Sygn. akt VIII U 452/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 lipca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek

Protokolant

Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2019 r. w Gliwicach

sprawy M. C. (C.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 12 grudnia 2018 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu M. C. prawo do emerytury od (...) roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz ubezpieczonego M. C. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt. VIII U 452/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 12 grudnia 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił ubezpieczonemu M. C. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany i przyznania prawa do spornego świadczenia. Podniósł, że spełnił przesłanki do przyznania mu prawa do wcześniejszej emerytury, a organ rentowy niesłusznie nie zaliczył mu do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia od 13 czerwca 1976 r. do 23 października 1980 r., od 15 października 1982 r. do 24 marca 1986 r., od 30 marca 1986 r. do 1 stycznia 1987 r. oraz od 13 lutego 1987 r. do 31 grudnia 1998 r. w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. we W..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony M. C. urodził się (...) Wiek 60 lat ukończył (...) Nie jest członkiem OFE.

W dniu 22 października 2018 r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Zaskarżoną decyzją z 12 grudnia 2018 r. (...) Oddział w O. odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia, wskazując, iż ubezpieczony nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu na dzień 1 stycznia 1999 r. 25 lat, 2 miesiące i 27 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie uwzględnił żadnego okresu zatrudnienia ubezpieczonego.

(...) Oddział w O. nie uznał za pracę w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. we W. od 13 czerwca 1976 r. do 23 października 1980 r., od 15 października 1982 r. do 24 marca 1986 r., od 30 marca 1986 r. do 1 stycznia 1987 r. oraz od 13 lutego 1987 r. do 31 grudnia 1998 r., ponieważ w przedłożonym świadectwie wykonywana prac w szczególnych warunkach charakter wykonywanej pracy podano w brzmieniu niezgodnym z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 lutego 1983 r., a stanowisko pracy w brzmieniu odmiennym niż w Zarządzeniu nr 19 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 6 sierpnia 1983 r.

Ustalono, że ubezpieczony w okresach od 1 września 1973 r. do 23 października 1980 r., od 15 października 1982 r. do 24 marca 1986 r., od 30 marca 1986 r. do 1 stycznia 1987 r. oraz od 13 lutego 1987 r. do 31 października 2001 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. we W., przy czym w okresie od 1 września 1973 r. do 12 czerwca 1976 r. pracował jako uczeń nauki zawodu, a od 13 czerwca 1976 r. jako układacz wykładzin chemoodpornych. W okresie od 27 października 1980 r. do 14 października 1982 r. odbywał służbę wojskową.

Przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. we W. zajmowało się zabezpieczeniami chemoodpornymi, antykorozyjnymi i żaroodpornymi. Firma zatrudniała około 20 pracowników, których często kierowała do prac w różnych zakładach przemysłowych, m.in.: Zakładów (...) w K., Zakładów (...), Zakładów (...).

Praca ubezpieczonego jako układacza wykładzin chemoodpornych polegała na zabezpieczeniu tac (podsadzek) i zbiorników do przechowywania substancji chemicznych lub wchodzących w skład ciągu produkcyjnego nawozów, wykładzinami chemoodpornymi przed kwasami, ługami, zasadami i innego rodzaju produktami chemicznymi. W tym celu ubezpieczony najpierw rozrabiał zaprawę (kit) z użyciem alkoholu i kwasu siarkowego, tworząc mączkę węglową, a następnie mieszał ją z żywicą i rozpuszczalnikami, co powodowało reakcję chemiczną uwalniającą żrące opary. Następnie nakładał klejem wykładzinę, a na gumę naklejał za pomocą kitu płytki ceramiczne. Ubezpieczony pracował w rękawicach i ubraniach kwasoodpornych, jednakże nie dawały one pełnej ochrony – w większości wykonywał remonty starych zbiorników, w których musiał najpierw zdemontować starą wykładzinę nasiąkniętą kwasem. W trakcie demontażu – skuwania – starej wykładziny często dochodziło do odpryskiwania fragmentów cegły nasączonej kwasem. Niektóre zbiorniki miały bardzo małą kubaturę oraz niewielki właz, przez co brakowało wentylacji. Ubezpieczony otrzymywał do takiej pracy maski przeciwgazowe, jednakże często musiał pracować w nich dłużej niż wynikało to z zaleceń producenta. Oprócz tego ubezpieczony pracował przy izolacji pieców żaroodpornych do spalania siarki, przy czym wykładzinę izolującą wykonywał m.in. z azbestu. Ubezpieczony wykonywał również zabezpieczenia z laminatów na żywicach epoksydowych i włóknie szklanym, co wiązało się z pracą w narażeniu na szkodliwe opary. Taką pracę ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku z pracą w szkodliwych warunkach ubezpieczony otrzymywał dodatkowy urlop oraz posiłki regeneracyjne i mleko.

Razem z ubezpieczonym w spornym okresie pracowali: W. K. (zatrudniony w latach 1973-2000) i J. W. (zatrudniony w latach 1968 – 2001).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego z Przedsiębiorstwa (...) sp. z o.o. we W., zeznań świadków W. K. (nagranie z rozprawy z 30 lipca 2019 r. min. 5:04 i n. k.38) i J. W. (nagranie z rozprawy z 30 lipca 2019 r. min. 25:58 i n. k.38) oraz przesłuchania odwołującego (nagranie z rozprawy z 30 lipca 2019 r. min. 38:15 i n. k.38).

Sąd ocenił zgromadzony materiał dowodowy jako kompletny i wiarygodny, a przez to mogący stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie. Zeznania świadków i odwołującego pokrywały się i uzupełniały, a nadto znajdowały potwierdzenie w zebranej dokumentacji.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Na podstawie cytowanych przepisów, prawo do emerytury w obniżonym wieku przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r., spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku. Ubezpieczeni, którzy w chwili wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych posiadali wymagany okres ubezpieczenia (szczególny i zwykły), mogą realizować prawo do emerytury na starych zasadach po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w art. 39 czy art. 32 również po dniu 31 grudnia 2008r. pod warunkiem nieprzystąpieniu do OFE. Wszystkie przesłanki muszą zostać spełnione łącznie.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1.  osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2.  posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Kwestia posiadania przez ubezpieczonego ponad 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego, osiągnięcia wymaganego wieku 60 lat i braku członkowstwa w OFE nie były sporne.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganego 15-letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy w zaskarżonej decyzji z 12 grudnia 2018 r. nie uznał za pracę w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. we W. od 13 czerwca 1976 r. do 23 października 1980 r., od 15 października 1982 r. do 24 marca 1986 r., od 30 marca 1986 r. do 1 stycznia 1987 r. oraz od 13 lutego 1987 r. do 31 grudnia 1998 r., ponieważ w przedłożonym świadectwie wykonywana prac w szczególnych warunkach charakter wykonywanej pracy podano w brzmieniu niezgodnym z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 lutego 1983 r., a stanowisko pracy w brzmieniu odmiennym niż w Zarządzeniu nr 19 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 6 sierpnia 1983 r.

Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem organu rentowego.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach w wymiarze przekraczającym 15 lat, a do takiej pracy należało mu zaliczyć także cały zakwestionowany przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. we W., tj. od 13 czerwca 1976 r. do 23 października 1980 r., od 15 października 1982 r. do 24 marca 1986 r., od 30 marca 1986 r. do 1 stycznia 1987 r. oraz od 13 lutego 1987 r. do 31 grudnia 1998 r.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe, w szczególności zeznania świadków i przesłuchanie odwołującego, które Sąd uznał za wiarygodne, potwierdziło, że ubezpieczony podczas pracy w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. we W. w spornym okresie na stanowisku układacza wykładzin chemoodpornych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace antykorozyjne i termoizolacyjne urządzeń i instalacji technologicznych wymienione w wykazie A, dziale IV, poz. 38 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

Zebrany w sprawie materiał dowodowy świadczy o tym, iż w spornym okresie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szkodliwych warunkach na terenie zakładów przemysłowych, m.in.: Zakładów (...) w K., Zakładów (...), Zakładów (...). Ubezpieczony jako układacz wykładzin chemoodpornych demontował stare wykładziny w zbiornikach do przechowywania substancji chemicznych lub wchodzących w skład ciągu produkcyjnego nawozów, układał nowe wykładziny chemoodporne oraz zabezpieczał podsadzki, pracował przy izolacji pieców żaroodpornych do spalania siarki, wykonywał zabezpieczenia z laminatów na żywicach epoksydowych i włóknie szklanym.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że ww. czynności stanowią prace antykorozyjne i termoizolacyjne urządzeń i instalacji technologicznych, a więc prace wykonywane w warunkach szkodliwych – co szczegółowo opisali powołani w sprawie świadkowie.

W związku z powyższym Sąd uznał, że sporny okres zatrudnienia może być zaliczony do pracy w warunkach szczególnych, gdy pracownik faktycznie wykonywał prace objęte wykazem prac uprawniających do wcześniejszej emerytury.

Mając na względzie powyższe Sąd uznał, że ubezpieczony legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganym 15 – letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

Wobec faktu, że spełnia on także pozostałe przesłanki uprawniające go do wcześniejszej emerytury, Sąd z mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji i zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od (...)., tj. od osiągnięcia wieku 60 lat

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono w punkcie drugim orzeczenia, po myśli art. 98 k.p.c. w związku z § 9 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r., poz. 1800).

(-) sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek