozległość obrażeń odniesionych przez S. M. (1). Sąd uznał przy tym, iż zasądzona kwota jest adekwatna i niewygórowana, jeżeli wziąć pod uwagę doniosłe dla pokrzywdzonego skutki zdrowotne zaistniałego wypadku, które odczuwa do dnia dzisiejszego oraz rozmiar doznanej w związku z nimi krzywdy. Orzeczone zadośćuczynienie uzasadnione jest zatem w ocenie Sądu ustalonymi w stanie faktycznym okolicznościami. Jednocześnie Sąd zważył, iż zasądzenie wyższej kwoty zadośćuczynienia, tak jak o to wnosił oskarżyciel posiłkowy w kwocie 10.000 zł, nie byłoby adekwatne mając na względzie charakter i rozległość odniesionych obrażeń. Biorąc nadto pod uwagę sytuację majątkową oskarżonego uiszczenie przez niego wyższej kwoty zadośćuczynienia byłoby dla niego zbyt dużym obciążeniem. Należy także pamiętać, iż szkoda została pokrzywdzonemu częściowo zrekompensowana przez ubezpieczyciela, a postępowanie ubezpieczeniowe jest nadal w toku.
W ostatnich dwóch punktach wyroku Sąd na podstawie przywołanych przepisów obciążył oskarżonego kosztami sądowymi, które wyniosły w niniejszej sprawie 157,12 zł oraz opłatą w wysokości 180 zł z tytułu opłaty. Sąd zważył na fakt, iż ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów osiąganych przez M. S. (1), obciążenie go kosztami sądowymi jest zasadne. Nadto Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 1.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego związanych z ustanowieniem pełnomocnika przez oskarżyciela posiłkowego według stawek wynikających z § 11 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 3 i ust. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800).